نقد فیلم Fancy Dance – ما از اصالتمون جدا نیستیم!

Fancy Dance یک درام آمریکایی محصول سال ۲۰۲۳، به کارگردانی اریکا ترمبلی (Erica Tremblay) و نویسندگی مشترک ترمبلی و میشیانا آلیس (Miciana Alise) می‌باشد. Fancy Dance برای اولین بار در جشنواره فیلم ساندنس ۲۰۲۳ به نمایش درآمده. لیلی گلادستون (Lily Gladstone) به عنوان جکس، کاراکتر اصلی که خواهرش ناپدید شده و از روکی، خواهرزاده‌اش مراقبت می‌کند، ایزابل دیروی اولسن (Isabel DeRoy-Olson) نیز به عنوان روکی، نقش مکمل و مهم داستان در Fancy Dance به ایفای نقش می‌پردازند.

شروع، میانه، پایان

Fancy Dance درباره یک زن جوان به نام جکس است که در یک جامعه بومی آمریکا زندگی می‌کند. پس از ناپدید شدن خواهرش، جکس تصمیم می‌گیرد که مسئولیت مراقبت از خواهرزاده جوانش، روکی، را بر عهده بگیرد. جکس و روکی با چالش‌های زیادی مواجه می‌شوند، از جمله تلاش برای پیدا کردن خواهر گمشده و نیز حفظ هویت فرهنگی و سنت‌های خود در مواجهه با فشارهای بیرونی. جکس، زن جوان بومی آمریکایی است که در یک شهرک سرخپوستی در اوکلاهاما زندگی می‌کند. همان‌طور که گفته شده، داستان با ناپدید شدن مرموز خواهر جکس، که مادر روکی است، آغاز می‌شود. این حادثه باعث می‌شود که جکس مسئولیت مراقبت از روکی را به عهده بگیرد.

جکس با کمک جامعه و خانواده‌اش تلاش می‌کند تا سرنخی از محل ناپدید شدن خواهرش پیدا کند. این جستجو آنها را به مکان‌های مختلف و مواجهه با افراد مختلفی می‌کشاند. در حالی که جکس و روکی با هم زندگی می‌کنند، رابطه آنها رشد می‌کند و مستحکم‌تر می‌شود.جکس سعی می‌کند تا علاوه بر مراقبت از روکی، او را با فرهنگ و سنت‌های بومی آشنا کند. در این حین جکس با موانع قانونی و اجتماعی زیادی روبرو می‌شود. او باید با سیستم قضایی و اجتماعی مقابله کند که نه تنها به ناپدید شدن خواهرش اهمیت چندانی نمی‌دهد بلکه ممکن است حضانت روکی را نیز از او بگیرد.

سیستم قضایی با توجه به سوابق جکس، روکی را موقتا به خانه پدربزگش که جکس و خواهرش را سال‌ها پیش ترک کرده بود، منتقل می‌کند. روکی دائما در این فکر است که به جشنواره رقص سنتی پاو واو برود. چرا که مادرش برای ادای رقص آیینی مادرـ دختری به آن مکان بازمی‌گردد. بنابراین به کمک جکس فرار می‌کند. پدربزرگ فرانک به مقام‌های قضایی ربوده شدن نوه‌اش را به دست دخترش گزارش می‌دهد و اکنون جکس به عنوان یک رباینده تحت تعقیب است. در نهایت بر اثر یک حادثه جکس و روکی از هم جدا می‌شوند و صبح روز بعد جکس متوجه می‌شود که روکی به خانه بازنگشته و در همین حین پدر خبر می‌دهد که بدن بی‌جان مادر روکی در دریاچه پیدا شده است.

 جکس به مراسم رقص می‌رود چرا که حدس می‌زند روکی خود را به آن‌جا رسانده باشد. در انتها جکس، روکی را می‌بیند و در مراسم آیینی سرخپوستان با یکدیگر رقصی برای زنده نگاه داشتن درگذشتگان ادا می‌کنند. شرکت در جشنواره رقص سنتی به عنوان یک نقطه عطف در داستان عمل می‌کند که نشان‌دهنده قدرت و مقاومت فرهنگی آنها است. داستان با تمرکز بر قدرت خانواده، هویت فرهنگی و مقاومت در برابر ناملایمات پیش می‌رود و جکس و روکی با این که در نهایت سرانجام تراژیکی را برای خود رقم می‌زنند، به هم نزدیک‌تر می‌شوند و پیوندهای خانوادگی‌شان قوی‌تر می‌شود. این فیلم با پرداختن به موضوعات مهمی چون هویت فرهنگی، خانواده و مقاومت، بیننده را به سفری احساسی و تأثیرگذار می‌برد.

تصویر‌ها واقعی و پرمفهوم

تصویرسازی دقیقی بر حسب فرهنگ بومیان، توسط کارگردان اریکا ترمبلی، به انجام رسیده است. سازنده، با دقت و احترام به فرهنگ بومیان آمریکا، جزئیات فرهنگی و سنتی را در فیلم به تصویر کشیده است. این دقت در بازنمایی فرهنگ بومی، به اصالت و اعتبار فیلم بسیار می‌افزاید. علاوه بر این پرداختن به موضوعات اجتماعی مهم مربوط به سرخپوستان نکته مهم دیگر کارگردانی Fancy Dance به شمار می‌رود. در واقع فیلم با تمرکز بر مسائل مهم اجتماعی مانند ناپدید شدن زنان بومی و چالش‌های قانونی و اجتماعی، توجه مخاطبان را به این مشکلات جلب می‌کند و آگاهی‌بخشی می‌کند.

کارگردانی خوب باعث شده است که شخصیت‌های جکس و روکی به خوبی توسعه یابند و رابطه عمیق و پویای آنها به تصویر کشیده شود. این ارتباط عاطفی قوی یکی از نقاط قوت فیلم است. انتخاب بازیگران بومی برای نقش‌های اصلی، به اصالت و اعتبار فیلم کمک کرده و تجربه واقعی‌تری را برای بینندگان فراهم کرده است.  ترمبلی با استفاده از مناظر طبیعی و محیط‌های بومی، فضایی واقعی و زنده را خلق کرده که به تجربه بصری فیلم کمک زیادی کرده است.

با این وجود باید دانست که برخی از بینندگان ممکن است احساس کنند که روایت فیلم در برخی نقاط کند پیش می‌رود. این می‌تواند باعث شود که برخی از صحنه‌ها، طولانی‌تر از نیاز به نظر برسند و حتی باعث می‌شود که تمرکز بیننده از دست برود. گاها در سکانس‌های مختلف مشاهده می‌کنیم که تنش و درام در فیلم به صورت نامتعادل ارائه می‌شود. برخی از صحنه‌ها ممکن است به اندازه کافی تنش‌زا نباشند یا به اندازه کافی اوج نداشته باشند تا تأثیر عاطفی مورد نظر را ایجاد کنند. با این که همان صحنه‌ها پتانسیل بیشتری برای انتقال حس دارند.

برخی از شخصیت‌ها مثل دایی روکی زیاد مورد بحث قرار نمی‌گیرند یا بهتر است بگوییم که کاراکتر‌آن‌ها بسط داده نمی‌شود. با این وجود آن‌قدر تمرکز بر شخصیت جکس و روکی پررنگ است که نیازی به گسترش دیگر‌ کاراکتر‌ها حس نمی‌شود. در نهایت برای جمع‌بندی کارگردانی این اثر باید گفت که پایان‌بندی Fancy Dance یکی از هنرمندانه‌ترین پایان‌بندی‌های فیلم‌های امسال را دارد. همه چیز در سادگی و احساسات عمیق دو کاراکتر اصلی خلاصه می‌شود و به خوبی هر چه تمام‌تر به بیننده نیز این حس ژرف منتقل می‌شود.

داستانی دراماتیک!

فیلمنامه نیز با تمرکز بر موضوعات مهمی مانند ناپدید شدن زنان بومی، چالش‌های قانونی و اجتماعی، و حفظ هویت فرهنگی، به مسائل واقعی و بحرانی می‌پردازد. این موضوعات به افزایش آگاهی عمومی کمک می‌کنند. در فیلم‌نامه شخصیت‌های اصلی، به ویژه جکس و روکی، به خوبی توسعه یافته‌اند و تفکر و رویکرد و نوع زیست این دو به خوبی با جزئیات لحاظ شده است. فیلمنامه‌نویس توانسته است پیچیدگی‌های روانی و عاطفی این شخصیت‌ها را به خوبی به تصویر بکشد و مخاطب را با آنها همدرد کند.

فیلمنامه به خوبی رابطه عمیق و پیچیده بین این خاله و خواهرزاده را به تصویر می‌کشد. این رابطه یکی از نقاط قوت اصلی داستان است که به آن عمق و احساس می‌بخشد. در دیالوگ‌های این دو نیز احساسات جاری بینشان به خوبی مشخص است به ویژه در سکانسی که روکی نام خاله را به زبان سنتی خودشان مادر دوم معنا می‌کند! فیلمنامه با گنجاندن جزئیات فرهنگی و سنتی بومیان آمریکا، اصالت و اعتبار بیشتری به داستان می‌بخشد. این عناصر نه تنها به زیبایی بصری فیلم کمک می‌کنند، بلکه به عمق داستان و روایت و موقعیتی که کاراکتر‌ها در آن حضور دارند و با وضعیت نا به سامانی که دست و پنجه نرم می‌کنند نیز می‌افزاید.

فیلمنامه توانسته است تعلیق و دراما را به خوبی در داستان جای دهد. جستجوی جکس برای پیدا کردن خواهرش و چالش‌هایی که با آنها روبرو می‌شود، تنش و هیجان را در داستان حفظ می‌کند. به دلیل متن خوب، در مسیر فیلم اطلاعات به درستی به مخاطب منتقل می‌شود. اما انتقال اطلاعات در برخی از دیالوگ‌ها کلیشه‌ای یا پیش‌بینی‌پذیرهستند. این می‌تواند اصالت و تأثیرگذاری برخی از صحنه‌ها را کاهش دهد. صحبت کردن راجع به واضحات و پرسش‌های تکراری روکی، کمی فیلم را از دایره باورپذیری خارج می‌کند.

علاوه بر این، در فیلمنامه به برخی از کاراکتر‌ها آن‌طور که باید، پرداخته نشده است بنابراین باعث شده که نقش آنها در داستان کمتر ملموس باشد و ارتباط آنها با داستان اصلی کمتر قابل درک باشد. فیلمنامه Fancy Dance با پرداختن به موضوعات مهم اجتماعی و فرهنگی و توسعه شخصیت‌های اصلی، دارای عمق روایی می‌باشد. به طور کلی، فیلمنامه با ترکیب درام، تعلیق و عناصر فرهنگی، تجربه‌ای غنی و مفهومی را برای مخاطبان فراهم می‌کند.

حس عمیق نوستالژی

حس نوستالژی در فیلم Fancy Dance از طریق عناصر مختلفی به تصویر کشیده شده است. این حس به عنوان یکی از عوامل احساسی مهم در داستان، به تجربه بینندگان عمق می‌بخشد و آنها را به فرهنگ و تاریخ بومیان آمریکا پیوند می‌دهد. یکی از اصلی‌ترین منابع نوستالژی در Fancy Dance پرداختن به فرهنگ و سنت‌های بومیان آمریکا است. استفاده از لباس‌های سنتی، موسیقی بومی و رقص‌های فرهنگی که به صورت دقیق و با احترام به نمایش گذاشته می‌شوند، حس نوستالژی را در بینندگان بومی تقویت می‌کند و آنها را به گذشته و هویت فرهنگی‌شان پیوند می‌دهد.

روابط خانوادگی قوی و پیچیده بین شخصیت‌های اصلی، به ویژه جکس و روکی، یکی دیگر از عناصر نوستالژیک فیلم است. فیلم با تمرکز بر پیوندهای عاطفی و خانوادگی، یادآور اهمیت خانواده و ارزش‌های سنتی است که ممکن است در زندگی مدرن کمتر به آنها توجه شود. علاوه بر این مناظر طبیعی و محیط‌های بومی که در فیلم به تصویر کشیده شده‌اند، حس نوستالژی را تقویت می‌کنند. این مناظر نه تنها زیبایی بصری دارند، بلکه به عنوان نمادی از گذشته و ارتباط عمیق بومیان با زمین و طبیعت عمل می‌کنند. فیلم نیز با نوعی از هم‌زیستی در دامان طبیعت آغاز می‌شود!

Fancy Dance با پرداختن به مسائل تاریخی و چالش‌های معاصر بومیان آمریکا، بینندگان را به یاد تاریخ و هویت فرهنگی‌شان می‌اندازد. این یادآوری می‌تواند حس نوستالژی را تقویت کرده و آگاهی و احترام بیشتری نسبت به گذشته ایجاد کند. یکی از این موارد، استفاده از زبان بومی در دیالوگ‌ها و صحنه‌های مختلف فیلم است که از عناصر نوستالژیک به شمار می‌رود، که به اصالت و عمق فرهنگی داستان کمک می‌کند. این زبان به عنوان یکی از نقاط اتصال به گذشته و هویت فرهنگی عمل می‌کند. تم‌های موسیقی نیز در طول فیلم این حس نوستالژی را برانگیخته می‌کنند. موسیقی متن فیلم که شامل قطعات سنتی و ملودی‌های بومی است، نقش مهمی در ایجاد حس نوستالژی دارد. موسیقی می‌تواند به طور عمیقی احساسات مخاطب را تحریک کند و آنها را به یاد خاطرات و تجربیات گذشته بیاندازد.

حس نوستالژی در Fancy Dance از طریق ترکیب عناصر فرهنگی، خانوادگی، طبیعی، زبانی و موسیقی به طور موفقیت‌آمیزی به تصویر کشیده شده است. این عناصر نه تنها به عمق و اصالت فیلم کمک می‌کنند، بلکه تجربه‌ای عاطفی و معنی‌دار را برای بینندگان فراهم می‌سازند. نوستالژی به عنوان یکی از عوامل کلیدی، به تقویت ارتباط مخاطب با داستان و شخصیت‌ها کمک کرده و فیلم را به یک تجربه سینمایی تأثیرگذار تبدیل می‌کند.

ما از طبیعت جدا نیستیم!

در فیلم Fancy Dance هم‌زیستی کاراکترها با طبیعت یکی از مضامین برجسته و کلیدی است که به عمق داستان و توسعه شخصیت‌ها کمک می‌کند. این هم‌زیستی به چندین روش مختلف به تصویر کشیده شده است و ارتباط عمیق بومیان آمریکا با طبیعت را به نمایش می‌گذارد. کاراکترهای فیلم، به ویژه جکس و روکی، ارتباطی معنوی و عمیق با طبیعت دارند. این ارتباط نه تنها به عنوان بخشی از هویت فرهنگی آنها بلکه به عنوان یک منبع قدرت و آرامش در زندگی‌شان عمل می‌کند. طبیعت به عنوان یک پناهگاه و منبع الهام برای آنها به تصویر کشیده شده است. فیلم نشان می‌دهد که چگونه بومیان آمریکا از منابع طبیعی به طور پایدار و احترام‌آمیز استفاده می‌کنند. این استفاده به گونه‌ای است که هم‌زیستی با محیط زیست حفظ شود و این نشان‌دهنده دانش و فهم عمیق آنها از محیط زیست است.

 این جنبه از فیلم به مخاطبان یادآوری می‌کند که استفاده مسئولانه از منابع طبیعی بخشی از فرهنگ بومیان است. در Fancy Dance، آیین‌ها و سنت‌های بومی که مرتبط با طبیعت هستند، نشان داده می‌شوند. این آیین‌ها و مراسم‌ها به عنوان راهی برای ارتباط با طبیعت و گرامیداشت آن به تصویر کشیده شده‌اند. این نشان‌دهنده احترام عمیق کاراکترها به محیط زیست و تلاش برای حفظ آن است. در واقع ارتباط اشخاص با طبیعت در فیلم مورد نظر چنان زیاد است که گاها از عناصر برای جشن و کمک‌خواهی نیز کمک می‌گیرند، درست مثل سکانسی که روکی بعد از تجربه اولین پریودی‌اش طبق آداب گذشتگان با خاکستر آتش و در نهایت آب مراسمی را انجام می‌دهد. یا مثل سکانسی دیگر که در آن مردم بر این باورند که با همراه داشتن ذره‌ای خاک و صدا زدن نام گمشده، او بازمی‌گردد.

مناظر طبیعی و محیط‌های بومی که در فیلم به تصویر کشیده شده‌اند، نقش مهمی در ایجاد حس هم‌زیستی با طبیعت دارند. این مناظر نه تنها به زیبایی بصری فیلم کمک می‌کنند بلکه نشان‌دهنده ارتباط نزدیک بومیان با زمین و طبیعت هستند. فیلم با استفاده از این مناظر به مخاطبان نشان می‌دهد که طبیعت بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی و فرهنگ بومیان است. به طور کل طبیعت نقش مهمی در رشد و توسعه شخصیت‌های فیلم دارد. صحنه‌هایی که جکس و روکی در طبیعت سپری می‌کنند، لحظاتی از تأمل، یادگیری، و رشد عاطفی برای آنها فراهم می‌آورد. این لحظات به مخاطبان نشان می‌دهد که چگونه طبیعت می‌تواند به عنوان یک عامل شفابخش و آموزشی عمل کند.

سنت و آیین بومیان

در فیلم  Fancy Dance، سنت‌ها و آیین‌های بومیان آمریکا نقش بسیار مهمی دارند و به عنوان یکی از ارکان اصلی داستان و توسعه شخصیت‌ها به تصویر کشیده شده‌اند. این سنت‌ها و آیین‌ها نه تنها به عمق فرهنگی فیلم می‌افزایند بلکه به مخاطبان کمک می‌کنند تا با تاریخ و هویت بومیان آمریکا آشنا شوند. یکی از مهم‌ترین‌ المان‌ها، رقص‌های سنتی و آیینی بومیان آمریکا می‌باشد که یکی از عناصر برجسته فیلم هستند. این رقص‌ها نه تنها به عنوان نمایش فرهنگی بلکه به عنوان بخشی از مراسم‌های معنوی و اجتماعی به تصویر کشیده شده‌اند. این رقص‌ها نشان‌دهنده ارتباط عمیق بومیان با معنویت و طبیعت هستند و به عنوان نمادی از هویت فرهنگی آنها عمل می‌کنند.

استفاده از لباس‌های سنتی و آیینی، به اصالت و اعتبار فیلم افزوده است. لباس‌های رنگارنگ و دست‌ساز که با دقت و احترام به جزئیات فرهنگی ساخته شده‌اند، نشان‌دهنده هنر و صنایع دستی بومیان هستند و به تقویت حس نوستالژی و ارتباط با گذشته کمک می‌کنند. همان‌طور که مشاهده می‌کنیم روکی از اواسط تا پایان داستان لباسی بومی به تن دارد و در رقص و مراسمات تصویر شده در فیلم نیز لباس‌های مخصوص را می‌بینیم. همچنین فیلم به نمایش مراسم‌های معنوی و آیینی مختلف بومیان آمریکا می‌پردازد. این مراسم‌ها شامل دعاها، نیایش‌ها، و مراسم‌های مرتبط با طبیعت و ارواح نیاکان هستند. این آیین‌ها به عنوان راهی برای ارتباط با جهان معنوی و حفظ تعادل و هماهنگی با طبیعت به تصویر کشیده شده‌اند.

استفاده از زبان بومی در دیالوگ‌ها و مراسم‌های مختلف فیلم، نشان‌دهنده اهمیت حفظ زبان و فرهنگ بومی است. زبان بومی به عنوان یکی از ارکان هویت فرهنگی بومیان عمل می‌کند و استفاده از آن در فیلم به تقویت اصالت داستان کمک می‌کند. آیین‌ها و مراسم‌های مربوط به مراحل مختلف زندگی، مانند تولد، بلوغ، و مرگ، در فیلم به تصویر کشیده شده‌اند. این آیین‌ها نشان‌دهنده ارزش‌ها و باورهای بومیان درباره زندگی و مرگ و ارتباط آنها با جهان معنوی هستند. در فیلم، بزرگان قبیله نقش مهمی در هدایت و راهنمایی کردن جوان‌ترها دارند. این افراد به عنوان نگهبانان دانش و سنت‌های بومی عمل می‌کنند و به نسل‌های جوان‌تر کمک می‌کنند تا با آیین‌ها و سنت‌های خود آشنا شوند و آنها را حفظ کنند.

سنت‌ها و آیین‌های بومیان آمریکا اغلب با طبیعت در ارتباط هستند. این آیین‌ها شامل مراسم‌هایی است که به تقدیر و گرامیداشت طبیعت و عناصر طبیعی مانند خورشید، ماه، آب، و زمین می‌پردازند. این تعامل نشان‌دهنده احترام عمیق بومیان به طبیعت و تلاش برای حفظ تعادل و هماهنگی با محیط زیست است. یکی از مولفه‌های ارتباط با طبیعت رقص سنتی بومیان آمریکا است که به عنوان نمادی از مقاومت فرهنگی و هویت بومی مطرح می‌شود. جکس و روکی در نهایت تصمیم می‌گیرند در یک جشنواره رقص سنتی شرکت کنند که نماد و آیینی از پیوند مجدد با فرهنگ و هویتشان است.

سنت‌ها و آیین‌های بومیان آمریکا در فیلم Fancy Dance به شیوه‌ای زیبا و معنادار به تصویر کشیده شده‌اند. این عناصر فرهنگی نه تنها به عمق و غنای داستان کمک می‌کنند بلکه به مخاطبان فرصتی می‌دهند تا با تاریخ، هویت، و ارزش‌های بومیان آمریکا آشنا شوند. فیلم با نمایش این سنت‌ها و آیین‌ها، به اصالت و اعتبار خود افزوده و تجربه‌ای فرهنگی و معنوی غنی را برای بینندگان فراهم می‌کند. در نهایت باید گفت که فیلم با ترکیب درام خانوادگی و موضوعات اجتماعی و فرهنگی، داستانی تأثیرگذار و احساسی را به تصویر می‌کشد که به مسائل مهمی چون هویت فرهنگی، خانواده و اصالت می‌پردازد.