نقد انیمیشن The Super Mario Bros. Movie

جادوی نینتندو بارها و بارها در دنیای بازی‌های ویدیویی خودش را ثابت کرده و کسی نمی‌تواند این موضوع را انکار کند. چه نینتندوباز باشیم چه نباشیم، می‌دانیم که این غول بازی‌سازی ژاپنی، توانسته دل صدها میلیون گیمر در جهان را برباید و برندهای جاویدانی در این صنعت بسازد. آثار اقتباسی تلویزیونی و یا سینمایی از روی بازی‌های نینتندو اما تا امروز، آثاری بودند که اصلا با سطح کیفیت آثار گیمی نینتندو قابل قیاس نبودند. حالا با عرضه انیمیشن ماریو تحت نام The Super Mario Bros. Movie این طلسم هم شکسته شده و می‌توان ادعا کرد غول سرگرمی بازی‌سازی توانسته در کنار هنرمندان انیمیشن‌سازی، یک اثر شگفت‌انگیز در این عرصه تولید کند. جادوی نینتندو حالا در پرده سینماها هم جاری است.

انیمیشن The Super Mario Bros. Movie یک فرمول موفق برای ساخت اقتباس از بازی ویدیویی است که آنچنان داستان خاصی هم ندارد. در واقع اگر کمی با بازی‌های ماریو سر و کله زده باشید (چه آن آثار قدیمی و چه آثار جدیدتر ساخته شده از روی این فرنچایز) می‌دانید که جهان بازی‌های ماریو از داستان خاص و قوی بهره‌ نمی‌برد و داستان در این بازی‌ها صرفا یک بهانه برای ساخت یک بازی جدید است. باید گفت طراحی مراحل و نوع بازی (گیم‌پلی) سری بازی‌های ماریو است که آن را جاودان ساخته‌است.

با این حساب، ساخت یک انیمیشن بر اساس چنین بازی، کار آسانی نیست چرا که انیمیشن نمی‌تواند فقط به گرافیک و طراحی بصری خود بسنده کند و باید بتواند داستانی هم برای گفتن داشته باشد. داستان یک خطی ماریو (نجات پرنسس از دست هیولای لاکپشتی) دقیقا همان داستانی است که در انیمیشن پیاده‌سازی شده و شاخ‌وبرگ‌های اضافه‌ای که به این داستان داده شده، خیلی کوتاه و موجز هستند. به‌نظر من سازندگان به قدمت ماریو تکیه کردند و خوشبختانه تکیه‌گاه محکمی داشتند و تصمیمی که گرفتند چندان تصمیم اشتباهی نبوده است.

درواقع به‌نظر من مواجهه با انیمیشن ماریو به دو صورت است: نخست تماشاگرانی که هیچ شناختی نسبت به این لوله‌کش ایتالیایی تبار ندارند و به پای آن می‌نشینند و دسته دوم نیز تماشاگرانی هستند که از ماریو اطلاعات حداقلی دارند و آن را تماشا می‌کنند. (در اینجا با دسته سوم که طرفداران ماریو باشند کاری نداریم، تکلیف آنها که مشخص است، این انیمیشن مال آنهاست!) تماشاگرانی که شناختی از ماریو نداشته باشند و اصلا چیزی درباره آن نشنیده باشند، احتمالا کودکان کم سن و سالی هستند که هنوز بازی ماریو را تجربه نکردند. این افراد قطعا جذب انیمیشن و داستان ساده و صحنه‌های پرهیجان آن خواهند شد؛ آن دسته از افرادی که شناخت نسبی هم از ماریو دارند با دیدن انیمیشن ماریو، دیدشان نسبت به این اثر بازتر خواهد شد و قطعا از وجود یک سری سکانس‌ها لذت بی‌نهایتی خواهند برد.

ما در انیمیشن The Super Mario Bros. Movie با ماریو لوله‌کش و برادرش لوییجی آشنا می‌شویم؛ دو فرد سرخورده‌ای که از کارشان بیرون آمدند و کسب و کار خودشان را راه‌اندازی کردند اما هنوز در آن موفق نیستند. ماریو و لوییجی برای اینکه بتوانند خود را به مردم شهر بروکلین ثابت کنند؛ وارد لوله‌های گرفته شهر می‌شوند تا شهر را نجات دهند اما در نهایت سر از یک دنیای دیگر در می‌آورند. ورود آنها به دنیای دیگر همانا و جدا شدن راه این دو برادر، همان!

در دنیایی که آنها واردش شدند، لاکپشت‌های شخصیت‌های خبیثی هستند و سردرمدار آنها لاکپشت غول‌پیکری به نام باوزر است که با به دست آوردن ستاره قدرتمند، حالا قصد دارد پرنسس سرزمین قارچ‌ها یعنی پرنسس پیچ را نیز به عقد خود در بیاورد! عشق باوزر به پیچ یک عشق یک طرفه است و پیچ می‌خواهد با کمک ماریو، دنیای خود را از شر این لاکپشت بدذات، رها سازد.

همه چیز در انیمیشن The Super Mario Bros. Movie ساده پیش می‌رود. ما آنچنان با کلیشه روبرو نیستیم ولی داستان سرراست و بدون پیچیدگی این اثر، دقیقا چیزی است که برای قد و قواره آن دوخته شده است. دنیای فانتزی ماریو و هیجان صحنه‌های اکشن که دقیقا از بازی‌ها بهره گرفتند به همراه موسیقی به شدت جذاب آن، کاری کرده که پکیج انیمیشن The Super Mario Bros. Movie به یکی از بهترین پکیج‌های سینمایی برای سرگرمی تبدیل شود.

صداپیشگان کار خود را با مهارت تمام انجام دادند و کریس پرت توانسته صدای ماریو را که تا امروز یک صدای ایتالیایی غلیظ بود، متعلق به خود کند. او با ته لهجه‌ای که به صدای خود اضافه کرده، کار سختی را انجام داده و می‌تواند هواداران دو آتیشه ماریو را نیز راضی کند. الباقی صداپیشگان نیز درخشیدند، مانند جک بلک که بهترین صداپیشگی را برای باوزر انجام داده و زمانی که پشت پیانو آواز می‌خواند، یک لیدی گاگای لاکپشتی می‌شود!

تیم سازنده انیمیشن می‌دانسته با فرنچایزی سر و کار دارد که صدها میلیون نفر در جهان به آن علاقه دارند. اینکه چرا تا امروز هیچ انیمیشنی از روی ماریو ساخته نشده بود، سوال عجیبی است که باید از خود بپرسیم. احتمالا افتضاحی که اثر لایواکشن دهه نود ماریو از خود بر سینماها برجای گذاشت در مورد این کم‌کاری بی‌تاثیر نیست. با این حال باید اعتراف کرد انیمیشن کنونی که از ماریو اکران شده، می‌تواند آن گندی که فیلم سینمایی متعلق به سال ۱۹۹۲ ماریو درست کرد، کاملا بشورد و آن را از همه ذهن‌ها، گندزدایی کند!

اشارات متعدد به جهان بازی‌های ماریو در کنار ایستراگ‌های متنوعی که از بازی‌های نینتندو وجود دارد؛ انیمیشن را برای عشاق بازی‌های این کمپانی به یک گوهر بی‌بدیل تبدیل کرده است. حضور دانکی کانگ با صداپیشگی سث روگن یکی از بهترین لحظات انیمیشن است و او توانسته این نقش فرعی را تبدیل به یک کاراکتر پررنگ در طول انیمیشن کند. کل کل‌های او با ماریو بامزه از آب در آمده و عنصر کمدی کار پس از ورود این گوریل بی‌شاخ و دم به صحنه، به سطح بالاتری می‌رسد. یک سری از شخصیت‌ها مانند واریو یا یوشی (همان مثلا دایناسور کوچک در دنیای ماریو!)، آنچنان در انیمیشن حاضر نیستند و فقط اشاره‌ای به آنها می‌شود؛ به‌نظر می‌رسد سازندگان خواب و خیالی برای دنباله‌های نینتندو دیدند تا از باقی کاراکترها در این آثار استفاده کنند.

انیمیشن The Super Mario Bros. Movie یکی از بهترین انیمیشن‌های اقتباسی از روی بازی‌های ویدیویی است و توانسته از دل یک بازی محبوب، یک انیمیشن محبوب بسازد و هم دل بیشتر منتقدان را ببرد و هم هواداران را راضی نگه‌دارد و در گیشه به موفقیت عظیمی دست پیدا کند. با ساخت آثاری چون ماریو، آینده سینمای اقتباسی از روی بازی‌های ویدیویی روشن‌تر می‌شود و به‌نظر می‌رسد می‌توان به آینده دلخوش بود. انیمیشن The Super Mario Bros. Movie بدون آنکه ثانیه به ثانیه و مو به مو به بازی‌ها وفادار باشد؛ توانسته وفاداری خود را به این فرنچایز ثابت کند و خلاقیت خودش را هم در کنار اشارات به بازی داشته باشد. این فرمول موفقی است که سازندگان به آن رسیده‌اند و امید می‌رود در سایر اقتباس‌های سینایی از بازی‌های نینتندو (که گفته شده حتما در دستور کار قرار می‌گیرد) نیز به آن پایبند باشند.