۸ بازی ویدئویی که با دیگر بازی‌ها دشمنی راه انداختند

دنیای بازی‌‌‌های ویدئویی از بدو پیدایش تاکنون شاهد دشمنی‌های مداوم بسیار زیادی بوده است. یکی از ابتدایی‌ترین این رقابت‌ها، ظهور ناشران واسطه‌ بود که همگی به دنبال نام‌ها و عناوینی بودند که خود را بالاتر از پیشینیان در فهرست دفترچه تلفن‌ها نشان بدهند.

توسعه‌دهندگان و ناشران سال‌ها درگیر رقابت بوده‌اند به طوری که عنوان موقت هنگام ساخت Call of Duty از شرکت اکتیویژن، «قاتل مدال افتخار» (Medal of Honor Killer) نامیده می‌شد که آشکارا به دنبال سرنگونی و پیشی گرفتن از سری بازی‌های محبوب شرکت الکترونیک آرتز در آن زمان بود.

شاید بتوان گفت یکی از قابل‌توجه‌ترین این نبردها، مبارزه بی‌پایان سگا و نینتندو در دوران بازی‌های ۱۶ بیتی است. شعار تبلیغاتی بدنام «Genesis Does What Nintendon't» تنها یک نمونه کوچک از رقابت کُلی بین این دو شرکت بود. در کمپین تبلیغاتی Sega CD، سگا فریاد می‌زد که «سی‌دی نینتندو وجود ندارد!» و یکی از اساسی‌ترین تبلیغات کنسول دستی Game Gear سگا این بود که صاحبان کنسول دستی نینتندو Game Boy را IQ پایین و حساس به رنگ سگ‌ها خطاب می‌کرد.

با این حال، نینتندو جوابی به این اقدامات سگا نداد و بی سر و صدا به ساخت بازی‌های خوب خود ادامه داد. به احتمال زیاد زمانی که Sega CD و Game Gear تبدیل به پروژه‌هایی شکست خورده شدند و از بازار کنار رفتند، تازه نینتندو لبخندی بر لب زد.

در طول سال‌ها، بازی‌‌های ویدئویی زیادی نیش و کنایه‌هایی را به یکدیگر زدند که عمدتاً زیاد جدی نبودند و برای شوخی‌ صورت گرفته بود. حال می‌خواست این کنایه‌ها ارجاعات تحقیرآمیزی به شخصیت‌های فرنچایزهای مشابه باشد یا انتقادات نامحسوس در مورد مکانیزم بازی‌های دیگر یا حتی اتهام‌زنی در مورد تکنیک‌های بازاریابی بدبینانه توسعه‌دهنده دیگر باشد، عناوین بی‌شماری وجود دارند که یکدیگر را به سیخ کشیدند و در برخی موارد منجر به تلافی از طرف مقابل نیز شد. در این مقاله سعی داریم به ۸ مورد از این دشمنی‌ها بپردازیم.

۸. هیچ شانسی برای موفقیت نیست
Donkey Kong Country 2: Diddy's Kong Quest

---

اوایل تا اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی شاهد رویارویی بیش از حد دو شرکت محبوب نینتندو و سگا بودیم که در جایگاه این مطلب نیست به تمامی موارد اشاره کنیم. دو بازی Super Mario و Sonic The Hedgehog، به عنوان برترین بازی‌های هر دو شرکت، اغلب اوقات در رقابت مستقیم با یکدیگر در کمپین‌های بازاریابی بودند و حتی در موقعیت‌های کراس‌اوور بازی‌های ویدئویی مختلف نیز برای هم دندان تیز می‌کردند.

با این حال باید گفت که در پایان بازی Donkey Kong Country 2 بود که تمام شخصیت‌های شاخص نینتندو ضربه‌ای جمعی و همه جانبه به سونیک و یکی دیگر از شخصیت‌های پلتفرمینگ محبوب آن دوران وارد کردند. پس از شکست دادن باس King K. Rool، دیدی و دیکسی وارد تالار مشاهیر «قهرمانان بازی ویدئویی Cranky» می‌شوند، جایی که سکه‌های دانکی کونگ بازیکن جمع می‌شوند و با شخصیت‌های ماریو، یوشی و لینک مقایسه می‌شود که چه کسی بهتر عمل کرده است.

در گوشه سمت راست پایین صفحه، تابلویی وجود دارد که با دست روی آن نوشته شده "No Hopers" به معنی «هیچ شانسی برای موفقیت نیست». در کنار تابلو دو آیتم قابل تشخیص وجود دارد: کفش‌های ورزشی قرمز و سفید سونیک و تفنگ Earthworm Jim. علیرغم انتشار برای کنسول SNES، به نظر می‌رسید بازی Earthworm Jim صرفاً به دلیل اینکه یک انحصاری نینتندو نبود، مورد هدف قرار گرفته است که کمی ناعادلانه به نظر می‌رسید.

این شوخی کمی تحقیرانه زمانی اثر خود را گذاشت که متوجه می‌شویم در حال حاضر تمام فرنچایزهای ذکر شده نینتندو در این تصویر، همچنان از موفقیت مداومی برخوردار هستند. شاید بتوان گفت این روزها Sonic The Hedgehog به اندازه آن دوران از محبوبیت گسترده‌ای برخوردار نیست و Earthworm Jim نیز پس از نسخه فاجعه بار سه‌ بعدی که در سال ۱۹۹۹ منتشر شد، دیگر روزهای خوش سابق را ندید و اکثر بازیکنان آن را فراموش کردند.

۷. دشمنی پی در پی
Grand Theft Auto & True Crime

---

سری Grand Theft Auto در دوران اوج محبوبیت خود در کنسول پلی استیشن ۲، هر چیز و هر کسی را که به دستش می‌رسید، به سیخ می‌کشید. هیچ چیزی در فرهنگ عامیانه از شر طنزهای وحشیانه GTA در امان نبود و این اقدامات کنایه آمیز شاید به نوعی توسط استودیو راکستار یک نشان افتخار به حساب می‌آمد.

بازی‌های True Crime از شرکت اکتیویژن، کلون‌های بدنامی از سری GTA بودند که جذابیت چندانی نداشتند و سعی داشتند از سبک سندباکس راکستار تقلید کنند. در اولین نسخه از این سری بازی‌ها، True Crime: Streets Of LA، بیلبوردهای تبلیغاتی Jock Straps مشاهده شد که فاق فردی را نشان داده بود که زیاد پوشانده نشده بود و لوگوی مشکوکی شبیه به استودیو راکستار داشت.

برای تلافی این حرکت، راکستار بیلبوردهایی را در بازی GTA: San Andreas برای "True Grime Street Cleaners" با شعار «سریع از شر زباله‌های قدیمی خلاص شوید!» به نمایش گذاشت. سپس True Crime یک بار دیگر به این موضوع واکنش نشان داد، با گفته‌هایی از زبان قهرمان داستان بازی، مارکوس رید که در طول یک مأموریت جانبی شکایت کرد او «با اسباب‌بازی‌های کنترل از راه دور مزخرف پرواز می‌کند!»، اشاره‌ای آشکار به ماموریت‌های Zero سن آندریاس که اکثر بازیکنان خاطره‌ی خوشی از آن‌ها نداشتند.

در حالی که Grand Theft Auto در ادامه تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین فرنچایزهای بازی در تاریخ شد، True Crime از راه به در شد و تنها میراثی با دو عنوان ۴ از ۱۰ به جا گذاشت. اگر راکستار می‌خواست باز هم به کنایه زدن در این باره ادامه دهد، حکم رقصیدن دور قبر حریف مرده را داشت و بنابراین دشمنی این دو عنوان به پایان رسید.

۶. آدمکش مُرده
The Witcher 2: Assassins of Kings

---

سه گانه ویچر مملو از اشارات به دیگر فرنچایزها است، چه بازی ویدئویی، چه فیلم سینمایی یا ادبیات. به طور مثال، The Witcher 3: Wild Hunt حاوی ارجاعات متعددی به بازی Skyrim از سری محبوب الدر اسکرولز است، به طوری که نگهبانان شهر مانند گاردهای نگهبان اسکایریم به بازیکن دستور می‌دادند «بیهوده ول نچرخید و مشغول کار شوید» و کمانداران در کارت‌های مینی گیم Gwent به بازیکن اعلام می‌کردند که «همیشه زانو را هدف بگیرید».

برخی از این اشارات موجود در سری ویچر، تندتر از بقیه هستند، مانند سیستم دفاعی جادویی یک جادوگر که به عنوان جادوی تنظیمی دفاعی (Defensive Regulatory Magicon) شناخته می‌شد و اشاره‌ای مستقیم به اجرای بحث برانگیز سیستم DRM در بسیاری از بازی‌های ویدئویی مدرن به حساب می‌رفت.

با این حال، بازی The Witcher 2: Assassins Of Kings دارای طعنه کاملاً مستقیمی به یکی از فرنچایزهای موفق داشت. در اوایل بازی، هنگام حمله به قلعه پادشاه Foltest، گرالت با جسد مرده‌ای روبرو می‌شود که روی زمین در میان انبوهی از یونجه پخش شده است. او به سادگی به جسد نگاه می‌کند و با خود می‌گوید: «هوم. به گمانم هیچوقت درس عبرت نمی‌گیرند.»

این جسد با لباس‌های سفید، اشاره‌ای آشکار به قهرمانان سری Assassin's Creed و تمایل آن‌ها به شیرجه رفتن از ارتفاعات به سمت چرخ دستی‌های یونجه داشت. علاوه بر این با یافتن جسد، توانایی جدیدی به نام «Assassin» را در اختیار بازیکن قرار می‌گرفت که به آن‌ها قابلیت افزایش آسیب‌های ناشی از حملات از پشت سر را می‌داد.

۵. مود عذرخواهی
Jazz Jackrabbit

---

بازی Jazz Jackrabbit که توسط شرکت اپیک گیمز در سال ۱۹۹۴ منتشر شد، حکم یک خمیر مایه متشکل از بسیاری از نمادهای پلتفرمینگ آن زمان را داشت و اگرچه به محبوبیت و معروفیت دیگر بازی‌های شناخته شده نرسید، اما در طول سال‌ها طرفداران مخصوص به خود را داشت. علیرغم اینکه اپیک در آن زمان نسبتاً استودیوی ناشناخته‌ای به شمار می‌رفت، از اینکه به دیگر استودیوهای بزرگ نیش و کنایه بزند، ابایی نداشت.

یکی از اهداف آن‌ها در این زمینه Apogee Software بود که در آن زمان یک استودیوی پیشرو به شمار می‌رفت و سازنده عناوین موفقی همچون Rise Of The Triad و Crystal Caves و ناشر Wolfenstein 3D و سری Commander Keen بود.

زمانی که در بازی Jazz Jackrabbit، دکمه Pause را می‌زدید و آن را متوقف می‌کردید، اگر کد تقلب "APOGEE" را تایپ می‌کردید، «مود عذرخواهی» (Apology Mode) فعال می‌شد که گرافیک را به یک پالت ۱۶ رنگی EGA کاهش می‌داد و فریم ریت به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کرد. این اقدام اپیک کنایه‌ای به استفاده استودیو Apogee از حالت‌های گرافیکی EGA بود، در حالی که استاندارد صنعت بازی در آن زمان به پالت ۲۵۶ رنگی رسیده بود.

در آن زمان، این حرکت اپیک می‌توانست به‌ عنوان یک «لقمه بزرگ‌تر از دهن» به شمار برود، اما آن‌ها سپس به سراغ فناوری‌های پیشگامی همچون موتور Unreal و ساخت آثار محبوب Gears Of War و Fortnite رفتند. از سوی دیگر، Apogee به 3D Realms تغییر نام داد و داستان آن‌ها به گونه‌ای دیگر پیش رفت. به طوری که ساخت دو بازی Prey و Duke Nukem Forever سال‌ها طول کشید و در نهایت پس از ضررهای فراوان مجبور شدند بخش قابل توجهی از کارکنان خود را اخراج کنند.

۴. جسد فرمانده کین
Doom II & Doom 2016

---

پیش از ساخت سری بازی‌های Doom، استودیو id Software با ساخت بازی Wolfenstein 3D نام خود را بر سر زبان‌ها انداخته بود. اما حتی پیش از Wolfenstein 3D این استودیو در ساخت عناوین پلتفرمینگ ساید-اسکرولینگ برای رایانه‌های شخصی تحت عنوان Commander Keen پیشگام صنعت بود. این سری بازی‌ها بسیار تأثیرگذار بودند و عناوین بسیاری در سال‌های بعد از آن‌ها الهام گرفتند و صد البته به نیکی از آن یاد کردند.

متأسفانه موفقیت Wolfenstein 3D باعث شد که استودیو id تمرکز خود را به سمت بازی‌های شوتر اول شخص تغییر دهد و سری Keen عملاً به پایان راه خود رسید. نکته جالب اینجاست که خود این استودیو به شیوه‌‌ای خنده دار در بازی Doom II در سال ۱۹۹۴، به مرگ تدریجی فرمانده کین اشاره کرد. در نقشه‌ای مخفی تحت عنوان "Grosse" وارد یک اتاق میشدید که در آن ۴ کلون از روح کین را به صورت آویزان از طناب‌ها مشاهده می‌کردید.

بازیکن می‌توانست (و در واقع مجبور بود) به این جسدها شلیک کند یا مشت بزند تا زمانی که به سبک قلوه‌های کلاسیک Doom منفجر شوند، در حالی که سر کین به شکلی خنده‌ داری بالای آن‌ها قرار می‌گرفت. این حرکت تنها راه برای کامل کردن آن مرحله بود.

در بازی جدید Doom که در سال ۲۰۱۶ ریبوت شد نیز به سرنوشت فرمانده کین اشاره شد. پس از ورود به جهنم، بازیکن جمجمه‌ای را بر روی سر نیزه‌ای پیدا می‌کند که کلاه ایمنی زرد و سبز فوتبال آمریکایی شخصیت کین را بر سر داشت.

شرکت بتسدا پس از ساخت ریبوت‌های موفق سری‌ بازی‌های Wolfenstein و Doom که به عناوین شوتر بی‌نظیری برای نسل جدید گیمرها تبدیل شدند، به سراغ Commander Keen رفت تا آن را نیز ریبوت کند. نتیجه‌ی این کار یک بازی رایگان سنگ‌نوردی برای دستگاه‌های موبایل بود که دل طرفداران این بازی را به درد آورد.

۳. پنگوئن شرمسار
Splinter Cell

---

سری Splinter Cell مملو از شوخی‌های ظریف به دیگر بازی‌ها، به ویژه رقیب اصلی خود سری Metal Gear بود. در دومین نسخه از این سری بازی‌ها، Pandora Tomorrow، فیشر و لمبرت بر سر اسم رمزی مضحک یک مامور دشمن با هم بحث و تبادل نظر داشتند: پنگوئن شرمسار.

این یک کنایه‌ی آشکار به سیستم نام‌ گذاری «صفت + حیوان» واحد نیروهای ویژه فاکس‌هاند در سری متال گیر بود که نام‌هایی همچون دام هشت پا (Octopus Decoy) و کانگوروی قرمز خندان (Laughing Wallaby) را به خود اختصاص داده بود. هرچه کمتر در مورد Shoot Gunner گفته شود، بهتر است.

علاوه بر این در بازی SC: Chaos Theory، زمانی که از برخی از نگهبانان بازجویی می‌کردید، با سیستم ویژه نگه‌ دارنده متال گیر شوخی می‌کردند و می‌گفتند: «چه کار می‌کنی، فکر می‌کنی اگر به اندازه کافی من را تکان دهی، یک دسته گلوله از جیب من بیرون می‌آید؟»

در ادامه بازی Metal Gear Solid 3 نیز در حالت Snake Vs. Monkey که برای نسخه‌های پلی استیشن ۲ لحاظ شده بود، شاهد شکوه و شکایت اسنیک بودیم که می‌گفت باید چنین کار تحقیرآمیزی برای «سم یا گیب» متوقف شود که این گفته‌های او به شخصیت‌های سم فیشر و گیب لوگا از سری Siphon Filter اشاره داشت. با این حال، این کنایه‌های ریز به چشم شوخی‌های غیر جدی بین هر دو سری به شما می‌رفت، چرا که "رقابت" بین متال گیر سالید و اسپلینتر سل یکی از سرگرم کننده‌ترین رقابت‌ها در دهه ۲۰۰۰ بود.

ناگفته نماند در مأموریتی از Ghost Recon Wildlands نیز اشاره‌ای به اسنیک را شاهد بودیم که در آن فیشر به یکی دیگر از مامورین نفوذی‌ ماهر همچون خودش یاد می‌کرد که «دستمال سر یا چیزی شبیه به آن دور سر خود بسته بود». پس از این حرف‌ها با حسرت به دور دست‌ها نگاهی انداخت، گویی که به رقیب همیشگی خود احترام می‌گذاشت.

۲. آب در برابر رد بول
Dying Light

---

باید اقرار کرد که رابطه فزاینده بین توسعه دهندگان بازی‌های ویدئویی و سازندگان نوشیدنی‌های انرژی زا، نگران کننده است. چرا که بازی‌های جدید پرطرفدار همراه با بسته‌هایی از نوشیدنی‌های مختلف همچون Monster Energy کودکان را تشویق می‌کنند تا تمام شب را بیدار بمانند و نوشیدنی‌های پر از کافئین را بخورند و در بازی‌های آنلاین به یکدیگر ناسزان بگویند که در گذشته شاهد چنین اتفاقاتی را نبودیم.

جدای از موارد اخلاقی نوشیدنی‌های انرژی زا، استودیو تک‌ لند (Techland) سازنده عنوان درخشان و سرگرم کننده‌ی Dying Light، در بازی خود به اقدام سازندگان بازی Destiny استودیو و اربابان شرور آن‌ها، شرکت اکتیویژن طعنه و کنایه زد. استودیو بانجی اعلام کرده بود که با خرید قوطی‌های مخصوص نوشابه رد بول، بازیکنان به قابلیت افزایش XP و یک ماموریت اختصاصی برای هر کسی که گرفتار این بازاریابی شود، دسترسی پیدا خواهند کرد.

پاسخ استودیو تک لند به این امر راه‌اندازی کمپین ویژه خود بود، کمپینی که بازیکنان به خاطر توییت کردن عکسی از خود در حال نوشیدن یک لیوان آب همراه با هشتگ #drinkrightdyinglight، یک مخزن مخفی سلاح ویژه به عنوان پاداش دریافت کردند.

توییت این استودیو برای تبلیغ کمپین خود با عبارت «ما در حال ورود به جدیدترین ترند در بازاریابی بازی‌های ویدئویی هستیم!» شامل یک تصویر تبلیغاتی تقریباً مشابه طرح تبلیغاتی رد بول بانجی بود که یک لیوان آب ساده در مرکز تصویر قرار گرفته بود. این حرکت تبلیغی بسیار موفقیت آمیز بود و یک طعنه کاملاً خوشایند علیه شرکتی بود که بازاریابی‌های آن به طور فزاینده‌ای خودخواهانه و مشکل ساز شده است.

۱. زره مسترچیف و دیگر اشارات ضمنی
Duke Nukem Forever

---

سری Duke Nukem با طعنه و کنایه زدن به رقبای خود غریبه نیست. در بازی Duke Nukem 3D که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد، قهرمان داستان با دیدن یک جسد مثله شده اما آشنا می‌گوید که «این یک تفنگدار فضایی محکوم به فنا (doomed) است» و زمانی که یک لرزش مختصر، اتاقی را که در آن حضور دارد می‌لرزاند، با خود می‌گوید «من از هیچ زمین لرزه‌ای (Quake) نمی‌ترسم». این گفته‌های شخصیت اصلی ارجاعات مستقیمی به سری بازی‌های Doom و Quake داشت.

بازی بعدی سری دوک، اشارات مشابهی به بازی‌های هم عصر خود انجام داد. زمانی که دوک با زره سبز رنگی که یادآور شخصیت مستر چیف از سری Halo بود، روبرو می‌شود، با خود می‌گوید «زره قدرت برای نازک نارنجی‌هاست!» در مرحله بعدی بازی، شخصیتی شبیه به مارکوس فنیکس حضور دارد که با دوست خود شوخی می‌کند و او را به خاطر تلاش برای یافتن همسرش، نازک نارنجی خطاب می‌کند. اشاره‌ای واضح به داستان فرعی شخصیت دام در سری بازی‌های Gears of War.

در عین حال که Duke 3D به زیبایی و ظرافت رقبای خود را با برخی شوخی مناسب خطاب کرد و از آن‌ها به خوبی یاد کرد، Duke Forever در این زمینه عاری از شوخ طبعی یا ملایمت بود. جملاتی که برای مورد هدف قرار گرفتن یک سری بازی موفق استفاده شده بود و از لفظ «نازک نارنجی» استفاده کرده بود، تقریباً به همان اندازه‌ای که از این گونه دشمنی‌ها انتظار می‌رفت، بی هنر و بی سلیقه بود.

هر دو سری بازی Halo و Gears of War در حال حاضر فرنچایزهای موفقی به شمار می‌روند و به پیشرفت خود ادامه می‌دهند، در حالی که Duke Nukem Forever اکنون به یک عنوان پست و مضحک جهانی تبدیل شده که حرف‌های بسیاری در دل این اتفاق نهفته است.

---

در پایان نوبت شماست که نظر خود را با در میان بگذارید. چه بازی‌های محبوب دیگری را به یاد دارید که نیش و کنایه‌های خاطره انگیزی به دیگر بازی‌ها یا شرکت‌ها داشتند؟