همه‌چیز درباره صندوق تضمین اصل سرمایه

تضمین آورده اولیه و امکان بهره‌مندی از فرصت‌های رشد بورس مهم‌ترین مزایایی هستند که صندوق تضمین اصل سرمایه دارد. این نوع صندوق مناسب افرادی است که ریسک از دست رفتن سرمایه اولیه‌شان، دغدغه‌ و نگرانی اصلی آن‌ها در بازار سرمایه (بورس) است.

بورس چیست؟

بورس بازاری است که خرید و فروش و قیمت‌گذاری انواع اوراق بهادار در آن صورت می‌گیرد. افراد حقیقی و حقوقی (شرکت‌ها) از فعالان این بازار هستند که می‌توانند سهام شرکت‌های مختلف پذیرش شده در بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و… را معامله کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق سرمایه‌گذاری در واقع نهادی مالی است که وجوه جمع‌آوری شده (سرمایه‌های جمع شده) در صندوق را در انواع اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌‌کند. دارایی‌های هر صندوق به واحدهای کوچکی تقسیم می‌شود و هر سرمایه‌گذار به نسبت مالکیت خود، در سود یا زیان صندوق شریک است. حضور کارشناسان و تحلیل‌گران حرفه‌ای بازار سرمایه در تیم مدیریت دارایی صندوق‌‌ها باعث می‌شود که ضمن کنترل ریسک‌های سرمایه‌گذاری، یک بازدهی متناسب با ریسک نصیب سرمایه‌گذاران شود.

شکل‌گیری صندوق تضمین اصل سرمایه

متضرر شدن در بورس اتفاق ناگواریست که هیچ‌کس تمایل ندارد آن را تجربه کند. در این میان افرادی نیز هستند که با تجربه این اتفاق از بازار سرمایه و بورس فاصله گرفته‌اند. طی سال‌های اخیر همواره زمزمه‌هایی در مورد راه‌اندازی سازوکاری که بتواند دست‌کم اصل سرمایه (آورده اولیه) را برای سرمایه‌گذاران فعال در بورس تضمین کند، مطرح شد. شایعاتی که اوایل پاییز سال ۱۴۰۱، با معرفی صندوق تضمین اصل سرمایه رنگ واقعیت به خود گرفتند.

صندوق تضمین اصل سرمایه چیست؟

صندوق تضمین اصل سرمایه یک نوع صندوق سرمایه‌گذاری جدید است که دو ویژگی مهم دارد. همانطور که از نام این صندوق مشخص است، این صندوق اصل سرمایه‌ سرمایه‌گذار را در روزهای منفی بازار تضمین می‌کند و یک سرمایه‌گذاری با خاطری جمع را برای وی به ارمغان می‌آورد. ویژگی مهم دیگر این صندوق، «امکان کسب بازدهی مثبت برای سرمایه‌گذار در روزهای صعودی بازار» است.

دیگر مزایای صندوق تضمین اصل سرمایه

علاوه بر مزیت حفظ آورده اولیه سرمایه‌گذاران، صندوق‌ تضمین اصل سرمایه از مزایایی مشابه با سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری برخوردار است. مزایایی از قبیل بهره‌مندی از مدیریت حرفه‌ای و تیم کاملی از کارشناسان مالی و اقتصادی، مدیریت ریسک از طریق متنوع‌سازی دارایی‌ها، سهولت سرمایه‌گذاری، نقدشوندگی بالا و امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم، جزو این مزایا به شمار می‌روند.

به طور کلی افرادی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله صندوق‌ تضمین اصل سرمایه را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند، استرس کمتری را متحمل می‌شوند و در وقت و انرژی خود نیز صرفه‌جویی می‌کنند. از سوی دیگر، موفقیت آن‌ها در بازار سرمایه در گرو برخورداری از دانش بورسی کافی و آشنایی با روش‌های تحلیل بازار شامل تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی نخواهد بود. چرا که مدیران حرفه‌ای صندوق‌های سرمایه‌گذاری بهترین تصمیمات را برای سرمایه آن‌ها اتخاذ خواهند کرد.

ترکیب دارایی‌های صندوق‌های تضمین اصل سرمایه

صندوق‌های تضمین اصل سرمایه از لحاظ ترکیب دارایی‌ها به‌نوعی جزو صندوق‌های مختلط محسوب می‌شوند. هرچند حداقل و حداکثر تعیین شده برای تخصیص دارایی‌ها بین سهام و اوراق درآمد ثابت، در صندوق‌های تضمین اصل سرمایه اندکی با سایر صندوق‌های مختلط متفاوت است.

مدیران صندوق‌های تضمین اصل سرمایه می‌توانند با توجه به شرایط بازار حداقل ۳۰ درصد و حداکثر ۷۰ درصد دارایی‌های صندوق را به سهام و حق تقدم سهام تخصیص دهند. بدیهی است که باقی‌مانده دارایی‌های صندوق به اوراق با درآمد ثابت (مانند اوراق مشارکت، اوراق خزانه و اوراق اجاره) تخصیص خواهد یافت.

رکن ضامن در صندوق‌ تضمین اصل سرمایه

به طور کلی صندوق‌ تضمین اصل سرمایه از لحاظ سازوکار تضمین آورده اولیه سرمایه‌گذاران به دو دسته تقسیم می‌شود:

۱.صندوق‌ تضمین اصل سرمایه با رکن ضامن.

۲. صندوق‌ تضمین اصل سرمایه با سازوکار اهرمی.

در صندوق‌های تضمین اصل سرمایه با رکن ضامن بلافاصله پس از پذیره‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری صدور و ابطالی، صندوق رسما فعالیت خود را آغاز کرده و آورده اولیه سرمایه‌گذاران از سوی یک شرکت سبدگردان تضمین می‌شود.

اما در صندوق‌های تضمین اصل سرمایه با سازوکار اهرمی ابتدا واحدهای ETF (صندوق قابل معامله در بورس) با حداقل میزان سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون تومان پذیره‌نویسی شده و سپس مجوز فروش واحدهای صدور و ابطالی صادر می‌شود. سرمایه‌گذاری انجام شده در واحدهای ETF در واقع نقش ضامن و پشتوانه واحدهای صدور و ابطالی را ایفا می‌کند.

صندوق تضمین اصل سرمایه اهرمی یا صندوق تضمین با رکن ضامن؟

در صندوق تضمین اصل سرمایه مفید با رکن ضامن، شرکت سبدگردان به عنوان رکن ضامن شناخته می‌شود. در صورتیکه در صندوق تضمین با سازوکار اهرمی، سرمایه‌گذاران واحدهای ETF به عنوان رکن ضامن شناخته می‌شوند. ضمن اینکه برای سرمایه‌گذاری در واحدهای صدور و ابطالی صندوق تضمین اهرمی ابتدا باید پذیره‌نویسی واحدهای ETF این صندوق به اتمام برسد. همچنین حداقل میزان سرمایه‌گذاری در واحدهای ETF این نوع صندوق مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان است. در حالی که در صندوق‌ تضمین با رکن ضامن چنین محدودیتی وجود ندارد. در نتیجه با توجه به موارد عنوان شده می‌توان گفت که صندوق تضمین با رکن ضامن گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری است.