دو کانکتور محبوب برای اتصال کنسول‌های بازی و رایانه‌های شخصی به تلویزیون و نمایشگرها DisplayPort و HDMI هستند. از آن‌جایی که هر دو دارای مزایا و برخی معایب هستند، رقابت بین DisplayPort و HDMI برای بیش از یک دهه وجود داشته است. پورت‌های HDMI و DisplayPort هر دو رابط‌های مدرن برای انتقال ویدیوهای دیجیتال از یک منبع به یک نمایشگر، به وسیلع کابل هستند.
اگر به دنبال اتصال یک مانیتور جدید به دستگاه خود هستید، احتمالا متوجه دو درگاه خواهید شد که به طور قابل توجهی شبیه به هم هستند. تفاوت بین این دو پورت در چیست؟ آیا واقعا مهم است که از کدام یک استفاده می‌کنید؟ کاربرد هریک چیست و کدام یک مناسب نیاز شماست؟
حتی اگر مانیتور شما از هر دو اتصال پشتیبانی کند، ممکن است تنها یکی از این دو پورت نیازهای شما را براورده کند. نوع پورت انتخابی وضوح، رزولوشن، نرخ تازه‌سازی (Refresh rate)، کیفیت رنگ و سایر ویژگی‌ها تعیین می‌کند.
انواع اتصالات صفحه نمایش
هر دو پورت‌های HDMI و DisplayPort هدف یکسانی دارند. ارسال ویدیو و صدای دیجیتال با کیفیت بالا از یک دیوایس به یک صفحه نمایش در واقع تمرکز اصلی این دو درگاه است. با این حال هردوی این درگاه‌ها ویژگی‌هایی دارند که آن را از دیگری متمایز می‌کند.
HDMI (کوتاه شده High-Definition Multimedia Interface) در سال ۲۰۰۳ و با مشارکت شرکت‌هایی از جمله هیتاچی (Hitachi)، سونی (Sony)، سیلیکون ایمیج (Silicon Image)، فیلیپس (Philips)، پاناسونیک (Panasonic) و توشیبا (Toshiba) شکل گرفت.
این‌ها مجموعه‌ها از گذشته تا کنون، کمپانی‌های فعالی در حوزه توسعه پلتفرم‌های صوتی و تصویری هستند. به همین دلیل است که HDMI استانداردی است که معمولا در وسایلی مانند تلویزیون، پروژکتورها و رایانه‌های خانگی پیدا می‌کنید.
چند سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۶ مشارکت بزرگ دیگری از تولیدکنندگان رایانه و تراشه یعنی VESA (انجمن استانداردهای الکترونیکی ویدیو) برای ایجاد DisplayPort (DP) تشکیل شد. که بر پایه پیروی از معیارهای قدیمی یعنی VGA و DVI بود. تمرکز اصلی از خلق DisplayPort، نمایشگرهای کامپیوتری، تجهیزات حرفه‌ای صنعت فناوری و بازارهای داده محور بود.
DisplayPort که در اصل برای جایگزینی رابط‌های ویدیویی قدیمی مانند DVI یا رابط بصری دیجیتال (کوتاه شده Digital Visual Interface) و VGA یا همان آرایه گرافیک ویدیویی (کوتاه شده Video Graphics Array) در نظر گرفته شده بود. این رابط عمدتا توسط رایانه‌های رومیزی، لپ تاپ‌ها و پروژکتورها استفاده می‌شود.
HDMI چیست؟
بیایید با صحبت در مورد HDMI یا رابط چند رسانه‌ای کیفیت بالا، استانداردی که احتمالا بیشتر با آن آشنا هستید، شروع کنیم. HDMI غالبا در تلویزیون‌ها استفاده می‌شود و سیگنال‌های صوتی و تصویری با کیفیت بالا را از طریق یک کابل که برای نصب آسان است ارسال می‌کند. امروزه HDMI 2.1 رایج‌ترین نسل این دسته اتصالات است که اولین بار سال ۲۰۱۷ عرضه شد.
HDMI از پنج نوع کانکتور اصلی استفاده می‌کند. این کانکتورها شامل A ،B ،C ،D ،E که هرکدام برای کاربردهای مختلف استفاده می‌شود. این کانکتورها شامل کانکتور استاندارد، mini-HDMI و micro-HDMI است.
همه کابل‌ها از برچسب نشان‌گر استفاده نمی‌کنند، اما مشخصات کابل باید نشان دهد که استاندارد، پرسرعت، پریمیوم با سرعت بالا (Premium High Speed) یا فوق‌العاده (Ultra High Speed) است. اگر نوع آن ذکر نشده باشد، به صورت پیش فرض آن را از نوع استاندارد در نظر می‌گیریم.
- کابل HDMI استاندارد : پهنای باند کافی را برای ویدیوهای ۷۲۰p و وضوح ۱۰۸۰ را فراهم می‌کند. نوع اترنت می‌تواند ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را حمل کند.
- کابل HDMI پرسرعت: این کابل‌ها تا ۲۱۶۰p (4K یا 4K UHD) مناسب هستند، اما تنها با نرخ تازه سازی ۲۴ هرتز. نوع اترنت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه را حمل کند.
- کابل HDMI پریمیوم با سرعت بالا: این کابل‌ها می‌توانند HDMI 2.1 را با سرعت کامل ۴۸ گیگابیت بر ثانیه حمل کنند که برای 8K ،8K UHD خوب است و همچنین در صورت فشرده‌سازی ویدیو، تا ۱۰K را نیز می‌توانند. نوع کابل اترنت ۱۰۰ مگابیت در ثانیه را حمل کند.
HDMI چند نوع دارد؟
همان طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، HDMI از پنج نوع کانکتور اصلی استفاده می‌کند. این کانکتورها شامل A ،B ،C ،D ،E که هرکدام برای کاربردهای مختلف استفاده می‌شود. در ادامه با جزییات به بررسی تفاوت و کاربردهای هریک می‌پردازیم.
HDMI نوع A یا Full Size
این کانکتور با استاندارد اصلی راه اندازی شده و از آن زمان تاکنون پایه اصلی استاندارد HDMI بوده است. کانکتور نوع A کانکتوری است که برای کاربران تجهیزات AV بیشتر آشناست و بر روی تعداد زیادی اقلام از جمله تلویزیون، پخش کننده DVD، ضبط، کنسول‌های بازی و در بسیاری موارد دیگر یافت می‌شود.
این استاندارد دارای ۱۹ پین است و پهنای باند آن می‌تواند تمام حالت‌هایSDTV ،EDTV ، HDTV ،UHD و ۴K را حمل کند. این نوع کانکتور از نظر الکتریکی با DVI-D تک لینک سازگار است. اگر مشکل پشتیبانی اتصالات دیوایس مربوطه وجود نداشته باشد، کانکتور HDMI نوع A ایده آل است زیرا قوی‌ترین است.
HDMI نوع B
این نوع کانکتور HDMI نیز با استاندارد اصلی در سال ۲۰۰۲ راه اندازی شد و هدف آن انتقال ویدئوهای DVD-I دو لینک است. ابعاد این نوع کانکتور ۲۱.۲ × ۴.۴۵ میلی‌متر است و دارای ۲۹ پین است.
این کانکتور به صورت گسترده در محصولات استفاده نشده است زیرا با معرفی HDMI 1.3، سرعت تک لینک از سرعت نسل‌های پیشین بیشتر شد. از آن‌جایی که کانکتور بزرگتر از نوع استاندارد تک لینک است، هیچ دلیلی برای استفاده از آن وجود ندارد. با این حال هنوز منسوخ نشده است.
HDMI نوع C یا Mini-HDMI
کانکتور HDMI mini در HDMI نسخه ۱.۳ معرفی شد زیرا استاندارد HDMI به طور گسترده پذیرفته شده بود و نیاز به یک کانکتور کوچکتر تشخیص داده شد. ابعاد آن ۱۰.۴۲ × ۲.۴۲ میلی‌متر است. مینی HDMI تمام عملکردهای HDMI نوع A فول سایز را حفظ می‌کند، اما همچنان پیکربندی ۱۹ پین را در خود جای داده است.
کانکتورهای مینی HDMI که بسیار کوچک هستند در تجهیزات قابل حمل رواج بیشتری دارند. برخی از نمونه‌های آن عبارتند از دوربین‌های DSLR، دوربین‌های فیلمبرداری، تبلت‌های بزرگ و موارد مشابه.
HDMI نوع D یا Micro-HDMI
اندازه کانکتور HDMI نوع D بسیار شبیه کانکتور میکرو USB است، در نتیجه نوع D اغلب به عنوان کانکتور میکرو HDMI شناخته می‌شود. اندازه‌های این کانکتور ۶.۴ × ۲.۸ میلی‌متر است و همچنان این استاندارد نیز دارای ۱۹ پین است. اگرچه اختصاص پین‌ها متفاوت است.
کانکتور میکرو HDMI با HDMI نسخه ۱.۴ معرفی شد. این نسخه به طور خاص برای اتصال صوتی و تصویری در دستگاه‌های کوچک و قابل حمل مانند تلفن‌های همراه توسعه یافته است.
HDMI نوع E
و درنهایت به کانکتورهای HDMI نوع E می‌رسیم. این دسته از اتصالات که با HDMI نسخه ۱.۴ معرفی شد، غالبا در صنعت خودرو سازی و اتصالات آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
| انواع کانکتور HDMI | تعریف شده در | پین | کاربرد | سازگاری با |
| نوع A | HDMI 1.0 | ۱۹ | تمامی مدل‌های HDTV، EDTV و SDTV | تک لینک DVI-D |
| نوع B | HDMI 1.3 | ۱۹ | دوئال لینک DVI-D | |
| نوع C (کانکتور مینی) | HDMI 1.3 | ۲۹ | دیوایس‌های قابل حمل | نوع A |
| نوع D (کانکتور میکرو) | HDMI 1.4 | ۱۹ | دیوایس‌های قابل حمل | – |
| نوع E | HDMI 1.4 | – | خودرو | کانکتور امدادی برای اتصال به کابل‌های استاندارد |
تفاوت نسخه‌های HDMI در چیست؟
HDMI 1.4
- رزولوشن ۳۸۴۰x ۲۱۶۰ (۴K UHD) پشتیبانی می‌کند. با نرخ تازه‌سازی ۳۰ فریم در ثانیه این بسیار کم است، به خصوص اگر می‌خواهید برای بازی در ۴K بازی کنید.
- پهنای باند ۱۰.۲ گیگابیت بر ثانیه
HDMI 2.0
- رزولوشن ۳۸۴۰x ۲۱۶۰ (۴K UHD) با نرخ تازه‌سازی ۶۰ فریم در ثانیه را پشتیبانی می‌کند.
- پهنای باند ۱۸ گیگابیت بر ثانیه
HDMI 2.1
- ۳۸۴۰x ۲۱۶۰ (۴K UHD) با نرخ تازه سازی ۱۲۰ فریم در ثانیه را پشتیبانی می‌کند.
- ۷۶۸۰x ۴۳۲۰ (۸K) با نرخ تازه سازی ۶۰ فریم در ثانیه را پشتیبانی می‌کند.
- استاندارد در پلی استیشن ۵ و ایکس باکس سری ایکس/اس
- پهنای باند ۴۸ گیگابیت بر ثانیه
- جدیدترین و رایج‌ترین نسخه
DisplayPort چیست؟
DisplayPort یا به اختصار DP یک استاندارد رابط صوتی و تصویری است. DisplayPort مشابه HDMI به نظر می‌رسد اما کانکتوری است که استفاده آن در رایانه‌های شخصی رایج‌تر از تلویزیون‌ها است. هنوز هم امکان انتقال ویدئو با کیفیت بالا و در بسیاری موارد همراه صدا را نیز فراهم می‌کند، اما ویژگی‌ها آن کمی متفاوت است.
کانکتورهای DP در دو اندازه‌ی DisplayPort استاندارد و Mini DisplayPort (mDP) عرضه می‌شوند. در حالی که این کانکتورها از نظر شکل متفاوت هستند، هر دو دارای ۲۰ پین دارند. کانکتور استاندارد DP معمولا برای رایانه‌های شخصی، لپ تاپ‌ها و نمایشگرها استفاده می‌شود.
در ادامه، DisplayPort چند ویژگی مفید دیگر را نیز دارد. اول، از FreeSync AMD و G-Sync انویدیا پشتیبانی می‌کند. بنابراین می‌توانید بدون توجه به برند کارت گرافیکی که استفاده می‌کنید تا زمانی که مانیتور شما از این فناوری پشتیبانی می‌کند، تجربه بازی فوق العاده‌ای را داشته باشید.
شما همچنین می‌توانید چندین مانیتور را از یک اتصال DisplayPort به جای نیاز به استفاده از چندین پورت، هدایت کنید. لپ تاپ‌ها حتی می‌توانند سیگنال‌های DisplayPort را از طریق درگاه USB-C ارسال کنند.
بسیاری از کابل‌های DisplayPort دارای گیره‌هایی هستند که آن‌ها را به طور ایمن در مانیتور نگه می‌دارند، که هم جز مزایا و هم معایب این کانکتور به حساب می‌آید، زیرا گاهی اوقات خارج کردن آن‌ها دشوار است!
تفاوت نسخه‌های DisplayPort در چیست؟
DisplayPort 1.2
- رزولوشن ۳۸۴۰x ۲۱۶۰ (4K UHD) با نرخ تازه‌سازی ۶۰ هرتز یا ۶۰ فریم در ثانیه پشتیبانی می‌کند.
- پهنای باند ۱۷.۲۸ گیگابیت بر ثانیه
DisplayPort 1.3
- رزولوشن ۳۸۴۰x ۲۱۶۰ (4K UHD) با نرخ تازه سازی ۱۲۰ هرتز یا ۱۲۰ فریم در ثانیه را پشتیبانی می‌کند.
- رزولوشن ۷۶۸۰x ۴۳۲۰ (8K) با نرخ تازه سازی ۳۰ هرتز یا ۳۰ فریم در ثانیه را پشتیبانی می‌کند. این برای بازی خیلی کم است.
- پهنای باند ۳۲.۴ گیگابیت بر ثانیه
DisplayPort 1.4
- از رزولوشن تا ۷۶۸۰x ۴۳۲۰ (8K) با نرخ تازه سازی ۶۰ فریم در ثانیه پشتیبانی می کند.
- پهنای باند ۳۲.۴ گیگابیت بر ثانیه
DisplayPort 2.0
- از رزولوشن‌های بالاتر از ۷۶۸۰x ۴۳۲۰ (8K) و 8K با نرخ تازه سازی ۱۲۰ فریم در ثانیه پشتیبانی می‌کند.
- پهنای باند ۸۰ گیگابیت بر ثانیه
تفاوت HDMI و DisplayPort در چیست؟
همان طور که از توضیحات مشهود است، HDMI و DisplayPort با وجود داشتن هدف مشترک، در برخی ویژگی‌ها متفاوت هستند. DisplayPort از پهنای باند و رزولوشن خروجی برخوردار است که به مراتب عملکرد بهتری دارد. این استاندارد که قیمت تمام شده‌ی بالاتری نیز دارد، عمدتا در رایانه‌های شخصی رومیزی و لپ تاپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
| HDMI | Displayport | |
| پهنای باند | حداکثر ۱۸ گیگابیت بر ثانیه | حداکثر ۳۲.۴ گیگابیت بر ثانیه |
| ماکسیمم رزولوشن خروجی | 8K | 16K |
| استانداردهای پشتیبانی شده | فقط از استاندارد Freesync AMD پشتیبانی می‌کند. | استاندارد Freesync AMD و استاندارد G-sync انویدیا پشتیبانی می‌کند. |
| کاربرد | تلویزیون‌ها، ست‌تاپ‌باکس‌ها، پخش‌کننده‌های بلوری، گیرنده‌های صوتی تصویری، کنسول‌های بازی، دوبین‌های دیجیتال و دوربین‌های فیلمبرداری | عمدتا در رایانه‌های شخصی رومیزی و لپ تاپ‌ها |
| سیگنال‌های اترنت | ✓ | x |
| پین‌ها | رابط استاندارد HDMI دارای ۱۹ پین | رابط استاندارد DisplayPort دارای ۲۰ پین |
| قیمت | پایین | گران قیمت |
این در حالی است که جدیدترین نسخه‌‌ی HDMI یعنی HDMI 2.1 از رزولوشن و پهنای باند خروجی کمتری بهره می‌برد. همچنین این استاندارد در مقایسه با DisplayPort به صورت گسترده‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو قیمت تمام شده‌ی کمتری نیز دارد.
همچنین تفاوت‌های دیگری بین نسخه‌های HDMI و DisplayPort دیده می‌شود. از جمله اتصال به چندین مانیتور فول HD که در نسخه HDMI 1.4، این اتصال برخلاف مابقی نسخه‌های HDMI و DisplayPort امکان پذیر نیست.
علاوه بر این اتصال DVD یا Blu-ray و کنسول بازی به تلویزیون توسط تمامی نسخه‌های HDMI پشتیبانی می‌شوند، در صورتی که DisplayPort برای این کاربرد بهینه نشده است. پشتیبانی از 8K را در دو نسخه از HDMI یعنی HDMI 2.0 و HDMI 2.1 و همچنین در یکی از نسخه‌های DisplayPort یعنی DisplayPort 2.0 مشاهده می‌شود.
| HDMI 1.4 | HDMI 2.0 | HDMI 2.1 | DP 1.2 | DP 1.3 | DP 1.4 | DP 2.0 | |
| یک مانیتور فول HD | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| چندین مانیتور فول HD | x | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| یک مانیتور 4K | x | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| چندین مانیتور 4K | x | x | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| اتصال DVD یا Blu-ray به TV | ✓ | ✓ | ✓ | x | x | x | x |
| اتصال کنسول بازی به تلویزیون | ✓ | ✓ | ✓ | x | x | x | x |
| اتصال کامپیوتر به مانیتور برای بازی | x | x | x | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| اتصال کابل اینترنت | ✓ | ✓ | ✓ | x | x | x | x |
| پشتیبانی از 8K | x | ✓(30 Hz) | ✓(60 Hz) | x | x | x | ✓(120 Hz) |
| نرخ تازه سازی پویا برای بازی (PS5 و XSX) | x | x | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
چه زمانی DisplayPort بهترین گزینه است؟
کابل های DisplayPort می‌توانند پهنای باند بالاتری نسبت به کابل‌های HDMI داشته باشند. اگر پهنای باند بالاتری وجود داشته باشد، کابل سیگنال‌های بیشتری را به صورت همزمان ارسال می‌کند. اگر می‌خواهید چندین مانیتور را به رایانه خود وصل کنید. حتی زمانی که روی رایانه خود بازی می‌کنید، بهتر است از کابل DisplayPort برای اتصال مانیتور استفاده کنید.
چه زمانی HDMI بهترین گزینه است؟
HDMI از کانال بازگشت صدا (ARC) پشتیبانی می‌کند. اگر می‌خواهید تلویزیون را به یک دستگاه سینمای خانگی متصل کنید، این کار مفید است. هنگامی که تلویزیون تماشا می‌کنید، صدا به دستگاه سینمای خانگی شما منتقل می‌شود. همچنین می‌توانید از کابل HDMI برای اتصال به اینترنت استفاده کنید.
اگر می‌خواهید لپ تاپ را با کابل HDMI وصل کنید سرعت اینترنت تا ۱۰۰ مگابایت بر ثانیه را در لپ تاپ خود خواهید داشت. به همین دلیل است که کابل اترنت تقریبا در همه موارد توصیه می‌شود. همچنین می‌توانید یک کنسول بازی مانند پلی استیشن ۵ یا ایکس باکس سری ایکس را از طریق HDMI به تلویزیون یا مانیتور خود متصل کنید.
کلام آخر
بهترین انتخابی که می‌توانید انجام دهید انتخابی است که برای تنظیمات خاص و نیاز شما مناسب است. قبل از خرید کابل، حتما ویژگی هر یک را برا داشتن بهترین عملکرد سیستم خود بررسی کنید تا بتوانید بهترین ترکیب را برای راندمان بهینه سیستم خود انتخاب کرده باشید.
بیشتر بخوانید:
به این میگن یه مقاله آموزنده و شدیدا مفید
درود بر نویسنده گرامی
من یه لحظه این متن رو بد خوندم «حداکثر ۳۲.۴ گیگابیت بر ثانیه» :))
خوندمش مگابیت :))))))))))))))))
اصلا فکرشم نمی‌کردم اینقدر دیسپلی‌پورت خوب که هیچ عالی باشه! اتفاقا میخواستم یه نمایشگر بخرم حتما این مورد رو در نظر می‌گیرم ?
من خودم از hdmi در کامپیوترم استفاده میکنم خیلی هم کیفیت خوبی داره تازه هم تصویر و هم صدا را باهم منتشر میکنه
وقتی یه مقاله تقریبا علمی می‌نویسید، اگر یه قسمت کوچیکش هم اشتباه باشه، آدم به کل مقاله شک میکنه.
تو جدول نوشتید که از HDMI نمیشه برای اتصال کامپیوتر به مانیتور برای بازی استفاده کرد.
من یه مانیتور FullHD دارم که با HDMI به کیسم وصل کردم و ۶۰ فریم می‌گیرم. چرا نوشتید نمیشه؟
کیفیت تصویر هم فرق داره بین HDMI و DP
??
اگه کسی میدونه بگه