چرا صنعت بازی‌های ویدیویی در بدترین وضعیت ممکن قرار دارد؟

شاید بتوان هفته گذشته را سیاه‌ترین روزهای صنعت بازی‌های ویدیویی در یک سال اخیر دانست. بیایید یک مرور بر اتفاقاتی که فقط در هفت روز گذشته رخ داد بیندازیم؛ صداپیشگان و بازیگران دنیای بازی‌های ویدیویی نسبت به سیاست شرکت‌ها پیرامون دستمزد و مسئله هوش مصنوعی اعتصاب کردند. در طی گزارش وبسایت WIRED، مشخص شد که اکتیویژن بلیزارد در طول یک سال گذشته از هوش مصنوعی استفاده کرده و در برخی بخش‌ها تصمیم گرفته تا این فناوری جایگزین نیروی انسانی شود. بانجی که دو سال گذشته توسط سونی خریداری شد و تحت نظارت پلی‌استیشن قرار گرفت، برای دومین بار با تعدیل نیرو مواجه شده و کار به جایی رسیده که سونی برخی از توسعه‌دهندگان این استودیو را در قالب یک استودیوی جدید مشغول به کار کرده است. اینتل، به عنوان یکی از ابرشرکت‌های دنیای فناوری که فعالیت‌های گسترده‌ای در دنیای بازی هم دارد، با تعدیل نیروی پانزده هزار نفری و ریزش پنجاه درصدی سهام در طول یک سال گذشته روبرو شده است. و در آخرین اتفاق تلخ هفته، وبسایت GameInformer توسط مالکش یعنی GameStop تعطیل شد و در عرض یک شبانه روز، وبسایت آن از دسترس خارج شد. باید قبول کنیم که صنعت بازی‌های ویدیویی در بدترین روزهای تاریخ خودش قرار دارد.

هوش مصنوعی؛ تهدیدی جدی برای مشاغل!

رکود شدید سهام در بازار بورس آمریکا، در پی پرتنش‌ترین روزهای جهان و تحولات داخلی ایالات متحده، تاثیر زیادی نه فقط روی وضعیت امروز دنیای بازی‌ها، بلکه بر دیگر صنایع صنعتی و سرگرمی داشته است. شرکت‌های بزرگی مثل اکتیویژن آن‌قدر تحت تاثیر هستند که دیگر مجبورند هوش مصنوعی را به شکلی مخفیانه جایگزین نیروی انسانی کنند. طی گزارشی که اخیرا منتشر شده، متوجه شدیم عملا نیمی از تیم طراحی محیط استودیوی بلیزارد، به دنبال آزاد کردن استفاده از GPT-3.5 اخراج شدند. از هوش مصنوعی در طراحی کانسپت آرت‌ها، طراحی پوسترها و بخش‌های برنامه‌نویسی استفاده شده و تشخیص آن چندان راحت نیست. طبق قوانینی که دولت ایالات متحده وضع کرده، هر اثر هنری باید یک مالک انسانی داشته باشد تا حق استفاده یا همان کپی رایت دریافت کند. اما وقتی اکتیویژن بلیزارد در طول یک سال از این فناوری استفاده کرده و کسی متوجه آن نشده (البته که صحت و کلیت این ماجرا هنوز تایید نشده) آیا مانعی برای اکتیویژن وجود دارد که نگران محصولاتش باشد؟ دقت کنید که اکتیویژن بلیزارد تنها یک نمونه ذکر شده است و در طول گزارش وایرد مشخص شده استودیوهایی مثل رایت گیمز هم به شکلی جدی «با ادعای بهبود تجربه بازیکنان» از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند.

وقتی چنین اتفاقی رخ داده، باید به بازیگران و صداپیشگان حق داد که نگران آینده شغلی خودشان باشند و هرچه زودتر اعتصابات راه بیندازند و شرکت‌های بزرگ را محکوم به پاسخ‌گویی کنند. با اعتصاب گسترده‌ این بازیگران، حالا شرکت‌های بزرگی مثل الکترونیک آرتز، تیک تو و استودیوهایی مثل اینسامنیاک و چند توسعه‌دهنده شناخته شده دیگر که متهم به استفاده از هوش مصنوعی و جایگزینی آن‌ها با انسان‌ها شدند، تحت تاثیر قرار می‌گیرند. بازیگران جدای از اعتراضی که نسبت به دستمزدشان دارند، می‌خواهند از آزادی که شرکت‌ها در استفاده از هوش مصنوعی دارند آگاه باشند و بدانند که نقش و حق‌ آن‌ها در این زمینه چیست. اگر یادتان باشد سال گذشته هم چنین اتفاقی برای نویسندگان و بازیگران تلویزیون و سینمای هالیوود رخ داد و آن‌ها اعتراضاتی مشابه را داشتند. اعتصاباتی که تاثیر مستقیمی بر تولید آثار هنری داشت و در نهایت آن‌ها به توافقی نسبتا مثبت رسیدند.

البته که واکنش شرکت‌های بازی‌سازی هم فعلا نادیده گرفتن خواسته‌های بازیگران بوده و نتیجه این اتفاق احتمالا اعتصاب چندین ماهه بازیگران و در پی آن تاخیرهای متعدد بازی‌های مختلفی مثل ولورین اینسامنیاک باشد.

بانجی که دیگر مثل سابق نیست!

از خطر هوش مصنوعی که بگذریم، به مسئله تعدیل نیروهای گسترده می‌رسیم. جایی که استودیویی مثل بانجی با وجود رضایت طرفداران از اکسپنشن The Final Shape، متحمل یک تعدیل نیروی گسترده شده است. بانجی قبل از این اتفاق بیش از 1300 نیرو داشت و الان نزدیک به 220 نفر تعدیل شدند (چیزی نزدیک به 17%)، 155 نفر به سونی اینتراکتیو ملحق شدند و حدود 40 نفر یک استودیوی جدید تحت نظارت سونی تشکیل دادند و پروژه‌ای MOBA با المان‌های بازی‌های مبارزه‌ای را توسعه می‌دهند. از سوی دیگر طبق برخی گزارش‌ها، در حال حاضر این هرمن هالست است که به طور کامل کنترل استودیوی بانجی را برعهده گرفته و پیت پارسون، مدیرعامل، دیگر آن نقشی که باید را ندارد و حتی کارمندان استودیوها هم به او باور ندارند. شنیدن این اتفاقات از سوی استودیویی که در دهه 2000 یکی از بهترین و تاثیرگذارترین استودیوهای بازی‌سازی بوده، ناراحت‌کننده است. حالا بانجی بازی ماراتون را با شرایطی دشوارتر توسعه می‌دهد و پروژه‌ای که احتمال داشته به دستینی 3 تبدیل شود (با نام رمز Payback) را کنار می‌گذارد چرا که بازار امروز با استانداردهایی که بانجی در نظر دارد، همخوانی ندارد.

این اولین استودیوی بازی‌سازی سونی نیست که با وجود موفقیت نسبی متحمل تعدیل نیرو می‌شود. اینسامنیاک گیمز با وجود اینکه توانست با عرضه مارولز اسپایدرمن 2 رکوردهای فروش بازی‌های انحصاری پلی‌استیشن را جابجا کند، با تعدیل نیرو روبرو شد. این تعدیل نیرو بیشتر به دوران کووید برمی‌گردد. جایی که استودیوها با توجه به شرایط وقت، استخدام‌های زیاد و گاها بی‌رویه‌ای داشتند. حال که شرایط کار دوباره به حالت نرمال برگشته و هوش مصنوعی پیشرفت شگفت‌انگیزی داشته، شرکت‌ها ترجیح می‌دهند تا کارمندان به صورت حضوری کار کنند و حتی برخی از آن‌ها با هوش مصنوعی جایگزین کنند. بگذریم از این موضوع که وضعیت اقتصاد جهانی هم با توجه به تحولات، تاثیرات خودش را بر بازار گذاشته است.

شمارش معکوس برای عصری جدید؟

چند ماه گذشته، استودیوهای تانگو گیم‌ورکز و آرکین آستین هم توسط ایکس باکس بسته شدند و به چندین استودیوی دیگری پیوستند که در طول یکی دو سال گذشته سرنوشت تلخی داشتند. اما تعطیلی فقط محدود به بازی‌سازان نیست. وبسایت مشهور گیم‌اینفورمر که سابقه‌ای 33 ساله در حوزه رسانه داشت، توسط مالکش یعنی GameStop بسته شد. رسانه‌ای که زمانی جزو پنج مجله برتر آمریکا بود. این رسانه در طول شش سال گذشته به شدت تحت فشار بود و در سال 2018 مجبور به تعدیل نیرو شد. اخیرا هم فروش مجله‌های شرکت با کاهش شدید روبرو شد و نتیجه این فروش ضعیف، تعطیلی کامل و از دسترس خارج شدن سایت و از دست رفتن هزاران مقاله ارزشمند بود. جایی قضیه دردناک می‌شود که حتی بیانیه تعطیلی رسانه هم گویا با کمک هوش مصنوعی جی‌پی‌تی نوشته شده است. جیسون شرایر طی یک توییتی ادعا کرد که از GPT خواسته تا بیانیه خداحافظی گیم‌اینفورمر را بنویسد و نتیجه شباهت زیادی به بیانیه منتشر شده داشت. اگر این ادعا درست باشد، یعنی حتی نویسنده‌ای حضور نداشته که بیانیه‌ی خداحافظی یک رسانه 33 ساله را بنویسد.

پیشرفت تکنولوژی همیشه به معنای راحت شدن کارها و پیشروی پروژه‌ها نیست و حتی می‌تواند به مانند یک مانع رفتار کند. آیا تعطیلی گیم‌اینفورمر، به معنای آغاز مرگ رسانه‌هاست؟ آیا طراحان بازی‌های ویدیویی و صداپیشگان و بازیگران در آینده‌ای نزدیک دیگر جایگاهی در استودیوها ندارند؟ نمی‌دانیم و این ابهامات کمی ترسناک است. 

شاید ترس ماجرا جایی باشد که ما توانایی برای مقابله با این اتفاقات را نداریم. پیشرفت تکنولوژی امری غیر قابل اجتناب است و این بخش همیشه در حال پیشروی رو به جلو است. شاید باور عموم جامعه این باشد که این تکنولوژی‌ها باید در راستای کمک به انسان‌ها به کار گرفته شود، اما وضعیت امروز دنیا که هر روز پیچیده‌تر از قبل می‌شود و آرامش چندانی ندارد، این تصور را ایجاد می‌کند که تکنولوژی ناخواسته در مسیری به کار گرفته شده که به ضرر انسان است؛ مسیری که در آن هنر و خلاقیت معنای خودش را روز به روز از دست می‌دهد و گویا بازی‌های ویدیویی یکی از اولین قربانی‌هاست.

بیشتر بخوانید:

• یک‌صدا برای حقوق برابر