گزارش ویجیاتو از رویداد تین اکسپو ۱۴۰۴

چهارشنبه ۲۸ آبان ماه، ساعت ۱۲ ظهر در پارک فناوری پردیس، صدها کودک و نوجوان و جوان را می‌بینم که هر کدام به دلیلی اینجا حضور دارند. بخشی در قالب اردوی علمی از سمت مدرسه آمده‌اند تا دستاوردهای هم‌سن و سال‌های خود را ببینند و بخشی دیگر آمده‌اند تا ایده‌های خلاقانه خود را در معرض دید عموم قرار دهند. اینجا رویداد تین اکسپو است؛ محلی که نوجوانان و جوانان خلاق و پرانرژی، فرصتی برای عملی کردن ایده‌های خود پیدا می‌کنند و توسط سرمایه‌گذاران و فعال‌های حوزه کارآفرینی مورد بازبینی قرار می‌گیرند تا از دل بهترین‌ ارائه‌ها، کسب و کارهای جدی خلق شود.

رویداد تین اکسپو یکی از جدی‌ترین رویدادهای سالانه حوزه کار‌آفرینی در کشور است که امسال، نسل زد را هدف خود قرار داده بود؛ نسلی پر از استعداد و خلاقیت که در عین حال، چالش‌هایی برای ارتباط با نسل‌های قدیمی‌تر دارند. دوره امسال که در پارک فناوری پردیس برگزار شد، هدف داشت تا این نسل‌ها را به هم نزدیک‌تر کند و به باتجربه‌ها نشان دهد همین نمایندگان نسل زد با تمام پیچیدگی‌های و چالش‌ها، قادر هستند آینده‌ای روشن در کارآفرینی برای خود بسازند.

من همراه با امین بهتویی در روز دوم رویداد از آنجا بازدید کردیم؛ روزی که شامل مرحله نیمه نهایی و داوری ۳۰ تیم برتر می‌شد که از سراسر کشور حضور داشتند. این ۳۰ تیم توسط تیم داوری از میان بیش از ۵۰۰ ایده مختلف برگزیده شدند و بخشی از محیط پارک به آنها اختصاص یافته بود تا غرفه خود را برپا کنند. همچنین در نهایت ۳ تیم به عنوان برندگان رویداد انتخاب شدند. اگر چه اتفاقات دیگری هم در پارک فناوری در جریان بود، اما همین بخش بیشتر از همه توجه ما را جلب کرد.

یکی از اولین چیزهایی که ما را شگفت‌زده کرد، سن اعضای تیم‌های حاضر بود. اکثر افراد متولد سال ۸۵ به بعد بودند و انگشت‌شمار تیم‌هایی را می‌دیدید که سن‌شان ۲۰ سال یا بیشتر باشد. برای امثال من و امین که کم‌کم وارد دهه چهارم زندگی‌مان می‌شویم، دیدن نوجوانان پانزده شانزده ساله با چنین ایده‌ها و ارائه‌هایی، همزمان غافل‌گیرکننده و خوشحال‌کننده بود. اول از این بابت که چه قدر نوجوانان نسل زد به تکنولوژی‌ها و اطلاعات روز تسلط دارند و دوم، چه قدر خوب می‌توانند با استفاده از این ابزار و امکانات به ایده‌های خود رنگ واقعیت ببخشند. میان غرفه‌های حاضر، برخی بیشتر از بقیه توجه‌مان را جلب کردند که در ادامه مروری بر بازدیدمان از آنها خواهیم داشت.

سن کم، خلاقیت و انرژی زیاد

یکی از غرفه‌ها پر از گواهی‌های افتخار و جوایز و مدال‌های مختلف از مسابقات و همایش‌های داخلی و بین‌المللی بود، اما جالب‌تر اینکه یک خانم ۱۸ ساله آنها را کسب کرده است. «غزل عطاری»‌ همراه با «هدیه پناهی» در قالب تیم «فرزانگان ۴» با یک فناوری جدید برای بهبود روند ترمیم استخوان‌ها در تین اکسپو حضور داشتند. آنها نانو کامپوزیتی درست کرده‌اند که با استفاده از آن، روند ترمیم استخوان‌های شکسته ترمیم می‌شوند. عطاری که پیش از افتخار دریافت جایزه نوبل ایرانی را داشته و علاقه‌مند به مهندسی پزشکی است، گفت که این ماده نه تنها هزینه کمتری نسبت به روش‌های معمول همچون استفاده از پلاتین و پلاک دارد، بلکه برای استفاده از آن تنها نیاز به یک بار عمل است و بیمار دیگر مجبور به عمل دوم یا بیشتر برای خروج قطعه‌های خارجی نخواهد بود. دیدن چنین دستاورد جذاب و همچنین کارآمدی از این نوجوانان برای ما هم بسیار خوشایند بود و جالب این که همین ایده موفق شد رتبه اول رویداد تین اکسپو دانوا را کسب کند.

یک غرفه جذاب دیگر که ارائه‌ای پرانرژی در مرحله داوری داشت، مربوط به گروه «آکوا تیم» (Aqua Team) بود؛ یک تیم پنج‌نفره که بین ۱۵ تا ۱۷ سال سن داشتند و همین باعث شگفتی ما شد. این گروه به عنوان یک تیم فعال در زمینه تولید محتوا و مارکتینگ کار می‌کند، اما چیزی که آنها را متفاوت و جذاب نشان داد، انرژی بالا در ارائه و معرفی بود که نمودی از شوق و انرژی فراوان نسل زد محسوب می‌شد. هدف آکوا تیم ارائه محتوا به زبان نسل زد است تا مخاطبان این نسل را به بهترین شکل ممکن جذب کند.

این انرژی در بیان و ارائه یکی دیگر از تیم‌های حاضر با نام «ایرانگرد» هم به‌وضوح دیده می‌شد. سرویس مطرح شده توسط این تیم با نام «سفریار» هدف دارد تا واسطه‌ای برای ارتباط بین مسافرها و میزبان‌ها در سراسر کشور باشد تا هر طرف بنا به نیاز و شرایط خود، مخاطبش را بیابد. برای مثال شخصی از تهران راهی اصفهان شده است و طی مدت اقامت خود می‌تواند کارهای خاصی برای میزبان انجام دهد یا از آن طرف، میزبان به دنبال شخصی می‌گردد که برای دو هفته محلی برای اقامت به او اجاره دهد یا دنبال هم‌خانه است. هر طرف می‌تواند با مشخص کردن نیازهای خود، شخص مناسب را پیدا پیدا کند. سفریار در واقع پلتفرمی کاربرمحور است که مجموعه‌ای از امکانات را در اختیار هر دو طرف قرار می‌دهد و تبدیل به یک واسطه مناسب برای آنها می‌شود. ارائه تیم دونفره سفریار هم جزو آن ارائه‌هایی بود که به‌راحتی جذبش می‌شدی و برای مدتی طولانی می‌توانستی به توضیح‌شان درباره پلتفرمی که می‌خواهند راه‌اندازی کنند.

ذهن‌های جوان با ایده‌های آینده‌نگرانه

بخش زیادی از ایده‌های ۳۰ تیم متخب تیم اکسپو شامل پلتفرم‌های مدرن و آنلاین می‌شدند، اما تعدادی از آنها روی جنبه‌های علمی و پزشکی تمرکز داشتند که نانوکامپوزیت مخصوص ترمیم استخوان یکی از آنها بود. یک تیم دیگر هم در همین حوزه با نام Vo.Vi.One در رویداد حضور داشتند که محصول ارائه شده توسط آنها، یک سمعک هوشمند بود که در قالب عینک هوشمند (از لحاظ ظاهری مشابه ری‌بن متا) ساخته شده است. این سمعک با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن و همچنین هوش مصنوعی، صدای محیط را برای افراد کم‌شنوا تقویت می‌کند تا راحت‌تر قادر به شنیدن صداهای اطراف خود باشند.

این تیم که معنی نام‌شان به کره‌ای «یک نگاه، یک صدا، یک تجربه» است، توضیح داد که هدف‌شان از ساخت چنین محصولی، امکان ارائه یک محصول مدرن با استفاده از تکنولوژی‌های روز برای افراد مبتلا به اختلال شنوایی که هم‌زمان می‌تواند یک عینک و سمعک هوشمند باشد. آنها همچنین گفتند این محصول مناسب افرادی خواهد بود که از گذاشتن سمعک روی گوش خود خجالت می‌کشد و با این عینک، دیگر با خیال راحت می‌توانند از یک سمعک مدرن برخوردار شوند. چیپ‌های استفاده در این عینک با همکاری شرکت سامسونگ تامین شده است که دستاوردی چشم‌گیر برای چنین تیم جوانی هب حساب می‌آید. تیم Vo.Vi.One هدف دارد تا زمستان امسال یک سرمایه‌گذار برای محصول خود جذب و تا پاییز سال آینده، تولید و فروش انبوه آن را آغاز کند. آنها همچنین امیدوارند در تابستان سال ۱۴۰۶ قادر به صادر کردن این عینک به خارج از ایران باشند. یک تجربه جالب که توسط یکی از اعضای این تیم ذکر شد، ارائه پیشنهاد فروش کل پروژه توسط یک سرمایه‌گذار بود که در نهایت آن را رد کردند، چون شاید الان ثروت زیادی نصیب‌شان شود، اما در عوض دیگر کنترلی روی زحمات خود نداشتند و نمی‌توانستند آن مسیر را به‌درستی ادامه دهند.

یک تیم دیگر که فناوری آینده‌نگرانه را مرکز ایده خود قرار داده بودند، تیم TitanMach بودند که محصول مورد ارائه آنها، یک چیپ هوشمند برای تجمیع و یکسان‌سازی مدارک هویتی بود. این چیپ هوشمند می‌تواند به صورت تزریق زیرپوستی یا در قالب یک مچ‌بند قابل استفاده باشد. کاربر برای فعال‌سازی این چیپ، آن را با فناوری NFC به گوشی نزدیک می‌کند و سپس می‌تواند از آن به عنوان یک ابزار چندکاره استفاده کند که همزمان مدرک شناسایی، گواهینامه و حتی کارت بانکی است. اعضای تایتان مک عنوان کردند که آینده هویت دیجیتال به سمت استفاده از این گونه چیپ‌ها می‌رود و برای همین تصمیم گرفته‌اند تا فعالیتی جدی با تمرکز روی آن داشته باشند؛ آینده‌ای که در آن به جای داشتن چندین کارت مختلف، یک چیپ واحد جایگزین همه آنها خواهد شد. قطعا مسئله امنیت برای این چیپ‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که در صورت هک شدن، هویت دیجیتالی کاربر به طور کامل مورد تهدید قرار می‌گیرد. این تیم درباره این موضوع هم صحبت و عنوان کردند که از فناوری رمزنگاری بسیار قدرتمندی استفاده خواهند کرد تا هک شدن و نفوذ به اطلاعات داخل چیپ، بسیار سخت و تقریبا غیرممکن باشد.

آموزش برای امروز، کسب و کار حرفه‌ای برای فردا

یکی از دیگر از غرفه‌های قابل توجه رویداد تین اکسپو مربوط به سرویس «مسترویس» بود. تیم مسترویس که اعضای اصلی آن در کاشان حضور دارند، پلتفرمی مشابه آچاره برای ارتباط بین مشتری با متخصص مورد نیاز خود است. اما تیم مسترویس با هدف قرار دادن نوجوانان و جوانان نسل زد می‌خواهد مسیری متفاوت را پیش بگیرد. مسترویس نه تنها می‌خواهد یک پلتفرم خدمات‌رسانی برای ارائه خدمات باشد، بلکه هدف دارد یک بستر آموزشی برای افراد جوان ایجاد کند تا تخصص‌های حوزه فنی و حرفه‌ای را از طریق بسترهای آنلاین و مدرن یاد بگیرند و در نهایت، کسانی که این دوره‌ها را با موفقیت بگذرانند، مدرک معتبر کسب خواهند کرد و امکان ورود به بازار کار حرفه‌ای را خواهند داشت.

صد البته که چالش‌هایی همچون امکان کسب مجوز از مراجع مالی و صنفی برای این تیم وجود دارد، اما مسترویس امیدوار است با کسب حمایت بتواند سریع‌تر از این موانع رد شود و رویای خود برای ایجاد یک پلتفرم مدرن خدمات‌رسانی و آموزش تخصص‌های مختلف را محقق کند.

این تنها تعدادی انگشت‌شمار از غرفه‌ها و تیم‌هایی بودند که توجه ما را در رویداد تین اکسپو جلب کردند، اما مابقی تیم‌ها هم همچون بارقه‌ای امید برای ما بودند که نشان دادند نوجوانان و جوانان نسل زد، پتانسیلی بیش از آن‌چه دارند که در تصور بسیاری از افراد است. استعدادهای این نسل بهتر از هر نسل دیگری با ترندها و تکنولوژی‌های روز سازگار می‌شود و می‌تواند به‌خوبی از آنها در جهت ایجاد کسب و کار بهره بگیرد. رویداد امسال تین اکسپو نشان داد هنوز می‌شود به نسل‌های جوان‌تر امیدوار بود. صد البته اگر به‌خوبی حمایت شود و سرمایه‌گذاری از آنها به‌درستی صورت گیرد. وگرنه طی سال‌های اخیر دیدیم که چه قدر بی‌توجهی مسئولان و نهادهای دولتی و خصوصی، منجر به موج گسترده مهاجرت نخبه‌ها و استعدادها از ایران شد.