بهترین فیلم های فرار از زندان

معرفی بهترین فیلم های فرار از زندان

فیلم‌هایی که محوریت آن‌ها فرار از زندان است باعث ایجاد یک ساب‌-ژانر جذاب شده که دهه‌هاست هیجان را از این طریق به بینندگان تزریق می‌کند. المان‌هایی مثل هماهنگی، نقشه‌ی دقیق فرار و پیاده‌سازی بی‌نقص از مواردی هستند که مأموریت سخت فرار را ممکن و هیجان‌انگیز می‌کنند. از آثار کلاسیک عصر طلایی هالیوود گرفته تا فیلم‌های جدیدتر، میراثی به جا مانده که جایگاهی محترم برای فیلم‌های فرار از زندان در دنیای سینما ساخته است. در ادامه با ویجیاتو همراه باشید تا به بهترین فیلم‌ های فرار از زندان نگاهی بیاندازیم.

آیا می‌توان موضوعی پیدا کرد که از تماشای یک شخصیت درمانده، مصمم و خطرناک که به دنبال رسیدن به آزادی است، جذاب‌تر باشد؟ چه شخصیت‌هایی باشند که قربانی‌های معصوم‌اند یا چه ضد-قهرمان‌هایی باشند که با حکم درست و واقعی به زندان رفته‌اند، اهمیتی در میل آن‌ها به فرار ندارد. شاید فکر کنید موضوعی چنین محدود که شخصیت‌هایی با انگیزه مشابه را به تصویر می‌کشد، خیلی زود تکراری شود؛ با این حال، تعجب خواهید کرد وقتی که به تنوع آثار ساخته شده می‌نگرید. درام‌های تنش‌زا، کمدی‌های خانوادگی و ماجراجویی‌هایی حماسی همگی در قالب فرار از زندان گنجانده شده‌اند و با وجود شباهت ظاهری، می‌توان شاهد باطنی بود که تماماً متفاوت است.

Escape Plan

بازیگران	سیلوستر استالونه، آرنولد شوارتزنگر، جیم کاویزل
کارگردان	میکائیل هافستروم
سال انتشار	۲۰۱۳
امتیاز IMDB	۶.۷

سیلوستر استالونه و آرنولد شوارتزنگر در نقشه فرار، یک مهیج اکشن که محدودیت‌های نبوغ و استقامت در پروژه فرار از زندان را آزمایش می‌کند، به یک ماموریت ویژه می‌پیوندند. این فیلم با محوریت یک کارشناس امنیتی (استالونه) که خود را در زندانی خارج از شبکه زندان های عمومی می‌بیند که او طراحی کرده است، شروع می‌شود و هیجان تپنده‌ای را ارائه می‌کند، زیرا قهرمان داستان با هم زندانی خود (شوارتزنگر) برای رهایی یافتن همکاری می‌کند. طرح فرار با پیش‌فرض هوشمندانه، تیم دوتایی فوق‌العاده و اکشن پرمخاطره، به عنوان یک ورودی به یاد ماندنی در ژانر فرار از زندان برجسته می‌شود. استراتژی‌های فرار مبتکرانه و پیچش‌های غیرمنتظره فیلم، وضعیت آن را به عنوان یک تجربه سینمایی هیجان‌انگیز و دیدنی تضمین می‌کند.

King of Devil’s Island

بازیگران	بنجامین هلستد، تروند نیلسن، استلن اسکرسگارد
کارگردان	ماریوس هولست
سال انتشار	۲۰۱۰
امتیاز IMDB	۷.۵

فیلم King of Devil’s Island در واقع دراماتیزه کردن داستان پسری زندانی در جزیره‌ی باستوی در کشور نروژ، اوایل قرن ۲۰ می‌باشد. جایی که یک شورش از سوی زندانی‌ها صورت می‌گیرد. این فیلم یک درامای بی‌رحم اما عمیقاً تأثیرگذار است. داستان از آنجایی آغاز می‌شود که یک زندانی جدید وارد می‌شود و به مرور دوستانی پیدا می‌کند که می‌تواند با آن‌ها جلوی فساد و سواستفاده‌ی جاری در زندان بایستد. ماریوس هولست توانسته با کارگردانی خوبش و تیم بازیگری با استعدادی که زیر دست خود داشت، فیلمی بسازد که از دیدگاه منتقدان و بینندگان مورد تحسین قرار گرفت.

در این فیلم، زندانی‌ها در نقش قهرمانان داستان قرار گرفته‌اند که با ایجاد روابط بر اساس وفاداری زنجیری محکم ساخته‌اند که با بهترین روابط دوستانه در آثار گنگستری توان رقابت دارد. داستانی تلخ و واقعی از مکانی را مشاهده می‌کنیم که مثلاً قرار است نمادی از عدالت باشد اما چیزی از این قبیل را نمی‌تواند به جوانان زندانی ارائه کند و آن‌ها را به خوبی مورد بازپروری قرار بدهد. فسادی که در فیلم King of Devil’s Island مشاهده می‌کنیم نهایتاً زندانی‌ها را تا حدی ناچار می‌کند که دست به واکنش‌های متقابل بزنند. در نتیجه این اثر یکی از فیلم های فرار از زندان تماشایی است.

Down By Law

بازیگران	تام ویتس، جان لوری، روبرتو بنجینی
کارگردان	جیم جارموش
سال انتشار	۱۹۸۶
امتیاز IMDB	۷.۷

جیم جارموش کارگردان فیلم سیاه سفید و بسیار خاص Down By Law می‌باشد و در آن می‌توان به خوبی امضای این کارگردان مولف را یافت. سه شخصیت محوری در این فیلم در زندان هستند؛ دوتای آن‌ها بخاطر پاپوش و جرمی که مرتکب نشده‌اند پشت میله‌اند و سومی توریستی می‌باشد که به دلیل قتل غیرعمد سر از آنجا درآورده.

در حالی که بیشتر فیلم‌ های فرار از زندان بر روی برنامه‌های پیچیده فرار تمرکز دارند، در اینجا محوریت اصلی فیلم رابطه شخصیت‌ها است؛ نتیجه به دست آمده سه شخصیت جذاب می‌باشد که دینامیک منحصر به فرد، محشر و خنده داری را ساخته‌اند.

دیالوگ پردازی جالب و نویسندگی فان جارموش و ترکیب آن با فیلم‌برداری آرام رابی مولر، طعمی ساخته که منحصر به فرد است. Down By Law از آن جهت در ساب-ژانر فرار از زندان نادر می‌باشد که المان‌های طنز را با آن تلفیق کرده است. مثل اکثر فیلم‌های جارموش، این یکی هم طرفداران خاص و متعهد خود را با گذر زمان پیدا کرد.

The Grand Illusion

بازیگران	ژان گبین، دیتا پارلو، پیر فرسنی
کارگردان	ژان رنوا
سال انتشار	۱۹۳۷
امتیاز IMDB	۸.۱

آثار ساخته شده با محوریت فرار خیلی وقت‌ها با ژانر جنگ تلاقی پیدا می‌کند؛ فیلم فرانسوی The Grand Illusion که توسط نویسنده‌ی اثرگذار فرانسوی یعنی ژان رنوا ساخته شده، یک نمونه‌ی بسیار خوب برای چنین آثاری است. داستان آن درباره‌ی دو خلبان می‌باشد که در بحبوبه جنگ جهانی اول تیر می‌خورند و سپس اسیر می‌شوند. در واقع ما در این اثر با یکی از بهترین فیلم های فرار از زندان با پایه جنگ روبرو هستیم.

پس از اینکه آن‌ها به عنوان اسیر جنگی به آلمان برده می‌شوند، غرور ملی آن‌ها گداخته شده و سعی می‌کنند هنوز اثری قابل لمس در جریان جنگ و برای کشورشان فرانسه داشته باشند. تلاش مداوم این دو فرانسوی برای فرار از کمپ فوق‌العاده محافظت شده، در همین جهت است.

همانند آثار بعدی رنوا، The Grand Illusion نیز فرهنگ اروپایی را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که آن‌ها تا چه حد در فاصله‌ی دو جنگ جهانی رو به انحطاط رفته‌اند. این فیلم ذهن ما را قلقلک می‌دهد که بیهودگی جنگ را نظارت گنیم و انسانیت را فارغ از اختلافات الکی سیاسی جشن بگیریم. همچنین باید اشاره کرد که این فیلم افتخار این را دارد که اولین فیلم خارجی زبان نامزد شده برای بهترین فیلم سال آکادمی اسکار باشد.

I Am a Fugitive from a Chain

بازیگران	پائول مونی، گلندا فارل، هلن وینسون
کارگردان	مروین له‌روی
سال انتشار	۱۹۳۲
امتیاز IMDB	۸.۲

فیلم I Am a Fugitive from a Chain، یکی از اولین فیلم‌های ساخته شده با محوریت فرار از زندان می‌باشد و به دلیل واقعی بودن یکی از تأثیرگذارترین‌ها نیز هست. این فیلم از کتاب تجارب رابرت الیوت برنز اقتباس شده است و به اتفاقاتی می‌پردازد که او در هنگام غل و زنجیر گروهی، پس از بازگشت از جنگ‌ جهانی اول از سر گذرانده. این فیلم در به تصویر کشیدن وضعیت اسفناک زندان‌های گروهی بی‌نظیر عمل کرده است و نشان می‌دهد که چه سیستم خودکامه و فاسدی پشت آن قرار دارد.

فیلم I Am a Fugitive from a Chain توانست نامزد اسکار بهترین فیلم سال بشود و هنوز پس از گذشت بیش از ۹۰ سال جذابیت ابتدایی خود را حفظ کرده است. در دوره‌ای که هالیوود از همه چیز اسبابی برای تفریح و سرگرم کردن عوام استفاده می‌کرد، این فیلم توانست نشان بدهد که پشت پرده‌ی مفهوم زندان و زندانی چه پیچیدگی‌هایی وجود دارد و بسیار واقع‌گرایانه این کار را به سرانجام رساند. پس این اثر نیز یکی از فیلم های فرار از زندان مورد نظر ما است.

Rescue Dawn

بازیگران	کریستین بیل، استیو ژان، جرمی دیویس
کارگردان	ورنر هرتزوگ
سال انتشار	۲۰۰۶
امتیاز IMDB	۷.۳

ورنر هرتزوگ را به خاطر سبک تألیفی خاصش می‌شناسیم. او به همان اندازه که فیلم‌های داستانی ساخته، در قالب مستند هم آثاری آفریده است. Rescue Dawn، جایی می‌باشد که هرتزوگ هر دوی این قالب‌ها را ترکیب می‌کند. داستان آن برگرفته از مستندی است که خود او در سال ۱۹۹۷ درباره‌ی دایتر دنگلر ساخته بود. Little Dieter Needs to Fly درباره‌ی یک خلبان امریکایی بود که در حین جنگ ویتنام در کشور لائوس تیر خورده و اسیر می‌شود.

فیلم Rescue Dawn عملاً همان داستان را روایت می‌کند اما به دلیل افزوده شدن المان‌های فیکشن، ترس‌ها و بی‌رحمی‌هایی که دنگلر با آن‌ها مواجه شده بود تا حد زیادی دراماتیزه شده‌اند. جریان فرار او هم با کارگردانی بی‌نظیر هرتزوگ به خوبی نشان‌گر تنها راه نجات انسانی درمانده می‌باشد.

این فیلم نگاهی تنش‌زا به طغیان دنگلر و فرار نهایی‌اش با زندانی دیگری از وضعیتی بسیار بغرنج و بی‌رحم است. از نکات درخشان در اینجا نمایش دیدنی کریستین بیل و استیو ژان می‌باشد؛ آن‌ها قصه‌ی بقای سربازان جنگ ویتنام در بدترین شرایط ممکن را به شکلی واقعی که از یک فیلم مستندگونه انتظار داریم به روی پرده سینما برده‌اند.

Midnight Express

بازیگران	برد دیویس، ایرین میراکل، بو هاپکینز
کارگردان	آلن پارکر
سال انتشار	۱۹۷۸
امتیاز IMDB	۷.۵

اگرچه فیلم Midnight Express به کارگردانی آلن پارکر یک فیلم با موضوع فرار از زندان است، اما داستانی تلخ و غیر قابل هضم به نمایش می‌گذارد. بیلی هیز دانشجوی کالجی است که به دلیل دست داشتن در قاچاق حشیش به خارج از شهر استانبول، به زندانی در ترکیه منتقل می‌شود. او به عنوان یک خارجی در این زندان، خیلی زود به این نتیجه می‌رسد که قرار نیست جان سالم به در ببرد و با حجم خشونت موجود در آنجا بهتر است که هر چه زودتر فرار کند. داستان بر اساس خاطرات هیز از دوران زندانی بودنش ساخته شده، اما فیلم برای دراماتیزه کردن ماجرا تغییراتی در اساس آن بوجود اورده است.

کارگردانی پارگر و عملکرد بازیگران همگی واقعاً خوب است و موسیقی جورجو مورودر هم توانست تبدیل به بهترین آهنگ سال آکادمی اسکار بشود. با ماجرای فیلم Midnight Express یک حماقت دوران جوانی را مشاهده می‌کنیم که عواقبی سنگین مثل به زندانی رفتن در پی دارد، با این حال کثافت و خشونتی که در زندان جاری‌ست و شخصیت اصلی می‌بایست با آن روبرو بشود، بیننده را تا حدی تحت تأثیر قرار می‌دهد که با بیلی هیز با وجود خلاف‌کار بودنش همزات پنداری می‌کند و برای فرارش دعا می‌کند!

Papillon

بازیگران	استیو مک‌کوئین، داستین هافمن، ویکتور جوری
کارگردان	فرانکلین جی. شفنر
سال انتشار	۱۹۷۳
امتیاز IMDB	۸.۰

زوج استیو مک‌کویین و داستین هافمن در فیلم Papillon توانسته‌اند در تاریخ سینما ماندگار بشوند. ماجرای این فیلم ماجراهای واقعی دو زندانی را نشان می‌دهد که در حین گذراندن حکم حبس ابد خود در زندان‌های آمریکای جنوبی با یک‌دیگر دوستی مشروطی بوجود می‌آورند. این دوستی موجب می‌شود که شاهد یکی از جذاب‌ترین و شجاعانه‌ترین داستان‌های فرار از زندان در تاریخ سینما باشیم.

فیلم پاپیون عموماً به عنوان یکی از آثار ماجراجویی ماندگار هالیوود به یاد آورده می‌شود که ترکیبی کم‌نظیر از هیجان و تعلیق است. مک‌کویین با کاریزمای همیشگی‌اش صحنه را مال خود کرده و توانسته یکی از بهترین عملکردهایش را به نمایش بگذارد. این فیلم در سال ۲۰۱۷ بازسازی شد و نقش‌های اصلی آن چارلی هونم و رمی مالک بودند اما نسخه‌ی اصلی مطمئناً با فاصله بهتر است. اگر دوست دارید یکی از فیلم‌های برتر با مضمون فرار از زندان را مشاهده کنید Papillon را از دست ندهید.

The Defiant Ones

بازیگران	تونی کورتیس، سیدنی پوآتیه، کارا ویلیامز
کارگردان	استنلی کرامر
سال انتشار	۱۹۵۸
امتیاز IMDB	۷.۶

درامای ساخته شده توسط استنلی کرامر یعنی The Defiant Ones فیلمی فکر شده و پر از تنش می‌باشد که تقلاهای حاضر در ارتباط‌های بین نژادی در دهه ۵۰ میلادی را به تصویر می‌کشد. دو فرد محکوم شده که از یک‌دیگر متنفر هستند مجبور می‌شوند برای فرار از غل و زنجیر خود با یک‌دیگر همکاری کنند و برنامه‌ی فرار ترتیب بدهند. این فیلم با زوج آیکونیک خود توانست یک نقطه ارجاع مهم برای ژانر زوج‌های هنری بشود و بر فیلم‌های زیادی اثرگذار بود.

همچنین، باید اشاره کرد که اثر فرهنگی The Defiant Ones در آن زمان بسیار زیاد بود. این فیلم توانست دو جایزه‌ی اسکار ببرد و دو بازیگر اصلی آن که در نقش زندانی‌ها حاضر شده بودند، یعنی تونی کورتیس و سیدنی پواتیه نامزد بهترین بازیگر نقش مرد شدند؛ نامزدی پواتیه او را تبدیل به اولین شخص سیاه‌پوستی کرد که برای این جایزه نامزد می‌شود. این فیلم یک نمونه‌ی آموزنده از مسائل اجتماعی مهم نظیر ارتباطات نژادی در آمریکا می‌باشد و نشان می‌دهد که چطور می‌توان به شکلی معنا دار آن‌ها را در بطن یک ماجراجویی سرگرم کننده قرار داد.

A Man Escaped

بازیگران	فرانسوا لتریه، چارلز لو کلنش، موریس بیربلاک
کارگردان	روبر برسون
سال انتشار	۱۹۵۶
امتیاز IMDB	۸.۲

همانند The Grand Illusion، فیلم جنگی روبر برسون یعنی A Man Escaped ما را به اشغال فرانسه توسط نازی‌ها در جنگ جهانی دوم می‌برد، اما داستانی که به تصویر کشیده می‌شود و نحوه‌ی روایت سینمایی آن سر تا پا متفاوت است. برسون این فیلم را بر اساس خاطرات آندره دویژنی ساخته؛ یکی از جنگجویان مقاومت فرانسه که اسیر می‌شود و خطر اعدام شدن را در نزدیکی خود احساس می‌کند. با وجود اینکه این شخصیت ضعیف شده، ترسیده است و نسبت به زندان خود آگاهی ندارد، یک برنامه برای فرار می‌چیند.

فیلم A Man Escaped اثری بسیار خاص است که تا حد زیادی در روایت خود سرد و بی‌تفاوت است. تکنیک‌های عدم تعلیق که مختص به سبک تألیفی برسون می‌باشد آن را تبدیل به فیلمی کرده‌اند که محال است تحت تأثیرش قرار نگرفت؛ او توانسته فیلمی بسازد که با کمینه‌گرایی وسواسی حتی یک قاب را هم از دست نمی‌دهد و از تمامی پتانسیل‌های موجود استفاده می‌کند؛ تک تک قسمت‌های فرار بسیار واقعی و دقیق به‌نظر می‌رسند و بیننده گام به گام با آندره همراه می‌شود. شاید مهمترین المان استفاده شده در این فیلم عدم تعلیق باشد که قدرت سینماگری برسون را نشان می‌دهد؛ ما با وجود اینکه می‌دانیم انتهای فیلم چه می‌شود (از نام آن مشخص است) ولی نمی‌توانیم جذابیتش را انکار کنیم و چشم از تصویر برداریم.

Toy Story 3

بازیگران	تام هنکس، تیم آلن، ژوان کوزاک
کارگردان	لی انکریش
سال انتشار	۲۰۱۰
امتیاز IMDB	۸.۳

وجود انیمیشنی چون Toy Story 3 در این لیست نشان می‌دهد که ساب-ژانر فرار از زندان تا چه حد می‌تواند متنوع باشد. فراری که وودی و دوستانش آن را در این انیمیشن برنامه‌ریزی می‌کنند، یکی از جذاب‌ترین‌ها در میان آثار سینمایی است. دست سرنوشت اسباب‌ بازی‌های مورد علاقه ما را به یک مهد کودک رسانده‌ است؛ جایی که توسط یک خرس تدی دیکتاتور اداره می‌شود و خیلی زود تبدیل به یک کابوس برای وودی و همراهیانش می‌شود. آن‌ها برای فرار از این وضعیت یک نقشه‌ی محشر و فوق‌العاده می‌چینند.

چیزی که فرار از زندان در Toy Story 3 را خاص و ماندگار می‌کند، ارجاعاتی است که به فیلم‌های دیگر در آن دیده می‌شود. اگر یک طرفدار خبره سینما باشید می‌توانید اشارات انجام شده به فیلم‌هایی نظیر The Great Escape و Escape from Alcatraz را در این انیمیشن متوجه شوید. شخصیت‌های اسباب بازی مورد علاقه ما در سفر احساسی خود توانستند یکی از ماندگارترین داستان‌ها و فرارهای ساخته شده در دهه 2010 و بطور کلی تاریخ سینما را به نمایش بگذارند.

Escape From Alcatraz

بازیگران	کلینت ایستوود، پاتریک مک‌گوهان، رابرتس بلوسوم
کارگردان	دون سیگل
سال انتشار	۱۹۷۹
امتیاز IMDB	۷.۶

همکاری دون سیگل و کلینت ایستوود منجر به ساخته شدن برخی از جذاب‌ترین فیلم‌های سینمایی مثل Dirty Harry و The Beguiled شده است؛ هر چند نقطه‌ی اوج این همکاری در سال ۱۹۷۹ با Escape From Alcatraz بود. در اینجا ایستوود در نقش فرانک موریس ظاهر شده، دزد بدنامی که به زندان شدیداً محافظت شده‌ی آلکاتراز برده می‌شود. او در آنجا با دو زندانی دیگر یکی از جذاب‌ترین برنامه‌های فرار تاریخ سینما را طرح ریزی می‌کند.

سیگل با به تصویر کشیدن این داستان واقعی پرونده‌ی کاری خود و همچنین ساب-ژانر فرار از زندان را یک مرتبه بالاتر برد. ایستوود را نیز خیلی سخت است خارج از نقش موریس متصور بشویم؛ خصوصاً که هنرپیشگی آرام و خونسرد او به خوبی با فیلمنامه و شخصیتش هماهنگ است. همچنین، می‌بایست به سکانس ابتدایی این فیلم هم اشاره کرد، سکانسی که بدون حتی یک دیالوگ به بهترین شکل ممکن توجه بینندگان را جلب می‌کند و آن‌ها را به دنیایی پر از تنش و تعلیق دعوت می‌کند.

Cool Hand Luke

بازیگران	پل نیومن، جورج کندی، استروتر مارتین
کارگردان	استوارت روزنبرگ
سال انتشار	۱۹۶۷
امتیاز IMDB	۸.۱

پل نیومن در یکی از ماندگارترین نقش‌هایش در فیلم Cool Hand Luke ظاهر شده؛ شخصیت لوک جکسون، یک مرد جنوبی سرکش است که دستورات نگهبان گروه زندانی‌های کار اجباری را پیروی نمی‌کند. او به مرور تبدیل به شخصیت محبوب جمع می‌شود و دیگران لوک را رهبر و قهرمان خود می‌پندارند. او تلاش می‌کند که فرار کند و همین روحیه‌ی آزادی خواه و جنگجویش لوک خوش دست را تبدیل به شخصیتی کرده که نظیر ندارد.

فیلم Cool Hand Luke سعی می‌کند به مخاطب‌ها القا کند که انسان‌ها ممکن است شکسته شوند اما روحیه‌ی آن‌ها آزاد باقی خواهد ماند. نیومن با لوک جکسون به خوبی توانسته این مفهوم را به بینندگان منتقل کند و یک قهرمان آیکونیک بیافریند که در هر زمانی جذاب و کاریزماتیک خواهد بود؛ به عنوان مثال بعید است که هیچ‌وقت سکانس تخم‌مرغ خوردن او کهنه شود. این فیلم برخلاف مضمون جدی که دارد لحنی مفرح و فان در لا به لای سکانس‌هایش قرار داده که به جذابیت کلی داستان می‌افزاید و ارتباط با آن را آسان‌تر می‌کند.

The Great Escape

بازیگران	استیو مک‌کویین، جیمز گارنر، ریچارد اتنبرو
کارگردان	جان استرجس
سال انتشار	۱۹۶۳
امتیاز IMDB	۸.۲

حال به سراغ یکی از جذاب‌ترین فیلم‌های ساخته شده در ساب-ژانر فرار از زندان می‌رویم؛ فیلمی که در ژانرهای جنگی و ماجراجویی هم از بهترین‌هاست. The Great Escape در انتقال احساسات حماسی فوق‌العاده عمل می‌کند و چنین مضمونی در این ژانر کم پیدا می‌شود. داستان فیلم نه درباره‌ی فرار یک شخص، بلکه درباره‌ی فرار کل زندانی‌هاست. گروهی از سربازان جبهه‌ی متفقین در جنگ جهانی دوم می‌خواهند به صورت دسته جمعی در گروهی که شامل صدها نفر است از بند اسارت بگریزند. تعهد و قدرت جمعی آن‌ها حماسه‌ای ساخته است که تبدیل به یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما شده.

برنامه‌ریزی و اجرای فرار سلسله اتفاقاتی مهیج و جذاب ساخته است که بیننده را با لحظه به لحظه‌ی اتفاقات همراه می‌کند. برنامه‌ای که منجر به شناختن شخصیت‌های دوست داشتنی و جذابی می‌شود که دیدن سرنوشت هر کدام‌شان به مرور اهمیت پیدا می‌کند. تیم بازیگری پر از ستاره‌های معروف تاریخ هالیوود است، اما مطمئناً نمایش استیو مک‌کوئین و نقشی که در The Great Escape  دارد او را تبدیل به ستاره اصلی فیلم می‌کند.

The Shawshank Redemption

بازیگران	تیم رابینز، مورگان فریمن، باب گانتون
کارگردان	فرانک دارابونت
سال انتشار	۱۹۹۴
امتیاز IMDB	۹.۴

فیلم The Shawshank Redemption برای مدت زمان طولانی جزو بهترین فیلم‌ها بوده است و مشخصاً یکی از دلایل مهم این محبوبیت مضمون فرار از زندان آن می‌باشد. تیم رابینز در نقش شخصیتی ظاهر شده که به حبس ابد محکوم است و اصرار دارد که بی‌گناه می‌باشد. مورگان فریمن نیز در نقش دوست زندانی او ظاهر شده و از بازیگران اصلی فیلم رستگاری در شاوشنک است.

این فیلم با استفاده از تکنیک گذر زمان و روایت ماجراهای پیش آمده برای شخصیت اصلی در زندان و نحوه‌ی انطباق او با محیط، توانسته یکی از احساسی‌ترین قصه‌هایی را به روی پرده سینما بیاورد که در زندان جریان دارند. مضامینی چون امید، شأن، صبر و رستگاری کلیدهای اصلی ارتباط با فیلم هستند و سکانس‌های آن تلاش زیادی برای مانور دادن بر روی آن‌ها می‌کند.

تعداد کمی از فیلم‌های این ساب-ژانر هستند که توانسته باشند به خوبی The Shawshank Redemption فرار از زندانی چنین راضی کننده و تکان دهنده را به نمایش بگذارند. مشخصاً در اینجا با فیلمی روبرو هستیم که فراتر از صرفاً فرار است، اما با این حال با یکی از بهترین‌ پایان بندی‌ها در تاریخ سینما طرف هستیم.

The Grand Budapest Hotel

بازیگران	رالف فینس، اف. موری ابراهام، متیو امالریک
کارگردان	وس اندرسون
سال انتشار	۲۰۱۴
امتیاز IMDB	۸.۱

فیلم ساخته شده توسط وس اندرسون محوریت خود را بر اساس هتل گرند بوداپست قرار داده است که در دهه ۱۹۳۰ میلادی یکی از مکان‌های محبوب برای اسکی سواری محسوب می‌شد. در طول فیلم The Grand Budapest Hotel، این هتل توسط گوستاو اچ. مدیریت می‌شود؛ شخصیتی که زیرو نام دارد با گوستاو در این مسیر دوست و همراه است. با روایتی بسیار خاص، به ماجراهای محکوم شدن او به قتل معشوقه‌اش و دیگر داستان‌های جاری در هتل بزرگ بوداپست را دنبال می‌کنیم.

یکی از سکانس‌های فوق‌العاده جذاب در این فیلم، سکانس فرار از زندان می‌باشد که تا حد زیادی فان و در عین حال تعلیق آمیز است. بطور کلی این فیلم ما را به دنیایی خوش‌ساخت از اروپای شرقی دوران وایمار می‌برد که بخشی از آن زندانی‌هایی هستند که به دنبال آزادی می‌گردند.

Bronson

بازیگران	تام هاردی، کلی آدامز، لوینگ اندروز
کارگردان	نیکولاس ویندینگ رفن
سال انتشار	۲۰۰۸
امتیاز IMDB	۷.۰

تام هاردی در این فیلم ساخته شده توسط وندینگ رفن در نقش مایکل پیترسون قرار می‌گیرد که با نام چارلز برانسون شناخته می‌شود؛ یک بوکسور معروف که تبدیل به خطرناک‌ترین خلاف‌کار بریتانیا شد. بخش مهمی از اعمال او مربوط به تنظیم و مدیریت چندین نقشه‌ی فرار بود که در آن اشخاص بی‌گناه گروگان گرفته می‌شدند.

فیلم Bronson در ارائه‌ی یک داستان واقعی که در آن فرار از زندان صورت می‌گیرد موفق عمل کرده و همچنین باید کارگردانی رفن را در اینجا ستود که توانسته سکانس‌هایی کم‌نظیر از فرار را به نمایش بگذارد.

Chicken Run

بازیگران	مل گیبسون، جولیا سوالا، فیل دنیلز
کارگردان	پیتر لورد، نیک پارک
سال انتشار	۲۰۰۰
امتیاز IMDB	۷.۱

انیمیشن محبوب ساخته شده توسط استودیو اردمن، یعنی Chicken Run از آثار معرفی شده در این لیست می‌باشد که کودکان هم می‌توانند به تماشایش بپردازند. در این انیمیشن داستان تعدادی مرغ را دنبال می‌کنیم که در یک مزرعه زیر دست انسان‌هایی ظالم پرورده می‌شوند. آن‌ها درکی از وضعیت آزادی ندارند تا اینکه یک خروس که می‌تواند پرواز کند به شکلی تصادفی وارد مرغداری می‌شود. آن‌ها آگاهی‌شان از وضعیتی که دارند زیاد می‌شود و به صورت گروهی چندین بار نقشه‌ی فرار می‌چینند.

با وجود اینکه همه چیز ظاهراً در Chicken run طنز، مفرح و مضحک به نظر می‌رسد، اما به وضوح می‌توان مسائلی مهم‌تر را در زیرلایه‌ی آن یافت. این انیمیشن دیدگاهی تند و تیز به وضعیت سواستفاده‌گر انسان نسبت به طبیعت ارائه می‌کند و می‌بینیم که چطور مصرف‌گرایی باعث می‌شود تا حیوانات و محیط زیست مورد استفاده‌ی زیاده از حد و سودجویانه قرار بگیرند. همچنین، ارجاعاتی نسبت به فیلم‌های بزرگ سبک فرار از زندان مثل The Great Escape را هم می‌توان مشاهده کرد؛ فرار گروهی مضمونی بود که در هر دوی این فیلم‌ها وجود دارد.

?O Brother Where Art Thou

بازیگران	جورج کلونی، جان تورتورو، تیم بلیک نلسون
کارگردان	جوئل کوئن، ایتن کوئن
سال انتشار	۲۰۰۰
امتیاز IMDB	۷.۷

برادران کوئن با ساختن فیلم ?O Brother Where Art Thou سعی داشتند اقتباسی آزاد و موزیکال از ادیسه هومر داشته باشند که در جنوب آمریکا رخ می‌دهد؛ با این وجود به خوبی می‌توان آن را در سبک فرار از زندان دسته‌بندی کرد. داستان این فیلم پیرامون سه زندانی رخ می‌دهد که با غل و زنجیر گروهی از زندان فرار می‌کنند و می‌خواهند به خانه بازگردند.

مضامین طنز و موزیکال در طول فیلم بسیار قوی هستند؛ بخشی از داستان به ساخته شدن قطعه موسیقی به نام Man of Constant Sorrow می‌پردازد که سبب شناخته شدن ناگهانی شخصیت‌های اصلی داستان می‌شود. T-Bone Burrent سازنده واقعی این موسیقی می‌باشد و مطمئن باشید که کارش را به خوبی انجام داده است.

Out of Sight

بازیگران	جورج کلونی، جنیفر لوپز، وینگ ریمز
کارگردان	استیون سودربرگ
سال انتشار	۱۹۹۸
امتیاز IMDB	۷.۰

 فیلم Out of Sight به کارگردانی سودربرگ یکی دیگر از فیلم‌های اوست که در ساب-ژانر فرار از زندان ساخته شده و بخش مهمی از آن به فرار از اسارت اختصاص داده شده است. دو شخصیت اصلی فیلم توسط جورج کلونی (پای ثابت تعدادی از فیلم‌های مهم سودربرگ) و جنیفر لوپز ایفای نقش شده‌اند؛ اولی یک دزد بانک است که از زندان فرار می‌کند و دومی یک کلانتر آمریکایی می‌باشد که خودش را در وضعیتی پیچیده برای رهایی یافتن پیدا می‌کند.

اولین دیدار این دو شخصیت در صندوق عقب یک ماشین رخ می‌دهد و از همان ابتدا شاهد هماهنگی عجیب و غیر طبیعی آن‌ها هستیم. با وجود اینکه هر کدام از آن‌ها در جهت مخالفی از قانون قرار دارند (یکی دزد و دیگری پلیس)، اما می‌بایست با یک‌دیگر در داستانی پرشور همکاری کنند تا به خواسته‌های خود برسند. فرار جک فولی از زندان فلوریدا یکی از جذاب‌ترین سکانس‌ها در دهه ۹۰ میلادی می‌باشد.

The Fugitive

بازیگران	هریسون فورد، تامی لی جونز، روی هاگینز
کارگردان	اندرو دیویس
سال انتشار	۱۹۹۳
امتیاز IMDB	۷.۸

فیلم The Fugitive درباره‌ی مردی می‌باشد که به اشتباه زندانی شده و می‌خواهد به هر طریق ممکن نام خود را پاک کند و زندگی جدیدی آغاز کند. دکتر ریچارد کیمبل (با بازی هریسون فورد) به جرم قتل همسرش زندانی و محکوم به مرگ شده که به وضوح حکمی اشتباه است. او باید مسیری خطرناک را برای آزادی طی کند و همچنین حواسش به کلانتر ساموئل جرارد هم باشد؛ چرا که او همانند یک سگ شکاری در پیدا کردن فراری‌ها تبحر دارد.

تامی لی جونز توانست به خاطر ایفای نقش ساموئل جرارد برنده جایزه اسکار بشود. خود فیلم The Fugitive نیز توانست خیلی زود محبوب بشود. البته باید اشاره کرد که فرار از زندان صرفاً از درون زندان اتفاق نمی‌افتد و تعدادی از زندانی‌ها با رباییدن اتوبوس حمل و نقل از وضعیت بغرنجی که دارند می‌گریزند.

Le Trou

بازیگران	آندره برویل، ژان کرودی، میشل کنستانتین
کارگردان	ژاک بکر
سال انتشار	۱۹۶۰
امتیاز IMDB	۸.۵

عبارت فرانسوی Le Trou در زبان فارسی به معنای «سوراخ» یا «هلفدونی» می‌باشد! این فیلم در به تصویر کشیدن معنای واقعی سوراخ خیلی خوب عمل کرده است و حتی پا را فراتر می‌گذارد و داستانی پر از تنش روایت می‌کند که احساساتی چون ناامنی، عدم اعتماد و ترس در آن فوران می‌کند.

داستان فیلم اضافه شدن یک فرد جدید به برنامه‌ی فرار چند زندانی می‌باشد که مدتی طولانی سعی در عملی کردن آن داشته‌اند. ورود او و مسائلی دیگر باعث می‌شود تا اختلال‌هایی در این برنامه بوجود بیاید؛ همه چیز در این فیلم نشان‌گر تقلای زندان و زندانی‌ها در واقعی‌ترین شکل ممکن است. همچنین ارتباط بین شخصیت‌ها نقش مهمی در فضاسازی کم‌نظیر آن دارد. 

Logan Lucky

بازیگران	چنینگ تیتوم، آدام درایور، دنیل کریگ
کارگردان	استیون سودربرگ
سال انتشار	۲۰۱۷
امتیاز IMDB	۷.۰

استیون سودربرگ را برای ساختن فیلم‌های اکشن خفنش می‌شناسیم که در آن سکانس‌های مهیج و فان به وفور یافت می‌شود؛ گفتنی است که در بعضی فیلم‌های او سکانس‌های فرار از زندان کم‌نظیری مشاهده می‌کنیم که با امضای سینمایی‌اش تلفیق شده‌اند. Logan Lucky یکی از این فیلم‌ها می‌باشد که در میان پلات‌ها و پیچ و خم‌های بسیارش سری هم به ساب-ژانر فرار از زندان زده است.

 سه خواهر و برادر می‌خواهند در در حین مسابقه نسکار، Charlotte Motor Speedway را بربایند؛ اما تیمشان یک قفل‌شکن حرفه‌ای کم دارد. آن‌ها یک شخص را مد نظر دارند که در حال سپری کردن حکمش در زندان می‌باشد. بخشی از فیلم به فراری دادن او که جو بنگ نام دارد، اختصاص داده شده است. فیلم Lucky Logan ساب‌-ژانرهای دزدی و فرار از زندان را در خود جای داده و مطمئن شده که به نحو احسنت این کار را به اتمام برساند.

Escape from Sobibor

بازیگران	آلن آرکین، ژوانا پاکولا، روتخر هاور
کارگردان	جک گولد
سال انتشار	۱۹۸۷
امتیاز IMDB	۷.۴

کمپ مرگ سوبیبور که توسط نیروهای نازی ساخته شده بود یک واقعه‌ی تلخ تاریخی می‌باشد که در فیلم Escape from Sobibor تماماً به نمایش درآمده است. الن آرکین و روتخر هاور به خوبی در نقش‌های خود می‌درخشند. همه‌چیز در اینجا درباره‌ی فرار از زندان و اسارت است. شک، ترس و لرز احساساتی هستند که در لا به لای تصاویر گنجانده شده‌اند و هنگام فرار دسته جمعی سربازان یهودی ملموس هستند.

مهمترین نکته درباره‌ی فرار از سوبیبور، بزرگ بودن آن است! حدود سیصد نفر از ششصد زندانی موفق به گریختن از چنگال مرگ حتمی خود در کمپ نازی‌ها می‌شوند. این طغیان، موفق‌ترین، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شورش یهودی‌ها در کمپ‌های زندان نازی‌ها بود.

Stalag 17

بازیگران	ویلیام هولدن، دون تیلور، اوتو پرمینگر
کارگردان	بیلی وایلدر
سال انتشار	۱۹۵۳
امتیاز IMDB	۸.۰

ویلیام هولدن با نقش آفرینی شخصیت سرگرد جی. جی. سفتون در فیلم Stalag 17 توانست جایزه‌ی آکادمی اسکار را ازان خودش کند. بیلی وایلدر یکی از کارگردان‌های بزرگ سینمای کلاسیک هالیوود در اینجا سعی کرده یک درامدی با محوریت اسیرهای جنگی بسازد. سربازان آمریکایی زندانی شده در کمپ‌های نازی قصد فرار دارند و همه چیز خبر از یک جاسوس در جمع آن‌ها می‌دهد، چرا که نگهبانان از تلاش‌های اسیرها خبردار می‌شوند و جلوی آن‌ها را می‌گیرند. در این درامای مهیج نگاهی خواهیم داشت به یک فرار از زندان بسیار خاص که به خوبی توسط سازندگان به تصویر کشیده شده است.

انتخاب ویژه: The Escapist

بازیگران	برایان کاکس، جوزف فاینس، لیام کانینگهام
کارگردان	روپرت وایت
سال انتشار	2008
امتیاز IMDB	6.7

برایان کاکس بزرگ در این اثر انگلیسی-ایرلندی برآمده از جشنواره ساندنس درباره یک زندانی سالخورده که در حال گذراندن حکم حبس مادام العمر است، رهبری یک گروه تمام عیار را بر عهده دارد. او پس از اینکه هم اتاقی‌اش (دومینیک کوپر) هدف شخصی به نام ریزا (دامیان لوئیس) رهبر خطرناک زندانیان قرار می‌گیرد، به این تصمیم می‌رسد از زندان فرار کند. این فیلم به دلیل فرم جذاب و جالب روایت داستانش (که با داستان کوتاه قرن نوزدهمی امبروز بیرس «یک اتفاق در پل جغد کریک» مقایسه می‌شود) و همچنین پرده سوم پرپیچ و خم و جذابش قابل توجه است. اگر این ژانر را دوست دارید باید بدانید این اثر یکی از فیلم های فرار از زندان تماشایی تاریخ سینماست.

جمع‌بندی درباره فیلم های فرار از زندان

روحیه‌ی آزادی طلب انسان‌ها حتی با وجود حکم‌های قضایی سنگین و اشتباهات غیر قابل بخشش در همه جا قابل رویت است و بهترین نمودهای آن را می‌توان در میان آثار سینمایی با موضوع فرار از زندان یافت! خواست آزادگی و خروج از بند اسارت، باعث ایجاد یک سبک فرعی در میان فیلم‌ها شده است و همواره آثاری ساخته می‌شوند که در این قالب جا دارند. تنوع آثار ساخته شده در این سبک با وجود محدودیت کلی پیرامون موضوع آن زیاد است؛ برای مثال می‌توان به فرار دسته جمعی، فرار از مهد کودک، تبدیل کردن فرار از زندان به یک چیز روتین و حتی فرار مرغی اشاره کرد! در لیستی که با عنوان بهترین فیلم های فرار از زندان خواندید، سعی داشتیم به معرفی آثار برتری بپردازیم که با محوریت فرار از زندان ساخته شده‌اند.