نقد انیمیشن The Garfield Movie – گارفیلد برای بچه‌ها

گارفیلد، آن گربه نارنجی که دوشنبه‌ها را دوست ندارد، از عنکبوت می‌ترسد و به شدت عاشق لازانیا است، سوژه بسیار خوبی برای یک فیلم بلند است، اگرچه اولین ماجراجویی‌های سینمایی او خیلی آثار موفقی نبودند. و اگرچه آخرین ساخته انیمیشنی آن نیز اثر کاملی نیست، اما در نهایت یک فیلم خانوادگی جذاب برای کودکان است که می‌تواند آن‌ها را برای ساعتی سرگرم کند. در ادامه با نقد انیمیشن The Garfield Movie همراه ویجیاتو باشید.

گارفیلد یکی از محبوب ترین گربه‌های خلق شده در جهان است. می‌توان گفت همه او را می‌شناسند. این گربه چاق نارنجی که به شدت خودشیفته، تنبل و همیشه گرسنه (با ضعف خاصی به لازانیا) است در سال 1976 دنیا را فتح کرد. سپس کمیک‌های کوتاهی از جیم دیویس، کاریکاتوریست، در روزنامه شهر Pendleton Times-Post منتشر شد و مجبوبیت این گربه به آرامی به گروه بزرگتری از خوانندگان گسترش یافت.

پس از چند سال، این داستان کمیک در مورد گارفیلد مردم را در سراسر ایالات متحده سرگرم خود کرد. اما من به عنوان مخاطب ایرانی اولین تماسم را با گربه پشمالو در کودکی (10 سالگی) و با فیلم لایو اکشن آن در سال 2004 داشتم، در حالی که به طور تصادفی نیز با آن روبرو شدم. هرچند این فیلم در نگاه منتقدان جذاب نیست؛ اما من کودک ده ساله در آن سال بلافاصله با حس شوخ طبعی موجود در این داستان ارتباط گرفتم. آن نگاه کنایه آمیز گارفیلد به سبک زندگی روزمره و البته اقدامات بسیار خنده‌دار این شخصیت برای یک اتفاق به شدت سرگرم‌کننده بود.

البته بعدها با سریال انیمیشنی گارفیلد نیز مواجه شدم که آن را هم دوست داشتم. با این حال، با بالا رفتن سن روند خوب مو نارنجی پشمالو برای من سرانجام به پایان رسید. اکنون که دوباره به آثار گذشته این شخصیت نگاه می‌کنم شاید حس نوستالژی آن دوران احساسات من را غلغلک می‌دهد؛ ولی نکته اینجاست که هیچ یک از پنج فیلم سینمایی (حتی فیلم لایو اکشن سال 2004) نتوانستند جهان را تسخیر کنند. آنها در بهترین حالت آثاری متوسط بودند. اما اکنون پس از سال‌ها یک اثر سینمایی دیگر از راه رسیده است.

بخش انیمیشن استودیو سونی که احتمالاً به دلیل موفقیت‌های فراوان تولیدات انیمیشنی اخیر خود تشویق شده است آثار جدیدی روانه بازار کند، تصمیم گرفته است همین روند را دنبال کند و یک بار دیگر ماجراهای گارفیلد، دوستش اودی و صاحب آنها، جان را به بینندگان ارائه دهد.

راستش را بخواهید این انیمیشن از نظر بصری، یک پویانمایی عالی به نظر می‌رسد. اگرچه همه چیز بر روی رایانه ساخته شده است، اما در این فرم فناوری سه بعدی، شخصیت‌های داخل این اثر این گونه‌ به نظر می‌رسند که مستقیماً از کمیک‌های جیم دیویس خالق ان گرفته شده‌اند. علاوه بر این، انیمیشن فیلم گارفیلد روان، رنگارنگ و بسیار چشم نواز است. برای مثال همان سکانس ابتدایی کودکی گارفیلد نیز شامل لحظات جالبی است.

در این سکانس مذکور جان یک بچه گربه کوچک در خیابان پیدا می‌کند. او را به خانه‌اش می‌برد و تا جایی که می‌تواند او را لوس و از خود راضی تربیت می‌کند. در این فلاش بک طنز سبک بصری برآمده از کتاب‌های کمیک خودنمایی می‌کند. و در ادامه ما یک رقابت خنده دار بین یک گربه و یک سگ برای جلب لطف صاحبشان و همچنین شخصیت غالب گارفیلد را به عنوان راوی این داستان داریم.

اما مشکل انیمیشن گارفیلد این است که سازندگان و فیلمنامه‌نویسان این داستان متأسفانه یک شروع خوب را خراب می‌کنند. اما چرا؟ چون سازندگان این اثر تصمیم گرفتند داستان تولد این گربه را تعریف کنند و همچنین کشف کنند که پدرش کیست و چرا او را در یک کوچه تاریک رها کرده است. ولی پس از این شروع پل آ. کاپلان و دیوید رینولدز که فیلمنامه این انیمیشن را نوشتند، بی جهت به سمت ژانر فیلم سرقتی حرکت می‌کنند. این یعنی قهرمانان داستان باید یک دزدی در یکی از بزرگترین کارخانه‌های لبنی منطقه را برنامه ریزی و انجام دهند. همه به دستور یک گربه دیوانه به نام جینکس.

مشکل من با این رویکرد داستانی نوشته شده توسط فیلمنامه نویسان این است که ماجرای آن‌ها خسته‌کننده است و من بزرگسال را درگیر ماجرا نمی‌کند. حتی تماشاگران جوان‌تر و کوچک‌تر نیز پس از مدتی از این داستان خسته می‌شوند.

این ایراد داستان شاید بیشتر برای خلق شخصیت پدر بیولوژیکی گارفیلد است. اما چرا؟ چون این شخصیت بی‌مزه است و مانند یک هیولای بزرگ احمق به نظر می‌رسد. به علاوه، انگیزه‌های شخصیت جینکس هم به طرز وحشتناکی دور از ذهن است. گویی ایده‌های فیلمنامه نویسان برای یک شخصیت شرور تمام شده و در همان لحظه، درست قبل از ارائه فیلمنامه، چنین شخصیتی را مطرح کرده‌اند.

من گارفیلد را در نسخه زبان اصلی و بدون دوبله فارسی تماشا کردم و باید بگویم که صدا بازیگران مطرح این اثر من را غافلگیر نکردند. برای مثال کریس پرت به عنوان شخصیت اصلی یا همان گارفیلد و ساموئل ال جکسون به عنوان پدرش دارای یک اجرای متوسط بودند.

آنها نتوانسته‌اند انرژی خاص یا ویژگی جذابی به شخصیت‌های خود منتقل کنند. در واقع صدای هر دو بازیگر در این انیمیشن و برای این شخصیت‌ها خیلی ملایم است. البته در این بین هانا وادینگهام سعی می‌کند شخصیت جینکس خود را از بقیه دیوانه‌های سینمای کودک متمایز کند، اما شخصیت او از اساس ضعیف نوشته شده است. در نتیجه باید گفت حیف شد، چون پتانسیل این بازیگران بسیار زیاد بود.

اینجاست که باید بگویم من واقعا نمی‌دانم انیمیشن جدید گارفیلد چه کسی را هدف قرار داده است. مطمئناً این اثر برای طرفدارانی که این مو نارنجی چاق را از کمیک‌ها می‌شناسند نیست. از اساس سازندگان تصمیم گرفتند خیلی از نکات پیرامون این شخصیت را نادیده بگیرند و به سمتی نامعلوم در جهن یک فیلم خانوادگی بروند.

به نظر من اگر سازندگان این انیمیشن دعواهای خانگی گارفیلد با اودی و جان را با آن حس شوخ طبعی کمیک‌های جیم دیویس تولید می‌کردند، ممکن بود فیلم کنونی بینندگان مسن‌تر را مورد توجه قرار دهد. اما از آن‌جایی که این اثر برای کودکان و سنین پایین‌تر مخاطبان طراحی شده، و به نظر من کودکان هم ذائقه ظریف تری دارند، پس در نتیجه ما با چنین اثر ملایم‌تری روبرو هستیم.

فراموش نکنید بخش انیمیشنی شرکت سونی اخیراً محصولات بزرگی را تولید کرده که مخاطبان فراوانی را به خود جذب کرده‌ است، اما آن‌ها با گارفیلد نتوانستند آن قصه‌گویی عمیق‌تر آثار قبلی خود را تکرار کنند. مارک دیندال به عنوان کارگردان انیمیشن شناخته شده «جوجه کوچولو» از زمانی که دیزنی را ترک کرد، فیلم دیگری را کارگردانی نکرده است. شاید استخدام او برای این پروژه اشتباه بوده! در فیلم‌شناسی نسبتاً معمولی او، فقط انیمیشن «زندگی جدید امپراتور» چیز جالبی برای ارائه به بینندگان داشت. بقیه آثار این کارگردان متوسط هستند، و اکنون گارفیلد نیز به آن‌ها ملحق شد.

در پایان باید گفت انیمیشن گارفیلد از نگاه طنز، سرعت روایت و اجرا بیشتر برای مخاطب کودک جذاب است. داستان نیز چیز جذابی ندارد، و علاوه بر این، گارفیلد را کمی متفاوت از آنچه طرفداران قدیمی‌تر از کمیک‌ها به یاد دارند، نشان می‌دهد.