چندی پیش جنسن هوانگ (Jensen Huang) مدیر عامل انویدیا در طی رویداد از پیش ضبط شده انویدیا، از نسل آینده کارت گرافیک‌های معماری Ampere خود برای اولین بار رونمایی کرد. انویدیا (Nvidia) در نسل گذشته یعنی تورینگ، در کنار افزایش قدرت Raw Performance پردازش گرافیک، دو فن آوری رهگیری نور RTX و DLSS را نیز معرفی کرد. فناوری‌هایی که در نسل جدید معماری آمپر (Ampere)، در کنار معرفی استاندارد جدید فن آوری G-SYNC برای نمایشگرهای گیمینگ، قدرتمندتر از گذشته حاضر شدند.
A100، هسته اصلی کارت گرافیک‌های جدید بالغ بر ۵۴ میلیارد ترانزیستور را در دل خود جای داده و در نتیجه بزرگ ترین پردازنده ۷ نانومتری دنیاست. به تعبیر جنسن هوانگ (Jensen Huang) این تقریبا همان محدوده نظری برای چیزی است که در زمینه تولید نیمه هادی‌ها امروز میسر است. در این تراشه انویدیا با تقویت هسته های Tensor تلاش شده تا استفاده از آنها برای توسعه دهندگان راحت تر گردد. عملکرد پردازشی A100 برابر با ۱۹.۵ ترافلاپس اعلام شده و ۶۹۱۲ هسته کودا، ۴۰ گیگابایت حافظه و ۱.۶ ترابایت پهنای باند حافظه مشخصات کلی آن را تشکیل می دهند.
انتظار ما این است که معماری آمپر (Ampere) بسیار خوب در بازار ظاهر شود. این محصول بهترین GPU ساخته شده تا به امروز برای دیتاسنترها است و یک دهه تجربه ما در این زمینه را در خود جای داده.
(Jensen Huang) جنسن هوانگ مدیر عامل انویدیا
هسته‌های پردازشی آمپر (Ampere) از فن آوری ۸ نانومتری سامسونگ بهره می‌برند و برای اولین بار، کارت گرافیک‌های رده بالای این نسل از سریعترین حافظه‌های گرافیکی جهان، GDDR6X بهره خواهند برد. این کارت‌ها همه مجهز به درگاه‌های PCIe Gen.4 هستند که نسبت به نسل پیشین خود بعضا بیش از پنجاه درصد تواناتر عمل می‌کنند.
کارت گرافیک RTX 3080
کارت گرافیک GeForce RTX 3080 دومین کارت گرافیک نسل جدید انویدیا بر مبنای معماری آمپر (Ampere) است که به عنوان جایگزین RTX 2080 Super عرضه خواهد شد. این کارت با خنک کننده‌ی استثنائی و دو فن، برد کوچکتری نسبت به برادر بزرگترش RTX 3090 دارد.
در کارت گرافیک RTX 3080 از چیپست گرافیکی GA102 بر پایه معماری ۸ نانومتری سامسونگ، که ۲۸ میلیارد ترانزیستور در خود جای داده است، استفاده شده است. این کارت گرافیک مجهز به ۸۷۰۴ هسته سایه زن (Shaders) و متشکل از ۲۷۲ هسته Tensor، تعداد ۶۸ هسته RT، و ۹۶ واحد ROP می‌باشد که همه به ده گیگابایت حافظه گرافیکی از نوع GDDR۶X با رابط ۳۲۰ بیتی و سرعت ۱۹ گیگابیت در ثانیه متصل شده اند. فرکانس حافظه نسخه رفرنس RTX 3080 برابر 1188MHz است و فرکانس پایه GPU آن در نسخه رفرنس برابر 1440MHz، و فرکانس حالت بوست آن برابر 1710MHz است.
کارت گرافیک GIGABYTE AORUS RTX 3080 MASTER 10G مجهز به دو بایوس بوده که در بایوس OC این کارت فرکانس بوست GPU آن به حداکثر 1904MHz افزایش یافته تا قدرت بسیار بیشتری را به صورت پیش فرض در اختیار کاربر قرار دهد. میزان مصرف برق RTX 3080 به شکل حداقلی حدود 320 وات است.
| کارت گرافیک | GeForce RTX 2080 Ti | Gigabyte AORUS RTX 3080 MASTER 10G | Gigabyte AORUS RTX 3090 MASTER 24G |
| SMs | 68 | 68 | 82 |
| هسته کودا (CUDA Cores) | 4352 | 8704 | 10496 |
| هسته‌ی تنسور (Tensor) | 544 | 272 | 328 |
| هسته‌ی RT | 68 | 68 | 82 |
| واحد بافت (Texture Units) | 272 | 272 | 328 |
| ROPs | 88 | 64 | 112 |
| بوست کلاک (Boost Clock) | 1545 MHz | 1780 MHz | OC: 1755 MHz / Silent: 1725 MHz |
| سرعت حافظه (Memory Data Rate) | 14 Gbps | 19 Gbps | 19.5 Gbps |
| نوع حافظه (Memory Type) | 11G GDDR6 | 10G GDDR6X | 24G GDDR6X |
| Memory Interface | 352-bit | 320-bit | 384-bit |
| پهنای باند حافظه (Memory Bandwidth) | 616 GB/sec | 760.3 GB/sec | 936.2GB/sec |
| توان حرارتی (TDP) | 250W | 320W | 350W |
| توان منبع تغذیه پیشنهادی | 600W | 700W | 750W |
| کانکتورها (Power Connectors) | 2 x 8-pin | 2 x 8-pin | 2 x 8-pin |
ابعاد
ابعاد این کارت گرافیک که یک بک پلیت تمام فلزی که دارد، ۳۲۰ در ۱۲۹ در ۵۵ میلی‌متر می‌باشد. وزن این کارت گرافیک نزدیک به ۲ کیلوگرم می‌یاشد و از نظر سایز، بیش از سه اسلات را اشغال می‌کند و این بدان معناست که اسلات دوم کارت گرافیک کاملا زیر این کارت پوشیده خواهد شد.
بردهای GA102
این کارت گرافیک مجهز به برد گرافیکی GA102 از نوع A1 مخصوص اورکلاک است و توسط ده حافظه GDDR6X ساخت شرکت مایکرون که دو برابر حجم ارسالی دیتا نسبت به حافظه‌های GDDR6 دارند، احاطه شده است. این حافظه‌ها مجهز به فن آوری تصحیح خطا (ECC) هستند که برای اولین بار انودیا از این فن آوری در سطح کارت‌های گرافیک گیمینگ استفاده کرده است.
برد GA102 در طراحی خود دو ماژول حافظه کمتر نسبت به RTX 3090 و همچنین حذف کانکتور NVLINK که در انحصار مدل‌های RTX 3090 است را به همراه دارد. در مجموع ۱۲ جایگاه ماژول GDDR6X روی برد دیده می‌شود اما RTX 3080 تنها به ۱۰ ماژول مجهز شده است.
PCB این برد از مدار تغذیه بیست فازی بهره می‌برد که در هر دو طرف پردازنده گرافیکی قرار گرفته‌اند. خازن‌های DrMOS و Tantalum بیشتر در پشت کارت واقع شده‌اند. کانکتور Molex Microfit 12-pin که قادر است ۳۰۰ وات توان مصرفی را فراهم نماید نیز از جمله تغییرات بردهای جدید انویدیا می‌باشند.
سیستم خنک کننده
در این کارت گرافیک کلیه بخش‌ها و کامپوننت‌های گرم، به صورت سرتاسری با پد‌های انتقال حرارت پوشده و بدین ترتیب با سینک سیستم کولینگ در ارتباط هستند تا تمامی بخش‌ها به خوبی خنک شوند. یاین کارت گرافیک مجهز به ۸ لوله انتقال حرارت است که به صورت ۴ به ۴ در دو طرف درون دو سینک بزرگ تعبیه شده، قرار گرفته‌اند.
گیگابایت در این پردازنده از ۲ فن بالبرینگی (Ball bearing) حدود ۱۱۵ میلیمتری و یک فن ۱۰ میلیمتری استفاده کرده است که فن وسطی برای ایجاد فشار هوای مثبت و افزایش قدرت گردش هوا، خلاف جهت سایرین گردش می‌کند.
نورپردازی
نورپردازی RGB در این مدل بر خلاف نسل پیشین RTX 2000 گسترده نیست، اما همچنان جلوه زیبایی به این پردازنده بخشیده است. علاوه بر نورپردازی، کارت گرافیک گیگابایت از یک نمایشگر به نام LCD EDGE VIEW بر روی این کارت استفاده کرده است که قابلیت شخصی سازی به وسیله نرم افزار اختصاصی کنترل نورپردازی گیگابایت، یعنی RGB Fusion را خواهد داشت.
عملکرد
راندمان معماری آمپر، دقیقا به شکلی که در ابتدای معرفی و در اسلایدهای انویدیا مشخص شده و حدود دوبرابر نیست. در ابتدای معرفی کارت‌های گرافیک گیمینگ آمپر، انویدیا به مجموعه دیجیتال فاندری (digital foundry) اجازه اجرای گل چینی از عناوین با تنظیمات گرافیکی معینی روی RTX 3080 را داد، تا راندمان آن را به صورت کلی کارت‌های گرافیک نسل تورینگ مقایسه کند. این بنچمارک‌های منتخب این تصور را ایجاد می‌کردند که باید انتظار بهبود راندمان بیش از ۹۰ درصدی نسبت به نسل قبل را داشته باشیم.
با این حال پس از عرضه و انتشار نقدها و بررسی‌های فنی مجموعه‌های تک، مشخص شد که نسل جدید انویدیا نسبت به پرچمدار نسل تورینگ یعنی RTX 2080 Ti تنها حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد و نسبت به RTX 2080 بین ۵۵ تا ۷۰ درصد سریع‌تر عمل می‌کند. با این حال راندمان واحدهای پردازشی RT برای رهگیری پرتو و واحدهای Tensor برای هوش مصنوعی (AI) تا ۸۰ درصد نیز بهبود پیدا کرده است.
طبق نقدهای منتشر شده، افزایش راندمان تا نزدیک به دو برابر تنها در برخی عناوین بازی‌ها و با رزولوشن بالا و تنها در صورت استفاده‌ی همزمان از RT و DLSS مشاهده شده است. با این حال مجموع افزایش راندمان ۳۰ درصدی نسل آمپر نسبت به پرچمدار معماری تورینگ، یعنی RTX 2080 Ti که حدودا ۵۰۰ دلار گران‌تر بود، ارزش خرید نسبتا بالایی را برای RTX 3080 ایجاد می‌کند.
بیشتر بخوانید: