تاریخچه سری قلعه – از جنگ‌های صلیبی تا افسانه‌های باستان

همواره عناوین مختلفی در دنیا هستند که ما تنها با شنیدن نام آن‌ها و یا یک صدای ساده، به دورانی که آن بازی را تجربه کردیم می‌برند. از خانواده شورش در شهر با موسیقی خاصش گرفته تا جمله معروف سرباز کماندار، می‌توانیم بگوییم همه بخشی از زندگی ما شدند. در ادامه قصد داریم تاریخچه فرانچایز قدیمی، محبوب و دوست داشتنی Stronghold یا قلعه را بررسی کنیم. در ادامه با ویجیاتو همراه باشید.

Stronghold 2001

---

فایرفلای در سال ۱۹۹۹ توسط سیمون بردبوری، دیوید لستر و اریک اولت در انگلستان تاسیس شد. این استودیو تازه تاسیس با تمرکز بر عناوین استراتژی کارش را آغاز کرد و اولین بازی این استودیو با نام Stronghold در سال ۲۰۰۱ راهی پلتفرم رایانه‌های شخصی شد. تیم سازنده سعی داشتند تا دنیا قرون وسطی بریتانیا را به کاربران نشان دهند. از این رو خط داستانی و زمانی که قرار بود بازی در آن روایت شود مشخص شدند. فایرفلای برای ساخت مستقیما به سال ۱۰۶۶ رفت. زمان که درواقع همان بازه تاریخی قرون وسطی تعریق می‌شود. نبردهای اولیه شما در آن زمان اغاز و ادامه پیدا می‌کند. اینکه زمان بازی چقدر طول می‌کشد و تا چه سالی می‌توانید مسیر را ادامه دهید، مسئله‌ای است که در سناریو به آن هیچ اشاره‌ای نشده. بنابراین بهتر است بگوییم تا چند سده بعدتر از این تاریخ هم می‌توانید به نبرد بپردازید.

این مسئله یکی از مواردی بود که بازی را از ماهیت تاریخی خودش کمی دور می‌کرد اما نقطه‌ای تیره در بین روشنی‌های این بازی به حساب نمی‌آمد. منتقدان نظرات بسیار مثبتی را به این عنوان درکنار نقدهای جزئی دادند. Stronghold توانسته بود در قالب یک بازی استراتژی ریل تایم خوش بدرخشد. با اینکه قرار بود گیم‌پلی بازی تماما به مفهوم جنگ بپردازد اما مدیریت منابع، گردش اقتصادی و به صورت کلی مفاهیم زیرساختی به خوبی در این عنوان جای داده شدند. این مفاهیم آنقدری به درستی پیاده سازی شده بودند که بسیاری صزفا بازی را به دلیل وجود این امکانات تجربه می‌کردند. بخش چند نفره نیز از دیگر امکانات جذاب بازی بود که توانست نظرات مثبت زیادی را به آن سرازیر نماید.

از سوی دیگر موسیقی بازی موفق شده بود تا هارمونی خوبی با گیم‌پلی و داستان ایجاد کند. نتیجه این هارمونی نقطه قوت دیگری برای این بازی بود. مجموعه این اتفاقات و ترکیب‌ها سبب شد تا علی‌رغم تحسین‌های بسیار زیاد نقدهای منفی مختلفی هم بر بازی وارد شود. نقدهایی که هرچند هم خوشبین باشیم نمی‌توانیم آن‌ها را نادیده بگیریم. به عنوان نمونه یکی از نقدها به عدم وجود خط داستانی در بخش ملتری کمپین اشاره داشتند. همچنین زمانی که بخش اقتصادی بازی را به جای نبردها تجربه می‌کنید به وضوح متوجه می‌شوید هیچ سناریو خاصی پشت آن نیست. به هرحال قلعه یا به عبارت بهتر Stronghold با کسب امتیاز متا ۸۱ از منتقدان و ۸۸ از گیمرها به کار خودش پایان دهد.

باتوجه به استقبال بالایی که از این عنوان در زمان انتشارش شد، گروه نرم‌افزاری دارینوس نسخه دوبله شده آن را هم در اختیار فارسی زبانان قرار داد. وجود این دوبله زیبا و دلنشین روی نسخه‌های مختلف این فرانچایز و بخصوص نسخه‌های کلاسیک‌تر آن سبب شد تا این بازی به عنوانی نوستالژیک همواره برای بسیاری از گیمرهای قدیمی ایرانی مبدل شود. هنوز هم بسیاری از ما با شنیدن صدای دوبله نسخه جنگ‌های صلیبی این فرانچایز حسابی شگفت‌زده می‌شویم. طبق آمار رسمی منتشر شده این بازی تا سال ۲۰۰۴ موفق به فروش ۱.۵ میلیون واحدی در سراسر جهان شده بود. اما این پایان آمارهای فروش این بازی نبود و چند آمار درخشان مختلف در زمینه فروش در آمریکا و کشورهای دیگر نیز کسب کرد. در بازه زمانی حضور این بازی در بازار رقابت کمپانی‌های مختلف چند بار نام این عنوان در لیست ۱۰ بازی پرفروش دیده شد.

Stronghold: Crusader

---

با درخشش و محبوبیت بسیار زیادی که نسخه اول از فرانچایز Stronghold توانست کسب نماید، فایرفلای تصمیم گرفت تا عنوانی جدید بسازد. ساخت این بازی که در ایران به نام «جنگ‌های صلیبی» یک سال بیشتر طول نکشید. دلیل آن هم کاملا واضح بود. فایرفلای نقدهای وارده به بازی اول را شنیده بود حال همان مکانیزم‌ها را این بار با برطرف کردن مشکلات آماده نمود. ناگفته نماند که کمی سوژه داستانی بازی هم تغییر پیدا کرده بود و این خودش نکته مثبت دیگری برای این بازی بود. به عبارت بهتر به جای نبردهای قرون وسطی این بار سوژه به خاورمیانه آمده بود. جنگ‌های صلیبی رویدادی تاریخی، مهم و جذاب بود که کمتر روایتی از آن در دنیا ویدئو گیم وجود داشت.

شخصیت‌های تاریخی نسبت به بازی قبلی حضوری پررنگ‌تر داشتند. از ریچارد شیردل تا صلاح دین و دیگر شرکت کنندگان در جنگ‌های صلیبی با تاریخچه‌ای نسبتا منطقی حضور دارند. این نسخه هم مانند بازی قبلی توسط دارینوس به زبان فارسی دوبله شد و در اختیار فارسی زبانان قرار گرفت. شاید اساسی‌ترین نکته در خصوص Stronghold: Crusader وجود نسخه‌های مختلف از آن است. نسخه دوبله‌شده این بازی هم دارای تغییراتی بود. جدای از نسخه دوبله، نسخه اکستریم بازی هم در سال ۲۰۰۸ در دسترس قرار گرفت که تنها موفق به فروش ۱۰ هزار واحدی شد. به هر ترتیب علی‌رغم تلاش فایر فلای برای بهتر کردن امتیاز منتقدان به این بازی، اما نتوانست موفق عمل کند و این بار با کاهشی سه پله‌ای به امتیاز متا ۷۸ رسید.

نسخه اکستریم این بازی اما امتیاز و نقدهایی به مراتب تلخ‌تر از نسخه اصلی دریافت کرد. Stronghold: Crusader Extreme امتیاز متا ۴۵ را از منتقدین دریافت کرد. هر چند که Stronghold: Crusader یکی از نوستالژیک‌ترین بازی‌هاست اما نسخه اکستریم این بازی را نمی‌توان تجربه و عنوانی موفق در دنیا گیم به حساب آورد. تقریبا ۱۲ سال بعد از انتشار Stronghold: Crusader دنباله دیگری از این بازی نتشر شد.

Stronghold 2

---

پس از ماجراجویی‌های فایرفلای در خاورمیانه و روایتی جذاب از جنگ‌های صلیبی، تیم توسعه تصمیم گرفتند تا دوباره به دوران قرون وسطی برگردند. برخلاف نسخه قبلی این بار در محیطی کاملا سر سبز و اروپایی بازی را تجربه می‌کردیم. موتور گرافیکی بازی نسخه ارتقاء یافته همان موتوری بود که Stronghold: Crusader با آن ساخته شد. این ارتقاءها سبب شدند تا جزئیات و به‌طور کلی کیفیت گیم‌پلی از نظر اجرایی بهینه‌تر شود. جدای از این بهینه شدن، دست سازندگان نسبت به قبل بازتر شده بود و توانستند موارد دیگری را هم که در نسخه‌های قبلی وجود نداشت به بازی اضافه کنند.

بازی Stronghold 2 با ارائه جهانی سرسبز و زیبا و حالت‌های مختلف توانست تا کم و بیش نظرات مخاطبان را نسبت به خودش نگهدارد. این درحالی است که منتقدان نظراتی منفی‌تر نسبت به این بازی داشتند. این بار منتقدین امتیاز متا ۶۳ را به این بازی اختصاص دادند. طبق آمارهای رسمی اعلام شده، مجموع فروش این بازی در بازار آمریکا برابر با ۵۹۰ هزار نسخه بود. دارینوس هم همچنان مانند نسخه‌های پیشین Stronghold 2 را هم دوبله کرد و با انتشار یک شاهکار دیگر خاطرات بسیار زیاد دیگری برای ما برجای گذاشت.

Stronghold Legends

---

در ادامه مسیر پر چالش و پر فراز و نشیب فرانچایز قلعه، فایرفلای تصمیم گرفت تا متفاوت‌تر از همیشه ظاهر شود. در سال ۲۰۰۶ نسخه‌ای جدید از این خانواده با نام Legends منتشر نمود. این نسخه برخلاف نسخه‌های قبلی که به وقایع تاریخی اشاراتی داشتند، پای المان‌های تخیلی هم به بازی باز شد. به عبارت بهتر در این بازی علاوه‌بر سربازان عادی چون کمانداران و شمشیر زنان نیروهایی چون اژدها نیز وجود داشتند. خط داستانی بازی در سه گروه مختلف روایت می‌شود که هر سه از افسانه‌های مشهور اروپایی هستند. علاوه‌بر داستان و واحدهای جدید، باید بگوییم هرگروه قدرت منحصر به فرد خودش را در بازی داراست.

تقریبا مابقی المان‌های بازی همان مواردی بودند که در نسخه‌های قبل نیز وجود داشتند. البته ناگفته نماند که بخش چند نفره بازی هم این بار با بهبودهایی که داشت تمیزتر و خوش ساخت‌تر از قبل دیده می‌شد. این بخش در ابتدا روی نسخه اولیه وجود نداشت و با یک بسته الحاقی به بازی اضافه شد. در بین برترین بازیکنان بخش آنلاین بازی نام علی حسینی از شهر کرمان به عنوان بازیکن برتر سال ۲۰۱۸ به چشم می‌خورد. این نسخه از نسخه‌های فرعی فرانچایز قلعه به حساب می‌آید و علی‌رغم تلاش‌های فایرفلای، باز هم این بازی با کاهش امنتیاز متا و نظر منفی‌تر منتقدان همراه شد. منتقدین به این بازی امتیاز متا ۵۷ را اختصاص دادند.

Stronghold Kingdoms

---

در ادامه تلاش‌های فایرفلای به عنوان جدید دیگری به نام Stronghold Kingdoms رسیدیم. این بازی یک سال پس از نسخه اکستریم جنگ‌های صلیبی و سه سال پس از نسخه Legends منتشر شد. با اینکه منتقدان امتیاز و نقدهای ایده‌آل و یا حتی خوبی به نسخه‌های مختلف Stronghold نمی‌دادند اما می‌توانیم این بازی را در برخی موارد پیشگام و حتی آن را فرانچایزی موفق خطاب کنیم. به همین دلیل بود که فایرفلای همچنان به ساخت آن ادامه می‌داد و مخاطبان دو آتیشه خاصی هم به عنوان پای ثابت همیشه برای آن داشت. در ادامه جزئیاتی که فایرفلای با خلاقیتش آن‌ها را به بازی اضافه می‌نمود، اولین گام این مجموعه به سبکی جدید برداشته شد. Stronghold Kingdoms توانست تا برای اولین بار در ژانر MMO وارد شود.

ورود نام Stronghold به لیست بازی‌های MMO و تغییراتی که در آن اعمال شده بود منجر به مثبت‌تر شدن دیدگاه منتقدین شد. شکستن چارچوب‌های ساده، حفظ المان‌های اولیه و به‌طور کلی هارمونی فرم کلاسیک این بازی در کنار المان‌های ژانر MMO دلیل دیدگاه مثبت‌تر منتقدان به این بازی بود. Stronghold Kingdoms موفق شد تا امتیاز ۷۵ را به خود اختصاص دهد. در سال ۲۰۱۷ نسخه اندروید و IOS این عنوان هم منتشر گردید.

Stronghold 3

---

پس از انتشار چند نسخه فرعی، حال زمان آن رسیده بود تا نسخه اصلی دیگری از این خانواده منتشر شود. فایرفلای بالاخره Stronghold 3 را در سال ۲۰۱۱ منتشر کرد. حال و هوای بازی باز هم به قرون وسطی رفت و روایت بازی در آن بازه زمانی آغاز شد. این عنوان در دو نسخه مختلف منتشر شد. نسخه اصلی بازی که از همان سال ۲۰۱۱ در دسترس بود با اتمسفری تاریک‌تر و گرافیکی ساده‌تر طراحی شده بود. مشکلات مختلفی چون مسائل مربوط به هوش مصنوعی و یا موارد گرافیکی که به آن اشاره داشتیم دلیلی شد تا نسخه دیگری از بازی هم منتشر شود.

نسخه طلایی یا به اصطلاح گلد بازی که مشکلات مختلف از جمله مشکلات هوش مصنوعی و موارد گرافیکی را برطرف می‌کرد در دسترس قرار گرفت. این نسخه را می‌توان یک بروزرسانی بزرگ همراه با تمامی بسته‌های الحاقی منتشر شده برای این بازی به حساب آورد. متاسفانه برخلاف نسخه قبل و مانند دیگر نسخه‌ها منتقدین امتیاز متا بسیار کمی را به این عنوان اختصاص دادند. بازی Stronghold 3 توانست امتیاز متا ۴۷ را به خودش اختصاص دهد.

Stronghold Crusader 2

---

با سقوط مجدد امتیاز متا و بازخوردهای رسمی Stronghold 3 فایرفلای تصمیم گرفت تا این بار سری به بازی جنگ‌های صلیبی بزند. با اینکه بازی در سال ۲۰۱۴ و با گذشت ده سال از نسخه قبلی منتشر شد اما بسیاری از مخاطبان منتظر آن بودند. دارینوس دوست داشتنی هم مانند نسخه‌های پیشین و البته نسخه اول سری Crusader مجددا این بازی را دوبله و در اختیار گیمرهای فارسی زبان قرار داد. Stronghold Crusader 2 ابتدا در رویداد E3 به نمایش گذاشته شد و اولین تریلر آن هم در ایونت گیمزکام به دست مخاطبان و هواداران رسید. فایرفلای در ساخت Stronghold Crusader 2 برای اولین بار در تاریخ این فرانچایز از یک موتور گرافیکی سه بعدی کمک گرفت.

به عبارت بهتر موتور ویژن در ساخت بازی مورد استفاده قرار گرفته بود. استفاده از این موتور قدرتمندتر و جدید سبب شد تا دست سازندگان نیز به همان اندازه در ساخت باز شود. به همین دلیل هم المان‌های هوش مصنوعی و جزئیاتمحیطی به مراتب رشد چشم گیری نسبت به دیگر اعضا خانواده قلعه داشتند. یکی از معروف‌ترین جزئیات اضافه شده به بازی مربوط به حمله ملخ‌هاست که به خوبی در بازی قابل لمس است. کمپین اصلی بازی در سه کمپین آماده سازی، شیردل و صلاح الدین قرار می‌گیرد. مدتی پس از انتشار بسته الحاقی دیگری به بازی اضافه شد که کمپین‌های مختلف دیگری هم به بازی اضافه نمود. درمجموع Stronghold Crusader 2 توانست تا از منتقدین امتیاز متا ۶۵ را دریافت کند.

Stronghold: WarLords

---

با بروز شدن‌های پی در پی بازی توسط فایرفلای تیم سازنده این شجاعت را پیدا کرده بودند تا از حاشیه امن خوشان بیرون بیایند و به سراغ روایت داستان‌های جدید دیگری هم بروند. تیجه خلاقیت و روایت جدید تیم توسعه‌دهنده به عنوان Stronghold: WarLords ختم شد. داستان این بار برخلاف همیشه از مرزهای قرون وسطی و خاورمیانه خارج می‌شود به شرق آسیا می‌آید. زمانی که مغول‌ها، ژاپن، چین و ویتنام در نبردی برای رسیدن به قدرت بیشتر بودند. عنوان یاد شده علاوه بر خط داستانی عادی کمپین که در ارتباط با چهار کشور فوق روایت می‌شود بسته‌های الحاقی دیگری هم دریافت کرد که داستان‌های دیگری هم در بازی روایت می‌نمود.

ناگفته نماند که فرآیند ساخت بازی Stronghold: WarLords مدتی به حالت تعلیق درآمد. دلیل این تعلیق شیوع ویروس کرونا بود. به دنبال این تعلیق زمان انتشار بازی نیز از زمانی که در ابتدا مشخص شده بود به سال ۲۰۲۱ انتقال پیدا کرد. تاخیری که تقریبا برای تمامی عناوین در آن زمان دیدیم. WarLords توانست تا درنهایت امتیاز متا ۶۵ را بدست آورد. درنهایت باید بگوییم به آخرین ایستگاه فرانچایز قلعه یا Stronghold که با دوبله‌های جذاب دارینوس برای ما خاطره‌ساز شدند رسیدیم. امیدواریم در آینده‌ای نه چندان دور هم مجددا این ترکیب درخشان را شاهد باشیم.