بررسی عملکرد پلی‌استیشن ویتا یک دهه پس از عرضه آن

پلی‌استیشن ویتا به صورت رسمی از سال ۲۰۱۱۱ عرضه شد و هم اکنون یک دهه از عرضه آن می‌گذرد. قرار بود ویتا جانشین بر حق PSP باشد. اما این امر هیچگاه محقق نشد و آن موفقیت بزرگی که سونی انتظار آن را می‌کشید را نتوانست به ارمغان بیاورد و این در نهایت به عرضه فوق موفقیت آمیز پلی‌استیشن ۴ در سال ۲۰۱۳ منجر شد.

سونی کار بر روی ویتا را از سال ۲۰۰۷ و زمانی که PSP در اواسط دوران زندگی خود به سر می‌برد، شروع کرد. کمپانی سونی متوجه فرصت عالی برای بازی‌های بر روی کنسول‌های دستی شده بود و در نظر داشت تا بازی‌هایی به کیفیت بازی‌های کنسول را بتواند بر روی کنسول دستی خود عرضه کند. سونی برای PSP برنامه‌های ویژه و خوبی داشت اما به علت هک شدن بسته توسعه نرم‌افزار این کنسول، سونی هرگز نتوانست بازی‌های خاصش را به شکلی که دوست داشت توسعه دهد. باقی استودیوها هم از ترس از دست دادن سودشان نتوانستند آن طور که می‌خواهند برای PSP بازی عرضه کنند چرا که گیمرها به راحتی هر چه تمام‌تر می‌توانستند بازی‌های آن‌ها را به صورت هک شده بر روی کنسول خود اجرا کنند.

در نتیجه ویتا به عنوان فرصتی برای احاطه مشتریان با بازی‌هایی با کیفیت کنسول در خارج از خانه و تا زمان بازگشت به خانه محسوب می‌شد. در نهایت ویتا با چند مورد از ویژگی‌هایش مانند Remote Play و پشتیبانی بی‌نظیر از بازی‌های مستقل شناخته می‌شود.

معاون سابق بازاریابی سونی، کالر می‌گوید: «کنسول ویتا در بسیاری از جهات از باقی تکنولوژی‌های زمان خود جلوتر بود و ما ویژگی‌های ویتا را بر همین اساس ساختیم.» برای مثال ویتا در آن زمان از صفحه OLED استفاده می‌کرد. چیزی که نینتندو به تازگی و برای کنسول آپدیت شده سوئیچ معرفی کرده است. یکی دیگر از ویژگی‌های ویتا هم ویژگی «بازی در هر کجا» نام دارد که امروزه توسط Xbox Series X و گوگل استیدیا استفاده می‌شود.»

ویتا در دوران کنسول‌های PS3 و Xbox 360 عرضه شد و شعارش هم بازی کردن بازی‌هایی به کیفیت کنسول در هر کجا بود. اما خب دلایلی وجود دارد که سونی نتوانست ویتا را به موفقیتی همچون موفقیتی که PSP کسب کرد برساند و نتیجه آن فروش ۱۶ میلیون واحدی ویتا بود. این درحالی است که PSP توانست بالای ۸۰ میلیون نسخه را در زمان خود به فروش برساند.

یکی بزرگترین اشتباهات سونی دست کم گرفتن تاثیر اسمارت‌فون‌ها بر روی صنعت بازی بود. در آن زمان سونی بازی‌های موبایلی را نهایتا چیزی برای وقت کشی در صف نانوایی یا در فرودگاه در نظر می‌گرفت. تعداد کمی از افراد در سونی متوجه شدند که تکنولوژی به کار رفته در آیفون و آیپد در سال ۲۰۱۱ به زودی از Xbox 360 جلوتر خواهد رفت. کالر می‌گوید: «در نتیجه با این که فکر می‌کنم ویتا در بسیاری از موارد و ویژگی‌ها از دستگاه‌های دیگر جلوتر بود اما دقیقا در بدترین زمان ممکن برای بازاریابی عرضه شد.»

مشکل دیگر نیز نینتندو محسوب می‌شد که از سال ۱۹۸۹ توانسته بود با استفاده از گیم بوی سلطان بازار کنسول‌های دستی شود. در آن زمان 3DS از محبوبیت فوق‌العاده زیادی بهره می‌برد و همچنان بازی‌های بیشتر و قیمت کمتری هم از کنسول سونی داشت. اما سونی در نظر داشت تا با بازی‌هایی که توسط استودیوهای ترد پارتی ساخته می‌شود تعداد بازی‌های ویتا و تنوع آن را بالا ببرد چرا که بازی‌های ترد پارتی کنسول نینتندو بسیار کم بود.

کنسول PSP از دیسک‌هایی با اسم UMD یا Universal Media Disc بهره می‌برد که در ویتا جای آن‌ها با کارتریج‌ها گرفته شد. سونی در مورد عرضه بازی‌هایش چندین گزینه داشت. تیم بازاریابی PSN در ابتدا مصر بود تا ویتا به صورت ۱۰۰ درصدی دیجیتالی باشد. این تصمیم در سال ۲۰۲۱ می‌تواند منطقی و عملی باشد چنان که چیزی به اسم PlayStation 5 Digital Edition وجود دارد اما آیا در سال ۲۰۱۲ هم امکان عملی کردن آن وجود داشت؟ کمبود پهنای باند جهانی و طول کشیدن بسیار زیاد دانلودها راه را به نوعی برای مشتریان سخت می‌کرد.

بعد از آن ایده استفاده از UMD یا همان دیسک‌های کوچک PSP به میان آمد که خب ناشران و سازندگان به خاطر هزینه زیاد و فضای کم ۱.۸ گیگابایتی از آن استقبالی نکردند. در آخر سونی تصمیم گرفت به کاربران اجازه دهد تا از بین خرید بازی بصورت کارتریج و یا دانلود قانونی به صورت دیجیتالی یکی را انتخاب کنند.

بیشتر بخوانید:

• نینتندو سوییچ اولد ارزشش را دارد؟
• سونی نسخه تحت وب استور پلی استیشن 3 و پلی‌استیشن ویتا را نیز مسدود کرد
• استور‌های پلی استیشن 3، پی‌اس‌پی و ویتا برای همیشه تعطیل خواهند شد

منبع: theverge