اگر از طرفداران فیلم و سینما هستید و اخبار مربوط به این حوزه را دنبال می‌کنید، به احتمال زیاد می‌دانید که سال ۲۰۲۳ از لحاظ درآمد باکس‌آفیس و در کل وضعیت سینماها در سراسر جهان به صورت کلی راضی‌کننده و خوب بوده و باتوجه آمارهای ضعیف در دوران پاندمی کرونا، این شرایط به تدریج در حال بهبود است و درآمد باکس‌آفیس در سال ۲۰۲۳ نسبت به ۲۰۲۲ افزایش داشته است. از همین رو، مخاطبان نیز ثابت کرده‌اند، زمانی که انگیزه مناسب وجود داشته باشد، به سینماها بازمی‌گردند.
مطلب پیشنهادی:۷۰ فیلم اکشن که هیجان را به رگ‌هایتان تزریق می‌کنندتزریق آدرنالین به مخاطب تشنه هیجان
درسی که امسال استودیوها و همچنین فیلمسازان یاد گرفتند، این بود که آنچه در گذشته کارآمد و سودزا بوده، صرفا قرار نیست همیشه و در زمان حال نیز جواب دهد. بسیاری از دنباله‌های عناوین محبوب امسال در سینماها اکران شد و با توجه به نتایج، درمی‌یابیم که مخاطبان خواهان ساخت چنین عناوینی نبودند و حتی فیلم‌های ابرقهرمانی نیز مانند سابق مورد استقبال قرار نگرفتند، پس سلیقه مخاطبان سینما در حال تغییر است.
برای اولین بار فیلم‌هایی مانند Barbie (با ۱.۴۴ میلیارد دلار)، The Super Mario Bros. Movie (با ۱.۳۶ میلیارد دلار) و در نهایت Oppenheimer (با ۹۵۳ میلیون دلار) که هیچ‌کدام دنباله نبودند و به عنوان یک فیلم اصلی در سینماها اکران شدند، اکنون جزو بزرگترین فیلم‌های سال ۲۰۲۳ هستند.
هیچ سالی به این صورت نیست که آمار فروش تمام فیلم‌ها در سینما یا نمرات آن بسیار خوب بوده باشد؛ همیشه بخشی از کار می‌لنگند و این هزینه انجام تجارت‌های بزرگ است. در سال ۲۰۲۳ نیز شاهد شکست برخی فیلم‌هایی بودیم که تصور می‌شد قطعا موفق می‌شود و فروش خوبی هم در سینما خواهد داشت. فیلم‌های جاه‌طلبانه نتوانستند مخاطب خود را پیدا کنند، فیلم‌های ابرقهرمانی که لیاقت بیشتری داشتند، در بدترین زمان اکران شدند و بودجه عجیب برخی فیلم‌ها، دلیل اصلی محکومیت و شکست آنان شد. بدون شک، صحبت درباره عناوین ناامیدکننده سرگرم‌کننده نیست اما می‌توان از هر شکست و بداقبالی درس‌های زیادی آموخت و هالیوود می‌تواند در آینده از آن‌ها برای جبران خسارت‌ها استفاده کند.
با تمام اوصاف، در مقاله پیش‌رو قصد داریم به ۱۰ مورد از فیلم‌های ناامیدکننده ۲۰۲۳ که به بدترین شکل ممکن شکست خوردند اشاره کنیم.
۱۰. Renfield
نیکلاس کیج پس از چند سال دوری از سینما و بازیگری، مدتی است که دوباره به این حرفه بازگشته و مشغول پروژه‌های فراوانی بوده است. عنوان ترسناک Renfield (رنفیلد)، نخستین فیلمی است که او پس از سال‌ها دوری در آن حضور پیدا کرد و کیج به عنوان یکی از غیرقابل پیش‌بینی‌ترین بازیگران، نقش «دراکولا» را در کلاس نیکلاس هولت به عنوان دستیار قابل اعتماد این خون‌آشام بازی کند. این ایده روی کاغذ بسیار خوب و بجا به نظر می‌آمد، اما متاسفانه در نهایت نتوانست برای یونیورسال پیکچرز به موفقیت برسد.
برخلاف بودجه قابل توجه ۶۵ میلیون دلاری خود، کریس مک‌کی، کارگردان فیلم و برداشت او از یک داستان پرطرفدار بر اساس داستان اصلی رابرت کرکمن، توانست تنها ۲۶.۷ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کند! این کمتر از ۱۰ میلیون‌دلار در بازار خارجی فروخت و در بدو اکران در سینماها اساسا از پیش باخته بود. نظرات منتقدان درباره فیلم نیز تقریبا ضد و نقیض بود، اگرچه نقش‌آفرینی نیکلاس کیج در نقش دراکولا بسیار مورد تحسین قرار گرفته بود. در نهایت، این فیلم به سادگی نتوانست نظر مخاطبان عادی را جلب کند. تنها نکته مثبت در این میان این است که فیلم‌های ترسناک شانس بیشتری برای بقا دارند و فیلم Renfield نیز این شانس را دارد تا با راه‌یابی به سرویس‌های استریم بتواند شانس مجددی برای دیده شدن داشته باشد.
۹. The Creator
گرت ادواردز پس از ساخت فیلم Rogue One: A Star Wars Story که در سال ۲۰۱۶ در سینماها اکران شد، یک استراحت تقریبا طولانی داشت. این فیلم برای او یک موفقیت بزرگ بود و می‌توانست خیلی زودتر به صحنه بازگردد. اما او خودش پروژه بعدی‌اش با عنوان The Creator (خالق) را انتخاب کرد. یک حماسه علمی‌تخیلی گسترده با داستانی نسبتا ساده و بودجه‌ای کلان (۸۰ میلیون دلار) که ساختن آن خارج از فرانچایزهای اصلی دشوار است. متاسفانه، علی رغم تلاش‌های ادواردز در نهایت ثابت شد که چرا این روزها ساختن فیلم‌های اصلی دشوار است.
برخلاف دریافت نقدهای مثبت فراوان، The Creator توانست فقط ۱۰۴ میلیون دلار در باکس‌آفیس جهانی بفروشد. ادواردز در ساخت این فیلم به نوعی صرفه‌جویی به خرج داده بود که به جای ۸۰ میلیون دلار، یک فیلم بلاک‌باستر ۲۰۰ میلیون دلاری به نظر می‌رسید.
۸. Hypnotic
رابرت رودریگز نیز دست به ساخت یک عنوان علمی‌تخیلی اکشن هیجان‌انگیز در قالب «Hypnotic» در سال ۲۰۲۳ زد. با بازی بن افلک در نقش اصلی، این فیلم در جشنواره SXSW به نمایش درآمد و سپس اوایل تابستان در سینماها اکران شد. به زبان ساده بخواهیم بگوییم، این فیلم آنچنان که باید عنوان خوبی از آب درنیامد. برخلاف حضور بازیگران نام‌آشنا و یک کارگردان باتجربه، این فیلم خیلی کم مورد استقبال سینماروها قرار گرفت و با وجود بودجه ۶۰ میلیون دلاری خود، با ۲.۴ میلیون دلار کارش را در باکس‌آفیس آغاز کرد که یک فاجعه است.
با اینکه فروش فیلم در باکس‌آفیس خارجی تا ۱۵.۷ میلیون دلار نیز رسید، اما دردی را از آن دوا نکرد و حتی موفق به جبران بودجه خود نیز نشد. اما لازم به ذکر است که رودریگز در دوران پاندمی در حال ساخت این فیلم بود که به دلایل مشخص چندین بار مجبور به توقف و شروع مجدد تولید شد و همین عامل باعث افزایش هزینه بسیار زیاد آن شد. البته اینکه منتقدان به هیچ‌وجه تحت تاثیر محصول پایانی قرار نگرفتند، کمکی به این موضوع نکرد. البته در آن زمان عناوینی نظیر «نگهبانان کهکشان ۳»، «The Super Mario Bros. Movie» و «Evil Dead Rise» و فیلم‌های دیگری همزمان در حال اکران بودند و می‌توان گفت توجه مخاطبان بیشتر به آن‌ها جلب شده بود.
۷. Haunted Mansion
اکنون ۲۰ سال است که دیزنی به دنبال تکرار موفقیت فیلمی مانند Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl (دزدان دریایی کارائیب: نفرین مروارید سیاه) است. این استودیو توانست به بهترین نحو یکی از پارک‌های تفریحی خود را نه‌تنها به یک فیلم بزرگ، بلکه یک فرانچایز چند میلیارد دلاری تبدیل کند.
سال‌ها پس از کسب این موفقیت، دیزنی قصد داشت با اکران فیلم کمدی ترسناک Haunted Mansion مسیر رشد خود را ادامه دهد، اما متاسفانه این کار نتیجه نداد و خود را در مسیر اقتباس اشتباهی از پارک تفریحی خود انجام داد. این فیلم به کارگردانی جاستین سیمین و بازیگران نام‌آشنا و با استعدادی مانند رزاریو داوسون در نقش اصلی، در اواسط تابستان ۲۰۲۳ اکران شد.
Haunted Mansion (عمارت متروکه) دقیقا در بحبوبه شور و هیجان طرفداران برای فیلم‌های بزرگ امسال، یعنی «باربی» و «اوپنهایمر» بود که سهم بزرگی از توجهات را به خود اختصاص دادند. این فیلم به سختی ۲۴ میلیون دلار در افتتاحیه بدست آورد و با گذشت زمان اوضاع آن بهتر نشد که نشد. در نهایت تنها ۱۱۷ میلیون دلار در باکس‌آفیس خارجی بدست آورد که کمتر از ۵۰ میلیون دلار سهم فروش بین‌المللی بود. احتمالا اکران این فیلم در نزدیکی هالووین، جایی که رقابت مستقیم کمتری وجود داشت، منطقی‌تر بود.
جالب است بدانید که این دومین اقتباس از این داستان بود که دچار شکست خورد و نسخه سال ۲۰۰۳ با بازی ادی مورفی نیز نتوانست به موفقیت برسد و به نظر می‌رسد نباید در آینده عناوین دیگری از آن ساخته شود.
۶. Wish
هدف این لیست تخریب دیزنی یا انتقاد بی‌پایه و اساس از آن نیست، اما متاسفانه قرار است نام آن را چند بار دیگر در میان این موارد ببینیم. به نظر می‌رسید انیمیشن Wish (آرزو) می‌توانست برگ برنده‌ای برای والت دیزنی باشد تا بتواند پس از عملکرد فاجعه‌بار «Strange World» که در سال ۲۰۲۲ اکران شد، یک بار دیگر روی پای خود بایستد. اما این اتفاق نیفتاد و این انیمیشن موزیکال پس از شروعی نه چندان درخشان در اکران خود در وضعیت بدی قرار گرفت.
این انیمیشن کریس باک و ویراسانتورن از زمان اکران تاکنون ۱۰۶ میلیون دلار در باکس‌آفیس خارجی فروش داشته در هفته اکران افتتاحیه خود تنها ۱۹.۶ میلیون دلار بدست آورده بود، با در نظرگرفتن بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری آن، می‌توان نتیجه گرفت که ثروت زیادی را از دست داده است. تنها امید دیزنی این است که با پخش Wish در دیزنی پلاس بتواند مانند انیمیشن «Encanto» در سال ۲۰۲۱ دوباره بر سر زبان‌ها بیفتد. باید منتظر ماند و دید که استودیو انیمیشن‌سازی والت دیزنی در آینده به کجا می‌رود و تنها می‌توان امیدوار بود که اتفاقات مثبت بیشتری در آن جریان داشته باشد.
۵. Freelance
حق دارید اگر نام این فیلم را کمتر شنیده باشید، اگرچه فیلم Freelance بازیگران نسبتا نام‌آشنایی دارد که اواخر اکتبر در سینماها اکران شد. این فیلم کمدی هیجانی با بودجه ۴۰ میلیون دلاری با بازی جان سینا و الیسون بری با هیاهوی کمی در سینماها اکران شد و با کسب امتیاز افتضاح ۷٪ از راتن تومیتوز حسابی مخاطبان را ناامید کرد.
این فیلم به کارگردانی پی‌یر مورل تا به امروز فقط ۸.۸ میلیون دلار باکس‌آفیس خارجی فروش کرده است! این فیلم در حال حاضر روی VOD در دسترس است و احتمالا به زودی به پلتفرم اصلی استریم راه پیدا خواهد کرد. به نظر می‌رسید استودیو می‌دانست که یک تخم مرغ گندیده روی دستانشان است، بنابراین آن را با حداقل بازاریابی در سینماها ریختند تا به کاهش ضرر کمک کنند. با این حال، این اتفاق نیفتاد و آن‌ها ضرر زیادی را متحمل شدند.
مطلب پیشنهادی:بهترین فیلم ها برای کودکان که باید تا قبل از ۱۰ سالگی تماشا کنندلذت سینما برای بچه‌ها
۴. Indiana Jones and the Dial of Destiny
دیزنی سال‌ها وقت خود را صرف ساخت قسمت پنجم فرانچایز ایندیانا جونز بعد از خرید آن از لوکاس فیلم کرده بود. این پروژه از زیر نویسندگان و کارگردان‌های مختلفی مانند استیون اسپیلبرگ عبور کرد و در نهایت به جیمز منگولد (سازنده لوگان) رسید. سرانجام فیلم Indiana Jones and the Dial of Destiny اکران شد و طرفداران با توجه به نتیجه آن می‌توانند تا سال‌ها درباره آن بحث و گفت و گو کنند. اما دیزنی بلافاصله پس از اکران، با توجهات مثبتی مواجه نشد و مجبور شد جور یکی از بزرگترین فرانچایزهای سینما را به دوش بکشد.
در مقابل بودجه عظیم ۳۰۰ میلیون دلاری تولید (بدون در نظر گرفتن بازاریابی)، «Dial of Destiny» تنها ۳۸۴ میلیون دلار در سرتاسر جهان فروش کرد. با توجه به اینکه استودیوها فقط نیمی از پول فروش بلیط را نگه می‌دارند، به راحتی می توان فهمید که چگونه ریاضیات در اینجا به نفع دیزنی عمل نمی‌کند. مطمئنا، این فیلم کمی ارزش و اعتبار برای دیزنی پلاس و غیره به ارمغان می‌آورد، اما ما در مورد زیان بیش از ده‌ها میلیون در مدت کوتاهی صحبت می‌کنیم – اگر نه خیلی بیشتر. درست است که «Kingdom of the Crystal Skull» حتی در مقابل نقدهای متفاوت در زمان خود، ۷۹۰ میلیون دلار به دست آورد. اما آن ۱۵ سال پیش بود و از آن زمان تاکنون خیلی چیزها تغییر کرده است.
بدون شک هریسون فورد سزاوار حضور در آخرین فیلم به عنوان «ایندی» بود. اما قطعا اگر همه دست اندرکاران می توانستند ۱۰۰ میلیون دلار یا بیشتر از این بودجه کم کنند، بسیار بهتر می‌بود. در واقع فیلمبرداری آن در زمان پاندمی کرونا نیز می‌تواند یکی از دلایل این شکست باشد. نمی‌توان این همه پول را برای یک فیلم خرج کرد و منتظر موفقیت ماند. این درس دردناکی است که صنعت فیلم و سینما به همه فیلمسازان آموخته است.
۳. The Marvels
بله، دیزنی یک بار دیگر در این لیست ظاهر شده و این بار برای طرفداران از صمیم قلب ناامیدکننده است و نشان می‌دهد که استودیو چه سال سختی را در گیشه سپری کرده است. به بیان دیگر، می‌توان گفت که این یک سال رویایی برای استودیو به رهبری باب ایگر نبود. برای این منظور، حتی دنیای سینمایی مارول، که مطمئن‌ترین فرنچایزهای تاریخ سینما را دارد، امسال تا حد زیادی با شکست مواجه شد، به جز موفقیت «نگهبانان کهکشان ۳». و در حالی که «Ant-Man and the Wasp: Quantumania» ناامیدی بزرگی برای مارول بود، فیلم « The Marvels» بود که رکورد بسیار ضعیفی را برای مارول به ثبت رساند.
هنوز کار The Marvels در باکس‌آفیس به پایان نرسیده، اما با توجه به اینکه دیزنی دیگر آمار فروش این فیلم را منتشر نمی‌کند، می‌توان فهمید که با این فیلم به بن‌بست رسیده است. با وجود بودجه ۲۲۰ میلیون دلاری، دنباله «کاپیتان مارول» به کارگردانی نیا داکوستا، تنها ۲۰۲ میلیون دلار در گیشه خارجی فروش کرد و به عنوان کم‌فروش‌ترین تاریخ MCU لقب گرفت. این اولین اثر دنیای سینمایی مارول است که نتوانسته در فروش داخلی از ۱۰۰ میلیون دلار عبور کند. ما درباره دنباله فیلمی صحبت می‌کنیم که در سال ۲۰۱۹ به فروش ۱.۱۲ میلیارد دلاری را تجربه کرده بود.
در حال حاضر، نمی‌توان آینده مارول را پیش‌بینی کرد، اما این یک نشانه بزرگ است که ثابت می‌کند دوران تسلط فرضی ابرقهرمانان واقعا به پایان رسیده است. روزهایی که این فیلم‌ها می توانستند به ۵۰۰ میلیون دلار در سراسر جهان دست پیدا کنند، گذشته است. این اتفاق برای فیلمی افتاد که به نظر می‌رسید تماشاگران آن را دوست دارند و فیلمی که توسط زنی کارگردانی شده بود که در مرکز یک تیم ابرقهرمانی زن حضور داشت. فرصت کافی برای دیزنی و مارول وجود دارد که درس‌های اشتباه را از این تجربه حذف کنند و تلاش کنند تا در آینده و برای عناوین آینده آن‌ها اتفاقی نیفتد.
۲. Expend4bles
با در نظر گرفتن تمام اتفاقات، کمپانی لاینزگیت (Lionsgate) سال بسیار پرباری را پشت سر گذاشت. از انتشار قسمت چهارم جان ویک و اره ۱۰ گرفته تا فیلم جدید فرانچایز هانگر گیمز، یا همان The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes. اما همیشه همه‌چیز به درستی پیش نمی‌رود و این استودیو با احیای سری اکشن «The Expendables» (بی‌مصرف‌ها) که مدت‌های طولانی انتظار آن را می‌کشیدند، ضربه بسیار بدی خورد و تماشاگران به آن کوچک‌ترین اهمیتی ندادند. این فیلم با عنوان مضحک Expend4bles یکی از بزرگترین عناوین اکشن شکست‌خورده سال محسوب می‌شود.
اسکات وا کارگردانی این عنوان جدید بی‌مصرف‌ها را برعهده داشته و این فیلم توانست فقط ۵۱ میلیون دلار در سراسر جهان بفروشد. باز هم تکرار می‌کنیم که لاینزگیت فقط نیمی از پول فروش بلیط را دریافت می‌کند و این بودجه برای بازاریابی حساب نمی‌شود. این فقط یک شکست عادی و نتیجه کاملا ویرانگر برای یک استودیوی فیلمسازی با این عظمت محسوب می‌شود. از طرف دیگر، این استودیو هنگامی که فیلم Expendables 3 تنها ۲۰۹ میلیون دلار در برابر بودجه‌ای مشابه این میزان فروش کرده بود، باید فکر عنوان بعدی را نیز می‌کرد، اما جذابیت و شکوه این فیلم بلاک‌باستری بیش از حد بودی و جلوی تفکر عاقلانه آن‌ها را گرفته بود.
عملا هیچ شانسی برای جبران این پول حتی با وجود VOD، حقوق شبکه، پخش استریم و غیره وجود ندارد. سیلوستر استالونه در اوایل ۲۰۱۰ رهبر گروهی از قهرمانان اکشن شبیه به انتقام‌جویان بود و در آن زمان ایده جذابی برای طرفداران بود. اما حالا، این یک مفهوم خسته‌کننده است که هیچ‌کس از آن استقبال نکرده است. حتی اضافه کردن چهره‌های جدیدی مانند مگان فاکس و فیفتی سنت نتوانست به جلب علاقه تماشاگران کمک کند. فقط می‌توان امیدوار بود که لاینزگیت بالاخره یاد بگیرد که تعقیب آن اژدهای پرفروش منجر به شکست‌های بسیار بیشتر از آن شده است.
۱. The DC Universe
وارنر دیسکاوری نسبت به آینده دنیای دی‌سی خوشبین به نظر می‌رسد، زیرا جیمز گان و پیتر سفرن، مدیرعاملان دی‌سی قرار است ریبوت فرانچایزهای زیادی را در سال‌های آتی بسازند که اولین آن‌ها با Superman: Legacy و اکران سال ۲۰۲۵ شروع خواهد شد. مهم‌ترین درسی که دی‌سی امسال یاد گرفت، آن بود که تغییر واقعا مورد نیاز است. اگرچه فیلم Aquaman and the Lost Kingdom به تازگی اکران شده و منتقدان هنوز سرگرم بحث درباره آن هستند، اما سایر عناوین دی‌سی که در سال ۲۰۲۳ اکران شدند، به بدترین شکل ممکن مورد بمباران قرار گرفتند. هیچ‌کس سالی به بدی دی‌سی با اکران فیلم‌های ناامیدکننده‌ای مانند Shazam! Fury of the Gods، The Flash و Blue Beetle نداشته است. حتی محاسبه پول‌های از دست رفته دی‌سی کار دشواری است و اگر آکوامن ۲ نیز به این لیست اضافه شود، واقعا حرفی برای گفتن باقی نخواهد ماند.
در واقع عناوین دی‌دسی نظیر فیلم Blue Beetle (با بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری و فروش خارجی ۱۲۹ میلیون دلار)، Fury of the Gods ( با بودجه ۱۲۵ میلیون دلاری و فروش ۱۳۳ میلیون دلار) و در نهایت The Flash (با بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری و فروش ۲۷۰ میلیون دلار) که امسال اکران شده بودند، همگی در باکس‌آفیس شکست خوردند. قرار شده بود فیلم Blue Beetle ابتدا در سرویس استریم اکران شود که بازهم در نهایت نتیجه جالبی نداشت. درمورد شزم ما درباره دنباله‌ای بر یک فیلم کاملا محبوب صحبت می‌کنیم که قضاوت درباره آن را بسیار سخت می‌کند و بدون سیاه‌نمایی یکی از بزرگترین شکست‌های فیلم ابرقهرمانی تاکنون است. فیلم پرحواشی «فلش» نیز آنقدر برای طرفداران جذاب نبود که بتواند آن‌ها را به سینماها بکشاند.
نگرانی جدید این است که آیا این ریبوت‌های جدید DCU برای جلب توجه مخاطبان و کشاندن آن‌ها به سینماها کافی است یا نه. عموم مخاطبان در رابطه با همه چیزهایی که امسال در سینماها اکران شده و نام دی سی به آن چسبیده ، به صراحت گفتند: «ما اهمیتی نمی‌دهیم.» اکنون فشار روی گان و سفرن وجود دارد که آیا می‌توانند این کشتی را در مسیر درست هدایت کنند یا کل جهان سینمایی دی‌سی ممکن است با مشکل بسیار جدی مواجه شود.