تاریخچه کونامی؛ محبوب ترین و منفورترین در دنیای ویدیو گیم!   

کونامی پارادوکس عجیبی دارد؛ همزمان یکی از محبوب‌ترین و در عین حال منفورترین کمپانی‌های گیمینگ از دید گیمرها است. شرکتی که نامش میان قدیمی‌ترین‌های صنعت گیم به چشم می‌خورد. اما این پارادوکس چگونه شکل گرفته است؟ چگونه شرکتی با پنج دهه فعالیت و انتشار محبوب‌ترین و بنیادی‌ترین بازی‌ها، دیگر برای گیمرها اسم جذابی نیست؟ برای جواب دادن به این سوال باید نگاهی به تاریخچه کونامی بیندازیم.

تاریخچه کونامی – ورود به صنعت ویدیو گیم

در تاریخ ۲۱ مارس ۱۹۶۹ کاگه‌ ماسا کوزوکی کسب و کار جدید خود را در زمینه اجاره و تعمیر جوک‌باکس، راه‌اندازی کرد. چهار سال بعد و در تاریخ ۱۹۷۳، شرکت کونامی تاسیس شد و مسیر تولید دستگاه‌های آرکید را پیش گرفت. این مسیر جدید ارزش کل شرکت را از یک میلیون به چهار میلیون ین رساند. البته این تازه شروع ماجرا بود و در ادامه دهه ۷۰ کونامی با موفقیت‌های بیشتری روبه‌رو شد؛ به طوری که در دسامبر سال ۱۹۷۹ ارزش آن به ۴۰ میلیون ین رسیده بود.

در اواسط دهه هفتاد میلادی، تصمیم بر این شد که کونامی بازی‌های خودش را تولید کند. اولین تلاش در این بخش هم ساخت بازی‌ای به نام هزارتو (Maze) بود که اطلاعات کمی در تاریخچه کونامی در مورد آن در دسترس است. تلاش‌های جدی‌تر کونامی در سال‌های ۱۹۷۸ و ۷۹ رخ داد؛ در این سال‌ها این شرکت بازی‌های مختلفی منتشر کرد که یکی از آن‌‌ها Space King بود که در واقع همزادی برای Space Invaders به شمار می‌رفت. کونامی دهه هفتاد را با انتشار چند بازی دیگر از جمله Block Game، Missile X و Astro Invader به پایان رساند.

موفقیت‌ های روزافزون کونامی

در ادامه‌ی مرور تاریخچه کونامی می‌رسیم به سال ۱۹۸۱. بازی‌هایی که کونامی تا به اینجای کار منتشر کرده بود آن‌ چنان با موفقیت تجاری زیادی همراه نبودند. این قضیه با انتشار Frogger دستخوش تغییر و این بازی به معروف‌ترین بازی کونامی تا آن زمان تبدیل شد. بازی فراگر برای خیلی از گیمرهای قدیمی خاطره‌انگیز است. وظیفه‌‌ی شما در این بازی این بود که یه قورباغه را از مسیرهای دشوار عبور می‌دادید؛ یک گیم‌پلی ساده و در عین حال اعتیادآور. همچنین بازی از لحاظ تکنیکی برای زمان خودش پیشرفته محسوب می‌شد.

یکی دیگر از بازی‌های بنیادی‌ای که اسمش در تاریخچه کونامی به چشم میخورد Scramble است. اثری که اولین شوتر ساید-اسکرولینک چند مرحله ای محسوب می‌شد و بازی‌های محبوب آینده‌ی کونامی الهام زیادی از آن گرفتند.

در این زمان کونامی در یک روند رو به رشد به سر می‌برد. به لطف موفقیت در بازار آمریکای شمالی، شعبه‌ی لس آنجلس کونامی تاسیس شد. ورود کونامی به صنعت بازی‌های پی سی و کنسول به موفقیت بیشتر آن کمک کرد و در حدود یک سال و نیم سرمایه آن‌ها از ۱۲۰ میلیون به ۳۰۰ میلیون ین رسید.

کونامی در قدم بعدی‌اش سبک‌های مختلفی از بازی‌ها را مد نظر قرار داد تا گروه وسیع‌تری از گیمرها را به سمت آثارش جذب کند. این غول ژاپنی مصمم بود که برای هر سلیقه‌ای چیزی برای نمایش داشته باشد. در نتیجه سه تا از بهترین آثار کونامی قدم در دنیای گیم گذاشتند؛ کنترا، متال گیر و کسلوانیا.  بازی‌هایی که تاریخ‌ساز بودند و خالق دنباله‌ها، سبک‌ها و دنیاهای وسیعی شدند.

با نگاهی به تاریخچه کونامی می‌توان آثار لایسنس شده‌ی زیادی را مشاهده کرد. کونامی بازی Goonies را در سال ۱۹۸۶ منتشر کرد که با فروش یک میلیون نسخه همراه بود. این موفقیت باعث شد کونامی تصمیم بگیرد که آثار لایسنس‌شده‌ی بیشتری بسازد. در نتیجه با ورود به دهه ۹۰، سازنده‌ها در شرکت کونامی روند جدیدی را پیش گرفتند. آن‌ها علاوه بر ساخت آی‌پی‌های اورجینال، ساخت آثار لایسنس شده‌ی بیشتری را در دستور کار خود قرار دادند.

نتیجه‌ی استراتژی جدید کونامی خلق بازی‌هایی از آثاری مانند سیمپسونز، مردهای ایکس، بتمن و دیگر فرانچایزهای شناخته‌‌شده‌ی آن زمان بود. البته این به معنی این نیست که همه‌ی آثار لایسنس شده‌ی کونامی بازی‌های خوبی بودند و میان آن‌ها آثار ضعیف و نه چندان خوبی هم به چشم می‌خورد.

ورود به صنایع دیگر

صنعت گیم تنها جایی نبود که کونامی در آن سرمایه‌گذاری کرده بود. تاریخچه کونامی شامل حضور در صنایع دیگری همچون همچون قمار، ورزش، سلامتی و بازی‌های کارتی است. کونامی در ژاپن کلوپ‌های تناسب اندام دارد که شامل کلاس‌های آموزشی برای ورزش‌های مختلفی مثل فوتبال، تنیس، شنا و ژیمناستیک می‌شوند. تا اینجا متوجه شده‌اید که کونامی تا چه حد دنبال تنوع است. این قضیه نه تنها در بازی‌های این شرکت که در صنایعی که در آن‌‌ها فعالیت می‌کند به چشم می‌خورد.

در المپیک سال ۲۰۰۸ که در پکن برگزار شد، ورزشکاران تیم ژیمناستیک و شنای کلوپ ورزشی کونامی مدال دریافت کردند. چنین موفقیتی قدرت بازاریابی کلوپ‌های ورزشی کونامی را افزایش داد. این موفقیت در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ تکرار شد و ورزشکاران تیم ژیمناستیک و شنای کونامی موفق به دریافت مدال شدند.

انتشار بازی‌ های تاریخ‌ ساز

یکی از نقاط اوج تاریخچه کونامی به سال ۱۹۹۷ برمی‌گردد. زمانی که یکی از تاریخ‌سازترین و انقلابی‌ترین بازی‌های تاریخ متولد شد؛ کسلوانیا سمفونی آو د نایت. با اینکه این اثر اولین نسخه از فرانچایز کسلوانیا نبود ولی پر از نوآوری بود. بازی Castlevania: Symphony of the Night یک پلتفرمر خطی ساده نبود. بلکه شما یک قلعه‌ی بزرگ برای گشت‌و‌گذار داشتید و نباید از کوچک‌‌ترین جزئیات گذر می‌کردید. این بازی انقلابی در سبک مترویدوینیا بود و برای همیشه به عنوان نقطه‌ی اوج فرانچایز کسلوانیا باقی ماند.

بازی متال گیر سالید از دیگر بازی‌های بزرگ کونامی بود که برای همیشه در تاریخ ویدیو گیم ماندگار شد. متال گیر سالید اولین نسخه از مجموعه‌ نبود، بلکه بیشتر نقطه‌ای برای اوج این سری و دلیلی برای محبوبیت بیش‌تر آن بود. کارگردان این بازی، هیدئو کوجیما با متال گیر سالید شهرت زیادی پیدا کرد. البته بعدها همین مرد به یکی از دلایل سقوط کونامی و منفور شدنش در چشم دنیای گیم تبدیل شد. در ادامه در مورد این موضوع بیشتر صحبت خواهیم کرد.

دهه ۹۰ با ورود کونامی به سبک ترسناک و با بازی سایلنت هیل به پایان رسید. در ادامه مرور تاریخچه کونامی به دهه ۲۰۰۰ می‌رسیم. کونامی به انتشار بازی‌های متنوع برای هر سلیقه‌ای ادامه داد. هیدئو کوجیما هم فرانچایز متال گیر سالید را با ساخت‌ نسخه‌های جدید زنده نگه داشت. همچنین کونامی با فرانچایز Pro Evolution Soccer که رقیب مجموعه فیفای الکترونیک آرتز محسوب می‌شد، به موفقیت زیادی رسید.

سال ۲۰۱۰ و ورود کونامی به صنعت بازی‌های موبایل. چنین قدمی در کنار بقیه صنایعی که کونامی در آن‌ها فعال بود، رشد زیادی برای این شرکت به همراه داشت.

طرفداران بعد از منحل شدن تیم سایلنت، سازنده‌های اصلی سایلنت هیل، در انتظار خبر جدیدی از این فرانچایز بودند. بنابراین وقتی در سال ۲۰۱۴ دموی سایلنت هیل به نام PT (دموی قابل بازی) برای پلی استیشن منتشر شد، سر و صدای زیادی به پا کرد. پی تی در واقع دمویی برای بازی سایلنت هیل جدید، با کارگردانی هیدئو کوجیما و گیرمو دل تورو بود. پی تی آن قدر ترسناک بود که انتظار برای سایلنت هیل جدید را به شدت بالا برد.

متاسفانه حدود یک سال بعد از این ماجرا، ساخت بازی متوقف و دموی بازی از فروشگاه حذف شد. چند ماه بعد هم کونامی و هیدئو کوجیما راهشان را از هم جدا کردند.

ماجرای جدایی کونامی و هیدئو کوجیما

هر چه زمان انتشار متال گیر سالید ۵ نزدیک‌تر می‌شد، شایعات بیشتری در مورد جدایی کونامی و هیدئو کوجیما پخش می‌شد. بعضی اخبار از سختگیری شدید کونامی در محیط کار می‌گفتند. ظاهرا کونامی با کارمندانش مانند زندانی‌های رفتار می‌کرد و ارتباطات و تمام حرکت‌های آن‌ها را مانیتور می‌کرد.

درست بعد از اینکه متال گیر سالید ۵ منتشر شد، معلوم شد که شایعات درست بوده است. چرا که کوجیما کونامی را بعد از ۱۹ سال همکاری ترک کرد. اما این پایان ماجرا نبود.

متال گیر سالید ۵ عملکرد خیلی خوبی داشت و توانست نمره‌ی ۹۳ را در سایت متاکریتیک از آن خود کند. در مراسم گیم آواردز همان سال این بازی موفق به دریافت جایزه‌ی بهترین بازی اکشن ماجراجویی و بهترین موسیقی متن شد. اما هیدئو کوجیما نتوانسته بود در این مراسم حاضر شود.

طبق گفته‌های جف کیلی، مجری برنامه، از طرف کونامی با هیدئو کوجیما تماس گرفته بودند که او اجازه ندارد در این مراسم شرکت و جایزه را دریافت کند. این اقدام کونامی به شدت خبرساز و با نفرت زیادی همراه شد.

اما دلیل این جدایی چه بود؟ در واقع این اتفاق یک شبه اتفاق نیفتاد و حاصل سال‌ها تفاوت سلایق، اختلاف‌های کاری و عدم ارتباط درست بود. البته به لطف توافق‌نامه‌های عدم افشای شرکت، احتمالا هرگز دلیل رسمی جدایی کوجیما و کونامی را نخواهیم فهمید، اما چیدن پازل‌ها کنار هم آنچنان سخت نیست.

یکی از دلایل اصلی تنش کونامی و کوجیما اختلاف نظرها بر سر مسیر آینده‌ی متال گیر سالید بود. در حالی که کوجیما می‌خواست سری بازی های متال گیر سالید را به سمت جهت‌های نوآورانه و جدید ببرد، کونامی می‌خواست به فرمول‌هایی که آزمون خودشان را پس داده بودند، پایبند بماند و بیشتر سود کند.

این اختلاف نظر به جایی نرسید و باعث بروز بحران در روند توسعه‌ی متال گیر سالید ۵: فانتوم پین شد. برخی شایعات ناشی از آن بود که مدیران در ایده‌ها و اقدامات خلاقانه‌ی کوجیما دخالت می‌کردند و محدودیت‌های سختی برای توسعه‌ی بازی تحمیل کرده بودند.

یکی دیگر از عوامل ممکن جدایی کوجیما و کونامی، نارضایتی شدید کوجیما از روش‌های مدیریتی شرکت بود؛ از جمله رفتار نامناسب با کارکنان و شیفت کاری به سمت بازی‌های موبایل. همچنین کوجیما با تصمیم کونامی مبنی بر کاهش تمرکز از بازی‌های کنسولی به سمت بازی‌های موبایلی و کازینو راضی نبود. زیرا آن را همسو با ارزش‌ها و میراث شرکت نمی‌دانست.

علاوه بر این دلایل، شایعاتی از عدم توافق مالی بین کوجیما و کونامی وجود داشت. طبق گفته‌ها، کوجیما تمایل داشت که بیشتر برای توسعه‌ی بازی‌های خود هزینه کند، در حالی که کونامی به دنبال راه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها بود. همچنین گزارش‌هایی درباره‌ی تاخیرهای طولانی در توسعه بازی‌های کوجیما و از دست دادن موعد‌های مقرر شده وجود داشت.

حتی خود کوجیما هم اعتراف کرده است که خیلی به بخش تجارتی ویدیو گیم علاقه‌ای ندارد. از آن‌ جایی که کوجیما به کمال‌گرا بودن معروف است، بعید نیست که او خیلی وقت‌ها از بودجه اصلی بیشتر برای بازی خرج کرده باشد.

در تمام این ماجرا، کوجیما از چشم عموم مخفی ماند و گذاشت که رسانه‌ها به جای او صحبت کنند. البته او در یک مصاحبه بعد‌ها اظهار داشت که فکر می‌کرد همه چیز را از دست داده است.

من برای ۳۰ سال بازی ساختم. ولی هیچی نداشتم که باهاش شروع کنم؛ نه دفتری، نه کارمندی، نه چیزی که روش کار کنم، نه دستگاهی.

با این مشخص شد که این اتفاق در واقع به نفع کوجیما بوده است. یک روز بعد از ترک کردن کونامی، کوجیما اعلام کرد که در حال افتتاح یک استودیوی کاملا جدید به نام کوجیما پروداکشنز است و از قبل با سونی برای انتشار بازی‌هایش قرارداد بسته است. اولین بازی این استودیو، Death Stranding در سال ۲۰۱۶ معرفی و ۳ سال بعد منتشر شد.

• بررسی بازی Death Stranding

کونامی بعد از کوجیما

پس از این جدایی، بازی‌های کونامی بیشتر و بیشتر از ریشه‌هایشان فاصله گرفتند. آن‌ها نهایتا یک بازی جدید از متال گیر سالید به نام Survive منتشر کردند؛ یک اثر بقا و زامبی محور که در یک دنیای موازی رخ می‌داد. فروش بازی اصلا خوب نبود و بازخورد خوبی از طرف گیمرها دریافت نکرد. حتی کوجیما در یک مصاحبه به این بازی تیکه انداخت!

در مصاحبه از کوجیما پرسیده شد که آیا ایده متال گیر سروایو از ایده‌های او بوده است یا نه؟ کوجیما در جواب گفت:

اتفاقا اصلا به من ربطی نداره. سری متال گیر در مورد سیاست و جاسوسیه. نمی‌دونم زامبیا کجای این داستان جا می‌گیرن!

برای سال‌ها خبر بزرگی از کونامی در دنیای گیم نبود. تغییر استراتژی و اهمیت ندادن به بازی‌های کنسول و پی سی در کنار رفتاری که با کوجیما کرده بودند، باعث شد تا سال‌ها در صنعت گیم منفور باقی بمانند.

البته با تمام این نکات باید بگویم که سیاست کاهش تمرکز روی بازی‌های کنسول و پی سی ضرری به این شرکت وارد نکرده است. برای اثبات این موضوع می‌توانید نگاهی به گزارش‌های مالی این شرکت داشته باشید.

همچنین یادی کنیم از یکی از شناخته‌شده‌ترین فرانچایزهای کونامی. این شرکت در سال ۲۰۲۱ نام Pro Evolution Soccer یا همان PES را به eFootball تغییر داد و آن را رایگان کرد.

دیگر هر سال یک بازی eFootball جدید نداریم و به جای آن کونامی هر سال یک آپدیت بزرگ برای بازی منتشر می‌کند. اولین نسخه از این بازی پر از باگ‌ها و مشکلات فنی بود. آپدیت‌های متعددی که این بازی پس از آن دریافت کرد باعث بهبود این مشکل‌ها شد ولی همچنان خیلی از گیمرها از وضعیت آن رضایت ندارند.

برنامه‌های کونامی برای آینده

برنامه‌ی جدید کونامی این است که فرانچایزهای قدیمی‌اش را دوباره زنده کند. به دنبال این برنامه، این شرکت پس از سال‌ها با انتشار چندین تریلر نه از یکی بلکه چند پروژه‌ی در دست توسعه‌ی سایلنت هیل خبر داد. ریمیک سایلنت هیل ۲ توسط استودیوی بلوبرتیم در دست ساخت است. استودیویی که با بازی‌های مانند Layers of Fear، The Medium، Blair Witch و Observer می‌شناسیم. همچنین پروژه‌های دیگری به نام‌های سایلنت‌ هیل F و Townfall هم در حال ساخته شدن هستند.

در پیام سال ۲۰۲۳ کونامی به احیای فرانچایزهای قدیمی این شرکت اشاره شده بود. همچنین پس از مدت‌های طولانی شایعه و گمانه‌زنی، بالاخره کونامی از ریمیک متال گیر سالید 3 رونمایی کرد. این بازی که Metal Gear Solid 3: Snake Eater نامیده می‌شود در شوکیس سونی به نمایش گذاشته شد و قدم دیگر کونامی برای زنده کردن فرانچایزهای محبوب خود است.

جمع‌‌بندی

تاریخچه‌ کونامی پر از فراز و نشیب است. در طول پنج دهه فعالیت، این شرکت دوران طلایی زیادی را تجربه کرد اما بعد از تغییر روند و مجموعه دیگری از اتفاقات همچون جدایی از کوجیما، انتقادات شدیدی از سوی جامعه گیم دریافت کرد. با این حال این شرکت در تلاش است که دوباره مجموعه‌ بازی‌های قدیمی‌اش را زنده کند.