اسپایدرمن و تام هالند می‌توانند خارج از دنیای مارول هم موفق باشند؟

وداع تلخ کاراکتر اسپایدرمن و تام هالند از دنیای سینمایی مارول (MCU) مایه ناراحتی بسیاری از هواداران بود. کمتر کسی فکرش را می‌کرد همه‌ چیز به همین سادگی از هم گسسته شود و عنکبوت دوست‌داشتنیِ محله، مارول را ترک کند. سونی و دیزنی نتوانستند به توافقی دو جانبه برسند و هرکس طرف دیگر را مقصر این ماجرا می‌داند. حال سوال ما این است که آیا اسپایدی و دوستانش می‌توانند خارج از دنیای مارول و بدون سرپرستی کوین فایگی به موفقیت دست یابند؟ اصلاً مردم خواهان چنین فیلم‌های مستقلی هستند؟

دیزنی، مارول و سونی فوریه ۲۰۱۵ یک قرارداد همکاری جالب امضا کردند. به گزارش لس آنجلس تایمز، سونی در آن زمان از عملکرد «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز ۲» (با بازی اندرو گارفیلد) رضایت کافی نداشت. بنابراین دو تن از مدیران اجرایی سونی یعنی مایکل لینتون و امی پاسکال با دیزنی و مارول به توافقی رسیدند که شامل ۵ فیلم بود (چه فیلم‌های مستقل و چه فیلم‌های چون اونجرز و کاپیتان آمریکا). فایگی و تیم مارول با خلاقیت و استعدادی که داشتند مرد عنکبوتی را به بهترین شکل ممکن وارد MCU کردند و طبق قرارداد، مارول تنها ۵ درصد از سود فیلم‌های مستقل Spider-Man را دریافت می‌کرد. البته، تمام هزینه‌های مالی و انتخاب بازیگران برعهده سونی بود. از سوی دیگر بازیگران مطرحی مانند رابرت داونی هم در فیلم مستقل اسپایدرمن حضور یافتند تا این عنوان از لحاظ تعداد ستارگان مطرح چیزی کم نداشته باشد و بتواند در گیشه هم عملکرد راضی‌کننده‌ای از خود نشان دهد. در مقابل سود ۹۵ درصد فیلم‌های مستقل، سونی هیچ سودی بابت حضور مرد عنکبوتی در فیلم‌های دیگر مارول دریافت نمی‌کرد. این قرارداد به‌شدت عجیب و پر جزئیات بود و در اکثر موارد هر دو طرف را راضی نگه داشت.

مشکل از جایی شروع شد که قراردادِ ۵ فیلمی میان دیزنی و سونی به پایان رسید. طبق گزارش Deadline، دیزنی طی مذاکرات اخیر خواستار تغییر رویه بود؛ یعنی به‌جای آنکه سونی تمام هزینه‌های مالی را روی دوش کشد و نهایتاً ۹۵ درصد سود را هم از آنِ خود کند، مشارکتی ۵۰ درصدی در تمام اجزای کاری وجود داشته باشد. حتی دیزنی دوست داشت در پروژه‌های بعدی سونی مانند Venom 2 و Morbius هم همکاری کند.

اینکه سونی بلافاصله تقاضای دیزنی را رد کرده یا سعی در بهتر کردن قرارداد داشته، مشخص نیست و گزارش‌های ضد و نقیضی در این باره منتشر می‌شود. یکی از مسائل کلیدی که در عدم شکل‌گیری یک توافق نقش داشت، نبود افرادی چون پاسکال و لینتون بود. این دو مدتی پیش سونی را ترک گفتند و با استودیو‌های دیگر همکاری می‌کنند. در نهایت سونی در اعلامیه‌ای اظهار داشت که آن‌ها «به تصمیم دیزنی احترام می‌گذارند و امیدوارند در آینده اوضاع تغییر کند».

خیلی عظیمی از مخاطبان، جدایی اسپایدرمن از دنیای سینمایی مارول را پایانی بر این شخصیت دوست‌داشتنی قلمداد می‌کنند. آن‌ها معتقدند عنصر اصلی احیای اسپایدرمن کوین فایگی بوده است و بدون او این کاراکتر نمی‌تواند توفیق خاصی داشته باشد. اما آیا واقعا همین‌طور است؟ نکته مهم این است که عنصر کلیدی و تعیین‌کننده در احیای اسپایدرمن، بازیگری کاریزماتیک و فوق‌العاده به نام تام هالند بوده و همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، وظیفه انتخاب بازیگران بر عهده سونی - یا اگر دقیق‌تر بگوییم، امی پاسکال - بوده است. از عناصر مهم دیگر می‌توان به کارگردان فیلم‌های Homecoming و Far Frome Home یعنی جان واتس اشاره کرد که او هم توسط پاسکال انتخاب شده بود. طبق ادعای Vanity Fair، پاسکال و کوین فایگی دوستان نزدیکی بودند و همین مسئله موجب تقویت همکاری‌ها میان مارول و سونی می‌شد. در نتیجه، نمی‌توان گفت کوین فایگی تنها عامل موفقیتِ اسپایدرمن بوده است.

از زمانی که پاسکال در سال ۲۰۱۵ وظایف تهیه‌کنندگی را برعهده گرفت، او و فایگی در کنار هم دنیای عنکبوتی را گسترش دادند. وی همچنین به کریس میلر و فیل لرد آزادی عمل بسیاری داد تا با نبوغ خود عنوان موفقی چون Spider-Verse را خلق کنند. از سوی دیگر اسپین‌‌آف‌ها و انیمیشن‌های متعددی نظیر Spider-Gwen، Spider-Woman و Silk توانستند بیشتر و بیشتر به دنیای مرد عنکبوتی پر و بال دهند.

متاسفانه ماه مه امسال، امی پاسکال سونی را به مقصد یونیورسال ترک کرد و آینده دنیای اسپایدی دچار هاله‌ای از ابهام و سردرگمی است. پاسکال تمرکز خاصی هم روی پروژ‌ه‌های زنانه در جهان اسپایدرمن داشت که حالا بدون او بعید است این آثار به جایی برسند.

جدا از بحث کیفی، اسپایدرمن حتی بدون کوین فایگی هم می‌تواند از لحاظ مالی موفق باشد. کاراکتر مرد عنکبوتی یکی از چهره‌های به‌شدت محبوب در فرهنگ عامه است و فیلم‌های آن همیشه مورد استقبال مخاطبان بوده. عنکبوتی‌های سم ریمی هرکدام حدود ۸۰۰ میلیون دلار فروش جهانی داشتند. عنوان The Amazing Spider-Man هم چیزی حدود ۷۵۰ میلیون دلار در گیشه به‌دست آورد. حال شما توجه کنید که فیلم‌های «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز» و همچنین «مرد عنکبوتی ۳» اصلا مورد توجه منتقدان قرار نگرفتند اما همچنان مورد استقبال مردم بودند. در این سو فیلمی مانند Spider-Man: Homecoming هم درآمدی در حدود ۸۸۰ میلیون دلار کسب کرد.

پس حالا می‌دانیم که سونی بدون مارول و کوین فایگی و حتی پاسکال هم می‌تواند از لحاظ مالی خود را تامین کند. فیلمی مانند ونوم به راحتی می‌تواند دلیل این حرف ما باشد. اولین عنوان Venom‌ هیچ ارتباطی با دنیای سینمایی مارول نداشت و خبری هم از اسپایدرمن در آن نبود، اما توانست با فروش ۸۵۶ میلیون دلاری، سونی را کاملا راضی کند تا قسمت دوم آن را بسازند. شاید شما هم از آن دست افرادی باشید که هیچ علاقه‌ای به حضور تام هالند خارج از MCU ندارد اما خیلی از افراد هم طرفدار فیلم‌های مارول نیستند. حالا اسپایدی آزادی عمل بیشتری دارد و می‌تواند دنیای خودش را هرطور که مایل است گسترش دهد. شاید حتی سونی تصمیم بگیرد «قهرمان خودسر» را به دنیای ونوم و Morbius اضافه کند.

اصلی‌ترین دغدغه سینمادوستان می‌تواند بحث کیفی فیلم‌های بعدی باشد. بدون حضور کوین فایگی و امی پاسکال این احتمال وجود دارد که اسپایدرمن‌های بعدی از کیفیت خوبی برخوردار نباشند. البته، این تنها یک احتمال است. به هرحال این هم مانند هر تغییر دیگری، می‌تواند به فرصت بدل شود. اگر سونی هرچه زودتر عنوان Silk را اکران و از سوی دیگر لایو اکشنِ «مایلز مورالس» را به مخاطبان معرفی کند، موفقیت مالی آن‌ها تا چند سال آینده تضمین خواهد بود. با پاک شدن تمام آثار MCU از فیلم‌های اسپایدرمن، سونی می‌تواند با آزادی هرچه تمام‌تر فیلمی با درجه سنی بزرگسال (مانند ونوم ۲ با رده‌بندی R) عرضه کند. پیش از این فاکس هم دست به چنین کاری زده بود و با ساختِ Logan، بازخوردهای مثبتی دریافت نمود.

بسته به دیدگاه و عقیده شما، جدایی سونی و مارول می‌تواند وحشتناک یا امیدبخش باشد. تام هالند همچنان با سونی قرارداد دارد و حداقل باید در دو فیلم دیگر حضور داشته باشد. شاید عدم حضور آیرن‌من یا هپی در فیلم‌های بعدی چندان خوشایند نباشد اما قطعا پتانسیل زیادی برای روایت‌های اسپایدی وجود خواهد داشت. البته، سونی برخلاف عملکرد بی‌نظیری که در صنعت گیم دارد، هیچگاه آنقدر که باید و شاید در صنعت سینمایی خوب و قدرتمند عمل نکرده و به شخصه بعید می‌دانم آن‌ها بتوانند اسپایدی محبوب را به جایگاهی والاتر از آنچه در MCU داشت برسانند. نظر شما در این باره چیست؟