پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر به چه سمتی می‌رود؟

چندی پیش، یکی از جدیدترین پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر با نام بازی The Last of Us Part 1 منتشر شد که بر خلاف انتظارات، اصلا عملکرد رضایت‌ بخشی نداشت. حالا سوال اصلی اینجا است که کیفیت پورت کردن بازی‌های این برند به رایانه‌های شخصی در آینده تغییری می‌کند یا خیر؟ در مقاله پیش رو از ویجیاتو به بررسی این موضوع می‌پردازیم و سعی می‌کنیم که جوابی برای سوال فوق پیدا کنیم.

به لطف سیاست‌های جدید کمپانی سونی، حالا کاربران بیشتری به خاطر پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر می‌توانند به تجربه عناوین منحصربه‌فرد برند پلی‌استیشن روی رایانه‌های شخصی بپردازند. اگر اخیرا موفق به تجربه بازی The Last of Us Part 1 روی PC شده باشید، احتمالا شما هم با ما هم نظرید که پورت این بازی چقدر بد است. البته صحبت از داستان سرایی و گیم‌پلی و سایر مکانیزم‌های دیگر نیست؛ چراکه ما اینجا قرار نیست به نقد و بررسی محصولی مثل آن بازی بپردازیم. اما توجه ما بیشتر به سمت مباحث فنی و گرافیکی معطوف شده و می‌خواهیم راجع به آن بررسی‌هایی انجام دهیم.

به طور کلی، پیش از این بازی، پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر وضعیت مطلوب و نسبتا خوبی داشت که البته بیشتر آن را مدیون استودیوهای سازنده دیگری مثل بلوپوینت گیمز (Bluepoint Games) هستیم که تبحر خاصی در تبدیل پورت عناوین کنسولی به رایانه‌های شخصی و بلعکس را دارد. بازی The Last of Us Part 1 به طور کلی همه چیز را عوض کرد و با توجه به امتیازات بررسی که در وب سایت متاکریتیک گرفت، محصول بازسازی شده و منحصربه‌فرد استودیوی بازی‌سازی ناتی داگ به بدترین بازی ساخته شده این استودیو تبدیل شد.

خب به محض تجربه، مشکلات از کجا شروع می‌شود؟ خرابی‌های گوناگون، کیفیت تلفیق سایه‌‌زنی که بین ۴۰ دقیقه تا ۱ ساعت ممکن است طول بکشد تا وضیعت پایداری به خود پیدا کند، مدل موی بارگزاری نشده و وحشتناک شخصیت‌ها، پارگی تصویر و هرچیزی که به عنوان نقص فنی نام ببرید در این پورت ویژه روی رایانه‌های شخصی مشاهده کردیم. با اینکه مشکلات کماکان از سوی تیم سازنده به واسطه به‌روزرسانی‌های مختلف حل می‌شود، اما همچنان کاربران گزارش‌هایی از سایر ایرادات با تیم سازنده به اشتراک می‌گذارند.

با این حال، چطور ممکن است که این اتفاق از سوی استودیوی باتجربه‌ای مثل ناتی داگ که شخصاً وظیفه پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامیپوتر (محصولات خودش) را برعهده گرفته، به وقوع بپیوندد؟ به طور کلی سری بازی The Last of Us یکی از مجموعه‌های پرچمدار سونی نیست، بلکه مقدس‌ترین محصول این برند است که همه بازیکنان روی آن غیرت‌های گیمری دارند. پس چه اتفاقی برای پورت رایانه‌های شخصی این محصول افتاد؟

برای پاسخ به این سوالات، باید به عقب برگردیم و بررسی کنیم که چطور به این مرحله رسیدیم. مرحله‌ای که با موفقیت تجاری بازی‌های انحصاری پلتفرم‌های ایکس باکس روی رایانه‌های شخصی توسط مایکروسافت شروع شد و در نهایت سونی هم به جایگاهی رسید که دیگر نمی‌توانست پلتفرمی مثل PC را نادیده بگیرد.

تا پیش از این موفقیت‌ها، پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر موضوعی مسخره و خنده‌دار به نظر می‌رسید و سونی تمام تلاشش را با بازاریابی هدفمند می‌کرد که به مخاطب بگوید پلی‌استیشن بهترین مکان برای تجربه بازی‌ها (مخصوصا عناوین انحصاری) است. با گذشت زمان و عوض شدن تیم مدیریتی پلی‌استیشن، رویه‌ها عوض شد و حالا رایانه‌های شخصی نیز یکی دیگر از بهترین مسیرها برای تجربه هر آنچیزی هست که تاکنون به خاطر نداشتن یکی از کنسول‌های پلی‌‌استیشن موفق به تجربه‌اش نشده‌اید.

با شروع سال ۲۰۲۰ میلادی و در اوج شیوع بیماری کووید-۱۹ یا همان کرونا، سونی اولین بازی انحصاری بزرگش یعنی Horizon Zero Dawn را به صورت رسمی برای کاربران و بازیکنان رایانه‌های شخصی منتشر کرد. خب به طور کلی چند مشکل برای این پورت از اولین بازی‌های سونی روی رایانه‌های شخصی وجود داشت؛ به طوریکه حتی مخاطبانی که سخت‌افزارهای قدرتمندی را داشتند هم نتوانستند از پس خرابی‌ها و مشکلات عملکردی آن بر بیایند.

این موضوع در مقایسه با بازی دیگری مثل Death Stranding که در ابتدا یک محصول انحصاری برای پلی‌استیشن ۴ بود و در نهایت همان روز انتشار برای رایانه‌های شخصی هم در دسترس قرار گرفت و از قضا کیفیت بسیار خوبی در پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر داشت، کمی در ذوق می‌زد. با وجود بهینه‌سازی‌ها و انتشار پچ‌های متعدد، شرایط بازی Horizon Zero Dawn به حد ایده‌آل خودش نرسید. در نهایت شش ماه بعد از آخرین به‌روزرسانی نیز رسانه دیجیتال فاندری (Digital Foundry) گزارش‌هایی در مورد مشکل انسداد صفحه نمایش، فریز کردن کاراکترها و موارد دیگر منتشر کرد.

حتی با وجود این وضعیت و مشکلات دیگر، بازی Horizon Zero Dawn یکی از موفق‌ترین پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر است که در ماه اول بیش از ۷۰۰هزار نسخه در سراسر جهان به فروش رساند. شکی وجود نداشت که به خاطر این موفقیت تجاری و انتقادی، سونی به دنبال پورت کردن سایر بازی‌های مهمش مثل Days Gone و در نهایت God of War (2018) رفت و در آخر کار به عناوین استودیوی بازی‌سازی ناتی داگ رسید.

پورت بازی Days Gone توسط همان استودیو بازی‌سازی بند (Bend) ساخته شد که همه فکر می‌کردند وضعیت خیلی خوبی در زمان انتشار دارد. شرایط اینطور باقی نماند و به سرعت فهرستی از مشکلات و ایرادات این بازی روی رایانه‌های شخصی منتشر شد که حسابی طرفداران را ناامید کرد. مثلا نبودن گزینه HDR برای کسانی که از مانیتورهای یا تلویزیون‌های هوشمند مجهز به این قابلیت استفاده می‌کردند، مشکلات پشتیبانی از ماوس و کیبورد، خروج‌های متعدد در حین تجربه گیم‌پلی و موارد دیگر از جمله نکات پررنگی است که در فهرست یادشده حضور داشت.

با تایید انتشار بازی God of War (2018) برای رایانه‌های شخصی، استودیوی بازی‌سازی سانتا مونیکا به مدت دو سال به صورت مستقیم با کمپانی جت پک اینتراکتیو (Jetpack Interactive) در تعامل بود تا بتواند از بابت کیفیت و خروجی نهایی این پورت حساس و موردانتظار مطمئن شود. در نهایت کمپانی سونی در سال ۲۰۲۱ شرکت نیکسس (Nixxes) را به خاطر مدیریت عالی پروژه و همچنین تبحر خاصی که در زمینه تبدیل پورت داشت، خریداری کرد.

نیکسس در شروع کار نیز به‌ صورت اختصاصی روی بهبود شرایط بازی Horizon Zero Dawn کار کرد و در نهایت به خاطر همکاری مستقیم و نزدیک با دیگر استودیوی زیرمجموعه سونی یعنی اینسومنیاک گیمز توانست دو محصول Marvel’s Spider-Man و Marvel’s Spider-Man: Miles Morales را به بهترین شکل و کیفیت ممکن برای رایانه‌های شخصی روانه بازار کند.

با این حال حتی به خاطر تاثیراتی که پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر دارد، فروش آن عناوین همچنان خوب و قابل قبول است. تا می سال ۲۰۲۲ میلادی، بازی Horizon Zero Dawn موفق شد تا تقریبا ۲.۴ میلیون نسخه روی رایانه‌های شخصی بفروشد و در کنار آن بازی Days Gone قرار دارد که در نهایت با فروش ۸۵۲ هزار نسخه پایین‌تر رکورد را در بین دیگر بازی‌های انحصاری پلی‌استیشن که روی کامپیوتر منتشر شده بودند، از آن خودش کرد.

بازی God of War 2018 که یکی از جدیدترین نسخه‌های پورت شده است، تا آخرین آمار منتشر شده موفق شد ۹۷۱ هزار نسخه در سراسر جهان به فروش برساند و در کنار انتشار دو بازی Marvel’s Spider-Man و Marvel’s Spider-Man: Miles Morales، بهترین عملکردهای خودش را به ثبت برساند. به طور کلی شاید هیچ کدام از این عناوین به اوج تجربه شدن خود توسط مخاطبان نرسیده باشند، اما عملا هیچ مشکلی هم بابت انتشار ضعیف یا مشکل دارشان گزارش نشد.

متاسفانه بعد از این عناوین، سونی نتوانست روی خط با ثبات خودش راه برود و در نهایت باز هم پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر خبرساز شد. استودیوی بازی‌سازی آیرون گلگسی (Iron Galaxy) برای تبدیل پورت پلی‌استیشن به رایانه‌های شخصی بازی Uncharted: Legacy of Thieves Collection قراردادی امضاء کرد. اما کیفیت این محصول در روز اول آنقدر که باید و شاید خوب نبود و فهرست خرابی‌ها و گزارش‌ها در اینترنت توسط کاربران ساخته شد. بعد از آن، در اکتبر ۲۰۲۲ نیز بازی Sackboy: A Big Adventure را داشتیم که آن هم به خاطر مسائل مربوط به این موضوعات تحت شعاع قرار گرفت و به آنچیزی که حقش بود نرسید.

شرایط بدتر شد. در فوریه ۲۰۲۳، استودیوی بازی‌سازی کلایمکس (Climax) به همراه هاوس‌مارک (Housemarque) که مسئولیت پورت نسخه رایانه‌های شخصی بازی Returnal را برعهده داشتند، محصول خودشان را منتشر کردند. بازیکن‌ها در همان روز انتشار گزارش‌هایی از خطاهای مرگبار، اشکالات متعدد، لگ، مشکلات بصری و عملکردی و سایر موارد را گزارش کردند. با توجه به اینکه بازی Returnal عملا یک محصول نسل نهمی بود که برای آن حسابی وقت گذاشته شد، اما توسعه پورت آن و انتشار بحث برانگیزش شرایط و اوضاع را تلخ‌تر کرد.

همچنان به‌روزرسانی‌هایی برای بازی Returnal منتشر می‌شود، ولی شرایط به پایداری ثابت نرسید. در نهایت تیر خلاص بر پیکره عملکردی بازار بزرگ سونی روی پلتفرم رایانه‌های شخصی را محصولی زد که خودش در سال‌های گذشته، این کمپانی ژاپنی و برند پلی‌استیشن را یک تنه ده‌ها پله ارتقاء داد. بازی The Last of Us Part 1 با همکاری مستقیم بین دو استودیوی بازی‌سازی ناتی داگ و آیرون گلگسی منتشر شد که مسائل پیرامون آن سطح اینترنت را در عرض یک روز اشغال کرد.

البته در جایگاه مقایسه، کمپانی مایکروسافت نیز از همان روز اول انتشار بازی‌های انحصاری ایکس باکس روی رایانه‌های شخصی، عملکرد خوبی از خود به جا نگذاشت. با این حال، آن‌ها اکنون کلکسیونی از بهترین بازی‌های پورت شده را با کیفیت عالی روی رایانه‌های شخصی دارند که این موضوع به خاطر تجربه‌هایی است که در طول زمان به دست آوردند. بازی‌های ایکس باکس از همان روز اول انتشار روی رایانه‌های شخصی هم در دسترس قرار می‌گیرند و سرویس گیم‌‌پس هم به خاطر موفقیت‌های چشمگیرش، حالا مخاطبان میلیونی برای مایکروسافت گردآوردی کرده و آن‌ها را به سمت کارهای بزرگ‌تر سوق می‌دهد.

یکی از جاهایی که سونی احتمالا کمبود دارد، زیرساخت مناسب است. این موضوع را اشتباه نکنید که سونی هیچ زیرساختی ندارد؛ بلکه منظور ما صرفا پلتفرم رایانه‌های شخصی است. به طور عادی پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر کار بسیار سختی تلقی می‌شود؛ مخصوصاً اگر آن بازی به صورت انحصاری برای پلی‌استیشن ۵ ساخته شده باشد. به همین خاطر، دلیلی وجود دارد که پورت عناوین انحصاری پلی‌استیشن مدت زمان زیادی را می‌طلبد تا روی پلتفرم دیگری مثل رایانه‌های شخصی منتشر شده و عملکردی را به نمایش بگذارد.

استودیوی بازی‌سازی نیکسس که موفق‌ترین عملکرد را در بین تمام استودیوها و سازندگان یادشده در طول مقاله داشته، توسط سونی خریداری شد تا شرایط پورت به بهترین نحو انجام شود. حتی با وجود این قضیه نیز هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده اتفاقات پیرامون ۳-۴ محصول اخیر پلی‌استیشن روی رایانه‌های شخصی، مخصوصا بازی The Last of Us Part 1، تکرار نشود. زمان کافی در اختیار متخصصان این حوزه جهت پورت کردن وجود ندارد و همین موضوع بعدا می‌تواند چنین چرخه تکراری را برای سونی دوباره از نو رقم بزند.

فعلا راه حل روشنی وجود ندارد. قطع به یقیین سونی نمی‌تواند به سادگی استودیوهای دیگری که در زمینه پورت کردن رزومه خوبی دارند را خریداری کند تا این مشکل اساسی را برای همیشه از بین ببرد. بهترین پیشنهاد آنجایی است که سونی باید یک خط لوله مناسب برای بررسی تمام پارامترهای عناوین پورت شده پلی‌استیشن روی رایانه‌های شخصی داشته باشد. این خط لوله که باید با حضور متخصصان و کارشناسان حرفه‌ای بنیانگذاری شود، زمان زیادی را باید با تیم‌ها و استودیوهای سازنده زیرمجموعه پلی‌استیشن سپری کنند تا همه چیز را به خوبی بسنجند و محصولات را بسته به متفاوت بودنشان، برای پلتفرمی دیگر باز تولید کنند.

هرمن هالست (Hermen Hulst)، رئیس استودیوی جهانی پلی‌استیشن، در اکتبر سال ۲۰۲۲ میلادی پیرامون زمان انتشار عناوین پلی‌استیشن روی رایانه‌های شخصی گفت که بازی‌های انحصاری حداقل به مدت یک سال پس از انتشار روی پلی‌استیشن ۵، برای کامپیوتر نیز منتشر می‌شوند. با محاسبه ساده زمانی، متوجه می‌شوید که حتی این بازه «حداقلی» برای محصولی مثل بازی The Last of Us Part 1 رعایت نشد. نسخه پلی‌استیشن ۵ آن در ۲ سپتامبر ۲۰۲۲ برابر با ۱۱ شهریور ۱۴۰۱ منتشر شد و نسخه رایانه‌های شخصی هم در تاریخ ۲۸ مارس ۲۰۲۳ برابر با ۸ فروردین ۱۴۰۲ در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفت.

بازه زمانی ۷ ماه برای پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر اصلا زمان زیادی نیست و در این زمینه می‌توانیم کمپانی سونی را متهم کنیم که تلاش کرد تا از موفقیت‌های کلی سریال The Last of Us که توسط کمپانی HBO ساخته شد، سود ببرد. نکته قابل تامل در آنجایی وجود دارد که این بازی باید در همان بازه زمانی کوتاه بعد از انتشارش روی پلی‌استیشن ۵ در دسترس مخاطبان رایانه‌های شخصی قرار می‌گرفت؛ ولی به هر حال مشکلات ظاهر و تأخیر ۳ هفته‌ای در ابتدا و سپس انتشار قبل از شروع سال مالی جدید و موارد دیگر باعث این تاخیر ۷ ماهه شد.

با توجه به برنامه‌های آینده سونی مبنی بر انتشار ده بازی لایو سرویس برای پلی‌استیشن ۵ و رایانه‌های شخصی تا مارس ۲۰۲۶، مخصوصاً اینکه همه آن عناوین مثل بازی Death Stranding به صورت همزمان برای هر دو پلتفرم منتشر می‌شوند، سونی به مرتب کردن شیوه بهینه و انتشار بازی‌هایش نیاز دارد. بازیی مثل نسخه مستقل و چندنفره از مجموعه The Last of Us تمام توجهات را به خودش معطوف کرده و کمپانی ژاپنی مورد بحث ما این‌بار نباید در زمینه پورت کردن شکست بخورد؛ مخصوصا آنکه استودیوی باتجربه بزرگی در زمینه تولید عناوین لایو سرویس مثل بانجی را در اختیار دارد.

به هر حال امیدواریم که این بازخوردهای متعدد کاربران رایانه‌های شخصی در خصوص پورت بازی‌های پلی‌استیشن روی کامپیوتر که اخیرا هم زیاد شده، زنگ خطر را برای مدیران به صدا درآورده باشد و در آینده حسابی روی توسعه بهتر و عمیق‌تر این محصولات برای سایر پلتفرم‌ها از پلی‌استیشن محتاط‌تر و صبورانه‌تر عمل کنند.

نظر شما در خصوص این مقاله چیست؟ آیا شما هم یکی از منتقدن پورت‌های ضعیف بازی‌های پلی‌استیشن روی رایانه‌های شخصی هستید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک گذاشته و سایر اخبار و مقالات مرتبط با حوزه بازی‌های ویدیویی را از طریق صفحه اصلی پیگیری و مطالعه کنید.