بازی اسپایدرمن چطور به انحصاری پلی‌استیشن تبدیل شد؟

بدون هیچ شکی بازی Marvel's Spider-Man یکی از بهترین عناوین اقتباسی از دنیای ابرقهرمان‌های کمیک بوکی در میان بازی‌ها بوده است. عنوانی که توسط استودیو اینسامنیاک گیمز (Insomniac Games) ساخته شد و سونی و پلی‌استیشن، سرمایه‌گذاری بزرگی را برای آن انجام دادند. داستان ساخت این بازی بسیار شنیدنی است. از تلاش‌های بخش گیمینگ مارول برای گرفتن حق نام عنوان اسپایدرمن از اکتیویژن گرفته تا پیشنهادهایی که توسط مایکروسافت رد شد و در نهایت، عنوانی که به دست اینسامنیاک سپرده شد و موفقیت‌های بزرگی که دریافت کرد.

در این مقاله قصد داریم تا اتفاقاتی که در پشت صحنه ساخت عنوان انحصاری پلی‌استیشن یعنی اسپایدرمن رخ داده را مطرح کنیم. لازم به ذکر است که بگوییم بسیاری از مطالب ذکرشده در این مقاله، در کتاب The Ultimate History of Video Games Vol 2 نوشته Steven L Kant مطرح شده است. با ویجیاتو همراه باشید.

دورانی که اسپایدرمن تحت نظر اکتیویژن بود

---

سال ۲۰۰۰ بود که اولین بازی سه‌بعدی و مهم از دنیای اسپایدرمن ساخته شد؛ بازی‌ای که ناشر آن اکتیویژن بود. این بازی توسط استودیوی NeverSoft در دست ساخت بود و از موتور گرافیکی بازی Tony Hawk's Pro Skater استفاده شده بود. پس از این بازی و با انتشار فیلم سینمایی Spider-Man ساخته سم ریمی و با نقش‌آفرینی توبی مگوایر، محبوبیت کاراکتر اسپایدرمن به طرز شگفت‌انگیزی افزایش یافت. فیلم اسپایدرمن نه‌تنها تاثیر به سزایی بر فیلم‌های ابرقهرمانی داشت بلکه در زمینه اقتباس‌های ویدیوگیمی نیز، نقش تاثیرگذاری داشت.

سال ۲۰۰۲ اکتیویژن و کپکام همکاری‌هایی را پیرامون عنوان اسپایدرمن انجام دادند و یک بازی با اقتباس از فیلم ابتدایی سم ریمی ساختند. اگرچه که کیفیت این بازی چندان بالا نبود و بسیاری اعتقاد داشتند که این بازی فقط جنبه تبلیغاتی دارد اما دنباله این بازی که اقتباسی از فیلم دوم بود توانست نظر بسیاری از طرفداران این ابرقهرمان محبوب را جلب کند. بسیاری اعتقاد دارند که اسپایدرمن ساخته اینسامنیاک به خوبی از میراث این بازی استفاده می‌کند.

پس از بازی Spider-Man 2 بود که اکتیویژن، اقتباس‌های خودش را آغاز کرد و به نوعی افول کیفیت بازی‌های اسپایدرمن آغاز شد. البته که فروش عناوین اقتباس‌یافته به واسطه محبوبیت اسپایدرمن، بسیار خوب بود اما کیفیت بازی‌ها چندان مورد قبول نبود. ضعف بازی‌های اسپایدرمن پس از عرضه بازی Batman Arkham Asylum بسیار پررنگ شد و کیفیت بالای ساخته راک‌استدی، ضعف بازی‌های مرد عنکبوتی را به خوبی نشان داد.

اکتیویژن پس از آن باز هم به اقتباس‌های ضعیف خودش ادامه داد و در ادامه از فیلم‌های The Amazing Spider-Man نیز اقتباس‌هایی انجام داد. در زمینه اقتباس از این دو فیلم نیز استودیو Beenox با اکتیویژن همکاری کرد و باز هم نتوانست تا اثری قابل قبول را تولید کند. پس از آن بود که مارول، پروژه‌ای نو را کلید زد و به فکر تغییر این وضعیت افتاد.

آغاز پروژه جدید مارول

---

سال ۲۰۱۴ و پس از انتشار بازی The Amazing Spider-Man 2 بود که مارول تصمیم گرفت تا اقتباسی باکیفیت از ابرقهرمان محبوب خودش بسازد. در همان سال، جی اونگ (Jay Ong) به عنوان قائم مقام بخش گیمینگ مارول استخدام شد. او به این نکته اشاره می‌کند که اولین چالش او پس از ملحق شدن به مارول، در این موضوع بود که چرا موفقیت‌های فیلم‌های مارول در سینما، در دنیای بازی‌ها تکرار نمی‌شوند. او می‌گوید:

جی اونگ، به دنبال استودیویی بود که صرفا برای پول و سرمایه، حاضر به ساخت هر اقتباسی نشود. او به دنبال ناشری بود که چشم‌انداز بلندمدتی برای بازی‌های این استودیو داشته باشد و سرمایه‌گذاری‌های درست و خوبی برای این بازی‌ها داشته باشد. او به دنبال ناشری بود که بتواند استودیوهای توانا و با استعداد را پیدا کند و با انتخابی درست، مسئولیت ساخت بازی‌ها را به آن‌ها بسپرد.

• بیشتر بخوانید: ۱۰ بازی ویدیویی برتر اسپایدرمن

با توجه به ویژگی‌هایی که اونگ در نظر داشت، گزینه‌های نینتندو، سونی و مایکروسافت، دارای این ویژگی‌ها بودند و با توصیف‌های او مطابقت داشتند. در همان ابتدا، نینتندو از لیست انتخاب‌های او حذف شد چرا که این شرکت، همواره بازی‌های خاص خود را می‌سازد و بعید است برای ساخت اسپایدرمن، موافقتی داشته باشند. پس از آن بود که اونگ، سونی یا مایکروسافت را بهترین انتخاب‌ می‌دانست. پس از مطرح کردن خواسته‌های موردنظر نیز، مارول با اکتیویژن توافق می‌کند و قراردادهای همکاری را فسخ می‌کند.

اگرچه که قطع همکاری این دو شرکت نیز چندان مسالمت‌آمیز نبوده است. جی اونگ در این باره می‌گوید:

جی اونگ به این موضوع اشاره می‌کند که در ابتدا، مارول به مایکروسافت، پیشنهاد همکاری می‌دهد. اما مایکروسافت درباره بازی‌های لایسنس شده تردید داشته و به همین دلیل پیشنهاد مارول برای ساخت بازی‌ها را رد می‌کند. سران اکس باکس این موضوع را مطرح می‌کنند که می‌خواهند تمرکز بیشتری برای آی‌پی‌های انحصاری خودشان داشته باشند و فرصت انحصار بازی‌های مارول و اسپایدرمن را رد می‌کنند.

پس از آن، جی اونگ به سراغ سران سونی می‌رود. از طرفی باید این نکته را ذکر کنیم که سونی، سهمی بزرگ در لایسنس کاراکتر اسپایدرمن دارد. جی اونگ با توجه به این موضوع، ساخت بازی اسپایدرمن را با سران سونی مطرح می‌کند. او می‌گوید:

بویز و دریک پس از این جلسه، پیشنهاد مارول را با کانی بوث (Connie Booth) معاون توسعه محصول در Sony Interactive Entertainment مطرح می‌کنند و پیشنهاد ساخت یک بازی انحصاری AAA اسپایدرمن را به سونی می‌دهند.

همان‌طور که گفتیم، فروش بازی‌های اسپایدرمن برای اکتیویژن بسیار سودآور و قابل توجه بود و سونی نیز از این موضوع آگاه بود. از آنجا که سونی در آغاز دوران نسل هشتم قرار داشت، پیشنهاد ساخت بازی انحصاری اسپایدرمن، یک پیشنهاد خوب و سودمند به نظر می‌رسید.

وینس دسی (Vince Desi) یکی از افرادی که در ساخت بازی‌های اسپایدرمن تحت نظر اکتیویژن نقش داشته، در رابطه با همکاری سونی و مارول می‌گوید:

آغاز توسعه بازی اسپایدرمن تحت نظر سونی

---

پس از موافقت سونی با ساخت بازی انحصاری اسپایدرمن، آن‌ها استودیوهای تحت نظر خودشان را بررسی کردند تا ببینند کدام یک از آن‌ها، بهترین انتخاب برای ساخت این بازی انحصاری است. پس از مدتی کانی بوث، به سراغ استودیوی اینسامنیاک رفته و با تد پرایس (Ted Price) مدیرعامل استودیو ملاقات می‌کند. در این ملاقات، کانی بوث این ایده را مطرح می‌کند که Insomniac بر یک بازی مبتنی بر کمیک‌های مارول کار کند. تد پرایس در ابتدا واکنش خنثی‌ای به این درخواست داشت و Insomniac را استودیویی مناسب برای این کار نمی‌دانست اما او می‌گوید که کارمندان و توسعه‌دهندگان، هیجان‌زده و مشتاق شده بودند.

اینسامنیاک از گذشته همکاری‌های گسترده‌ای با سونی انجام داده است. اینسامنیاک بازی‌های انحصاری Spyro و Ratchet and Clank را برای سونی ساخت و نکته جالب آن است که اینسامنیاک به تازگی بازی Sunset Overdrive را به صورت انحصاری برای اکس باکس ساخته بود. البته که پس از ساخت این بازی، این استودیو با سونی برای ساخت ریبوت بازی Ratchet and Clank به توافق رسیده بود.

مارول نیز با انتخاب سونی موافق بود و اینسامنیاک را استودیویی قابل می‌دانست. اینسامنیاک سابقه بسیار خوبی داشت و از شرکای مورداعتماد سونی به شمار می‌رفت. مارول پس از بررسی بازی Sunset Overdrive از توانایی‌های این استودیو مطمئن شد. سبک مبارزات سریع و انیمیشن‌های جذاب و آکروباتیک، بخش پارکور و سبک مبارزه، از ویژگی‌هایی بود که نظر سران مارول را جلب کرد.

تد پرایس می‌گوید:

از طرفی سونی تنها نقش ناشر و تهیه‌کننده را برعهده نداشت و تاثیرگذاری آن‌ها فراتر از این مسائل بود. سونی، مارکتینگ گسترده‌ای را برای این عنوان در نظر گرفته بود و بودجه توسعه بازی را تا بیش از ۱۰۰ میلیون دلار افزایش داد. علاوه بر آن، گردی هانت (Grady Hunt) مدیر ارشد بخش سرگرمی سونی و مارک سرنی (Mark Cerny) طراح سخت‌افزار و معماری کنسول‌های پلی‌استیشن نیز از طرف سونی مامور شدند تا به اینسامنیاک مشورت دهند.

• بیشتر بخوانید: بازی اسپایدرمن ۲ چگونه می‌تواند از فیلم No Way Home الهام بگیرد؟

همکاری سه جانبه سونی، مارول و اینسامنیاک دلیل اصلی موفقیت بازی Marvel's Spider-Man بود. سونی که قبلا با اینسامنیاک همکاری داشت، به مهارت‌های فنی و طراحی این استودیو اعتماد داشت و توسعه‌دهندگان اینسامنیاک نیز با رفتارها و سیاست‌های سونی نیز آشنا بودند. در اینجا تنها بخش گیمینگ مارول بود که برای اولین بار با این دو استودیو همکاری می‌کرد. تد پرایس در این باره می‌گوید:

عنوان Marvel's Spider-Man یکی از مهم‌ترین بازی‌های انحصاری کنسول PS4 بود و سونی تبلیغات زیادی برای این بازی انجام داد. اینسامنیاک از موتور گرافیکی اختصاصی خودش استفاده کرد و توانست یک تجربه چشم‌نواز و زیبا را از نیویورک به ارمغان بیاورد. وسعت نقشه بازی تقریبا ۱۰ برابر نقشه Sunset Overdrive بود. پویایی شهر نیویورک نیز یکی از عواملی بود که تجربه جذابی را به وجود می‌آورد. جذاب‌ترین ویژگی بازی، تاب خوردن در شهر نیویورک بود که از همان دقایق ابتدایی بازیکن را مجذوب خودش می‌کند. آزادی عمل بازیکن نیز از دیگر ویژگی‌های بازی است.

داستانی که اینسامنیاک روایت کرد هم مورد استقبال قرار گرفت. بازیکن در نقش پیتر پارکر بالغ قرار می‌گیرد؛ پیتری که دغدغه اجاره خانه‌اش را دارد و درگیر مشغله‌های کاری است و چند وقتی است که از MJ جدا شده است. اینسامنیاک در اولین قسمت بازی Sinister Six را به داستان می‌آورد و کاری خلاقانه و جذاب را انجام می‌دهد. همچنین کاراکترهای MJ و Miles Morales نقش پررنگی در داستان دارند.

اسپایدرمن ساخته اینسامنیاک، رقیب شایسته‌ای برای سه‌گانه بتمن آرکام بود. ارتقا سطح بازی‌های اسپایدرمن تنها به سرمایه و فناوری متکی نبود و وجود یک تیم سازنده با استعداد نیز از لازمه‌های این کار بود. اینسامنیاک یک بازی نمادین برای یک ابرقهرمان نمادین ساخت. تد پرایس در یکی از مصاحبه‌ها اعلام می‌کند که این موفقیت بدون سونی امکان‌پذیر نبود و سونی واقعا توان بالایی برای این بازی گذاشت. بازی Marvel's Spider-Man بیش از ۲۰ میلیون نسخه فروش داشت و بسیاری این بازی را System Seller می‌دانند. جی اونگ پس از موفقیت‌های بازی گفت:

موفقیت‌های این بازی به حدی بود که سونی و اینسامنیاک عنوان Marvel’s Spider-Man Miles Morales را به عنوان بازی لانچ برای کنسول PS5 عرضه کردند. البته که پیش از عرضه این بازی، سونی رسما اینسامنیاک را خرید و آن‌ها را به خانواده پلی‌استیشن افزود. مارول نیز شیفته کار اینسامنیاک شد به طوری که ساخت بازی Wolverine را نیز به آن‌ها سپرد. از طرفی اینسامنیاک مشغول کاری شگفت‌انگیز است و دنباله Marvel’s Spider-Man را نیز در مرحله توسعه دارد و انتظارات را از خودش بسیار بالا برده است.