از شهرت تا نفرت؛ نگاهی به تاریخچه شرکت EA

نام Electronic Arts و یا همان EA برای تمامی طرفداران صنعت گیم نامی آشناست. ما این اسم را بر روی بسیاری از عناوین موفق دنیای بازی دیده‌ایم. شاید برخی از ما طرفدار بازی‌هایش باشیم، شاید هم مثل بسیاری از افراد دیگر از شنیدن نامش بیزار باشیم. در هر صورت نمی‌توان موفقیت و بزرگی این شرکت بین‌المللی را دست کم گرفت. چه آن را دوست داشته باشیم و چه از آن متنفر باشیم شاید برایمان سوال باشد که چرا در دنیای امروزی نام EA با نفرت یاد می‌شود. داستان شرکت EA چیست؟

شرکت Electronic Arts یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های صنعت گیم است. این شرکت ناشر چندین مورد از محبوب‌ترین مجموعه بازی‌های امروزی، مثل Need for Speed و یا Sims است. موفقیت این شرکت در صنعت گیم به قدری بزرگ است که درآمد سالانه آن چیزی در حدود ۷ میلیون دلار (برای سال ۲۰۲۲) است. اجازه ندهید که این موفقیت و این درآمد زیاد باعث شود که فکر کنید این شرکت همیشه جزو انتخاب‌های اولیه گیمرها در زمینه خرید بازی بود. اشتباهاتی EA در دهه اخیر باعث شده است که این استودیو به یکی از منفورترین شرکت‌های صنعت‌ ساخت بازی تبدیل شود. با ویجیاتو همراه شوید تا با هم ببینیم که اشتباهات EA چه بود و آیا هنوز هم لیاقت این همه نفرت را دارد یا خیر.

آغازی موفق

---

شرکت Electronic Arts توسط تریپ هاوکینز (Trip Hawkins) در سال ۱۹۸۲ بنا شد. تریپ هاوکینز یکی از کارکنان قدیمی شرکت اپل بود و همیشه دلش می‌خواست که شرکت تولید بازی ویدیویی خودش را داشته باشد. در آغاز اسم این شرکت Amazin' Software بود و تنها دلیل زنده ماندن این شرکت، سرمایه‌گذاران خارجی بود. این شرکت جزو اولین تولید کننده‌های بازی‌های ویدیویی برای پی سی بود. یکی از دلایل موفقیت اولیه آن هم این بود که جدا از بازی‌هایش، به برنامه‌نویس‌ها و سازنده‌هایش هم خیلی اهمیت می‌داد و به آن‌ها به خوبی رسیدگی می‌کرد.

بسیاری از تولید کننده‌های اولیه بازی فقط برای تعداد محدودی کنسول بازی می‌ساختند. شرکت‌های سگا، نینتندو و یا آتاری از این دسته شرکت‌ها هستند. از طرف دیگر، شرکت EA بازی‌های می‌ساخت که توسط تعداد زیادی سیستم و کنسول مختلف قابل اجرا بودند. عدم وجود محدودیت در کنسول‌ها تبدیل به یکی دیگر از دلایل محبوبیت این شرکت شد. این شرکت خودش کنسول تولید نمی‌کرد، بلکه برای کنسول‌های مختلف و هر سیستم دیگری صرفا بازی می‌ساخت. در آن زمان، EA تنها با ۵ میلیون دلار و ۱۱ نفر کارمند کارش را شروع کرد، ولی الان بیش از ۱۰ هزار نفر کارمند دارد و ارزشی معادل ۱.۰۴ تریلیون دلار دارد.

شرکت EA در سال ۱۹۹۱ یک استودیو به نام EA Sports را تاسیس کرد و به سرعت شروع به ساخت بازی‌های ورزشی کرد. کیفیت خوب این بازی‌ها و رقیب‌های کم در این زمینه باعث شد که ساخت بازی‌های ورزشی به طور کامل انحصاری این استودیو شوند. تا قبل از سال ۲۰۰۰، الکترونیک آرتز در سه قاره مختلف شعبه‌های تولید و پخش تاسیس کرد و با موفقیت به یکی از اولین شرکت‌های بازی ویدیویی بین‌المللی تبدیل شد.

محبوبیت بازی‌های شرکت EA

---

جدا از تفکرات احساسی و یا تعصبی نسبت به این شرکت، الکترونیک آرتز همیشه بازی‌هایی با کیفیت درجه یک می‌سازد. از همان ابتدا تا همین الان، مجموعه‌های این شرکت جزو محبوب‌ترین مجموعه‌های دنیا محسوب می‌شوند. واقعا نمی‌توانیم که تاثیر بازی‌هایی مثل Battlefield یا Battlefront را روی صنعت بازی دست کم بگیریم. یکی از شرکت‌هایی که به ساخت مفهوم بازی شوتر و تعیین استانداردهای آن کمک کرد همین EA بود. بازی‌های شوتری که توسط EA Games ساخته می‌شوند هنوز هم جزو محبوب‌ترین و پرطرفدارترین بازی‌های دنیا هستند.

مجموعه‌های ورزشی استودیو EA Sports واقعا رقیب ندارند. بازی‌های FIFA و یا Madden این استودیو همیشه بهترین و پرطرفدارترین بازی‌های ورزشی دنیا بودند، به استثنا بازی‌های Tony Hawk البته. ثبات کامل در این بازی‌ها باعث شد که محبوبیت این عناوین از قبل هم بیشتر شود و با انتشار سالیانه بازی‌ها طرفدارانش را راضی نگه دارد. خیلی از افراد فکر می‌کنند که یکی از دلایل منفور بودن EA همین بازی‌ها هستند و اینکه یک بازی ساده را هر سال با یک عنوان جدید منتشر می‌کنند؛ اما واقعایت چیز دیگریست. این بازی‌ها هم در قسمت گیم‌پلی و هم از نظر گرافیکی دائما در حال بهبود هستند. مجموعه‌های ورزشی EA، نه تنها دلیلی بر منفوری این شرکت نیستند، بلکه یکی از دلایل محبوبیتش هم هستند.

تا به اینجا با برخی از بازی‌های خوب EA آشنا شدیم. دلایل موفقیت و محبوبیت آن را بررسی و مرور کردیم، اما تازه به قسمت اصلی ماجرا می‌رسیم؛ مسیری که EA اشتباه رفت. الان می‌خواهم با هم ببینیم که در داستان شرکت EA، مشکل اصلی از کجا شروع شد.

اولین قدم اشتباه

---

در دنیای امروزی، اکثر شرکت‌ها و استودیوهای ساخت بازی از پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای استفاده می‌کنند. این تراکنش‌ها یکی از دلایل زنده ماندن بازی‌های مجانی یا همان free-to-play هستند. شرکت EA هم با این پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای غریبه نیست و در بازی‌های زیادی از آن استفاده می‌کند. این موضوع مشکلی ندارد، تازه می‌توان محتوای زیادی هم به بازی اضافه کند؛ مشکل از جایی شروع می‌شود که این تراکنش‌ها در قسمت چند نفره بازی تداخل ایجاد کنند. استفاده مداوم از چنین سیستمی بازی را به یک عنوان pay to win تبدیل می‌کند و باعث می‌شود که برای لذت بردن از آن مجبور به پرداخت هزینه اضافی شوید.

در مجموعه بازی FIFA قسمتی به نام FIFA Ultimate Team که در آن قسمت از بازی شما تیم شخصی خودتان را تشکیل می‌دهید و به صورت تک نفره و یا چند نفره مشغول بازی می‌شوید. در قسمت بازی، روش اصلی پیدا کردن بازیکنان جدید کاملا شانسی است؛ یعنی شما به صورت کلی نمی‌توانید تعیین کنید که چه بازیکنانی را دریافت می‌کنید. چنین چیزی خیلی مشکل ایجاد نمی‌کرد تا اینکه EA یک واحد پول جدید به نام FUT Coin را وارد بازی کرد و در کنار آن با فیفا پوینت، شما می‌توانستید با خریدن پک‌ها، شانس خودتان را برای گرفتن بهترین بازیکنان دنیا امتحان کنید. این به تنها خیلی مشکل‌ساز نبود، اگر یک فرق بزرگ در بازی‌های چند نفره ایجاد نمی‌کرد. با این کار و صرفا به خاطر سود بیشتر، EA مجموعه FIFA را رفته رفته به یک بازی pay to win تبدیل کرد.

تا به اینجای کار هنوز هم قابل تحمل بود. طرفداران مجموعه FIFA بخش کوچکی از مخاطبان کلی EA بودند. مشکل اصلی از زمانی شروع شد که این پرداخت‌های درون‌برنامه‌ای با بازی چند نفره Star Wars: Battlefront 2 هم تداخل پیدا کردند. برای آنلاک کردن یک اسکین خاص، تفنگ‌های مختلف یا شخصیت‌های گوناگون در بازی شما باید صدها ساعت بازی می‌کردید؛ یا صرفا به EA پول می‌دادید. شرکت EA اعلام کرد که چون همه وقت ندارند که زیاد بازی کنند و در بازی قوی‌تر شوند، ما چنین سیستمی را ایجاد کردیم. همان‌طور که می‌دانید این کار EA مثل ریختن بنزین روی آتش بود و همه چیز را بدتر کرد.

پیچیدگی در داستان شرکت EA

---

هیچ‌کس نمی‌توانست باور کند که نام EA با چنین سرعتی منفور شد. پس از مدت کمی EA این سیستم را به حالت تعلیق درآورد و پس از ۴ ماه آن را به طور کلی از بازی حذف کرد. درست است که سیستم Loot Box دیگر وجود نداشت، ولی کار از کار گذشته بود. یک موج نفرت در اینترنت شکل گرفت و هر کسی، هر اطلاعاتی که باعث می‌شد بقیه از EA و تمامی استودیوهای مرتبط به آن متنفر شوند را رو می‌کرد. در این مرحله بود که تمامی امیدهای EA برای بازگشت به محبوبیت به طور کامل نابود شد.

مردم دیدند که این استودیو فقط مشکل Loot Box ندارد، دلایل نفرت از آن خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. به طور مثال انحصار بازی‌های ورزشی. ما می‌دانیم که انحصار کامل روی یک کالا، در نهایت باعث افت کیفیت آن خواهد شد. بازی‌های Madden و NFL شرکت EA هم از این قاعده تبعیت می‌کردند. حقوق این بازی‌ها برای EA بود و به جز EA Sports هیچ استودیو دیگری هم نمی‌توانست بازی آن را بسازد.

مشکل بزرگ بعدی تعطیلی استودیوهای بزرگ‌تر بود. در دنیای امروزی، استودیوهای کوچک توسط شرکت‌های بزرگ خریداری می‌شوند و این یک واقعیتی است که باید با آن کنار بیایم. داستان شرکت EA در این قسمت هم باز مشکل داشت. این شرکت نه‌تنها استودیوهای کوچک را می‌خرید بلکه آن‌ها را مجبور می‌کرد که بازی‌هایی خوب و قدرتمند، مثل مجموعه Dead Space، را تولید کنند و اگر ساخت آن بیش از انتظار طول می‌کشید یا باید بازی را ناقص منتشر می‌کردند و یا تعطیل می‌شدند. از استودیوهای معروفی که با این کار EA تعطیل شدند می‌توان به Visceral Games ،Bullfrog ،Black Box و Maxis اشاره کرد. جدا از این EA سعی داشت که فقط بازی‌های چند نفره و چندنفره بسازد و دیگر از بازی‌های تک نفره جدا شود. مدیر EA در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که دیگر بازیکنان به بازی‌های تک نفره اهمیت نمی‌دهند و دنیا به این بازی‌ها نیازی ندارد.

زیر ذره‌بین

---

در این لحظه دیگر نام EA به نامی منفور در میان بازی‌ها تبدیل شده بود. فروش بازی‌هایش هنوز هم زیاد بود ولی میزان نارضایتی از این بازی‌ها هم به همان نسبت در حال افزایش بود. به قدری محتوا مربوط به کارهای شیطانی EA در اینترنت زیاد بود که دیگر کوچک‌ترین قدم اشتباه این شرکت با طوفانی از انتقاد همراه می‌شد. هیچ شکی در این مورد وجود ندارد که EA، با اقدامات و تصمیماتی که گرفت خودش گور خودش را کند، ولی کار به جایی رسید که دیگر جای یک خطا کوچک هم نداشت؛ و تیم مدیریتی EA هم به خوبی این را می‌دانستند.

اگر بخواهیم منصفانه و عادلانه در مورد شرکت EA نظر دهیم، لازم است که کاملا بی‌طرف باشیم. در حال حاضر احساسات بسیار متفاوتی در مورد این شرکت وجود دارد؛ شاید برخی از ما شدیدا با آن مخالف و برخی از ما آن را دوست داشته باشیم. در هر صورت اگر بخواهیم واقعیت را پیدا کنیم باید از این احساسات، چه خوب و چه بد، صرف نظر کنیم. بسیاری از انتقاداتی که نسبت به این شرکت و استودیو‌های زیرمجموعه آن می‌بینیم دیگر منصافانه نیستند.

به عنوان مثال بازی Battlefield 2042 را در نظر بگیرید. این بازی سرشار از اشتباهات و مشکلات فنی بود که به عقیده برخی، تیر خلاص بر پیکر بی‌جان EA بود. این بازی بیش از یک سال است که آپدیت دریافت می‌کند و نسبت به شرایط اولیه‌اش خیلی بهتر است؛ با این حال هنوز هم همه آماده پذریفتن این واقعیت نیستند. البته این بازی هنوز هم مشکلات بسیار زیادی دارد که نیاز به رسیدگی دارند، اما مشکلات این بازی تا حد زیادی کم‌تر از شوترهای هم‌سطحش است. من نمی‌‎گویم که این شرکت نباید بابت تمامی این تصمیمات اشتباه پشت سر هم سختی بکشد، اما باید یک شانس بهتر شدن هم به آن بدهیم.

شروعی دوباره برای شرکت EA

---

اگر کسی ادعایی داشته باشد، باید آن را ثابت کند. اگر EA بخواهد نشان دهد که دیگر آن شرکت سابق نیست هم باید آن را نشان دهد؛ که این کار را هم دارد انجام می‌دهد. یکی از این اقدامات، کاهش انحصار بازی‌هایشان در بازار بود. دیگر سازمان FIFA با EA Sports قرارداد همکاری انحصاری ندارد. دیگر حقوق تجاری Star Wars برای EA نیست و در حال حاضر هم خود EA و هم تعداد زیادی استودیو مختلف روی یک بازی جدید جنگ ستارگان کار می‌کنند. در کنار این مسائل، بازی‌های EA که برای سال‌ها فقط و فقط بر روی نرم‌افزار مخصوص خودشان، یعنی Origin اجرا می‌شدند، بر روی استیم هم منتشر شدند.

صحبت از Origin شد، این نرم‌افزار ضعیف و نفرت‌انگیز هم بالاخره بازنشسته شد و جایش را به نرم‌افزار زیبا و بهتر EA App داد. سرعت بیشتر و باگ‌های کمتر این لانچر نسبت به Origin و یا نرم‌افزارهای دیگر بازخوردهای بسیار مثبتی را به همراه داشته است. شاید یکی از بهترین کارهای EA، شروع پروژه EA Originals در سال ۲۰۱۷ تا به امروز بود. شاید برایتان سوال باشد که این پروژه دقیقا چیست؟

پروژه EA Originals به این صورت است که شرکت EA به سراغ استودیوهای مستقل ساخت بازی می‌رود و تمامی هزینه‌های ساخت یک بازی را به آن‌ها می‌پردازد. در نهایت پس از انتشار بازی هم، بر خلاف بقیه ناشرهای بازی، فقط و فقط همان بودجه اولیه که به این استودیوها داده بود را پس می‌گیرد و باقی درآمد فروش بازی به خود استودیو توسعه‌دهنده می‌رسد. حتی حقوق تجاری بازی هم برای EA نخواهد بود و همان استودیو سازنده حقوق تجاری بازی‌اش را دریافت خواهد کرد. این کار EA منجر به انتشار بازی‌های بسیار باکیفیت و خوبی مثل A Way Out ،It Takes Two و یا مجموعه Unravel شده است.

برای مثال، بازی It Takes Two از سال ۲۰۲۱ که منتشر شد تا به امروز نامزد دریافت ۲۸ جایزه در مراسم‌های مختلف و ۹ عنوان آن را هم برنده شده است. شاید بزرگ‌ترین عنوان در میان این جایزه‌ها، جایزه بهترین بازی سال در مراسم Game Awards سال ۲۰۲۱ باشد.

پایانی باز

---

در نهایت ما نمی‌توانیم مطمئن باشیم که سرنوشت الکترونیک آرتز چه چیزی خواهد بود.خیلی از ما با چشم‌های خودمان دیدیم که این شرکت از یک غول دوست‌داشتنی در صنعت گیم، به یکی از منفورترین شرکت‌های کل تاریخ بازی‌های ویدیویی تبدیل شد. برای همین هم الان که EA سعی دارد که به آن دوران خوبش بازگردد هم نمی‌توان از چیزی مطمئن باشیم.

در آینده‌ای نزدیک قرار است که بازی‌های جاه‌طلبانه‌ای مثل Wild Hearts و یک عنوان جدید جنگ ستارگان به نام Star Wars Jedi: Survivor منتشر شوند. این بازی‌ها فقط با تریلری که ازشان منتشر شد طرفداران بسیار زیادی پیدا کردند. در کنار این بازی‌ها EA قرار است که یک مجموعه بازی ابرقهرمانی، حول شخصیت‌های دنیای مارول بسازد و در حال حاضر مشغول به کار روی یک عنوان Iron Man است. روند مثبت اخیر الکترونیک آرتز و انتشار بازی‌هایی که طرفداران زیادی را به وجد آورده است می‌تواند خبر از یک آینده روشن دهد؛ آینده‌ای خوب برای ما گیمرها و باز هم آینده‌ای روشن برای شرکت EA.