تاریخچه‌ سری بازی‌های لاک‌پشت‌های نینجا

قطعا بسیاری از شما با بازی‌های مختلف سری لاک‌پشت‌های نینجا خاطرات زیادی دارید و هنوز هم به تجربه این آثار می‌پردازید. جالب است بدانید که این مجموعه در دنیای بازی‌های ویدیویی، فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است و در طول این مطلب، قرار است با هم سری به تاریخچه سری بازی‌های لاک‌پشت‌های نینجا زده و آن را در نسل‌های مختلف مرور کنیم. با ویجیاتو در ادامه همراه باشید.

نسل چهارم و پنجم؛ آغاز موفق کونامی و سری بازی‌های TMNT

نقطه شروع

در اواسط دهه ۱۹۸۰، دو هنرمند مستقل به نام‌های پیتر لیرد (Peter Laird) و کوین ایستمن (Kevin Eastman) با هزینه‌ای بسیار اندک، سری کمیک خونینی به نام لاک‌پشت‌های نوجوان جهش‌یافته نینجا (TMNT) خلق کردند. در همین دوران که این مجموعه هنوز به محبوبیت فعلی خود نرسیده بود، کونامی در سمت دیگر ماجرا به دنبال کسب لایسنس‌های مختلف برای گسترش جها‌ن‌های مختلف خود در دنیای بازی‌های ویدیویی بود و از ایده‌های کوچک و بزرگ و متنوعی استقبال می‌کرد. مدتی گذشت و یکی از مدیران Konami در آمریکا یعنی امیل هایدکمپ، با این سری کمیک آشنا شد و به همین ترتیب، یکی از معاملات گران‌قیمت آن زمان برای تهیه حق استفاده از مجموعه لاک‌پشت‌های نینجا در بازی‌های کونامی شکل گرفت. نکته جالب اینجاست که در زمان امضای قرارداد، هنوز انیمیشن معروف TMNT پخش نشده بود و لاک‌پشت‌ها برای عموم ناشناخته بودند.

تولد سری بازی‌های Teenage Mutant Ninja Turtles روی NES

با آغاز پخش انیمیشن در اواخر سال ۱۹۸۷، لاک‌پشت‌های نینجا خیلی سریع به یک پدیده تبدیل شدند. طبق گزارش‌ها، تا پایان سال ۱۹۹۰، بیش از ۱۳۰ شرکت مختلف از این برند برای ساخت محصولات مختلف مثل اسباب‌بازی، لباس، لوازم خانگی، و حتی نمایش‌های صحنه‌ای استفاده کردند و کونامی هم به محض این که متوجه معامله سودمند خود شد، تصمیم گرفت تا با استفاده از شخصیت‌هایی مثل Bebop و Rocksteady، شخصیت‌های این انیمیشن را وارد بازی کند و یکی از جذاب‌ترین بازی‌های آن زمان روی کنسول NES، یعنی Teenage Mutant Ninja Turtles به همین ترتیب خلق شد. اگرچه که به دلیل مسائل حقوقی، موسیقی‌های معروف این انیمیشن داخل بازی TMNT وجود نداشت و گیم‌پلی نسبتا پیچیده بازی آن را به یک تجربه بسیار سخت و عجیب به نسبت زمان خود تبدیل کرد، اما قابلیت جا‌به‌جا شدن میان لاک‌پشت‌ها و منحصر به فرد بودن هر یک و حضور پاور‎آپ‌ها و دشمن‌های متنوع و نهایتا باس‌فایت‌های خاطره‌انگیز این بازی آن را به یک پل موفق به بازی‌های بعدی تبدیل کرد. اگرچه بسیاری از گیمرها به سختی این بازی ایراد گرفتند، اما در نهایت فروش بسیار خوب آن و کسب جوایزی مثل مقام بهترین‌ بازی سال از نظر خوانندگان مجله Nintendo Power و جایزه سال برای بهترین بازی NES در مراسم گیم اواردز نمایشگاه CES در سال 1989، کونامی را برای ادامه این مسیر تشویق کرد.

شاهکاری به نام Teenage Mutant Ninja Turtles: Turtles in Time

اگر از طرفداران قدیمی سری لاک‌پشت‌های نینجا بپرسید که بهترین بازی ساخته شده در تاریخ لاک‌پشت‌های نینجا چیست، متوجه خواهید شد که بسیاری از آن‌ها بازی Teenage Mutant Ninja Turtles: Turtles in Time را انتخاب خواهند کرد. کونامی که حالا پس از ساخت چند بازی آرکید تجربه کافی برای ساخت یک شاهکار را کسب کرده بود، در این نسخه تمام تلاش خود را کرد تا یک تجربه کوآپ تمام و کمال را خلق کند. بازی به شما اجازه می‌داد تا به صورت تنها یا در کنار سه نفر از دوستان خود کنترل لاک‌پشت‌ها را به دست بگیرید و بازی را پیش‌ ببرید. قابلیت‌های جدیدی مثل قدرت‌‎های ویژه، گرفتن و پرتاب کردن دشمن‌ها، سفر در زمان، موسیقی فوق‌العاده بازی که توسط موتسوهیکی ایزومی تنظیم شده بود و مهم‌تر از همه، طراحی مجدد گیم‌پلی و تلاش برای ساخته تجربه‌ای همه‌پسند باعث شد تا بسیاری از بازیکن‌های غیرحرفه‌ای در کنار طرفداران مجموعه به شکلی عاشقانه بازی را تهیه و تجربه کنند.

بازی مبارزه‌ای Tournament Fighters ادامه موفقیت‌ها تا انتهای دهه

در ادامه، اگرچه هیچ یک از بازی‌های کونامی در سری نتوانستند در حد Turtles in Time ظاهر شوند، اما تقریبا همگی بازی‌های فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شدند و اگرچه برخی از نسخه‌ها نسبت به نسخه آرکید خود ضعف‌هایی نشان می‌دادند، اما بازیکن‌ها به طور کلی از تجربه اکثر این بازی‌ها راضی بودند و کونامی دوران خوشی را سپری می‌کرد. حسن ختام این دهه را هم می‌توان یک تجربه مبارزه‌ای محبوب از این فرنچایز به نام Tournament Fighters دانست که موفق شد تا رتبه 61 را در لیست صد بازی برتر عناوین SNES را در مجله Total! از آن خود کند.

نسل ششم؛ دوران طلایی انیمیشن TMNT: 2003 و منتقدان عصبانی

پخش انیمیشن TMNT 2003 و انتشار اولین بازی PS2

بی‌راه نیست اگر سریال انیمیشنی لاک‌پشت‌های نینجای سال 2003 را یکی از بهترین اقتباس‌های ساخته شده تا به امروز بدانیم. کونامی هم شروع پخش این سریال انیمیشنی جدید را غنیمت شمرد و با ساخت بازی Teenage Mutant Ninja Turtles، ساخت یکی از جنجالی‌ترین سری بازی‌های این مجموعه را آغاز کرد. این بازی برخلاف عناوین کلاسیک سری یک تجربه سه‌بعدی را به تصویر می‌کشید و در تلاش بود تا عناصر بیت ام آپ‌های کلاسیک و مدرن را در قالب سریال جدید این سری به تصویر بکشد. گیم‌پلی بازی اگرچه ساده بود، اما تلاش کردند تا تجربه‌ای کاملا فن‌‌سرویس ارائه کند و از همین رو طرفداران از تجربه بازی لذت بردند، اما منتقدان با ارائه نمرات متوسط، خواستار بازگشت نسخه‌های کلاسیک شدند و برای آثار آینده ابراز نگرانی کردند.

بازی TMNT 2: Battle Nexus؛ الماس طرفداران

راستش را بخواهید، بازی Teenage Mutant Ninja Turtles 2: Battle Nexus که ادامه‌ای برای قسمت قبلی بود، از نظر منتقدان یک تجربه متوسط و بعضا ضعیف دیگر بود تا جایی که منتقد گیم اسپات آن را نه تنها قدمی رو به عقب برای سری می‌دانست، بلکه آن را یک سقوط آزاد برای سری خواند و حسابی از کونامی انتقاد کرد. اما نکته به خصوصی در رابطه با این بازی وجود داشت و آن تمرکز بسیار کونامی روی فن‌سرویس بودن تجربه نهایی بود. در واقع کونامی در تلاش بود تا لحظات جذاب این انیمیشن را در قالب یک تجربه انیمیشن محور مبارزه‌ای بازسازی کند و حتی با قرار دادن جوایزی مثل نسخه آرکید نسخه کلاسیک TMNT در بازی، اضافه کردن شخصیت‌هایی مثل کارای، کیسی و استاد اسپلینتر و استفاده از نقاط دوست‌داشتنی این انیمیشن در طراحی مراحل، یک تجربه به یاد‌ماندنی را خلق کرد و طرفداران مجموعه را حسابی شگفت‌زده کرد. در کل می‌توان گفت که Battle Nexus از نظر گیم‌پلی و حتی داستان‌گویی هیچ‌گاه یک شاهکار نبود، اما الماسی طلایی برای نوجوان‌هایی بود که سریال را عاشقانه دنبال می‌کردند.

بازی TMNT: Mutant Melee؛ اثری که باز هم طرفداران نجاتش دادند

محبوبیت و فروش فرنچایز با وجود کیفیت بسیار بالای این سریال انیمیشنی افزایش پیدا می‌کرد و خلاقیت کونامی باعث شد تا یکی از متفاوت‌ترین بازی‌های مبارزه‌ای آن دوران یعنی Mutant Melee خلق شود. بازی المان‌های مهمی از پارتی گیم‌هایی مثل Super Smash Bros یا Mario Party را با هم ترکیب کرده بود و قصد داشت تا با ارائه 20 شخصیت منحصر به فرد و ارائه نقشه‌هایی از دل سریال، یک تجربه جذاب و مورد توجه طرفداران را ارائه کند و راستش را بخواهید، بازی خصوصا روی پلی‌استیشن به یکی از آثار محبوب میان بازیکن‌ها تبدیل شد. اما بزرگ‌ترین مشکل و ضعف Mutant Melee گرافیک بسیار پایین بازی و مشکلات حرکتی و نبود محتوای متنوع در بازی بود که در نهایت باعث شد تا منتقد‌ها با نمره 44 در سایت متاکریتیک، از این عنوان با لقب فاجعه یاد کنند.

کابوسی برای جهش‌یافته‌ها به نام TMNT 3: Mutant Nightmare

از آن جا که Battle Nexus 2 بازی دوست‌داشتنی و مهمی برای طرفداران محسوب می‌شد، نقاط ضعف آن مثل گرافیک قدیمی و روند تکراری بازی در کمتر به چشم می‌آمدند. با این وجود تکنولوژی بازی‌ها در حال پیشرفت بود و همین باعث شد تا این مشکلات در Mutant Nightmare بیش از پیش آشکار شوند. در این نسخه بازی محیط‌های خود را بسته‌تر کرده بود و تلاش می‌کرد تا این بار هر 4 لاک‌پشت را به صورت همزمان‌ در مراحل به تصویر بکشد و حتی با ارائه اثر Turtles in Time به عنوان جایزه‌ای درون بازی، قصد داشت تا باری دیگر دل طرفداران را به دست آورد. با این وجود، عدم انتشار روی رایانه‌های شخصی و فروش نسبتا ضعیف این نسخه نسبت به عناوین قبلی، خنجر آخر را بر قلب کونامی کوبید و Mutant Nightmare را در کنار Mutant Melee، به آخرین آثار کونامی در نسل ششم تبدیل کرد.

ورود یوبی‌سافت و پایان نسل ششم

با وجود شکست‌های کونامی، یوبی‌سافت تصمیم گرفت تا حق ساخت بازی از این فرنچایز را دریافت کند و این انتقال، با انیمیشن سینمایی لاک‌پشت‌های نینجای سال 2007 مصادف شد. راستش را بخواهید اگرچه به شخصه خیلی این انیمیشن را دوست دارم، اما خب بسیاری از طرفداران و خصوصا منتقدها از این انیمیشن لذت نبردند و آن را یک اثر ضعیف و فراموش‌شدنی می‌دانستند. با این وجود یوبیسافت معتقد بود که این انیمیشن بار احساسی بسیاری دارد و می‌تواند برای نوجوانان حسابی سرگرم‌کننده ظاهر شود. به همین دلیل بود که یوبیسافت کار خود را با ساخت بازی TMNT 2007 آغاز کرد. بازی نمراتی بین 6 تا 7 را از منتقدان دریافت کرد و بسیاری از آن‌ها TMNT 2007 را لذت‌بخش برای کودکان و متوسط و بعضا کودکانه برای بزرگسالان می‌دانستند و راستش هدف یوبی‌سافت هم همین بود.

اوضاع برای بازی بعدی یوبی‌سافت که یک تجربه مبارزه‌ای بر مبنای همین دنیا بود بهتر پیش رفت و Teenage Mutant Ninja Turtles: Smash-Up توانست روی PS2 و WII حسابی به محبوبیت برسد و حتی نامزد بهترین بازی مبارزه‌ای سال روی کنسول نینتندو شود. البته که این اولین و آخرین موفقیت یوبیسافت در ساخت بازی‌های این سری محسوب می‌شد و بازی ریمیک TMNT: Turtles in Time Re-Shelled و TMNT: Arcade Attack که تلاش کردند تا میراث کونامی را زنده کنند، هر دو به شدت شکست خوردند و این پایانی تلخ برای این نسل از سری محسوب می‌شد.

نسل هفتم؛ عمق فاجعه

اکتیویژن؛ ماشین تولید فاجعه‌های اقتباسی از سری TMNT

بیایید خیلی زود از نسل هفتم عبور کنیم چرا که نه سازنده‌ها، نه طرفداران و نه حتی منتقدین علاقه‌ای ندارند که در رابطه با سری لاک‌پشت‌های نینجا در آن سال‌ها صحبت کنند. دیگر نه خبری از سریال انیمیشنی محبوب سال 2003 بود و نه کونامی و یوبی‌سافتی حضور داشتند که حداقل آثار را برای طرفداران خود جذاب بسازند. اکتیویژن اولین ناشری بود که فرنچایز لاک‌پشت‌ها را در نسل هفتم به گردن گرفت و اولین بازی خود یعنی TMNT: Out of the Shadows را منتشر کرد.

بازی در یک کلام فاجعه مطلق بود. دوربین و نورپردازی افتضاح، گرافیک وحشتناک، گیم‌پلی خشک، هوش مصنوعی بی‌منطق بازی و ظاهر نه‌چندان دوست‌داشتنی بازی، خیلی زود آن را به یک شکست بزرگ تبدیل کرد تا جایی که خیلی زود اکتیویژن بازی را از بازار خارج کرد. اوضاع برای بازی اقتباسی از انیمیشن TMNT 2012 کمی بهتر بود، اما با انتشار بازی میان‌نسلی Mutants in Manhattan، که یک تجربه کوتاه و خسته‌کننده از سری بود؛ دوباره همه چیز خراب شد و نسل هفتم از ارائه یک تجربه درست و حسابی از سری ناکام ماند.

نسل نهم؛ نفسی دوباره برای لاک‌پشت‌های نینجا

بازگشت به سبک کلاسیک

اگرچه که در نسل هشتم شاهد بازی به خصوصی از سری نبودیم، اما با انتشار Shredder's Revenge در سال 2022 همه چیز تغییر کرد. این بازی که به دست طراح‌های سابق بازی Scott Pilgrim vs. the World: The Game و TMNT 2007 از تیم یوبیسافت خلق شده بود، در نگاه اول یادآور شاهکارهای دوران طلایی سری محسوب می‌شد و با ارائه یک تجربه بصری مدرن‌تر قصد داشت تا مجموعه را اوج خود بازگرداند. اگرچه در ابتدا این بازی از کمبود محتوا رنج می‌برد، اما در نهایت با انتشار آپدیت‌های باکیفیت و محتوای رایگان و جذاب بازی، Shredder's Revenge به یک نور امید برای مجموعه تبدیل شد.

این دوران خوش با انتشار یک بسته طلایی از سمت کونامی به نام The Cowabunga Collection که شامل بازی‌های کلاسیک مجموعه می‌شد ادامه پیدا کرد و بازی محبوب موبایلی Teenage Mutant Ninja Turtles: Splintered Fate هم توانست این موفقیت را با ارائه یک تجربه روگ لایک متفاوت در سری حفظ کند. در حال حاضر آخرین بازی ساخته شده از سری، TMNT: Mutants Unleashed که در جهان انیمیشن سینمایی تحسین شده Mutant Mayhem جریان دارد و نمرات متوسطی را به دست آورده است.

آینده سری

آخرین اخبار به گوش رسیده در رابطه با سری بازی‌های لاک‌پشت‌های نینجا به عنوان Teenage Mutant Ninja Turtles: The Last Ronin بازمی‌گردد. تجربه‌ای اقتباسی از رمانی با همین نام که توسط تیم Black Forest Games در حال توسعه است و THQ Nordic وظیفه انتشار آن را برعهده گرفته است. اگرچه که تا به امروز هنوز اطلاعات چندانی از این بازی در دسترس قرار نگرفته، اما به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه‌چندان دور شاهد یکی از تاریک‌ترین بازی‌های تاریخ فرنچایز خواهیم بود و موفقیت این عنوان می‌تواند زمینه‌ساز یک عصر جدید برای این مجموعه باشد.