بررسی بازی Metroid Prime 4: Beyond

نسخه جدید متروید پرایم بعد از یک غیبت ۱۸ ساله با Metroid Prime 4: Beyond بالاخره از راه رسید. طبیعتا با سابقه درخشان و طرفداران وفاداری که مجموعه متروید و به‌طور مشخص بازی‌های متروید پرایم دارند، این بازی جدید کار بسیار سختی برای شگفت‌زده کردن بازیکنان داشت. و بله، Metroid Prime 4 در نهایت نمی‌تواند انتظارات ۱۸ ساله را برآورده کند. اما آیا این بازی صرفا به‌عنوان یک اثر جدید و مهم از نینتندو می‌تواند مخاطبان را راضی کند؟ در این بررسی با ویجیاتو همراه باشید تا ببینیم تکلیفمان با این بازی چیست.

برای خرید کنسول‌ها، بازی‌ها و لوازم جانبی نینتندو، پلی استیشن و ایکس باکس می‌توانید به تلگرام واینستاگرام فروشگاه دنیای نو سر بزنید!

قبل از هر چیزی باید تاکید کنم که من به‌جز MP4، هیچ نسخه دیگری از متروید را تجربه نکرده‌ام. حتی Metroid Dread و Metroid Prime Remastered که دو بازی به نسبت جدید از این مجموعه هستند و بازیکنان بسیار بیشتری را با «سموس آرن» و ماجراجویی‌هایش آشنا کردند. با این حال نینتندو تاکید کرده بود که برای ورود به متروید پرایم ۴ نیازی به تجربه بازی‌های پیشین نیست و این بازی عملا یک داستان مستقل روایت می‌کند. این موضوع تا حد زیادی درست است؛ در ابتدای بازی شما در نقش سموس به کمک Galactic Federation می‌روید که مورد حمله دزدان فضایی قرار گرفته است. این دزدان به‌رهبری یک شکارچی مرموز به نام «سایلاکس» به‌دنبال دزدیدن یک جسم باستانی هستند که در دستان فدراسیون قرار گرفته است. سموس و سایلاکس با یکدیگر درگیر می‌شوند، اما در نهایت آن شی باستانی فعال می‌شود و سموس، سایلاکس و بسیاری از افراد و وسایل اطراف را به سیاره‌ای ناشناخته به‌نام Viewros تلپورت می‌کند. سموس به جستجوی راهی برای فرار از این سیاره می‌رود و در این راه با چند سرباز دیگر و همچنین تاریخ یک نژاد منقرض شده آشنا می‌شود.

داستان متروید پرایم ۴ درگیرکننده‌ترین قصه‌ای نیست که می‌توانید در بازی‌ها ببینید (و البته فکر می‌کنم داستان‌گویی هیچوقت جزو نکات برجسته بازی‌های متروید نبوده باشد). اگرچه که آشنایی با تاریخ این سیاره و مردمانی که در آن زندگی می‌کردند می‌تواند جالب باشد، با این حال آن چیزی که شما را تا پایان بازی نگه می‌دارد داستان نخواهد بود. با این حال، سموس برخلاف اکثر ماجراجویی‌های خود در این سفر تنها نیست. چند سرباز فدراسیون که همراه با سموس در این سیاره گیر افتاده‌اند نیز در کنار سموس در داستان حضور دارند و حتی بعضا او را در مراحل همراهی می‌کنند. این موضوع پیش از انتشار بازی بسیار حاشیه‌ساز شده بود، به‌خصوص به‌واسطه شخصیتی به‌نام «مایلز مک‌کنزی» که گویش و بیانش بسیار یادآور کلیشه‌های کهنه فیلم‌های مارول بود. خبر خوبی که می‌توانم بدهم این است که مایلز و دیگر شخصیت‌ها آنقدری که فکر می‌کنید وراج و مزاحم نیستند و حتی بعد از مدتی به‌دلتان می‌نشینند. حتی می‌توانم بگویم که حضور آن‌ها در نهایت باعث نمی‌شود اتمسفر سنگین و تنهای نمادین بازی‌های متروید پرایم از بین برود.

با این حال، سکوت دائمی سموس کمی به تعامل او با سایر شخصیت‌ها صدمه می‌زند. با اینکه سموس اغلب شخصیتی صامت یا حداقل بسیار کم‌حرف بوده و Metroid Prime 4 از این نظر به هویت او وفادار مانده است، اما می‌دانیم که او در برخی از بازی‌ها دیالوگ و صداپیشگی داشته است. پس اینکه شخصیت‌ها با سموس حرف می‌زنند یا سوالی از او می‌پرسند و بدون شنیدن هیچ صدایی از سموس به پاسخ خود می‌رسند، کمی عجیب است. طبیعتا توقع ندارم که سموس پا به پای دیگر شخصیت‌ها صحبت کند، اما ای کاش او مقدار اندکی دیالوگ داشت یا حداقل دیالوگ سایرین با او به‌گونه‌ای نوشته می‌شد که این خلاء احساس نشود. 

دیگر انتقادی که به داستان دارم راجع به آنتاگونیست اصلی آن یعنی سایلاکس است. یادتان هست که گفتم داستان این بازی مستقل از تمام بازی‌های دیگر مجموعه است؟ خب این همچنان اشتباه نیست، اما ظاهرا سایلاکس قبلا در برخی از بازی‌های فرعی متروید حضور داشت و از قبل هم به حضور او در Metroid Prime 4: Beyond اشاره شده بود. با این حال من هیچ‌گاه متوجه نشدم انگیزه‌های این شخصیت و دلیل دشمنی‌اش با سموس چیست. او به‌ندرت در داستان حضور دارد و تقریبا کاری به جز صدا زدن نام سموس با خشم و حمله به او کاری انجام نمی‌دهد. در صورتی که بازی را به‌طور ۱۰۰٪ به‌اتمام برسانید، در انتهای بازی صحنه‌ای نمایش داده می‌شود که گذشته این شخصیت را توضیح می‌دهد. اولا که خب، چرا؟ چنین چیزی چرا به‌جای اینکه در طول بازی فاش شود، باید پاداش بازیکنی باشد که زحمت ۱۰۰٪‌ کردن بازی را به جان خریده است؟ دوما اینکه حتی با دیدن این میان‌پرده هم در نهایت نمی‌توانید سایلاکس و انگیزه‌هایش را جدی بگیرید. سوما که… این یکی را نمی‌توان بدون لوث کردن داستان توضیح داد، اما در این حد می‌گویم که حتی اختتامیه‌ای هم برای او وجود ندارد و ظاهرا در آینده هم با او کار خواهیم داشت. نتیجه این است که سایلاکس در این بازی چیزی جز یک «هِیتر» که هر از گاهی مزاحمتان می‌شود نیست.

اما برویم سراغ نحوه ماجراجویی شما و سموس در این بازی جدید. مطابق بازی‌های پیشین متروید پرایم، Metroid Prime 4: Beyond یک شوتر اول شخص و طبیعتا یک مترویدونیا است که شما را در یک دنیای پر پیچ و خم رها می‌کند تا گشت و گذار کنید، با دشمنان مبارزه کنید، پازل حل کنید و راز و آپگریدهای جدید پیدا کنید. همانطور که گفتم، این اولین تجربه من با دنیای متروید است و طبیعتا نمی‌توانم با دید مقایسه با نسخه‌های پیشین با این بازی برخورد کنم. اما ایراداتی در بازی وجود دارند که فکر می‌کنم هم برای بازیکنان جدید و هم به‌طور ویژه برای بازیکنان قدیمی کلافه‌کننده باشند.

با این حال بگذارید از نقاط قوت بازی شروع کنیم. Metroid Prime 4 هنگامی که به ساختار نسخه‌های پیشین وفادارتر می‌ماند، بازی واقعا سرگرم‌کننده‌ای است. به‌غیر از منطقه ابتدایی و نهایی بازی، پنج منطقه اصلی در بازی وجود دارند که شخصا از گشت و گذار در هر پنج‌تایشان واقعا لذت بردم. از جنگل‌های Fury Green گرفته تا آزمایشگاه‌های غرق در برف و بوران Ice Belt و کارخانه‌های Volt Forge در کل همان تجربه اتمسفریکی که از متروید پرایم انتظار دارید را فراهم می‌کنند. هرچند که بعید می‌دانم MP4 یک بازیکن قدیمی مجموعه یا حتی یک مترویدونیا باز را غافلگیر کند، اما باز هم نمی‌توان انکار کرد که گشتن در این مراحل و پیدا کردن رازهایشان وقتی که قابلیت‌های بیشتری به‌دست آورده‌اید لذت زیادی دارد. این موضوع وقتی حتی مطرح‌تر می‌شود که با وجود نیاز به بازگشت‌های مکرر به هر منطقه و همچنین عدم وجود سیستم فست تراول، باز هم می‌بینید که طی کردن مسیرهای قدیمی همچنان تکراری نمی‌شود.

بخش مبارزات هم جایی بود که من را غافلگیر کرد. کامبت Metroid Prime 4 به هیچ شکلی سیستم پیچیده‌ای نیست و دشمنان هم تنوع بالایی ندارند، اما باز هم این سیستم شما را درگیر می‌کند. شما علاوه بر تیرهای ساده و شارژی عادی خود، به‌مرور زمان قابلیت شلیک موشک و تیرهای آتشین، یخی و برقی را هم به‌دست خواهید آورد. بخشی از کاربرد این مهمات ویژه برای باز کردن در اتاق‌ها و مسیرهای جدید است، اما آن‌ها در مبارزات هم می‌توانند بسیار کاربردی باشد. برای مثال یک ربات می‌تواند با گلوله‌های برقی شما دچار اختلال شود و نتواند موشک‌هایش را با دقت به سمت شما شلیک کند، یا دشمنی که در حالت عادی سخت از بین برود، با گلوله‌های آتشین به سرعت جان خود را از دست بدهد. تظاهر نمی‌کنم که چنین تعاملاتی با دشمنان چیز عجیب و غریبی است، اما خوب کار می‌کند و مبارزات بازی را از چیزی که در ظاهر به‌نظر می‌رسد، سرگرم‌کننده‌تر می‌کند. این را مخصوصا می‌توانید در باس‌های بازی ببینید که خلاقانه‌تر و حتی چالش‌برانگیزتر از چیزی هستند که تصور می‌کنید و قطعا جزو بهترین بخش‌های بازی محسوب می‌شوند.

قابلیت‌های شما صرفا به همین گلوله‌ها خلاصه نمی‌شوند. طبیعتا در نقش سموس آرن می‌توانید با قابلیت معروف Morph Ball به یک توپ تبدیل شوید تا از مکان‌های تنگ عبور کنید. علاوه بر آن، سموس در این نسخه از قابلیت‌های ذهنی یا Psychic Powers بهره می‌برد که جنبه‌های جدیدی به گیم پلی اضافه می‌کند. مثلا می‌توانید گلوله‌های قابل کنترل شلیک کنید که هم در پازل‌ها و هم در مبارزات به شما کمک خواهند کرد. بقیه قابلیت‌ها عمدتا برای جابجایی در محیط یا حل پازل‌ها کاربرد دارند، مثلا جابجایی اجسام با ذهن یا یک Grappling Hook برای پلتفرمینگ. متاسفانه احساس می‌کنم از پتانسیل این قابلیت‌ها چندان استفاده نشده است. برخی از آن‌ها در ساعت‌های پایانی بازی در دسترس قرار می‌گیرند و عمدتا هم کاربردی به جز از بین بردن موانع مشخص ندارند. اندک مواقعی وجود دارند که در مبارزات هم بتوانید از آن‌ها استفاده کنید، اما آن‌ها بسیار نادر هستند. ای کاش بازی اجازه می‌داد به شکل خلاقانه‌تری از این قابلیت‌ها استفاده کنید، اما آن‌ها در همین وضعیت هم تنوع خوبی به گیم پلی بازی می‌دهند.

طبیعتا بخشی از کاربرد این قابلیت‌ها، باز کردن بخش‌های پیش‌تر دسترسی‌ناپذیر در مناطق بازی است و با ورود به آن‌ها می‌توانید جوایزی به‌دست آورید. متروید پرایم ۴ اینجا من را سخت ناامید کرد. اکثر جوایزی که پشت این مکان‌ها قرار گرفته است به افزایش تعداد موشک‌ها یا گلوله‌های المانی شما محدود می‌شوند و چیز بیشتری به شما هدیه نمی‌دهند. همین افزایش تعداد گلوله شاید در اوایل بازی کاربردی باشد، اما از تقریبا یک سوم اول بازی به بعد تعداد گلوله‌هایتان آنقدر زیاد می‌شود که اصلا نیازی به این جوایز احساس نمی‌کنید. وقتی من می‌توانم ۲۰۰ موشک با خود حمل کنم، ۱۰ موشک بیشتر واقعا چه سود خاصی دارد؟ پس به جز مواقعی که برای یک آیتم ضروری به یک منطقه بازمی‌گردید، از نقطه‌ای به بعد تقریبا انگیزه خاصی برای گشت و گذار در مناطق وجود ندارد. تازه از این هم نمی‌توان گذشت که مپ‌های بازی بسیار خطی‌تر از چیزی هستند که از یک متروید یا مترویدونیا انتظار دارید. شاید این موضوع به‌خاطر ساختار شبه جهان‌بازی باشد که Metroid Prime 4: Beyond استفاده می‌کند و تا حدی می‌توان آن را درک کرد. اما با توجه به وضعیت جهان باز بازی، سوالی در ذهنم دارم: آیا ارزشش را داشت؟

پس بیایید به حاشیه‌سازترین بخش بازی نگاهی داشته باشیم. بیابان Sol Valley که همان بخش جهان‌باز بازیست و همانند یک هاب دیگر مناطق بازی را به یکدیگر وصل می‌کند و در آن می‌توانید با موتوری به‌نام Vi-O-La به نقاط مختلفش سفر کنید. نکات مثبت این مپ؟ کنترل موتور سرگرم‌کننده است. اما به‌غیر از آن، متاسفانه باید بگویم هرچیزی که راجع به Sol Valley شنیده‌اید درست است؛ این بیابان نه محتوای جالبی دارد، نه دشمنان سرگرم‌کننده‌ای دارد و نه حتی از نظر بصری و اتمسفری حرفی برای گفتن دارد. علاوه بر ورودی آن پنج منطقه، این مپ شامل سه دانجن زلدا مانند بسیار کوچک و شش ویرانه می‌شود که هر وقت قابلیت‌های لازم برای گذر از چالش‌هایشان را داشته باشید، هر کدام نهایتا پنج دقیقه از شما وقت می‌گیرند. چیزی که عمده وقتتان را در این بیابان می‌گیرد، کریستال‌های سبز رنگی هستند که در سرتاسر مپ پخش شده‌اند. این کریستال‌ها حاوی انرژی سبز هستند که جمع‌آوری آن‌ها می‌تواند بهبودهایی همچون افزایش صدمه گلوله‌های عادی برایتان به ارمغان آورد.

بگذارید همین جا توصیه‌ای کنم. در این بیابان لطفا اجازه دهید OCD و وسواستان کارش را بکند و میان هر مرحله تا جایی که می‌توانید این کریستال‌ها را جمع‌آوری کنید. نه به این خاطر که این کار سرگرم‌کننده باشد، بلکه به این خاطر که درست قبل از ماموریت پایانی، بازی شما را مجبور می‌کند حجم زیادی از این کریستال‌ها را به‌دست آورید. حتی من که با هر بار حضور در Sol Valley این کار را انجام می‌دادم، همچنان در انتهای بازی متوجه شدم که کریستال‌هایم کافی نبوده‌اند. نینتندو در بازی‌های قدیمی‌تر خود چنین تصمیماتی در طراحی گرفته بود، اما حقیقتا در یک بازی محصول ۲۰۲۵ واقعا برایم عجیب است که چرا سازندگان فکر می‌کردند تلف کردن وقت بازیکن به چنین شکلی ایده خوبی است. نه‌تنها این، بلکه تنها دفعه‌ای که آقای مایلز مک‌کنزی با اعصاب من بازی می‌کرد، درست در همین نقطه بود که دائما یادآوری می‌کرد که باید کریستال‌هایم را جمع‌آوری کنم. خب مهندس، مطمئن باش که می‌دانم باید چه کاری انجام دهم. لازم نیست ده بار آن جمله لعنتی را تکرار کنی!

با اطلاعاتی که اکنون در اختیار داریم، به‌شدت محتمل است که المان‌هایی همچون Sol Valley در واقع یادگاری‌هایی از پروسه ابتدایی تولید بازی توسط Bandai Namco بوده‌اند که Retro Studios مجبور به استفاده از آن‌ها شده است. نمی‌دانم محدودیت زمانی یا مالی باعث چنین خروجی‌ای به‌عنوان یک نقشه جهان‌باز شده یا عوامل دیگری در آن دخیل بوده‌اند، اما در لحظاتی حتی ترجیح می‌دادم که این بخش کلا از بازی حذف می‌شد و فقط با همان چند منطقه‌ای که در بازی وجود دارند سر و کله می‌زدیم. مدت‌ها بود بازی‌ای تجربه نکرده بودم که یکی از ضعف‌هایش در این حد نظرم راجع به کلیت اثر را تحت تاثیر قرار دهد.

حداقل بازی در زمینه‌های فنی و هنری واقعا عالی است. در زمینه صداگذاری و موسیقی فقط می‌توانم بگویم اگر بازی را تجربه کنید، احتمالا چندین قطعه از موسیقی آن را به پلی لیست خود اضافه خواهید کرد. در مورد گرافیک فنی و هنری هم باید گفت که به‌جز Sol Valley، که بی‌اغراق یادآور بازی‌های اوایل دوران پلی استیشن ۳ است، بقیه مناطق بازی واقعا درجه یک از آب در آمده‌اند. Retro Studios با هوشمندی تمام موفق شده در چارچوب نینتندو سوییچ ۱، یک تجربه بصری خلق کند که با نورپردازی عالی، مدل‌ها و بافت‌های باکیفیت و طراحی منحصر بفرد و اتمسفریک هر منطقه شما را تحت تاثیر قرار دهد. درست است که بازی صرفا از نظر تکنولوژی‌های به‌کار رفته شاید به‌اندازه برخی از بازی‌های روز پیشرفته نباشد، اما مهم این است که تصویری که شما از بازی می‌بینید واقعا تاثیرگذار و زیبا است.

حتی مهم‌تر اینکه راندمان فنی Metroid Prime 4 کوچک‌ترین نقصی ندارد. من بازی را روی سوییچ ۲ تجربه کردم، جایی که در حالت داک می‌توانید بین دو حالت 4K با ۶۰ فریم و 1080p با ۱۲۰ فریم، یا در حالت دستی بین دو حالت 1080p و ۶۰ فریم و 720p و ۱۲۰ فریم یکی را انتخاب کنید. از آنجایی که من یک تلویزیون ۱۲۰ هرتزی در اختیار ندارم، نمی‌توانم راجع به حالت ۱۲۰ فریمی داک نظری دهم. اما می‌توانم بگویم که روی سه حالت دیگر بازی یک تجربه بی‌نهایت روان و بدون کوچک‌ترین افت فریم یا نقص فنی خاصی ارائه می‌دهد. بله، حتی حالت ۱۲۰ فریمی دستی نیز تجربه‌ای واقعا عالی فراهم می‌کند و حتی رزولوشن کاهش‌یافته آن هم تاثیر چندانی روی کیفیت بصری بازی نمی‌گذارد. از طرف دیگر اگرچه من نتوانستم بازی را روی سوییچ ۱ تجربه کنم، اما ظاهرا حتی آن پلتفرم هم عملکردی عالی از خود نشان می‌دهد و با تجربه بازی روی آن پلتفرم همچنان اوقات خوبی خواهید داشت. درست است که این بازی از پایه و اساس برای سوییچ ۱ ساخته شده، اما بی‌اغراق می‌توانم بگویم Metroid Prime 4: Beyond از نظر عملکرد فنی اگر بهترین بازی سوییچ ۲ تاکنون نباشد، قطعا جزو سه‌تای برتر جایگاهی دارد.

ای کاش بقیه جنبه‌های متروید پرایم ۴ به همین اندازه بی‌نقص بودند. باید تاکید کنم که Metroid Prime 4 به هیچ وجه بازی بدی نیست و هم بازیکنان قدیمی و هم بازیکنان جدید می‌توانند از آن لذت ببرند. در کل می‌توانم بگویم که ما با یک بازی سرگرم‌کننده و اکثرا خوش‌ساخت مواجهیم، اما مطمئنم هیچ کس نخواهد گفت که MP4 بهترین بازی جزو بهترین بازی‌های متروید یا حتی متروید پرایم محسوب می‌شود. بخش جهان باز بازی به هیچ وجه نکته مثبتی به آن اضافه نمی‌کند که هیچ، بلکه ضربه هم می‌زند. حقیقتا هم فرمول بازی در دوره‌ای که مترویدونیاها پیشرفت‌های شگرفی در طراحی و ساختار خود دیده‌اند، کمی کهنه به‌نظر می‌رسد. با این حال امیدوارم که شاهد ساخت Metroid Prime 5 باشیم و دوباره ۱۸ سال منتظر آن باقی نمانیم. فکر می‌کنم این بار اگر روند ساخت بازی به اندازه MP4 دچار مشکل نشود، می‌توانیم شاهد یک نسخه باشکوه دیگر از متروید پرایم باشیم.

می‌خرمش...

متروید پرایم ۴ برای طرفداران متروید و دارندگان سوییچ ۲ همچنان تجربه‌ایست که ارزش زمانتان را دارد. به‌طور کل هم اگر از بازی‌های علمی-تخیلی و اتمسفریک لذت می‌برید، می‌توان این بازی را پیشنهاد داد.

نمی‌خرمش...

اگر اسم متروید را روی بازی می‌بینید و انتظار تجربه‌ای بهتر از دیگر بازی‌های مترویدونیایی دارید، یا اگر به‌دنبال یک بازی جهان‌باز می‌گردید، با این بازی سخت ناامید خواهید شد!

70

امتیاز ویجیاتو

بازی Metroid Prime 4 در بهترین لحظات خود تجربه‌ای اتمسفریک و لذت‌بخش است هر گیمری را می‌تواند شیفته خود کند. اما حتی اگر انتظارات ناشی از یک صبر ۱۸ ساله هم وجود نداشتند، بازی باز هم نمی‌توانست یکی از بهترین بازی‌های متروید یا متروید پرایم لقب گیرد. اگرچه که در کل با یک بازی عمدتا خوش‌ساخت مواجهیم، اما نواقصی همچون یک بخش جهان باز افتضاح و کهنگی‌هایی که در ساختار بازی می‌بینیم، نمی‌گذارند متروید پرایم ۴ آن جایگاهی که دوست داشتیم را در قلب گیمرها به‌دست آورد.