سهم ورزش الکترونیک ایران از بازی‌های آسیایی هانگژو

حال که مدت کوتاهی از برگزاری مهم‌ترین رویداد ورزشی قاره کهن در شهر هانگژو گذشته، می‌توان به ابعادی تاره از شرایط هیئت اعزامی ایران پرداخت. لازم است اطلاع داشته باشید که برای اولین بار در تاریخ رویدادهای مهم ورزشی که پای ارزش‌گذاری روی فعالیت کمیته المپیک کشورها به میان می‌آید، eSport یا ورزش‌های الکترونیک در این ارزش‌گذاری سهیم بوده است. دوره قبلی بازی‌های آسیایی که در شهر جاکارتای اندونزی برگزار شد، میزبان کسب نخستین مدال نقره ایران در چنین رشته‌ای بود، اما در آن دوره‌ ای-اسپرت به‌عنوان رشته‌ای demonstration یا نمایشی برنامه‌ریزی‌شده بود؛ در هانگژو با این رشته همچون سایر رشته‌ها برخورد شد و در مدال شماری و درنهایت رتبه‌بندی کشورها کسب مدال در هفت رشته استریت فایتر، دوتا ۲، پابجی موبایل، FC Online، LoL، Arena of Valor و بازی کمتر شناخته‌شده Dream Three Kingdoms 2 هم سهم داشتند. پیش از هر چیز به نتایج هرکدام از این رقابت‌ها می‌پردازیم.

کره؛‌ فاتح مشت خیابانی

رقابت‌های استریت فایتر و FC Online برخلاف سایر رشته‌ها به‌صورت انفرادی انجام شد و ازآنجایی‌که صرفا در همین دو رشته چین مقام نخست را کسب نکرد، می‌توان موفقیت میزبان را در ارتباط قوی بین اعضای تیم دانست. درهرصورت کیم کوان کو از کره جنوبی موفق شد پس از پشت سر گذاشتن رقبایی از قزاقستان، سنگاپور، ژاپن و چین تایپه به مقام نخست دست‌ پیدا کند، گفتنی است که در این رشته سهم هر کشور دو نماینده بود و در این میان چین هم از فرصت میزبانی خود استفاده نکرد و نماینده‌ای ارسال نکرد. اما کشورهای خاورمیانه همچون عربستان سعودی حضور قوی داشتند و این کشور حتی به مرحله یک چهارم نهایی هم رسید و به‌نوعی نماینده آنها را می‌توان نفر چهارم استریت فایتر آسیا دانست.

فوتبال آمریکایی در آسیا

جدیدترین محصول استودیو EA Spearhead را می‌توان همان نسخه آنلاین و رایگان از فیفا سابق دانست که توسط سه شرکت آسیایی تنسنت (چین)، گرانا (اندونزی) و نکسون (کره‌ جنوبی) توزیع‌ شده است. این بازی برای سال ۲۰۲۲ در کشور کره به‌عنوان چهارمین رشته محبوب ورزش الکترونیک اعلام‌ شده بود. در رقابت‌های این رشته هم هر کشور ظرفیت ۲ نماینده داشت و درنهایت هر دو نماینده تایلند با پشت‌سر گذاشتن رقبایی از کره، اندونزی، امارات، ویتنام و هنگ‌کنگ به فینال رسیده و درنهایت تدهچ سونگسایساکول "Teedech Songsaisakul" قهرمانی در این رشته را کسب کرد. لازم به ذکر است که در جاکارتا ۲۰۱۸ به‌جای این بازی از PES 2018 استفاده‌ شده بود که باعث شد رضا نوبخت و حسن پاجانی مدال نقره را کسب کنند. باتوجه به رایگان شدن جایگزین pes این احتمال وجود دارد که در دوره‌های آتی از eFootball به‌جای اف سی آنلاین استفاده شود.

پابجی موبایل با تاکید روی صلح

برای برگزاری این رویداد نسخه خاصی از پابجی موبایل درنظر گرفته شد که ترجمه نام آن را می‌توانیم حافظ صلح اختصاصی "Peacekeeper Elite" بدانیم. درواقع بخش بتل رویال در این بازی برای رعایت روح المپیک تغییریافته و پلیرها نمی‌توانند به همدیگر شلیک کنند. رقابت‌های این رشته در چهار راند و به‌صورت گروه‌های چهار عضوی برگزار شد که در نهایت پس از چین کره جنوبی مقام دوم را کسب کرد و مدال برنز سهم چین تایپه شد و اندونزی به جایگاه چهارم بسنده کرد.

دوتا ۲ به سبک المپیک

همان‌طور که متوجه شدید اکثر بازی‌ها برای حضور در این رقابت‌ها شامل تغییرات شدند و در این میان بزرگ‌ترین رشته ورزش الکترونیک را نتوانستند تغییر دهند، اما بازیکنان مجبور شدند که با حساب‌های جدیدی بازی کنند که نام و نام خانوادگی آنها به‌عنوان ای دی پلیر انتخاب‌شده بود. همچنین امکان تماشا یا واچ آنلاین این بازی‌ها از درون خود دوتا۲ محیا نبود. بازی‌ها از سه گروه سه تیم شروع شد که در نهایت چین، تایلند، مالزی، عربستان سعودی، مغولستان، قزاقستان، نپال و قرقیزستان به به راکت حذفی رفتند. مالزی در رقابت با قرقیزستان صاحب مدال برنز شد و مغولستان که تا پای فینال خودش را رسانده بود در نهایت به مدال نقره در مقابل چین بسنده کرد.

League of Legends در آسیا

در بسیاری از محافل LOL را رقیب دوتا ۲ می‌دانند و به همین خاطر شاهد رقابت‌های آن دربازی‌های آسیایی هم هستیم؛ در این میان به خاطر افزایش تیم‌های شرکت‌کننده، یک گروه D سه تیمه هم به مرحله گروهی افزوده شد. تیم‌های راه‌یافته به مرحله براکت شامل عربستان سعودی، کره‌جنوبی، ماکائو، چین، مالزی، چین تایپه، ویتنام و هند بودند. چین در رقابت با ویتنام برای مدال برنز پیروز شد و رقابت چین تایپه و کره جنوبی برسر مدال طلا به نفع کره به‌پایان رسید.

مطرح‌ترین بازی آسیایی سبک MOBA

کمپانی تن‌سنت باتوجه به عمق نفوذ دوتا ۲ و سایر بازی‌های این سبک اقدام به عرضه Arena of Valor کرده که در بسیاری از تورنومنت‌های آسیایی هم رقابت‌های آن انجام شد. سبک برگزاری در هانگچو هم دقیقا مشابه با LOL بود، اما در این رشته تیم‌های راه‌یافته به مرحله حذفی به‌غیراز قزاقستان همگی از آسیای جنوب شرقی بودند که دلیل اصلی آن تجربه پلیرهای این کشورها نسبت به این آرنا اف ولور است.

خاورمیانه و بازی‌های آسیایی

با وجود اینکه بیشتر مدال‌های اولین دوره از برگزاری رسمی ورزش‌های الکترونیک در بازی‌های آسیایی سهم کشورهای شرقی این قاره شد، اما حوزه خاورمیانه و به‌طور خاص کشورهای عرب‌ زبان هم حضور چشمگیری داشتند، به‌ نحوی‌ که عربستان که در بیشتر بازی‌های گروهی تا دور حذفی پیش رفت، ۲۱ نفر از اردوی ۱۸۸ نفره خود را به رشته ورزش الکترونیک اختصاص داد که باعث شد این رشته پس از فوتبال و دو و میدانی سومین سرمایه‌گذاری سعودی برای کسب نتیجه به‌حساب بیایید. در مورد کشور فلسطین شرایط حتی جالب‌تر است، اردوی ۷۰ نفر این کشور از ۱۲ گیمر تشکیل داده‌شده بود تا به‌عنوان دومین ورزش به eSport اهمیت بدهند. اما در مورد ایران...

فرصتی که از دست ایران رفت

بازیکنان مطرح کشور پس از پرس‌وجو از مدیران انجمن ورزش‌های الکترونیک کشور (وابسته به فدراسیون همگانی) به پاسخ عجیبی رسیدند. براساس ادعای مدیران این انجمن به ورزشکاران تیم‌های ملی، ظاهرا کمیته ملی المپیک تصمیم گرفته به خاطر احتمال پایین مدال‌آوری در رشته ورزش الکترونیک اعزامی در این رشته انجام نشود. این درحالی است که تجربه ما در دوره گذشته درخشان بوده است. البته این اطلاع‌رسانی پیش از برگزاری بازی‌های آسیایی انجام‌شده بود و حال که کمیته ملی المپیک باید بابت کاهش رتبه ایران در رنکینگ آسیایی پاسخگو باشد، لازم است که برای این موضوع هم شفاف‌سازی شود که چرا وقتی کشورهای منطقه که سابقه جدی گرفته شدن ورزش الکترونیک در آنها کمتر از ایران است، سرمایه‌گذاری بیشتری برای بازی‌های آسیایی داشتند؛ اما کسب نتیجه در دوره قبلی هم باعث نشد که برای چنین رویداد مهمی به جوانان کشور اعتماد شود.

گذشته فراموش شده

سابقه دید ورزشی و رقابتی به ویدیو گیم در ایران به بیش از دو دهه پیش برمی‌گردد و این درحالی است که کشورهایی همچون عربستان کمتر از پنج سال پیش اقدام به فعالیت حرفه‌ای در این رشته کرده است. مگر می‌توان فراموش کرد که تعداد بالای گیمنت باسابقه در کشور که هرکدام به باشگاهی برای تمرین مدعی‌ترین پلیرهای منطقه تبدیل‌شده‌اند، آمادگی لازم برای حضور آسیایی را نداشته باشند. البته نکته دیگری که می‌تواند اهمیت این رشته در کشور ما را نشان دهد، اعزام داور بین‌المللی کشورمان نیما خیراللهی به هانگژو است که به‌واسطه فدراسیون جهانی AESF و نه کمیته ملی المپیک ایران انجام شد. در این میان بیشترین شک درباره چنین شرایطی، معطوف به بودجه‌بندی کمیته المپیک برای ورزش‌ها و ورزشکاران به صورت از پیش تعیین‌شده برمی‌گردد؛ کما اینکه در رشته تیراندازی نیز به‌جای نفر اول رقابت انتخابیه، نفر چهارم با ادعای احتمال بالاتر مدال‌آوری اعزام شد که درنهایت برای کسب پایین‌ترین رتبه در آسیا هیچ فردی در کمیته ملی المپیک پاسخگو نبود. به‌این‌ترتیب انتظاری برای پاسخگویی برای عدم حضور ورزش الکترونیک در این دوره نداریم، اما انتظار می‌رود که به خاطر حضور موفق رقبای منطقه‌ای، فکر جدی برای دوره‌های بعدی و سایر رقابت‌های مطرح ورزش الکترونیک و روند اعزام آنها درنظر گرفته شود.