نقد فیلم The Pod Generation – فرزندآوری به شیوه نوین

The Pod Generation فیلمی تخیلی و رمانتیک است که در آینده‌ای نه چندان دور رقم می‌خورد. The Pod Generation به نویسندگی و کارگردانی سوفی بارت ساخته شده و داستان یک زوج با بازی امیلیا کلارک و چیوتل اجیوفور را روایت می‌کند که با رحمی مصنوعی به شکل تخم مرغ قصد دارند صاحب فرزند شوند.

روایتی کم چالش!

خط داستانی فیلم The Pod Generation یکی از کم دست اندازترین روایت‌های ساخته شده است. پررنگ‌ترین پیچیدگی داستان صاحب فرزند شدن، آن هم به شیوه مصنوعی است. در واقع آلوی همیشه مخالفت خود را در قبال شیوه زندگی پیشرفته و غیر طبیعی ابراز می‌کند؛ اما به یکباره با افتادن مهر بچه در حال رشد به دلش، تصمیم می‌گیرد پذیرای این سبک از زندگی ماشینی باشد. این دگرگونی ناگهانی کمی شخصیت او را نامتعادل به تصویر می‌کشد. 

با این وجود ریچل (امیلیا کلارک)، همسر او با این که با شرایط حال حاضر دنیا وقف پیدا کرده و حتی از این شرایط ناراضی هم نیست، به یکباره نظرش در مورد این زندگی رباتیک به دور از اعمال طبیعی تغییر می‌کند. همه این اتفاقات و تغییرات ناگهانی در والدین، با به وجود آمدن فرزندشان بروز پیدا می‌کند. اما وقتی تماما درگیر رشد و نگهداری از رحم تخم مرغی هستند دیگر همه چیز حوصله سر بر رقم می‌خورد. این فیلم قصد دارد روایتی آینده نگر و فانتزی را با دیدگاه منحصر به فرد خود تجسم کند؛ اما آنقدر از جزئیات، ویژگی‌ها و سختی‌های مختلف سخن نمی‌گوید، که انگار تنها معضل جهان آینده فرزند آوری خواهد بود.

منطقی پشت پرده نیست!

رفتارها و عادت‌های غیرمنطقی و بی دلیلی در تمام طول فیلم رویت می‌شود. برای مثال بارها در فیلم گفته شده است که هیچگونه میکروب، سم و جسم خارجی نمی‌تواند وارد این محفظه تخم مرغی شکل شود اما غذا دادن به کودک تنها با قرار دادن یک پَد یا دستمال مخصوص بر سطح تخم مرغ انجام می‌شود. موارد این چنینی و ناباورانه در این فیلم زیاد است. یا این مورد به خصوص! چطور می‌شود در برخی از مکان‌های جهان، درختان هولوگرامی و مصنوعی شده‌ باشند و حتی افراد زیادی گیاه و جنگل را از نزدیک به طور طبیعی لمس نکرده‌ باشند و در یک گوشه دیگر جهان دریا و جنگل و شرایط معمول و طبیعی زندگی در جریان باشد؟

اگر همچنان زندگی نرمال و به دور از پیچیدگی ماشین‌ها و هوش‌ مصنوعی در برخی مکان‌ها در جریان است پس دیدن و چشیدن یک میوه انجیر، نمی‌تواند این‌ همه تعجب برانگیز باشد. و کپسول های اکسیژن عمومی که در سطح شهر تعبیه شدند هم نا کارامد و باور ناپذیر به نظر می‌آیند. متاسفانه این فیلم با تمام پتانسیل‌هایی که از نظر محتوایی داشت نتوانست جواب درست و قانع کننده‌ای به ذهن پرسش‌جوی مخاطب بدهد.

پیشرفت‌های ناکارآمد تکنولوژی!

ناگفته نماند که این فیلم با پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن چت جی‌پی‌تی قصد بازگو کردن نکته‌ مهمی را دارد. آن هم سو گرفتن‌های افراطی، دور شدن از قوه تعقل و انتخاب بشر و به عهده گیری کار‌ها و تصمیم‌گیری‌های انسان به دست هوش مصنوعی است. این کار در نهایت خطر آفرین است و همچنین عبث بودن آن در مواردی، از پیام‌های اصلی این فیلم است.

فیلم The Pod Generation با استفاده از این ایده که جنین را خارج از شکم و در محفظه‌ای تخم مرغی می‌توان رشد داد، سعی در نشان دادن زندگی نامتعارف و نو دارد. البته تکنولوژی و علم آنقدر پیشرفت می‌کند که دیگر کاربرد مورد نیاز را از دست می‌دهد، درست مثل ایده راه اندازی سیستمی صوتی در این تخم مرغ‌ها. در واقع این فناوری پیشرفته به والدین اجازه می‌دهد که برای فرزندان به دنیا نیامده خود پادکست و موسیقی پخش کنند یا می‌توانند با کنترل از راه دور طعم غذا را برای فرزندان متولد نشده انتخاب کنند تا در آینده کودک بدغذا نشود. این فیلم به طور خنده دار و شرورانه‌ای قصد نشان دادن بیهودگی پیشرفت‌های تکنولوژی در زمینه‌های بلا استفاده را دارد. نشان دادن روایت‌های این چنینی  برای عصر ما به موقع و به جا است.

زوج متضاد اما مکمل!

تناقض بین این زوج از نقطه عطف‌های فیلم است چرا که ریچل فریب این تکنولوژی را می‌خورد. او که خود برای یک شرکت ساخت ربات هوشمند که جایگزین افراد می‌شود کار می‌کند، شیفته این غلاف‌های تخم مرغی شکل برای تولید نوزادان می‌شود. از طرف دیگر همسرش آلوی که یک گیاه‌شناس بوده و از قطع ارتباط انسان مدرن با طبیعت بکر ناامید و دلگیر است. اعتقاداتی خلاف ریچل دارد. آلوی با شیوه زیست جدید بشر موافق نیست و هر چیز غیرطبیعی را پس می‌زند. زندگی این دو نفر با تمام تضاد و تناقص‌های موجود با احترام و علاقه و مشورت پیش می‌رود.

آینده، دقیقا حال حاضر است!

در واقع The Pod Generation یکی از آن فیلم های علمی تخیلی است که در آینده‌ای اتفاق می‌افتد که به اندازه کافی شبیه دنیای خودمان است؛ نقطه‌ای نزدیک به پایان قرن بیست و یکم. ریچل و آلوی هر روز صبح در یک آپارتمان مرتفع از خواب بیدار می‌شوند که در آن شیشه پنجره‌ها با نور بالا می روند، دستگاهی لیزری برای آن‌ها نان تست می کند و هوش مصنوعی شبیه به سیری تمام خانه و عادات و رفتار و احوالات افراد خانه را چک می‌کند. 

این هوش مصنوعی به افراد کمک می‌کند و حتی مایل به گفت‌ و گو با اعضای خانواده است. افراد این عصر وابسته به صفحه‌های نمایش هستند، حتی بیشتر از حال حاضر ما. با این وجود می‌توان دید که دنیای امروز ما به چه سمتی می‌رود. همه این موارد به عنوان پیشرفت به مخاطب ارائه می‌شوند، ولی در واقع این یک طنز حیله گرانه از پیشرفت است. 

اتفاقات شومی مثل تفکر تبعیض آمیز افراد در شرکتی که ریچل کار می‌کند و با وجود پیشرفت در  سیاست‌های شرکت، افراد بالا رتبه این کمپانی‌ها همچنان معتقدند زنانی که کار می‌کنند، نمی‌توانند با فرزندآوری به کار خود با همان کیفیت سابق ادامه دهند. پس بارداری مصنوعی کمک می‌کند تا مادر شاغل از گرفتاری‌های حمل جنین به دور باشد و بدین صورت بارداری به یک محصول مصرفی تبدیل می‌شود. به طوری که مردم برای رزرو این تخم مرغ‌ها در صف‌های نوبت طولانی مدتی منتظر می‌مانند. این موارد درست مثل شیوه تفکری و رفتاری مردم در حال حاضر است.

کلام آخر

شکی نیست که این فیلم زمینه‌ای طنز دارد اما تنها جنبه کمدی آن نیست که مورد توجه است؛ چرا که جریان‌های زیرین تیره و شیطانی پیشرفت و تمدن ایده اولیه آن را شکل داده. شاید برخی حس کنند که این فیلم یک کمدی پوچ گرایانه از انسانیت زدایی است که در آن زنی که فرزندی را در غلافی خارج از شکمش رشد و پرورش می‌دهد، یک پیشرفت نهایی و شوکه کننده برای نسل بعد و مخاطبین به ارمغان می‌آورد. 

با این وجود در واقع این فیلم هدفمندتر و با شناختی دقیق‌تر بر نسل امروز ایده خود را به تصویر می‌کشد. کارگردان سعی دارد بگوید که با تمام این قدرت انتخاب‌های گسترده‌ای که پیشرفت علم در اختیار بشر گذاشته، اما در انتها همین امکانات تکنولوژی است که برای کودک ریچل و آلوی تصمیم نهایی را می‌گیرد. حتی رویاهای کودک را تکنولوژی برایش انتخاب می‌کند. این نیروها کنترل نوزاد را به دست می‌گیرند و به معنای واقعی هر آنچه آن‌ها بخواهند برای کودکان رقم می‌خورد. پس اگر شفاف‌تر نگاه کنیم می‌فهمیم سوفی بارت فیلمی طنز و سرگرم کننده اما پر محتوا ساخته است‌.