نسل گیمرها عوض شده و جنگ کنسولی به آخر خط رسیده است

دوره‌ای بود که بزرگترین بحث‌ بین گیمرها، به جنگ کنسولی خلاصه می‌شد. سگا در مقابل نینتندو یا سونی در مقابل مایکروسافت، جنگ کنسولی در هر نسل معنا و فضای منحصربه‌فرد خودش را داشت. زمانی بود که ژوئن هر سال، منتظر برگزاری رویدادهایی مثل E3 بودیم تا ببینیم ابرکمپانی‌های صنعت بازی چگونه قرار است بازی‌های انحصاری و قدرت کنسول‌های خودشان را به رخ رقیب بکشند و ثابت کنند که بهترین هستند. هرگز اتفاقاتی که مراسم E3 سال‌های 2014 تا 2016 رخ داد را فراموش نخواهم کرد. زمانی که پلی‌استیشن و ایکس باکس، هیچ رحم و مروتی به یکدیگر نشان نمی‌دادند و می‌خواستند در همان قدم‌های ابتدایی، پیروزی خودشان در نسل را تثبیت کنند.

صادقانه بگویم، تصور نمی‌کردم که سرانجام آن رقابت نفس‌گیر و جذاب، به وضعیت امروز منجر شود. روزگاری که پلی‌استیشن و ایکس باکس، بیش از آنچه فکر کنند چگونه باید پلتفرمی برای رقابت با رقیب بسازند، به فکر ساخت بستری تازه برای بقا در صنعت هستند.

صنعت بازی تغییر کرده و به دنبال آن، تفکر گیمرها هم تغییر کرده است. زمانی برای گیمرها مهم بود که بازی موردعلاقه‌شان، هرگز روی هیچ پلتفرم دیگری قابل دسترس نباشد تا هم فضا برای کری‌خوانی داشته باشند، هم اینکه پلتفرم محبوب‌شان، از همه بهتر باشد. اما بازار، سرمایه‌گذاران و مهم‌تر از همه گیمرها، حالا به دنبال مفهوم دیگری هستند.

پلتفرم‌های پی‌سی و در راس آن استیم، در طول چند سال گذشته نه‌تنها هرگز به عقب رانده نشده‌اند، بلکه هر سال پیشرفت و رشد قابل توجهی را تجربه کردند. از طرفی دیگر برندهایی مثل پلی‌استیشن و ایکس باکس برای رشد مالی و افتادن بیشتر بر سر زبان‌ها، به چیزی فراتر از کنسول‌ و فروش آن‌ها احتیاج دارند.

در راستای همین اتفاق، انتشار بازی‌های انحصاری تنها برای کنسول‌ها، تبدیل به مسئله‌ای شد که دیگر برگ برنده برای کمپانی‌ها نیست. دقت کنید که این اتفاق به معنای منسوخ‌شدن این سیاست نیست، اما کمپانی‌ها برای رشد نیاز به فضایی تازه دارند. یکی از نمادین‌ترین جنگ کنسولی تاریخ ویدیوگیم، جنگ سگا و نینتندو را به یاد بیاورید. جایی که نینتندو با عناوین موفقی مثل ماریو و سیاست انحصاری زمانی برای بازی‌های پرطرفداری مثل Street Fighter 2، جرقه یک جنگ کنسولی را زد. سگا هرگز نتوانست مقابل نینتندو قد علم کند و در نهایت با ورود سونی و پلی‌استیشن، فضا برای رشد کنسول‌های سگا به پایان رسید. سگا غائله بازی را به نینتندو و پلی‌استیشن باخت و تصمیم گرفت با پیش گرفتن سیاستی متفاوت، راه بقا در صنعت را پیدا کند. 

یا بیایید به ایکس باکس نگاهی بیندازید. ایکس باکس با انتشار بازی‌ها برای پی‌سی به منظور گسترش ویندوز گیمینگ، خیلی زودتر وارد مسیر تازه شد. مسیری که بعدها حتی پلی‌استیشن هم آن را دنبال کرد و به شکلی محتاطانه تصمیم گرفت تا برخی از بزرگترین بازی‌های خودش را برای پلتفرم‌های پی‌سی هم عرضه کند. در این مسیر، ارزش کنسول‌ها به کل از بین نرفته، همان‌طور که پلی‌استیشن علی‌رغم فروش خوب بازی‌هایی مثل Helldivers 2 روی پی‌سی، همچنان به عرضه بازی‌های انحصاری پایبند است. اما غیر قابل کتمان است که نحوه رشد و حتی مخاطبان هدف کنسول‌ها شروع به تغییر کردند.

بیشتر بخوانید: آینده ایکس باکس به چه سمت و سویی خواهد رفت؟

در بازار امروز، گیمرها بیش از سخت‌افزار، به اکوسیستمی که در آن بازی‌ها را تجربه می‌کنند اهمیت می‌دهند. اینکه اکوسیستم چگونه بازی‌ها را در اختیار بازیکن‌ها می‌گذارند، از چه سرویس‌هایی پشتیبانی می‌کنند، چقدر فضای بازی را برای بازیکن دسترسی‌پذیر می‌کنند و چه بازی‌هایی را در اختیار مخاطب خود می‌گذارند.

ایکس باکس جزو اولین کمپانی‌هایی است که مسیر تغییر را انتخاب کرده است. مسیر جدید ایکس باکس، دقیقا همانی‌ست که سگا در دهه 2000 وارد آن شد. ایکس باکس به دنبال ساخت یک اکوسیستم است؛ اکوسیستمی که قرار است انواع خدمات را برای گیمرها فراهم کند و تجربه بازی‌ها را دسترسی‌پذیر کند.

حالا ابرکمپانی‌های ویدیو گیم با فلسفه و سیاست‌های متفاوت به کار خود ادامه می‌دهند و کاملا مخاطب هدف خودشان را مشخص کردند. آیا می‌خواهید برای بازی‌ها هزینه کنید و برای همیشه مالک آن باشید، یا می‌خواهید بازی‌ها را با هزینه‌ای کمتر و در قالب سرویس‌ها تجربه کنید. آیا می‌خواهید بازی‌ها را روی پلتفرم‌های مختلف و با یک اکوسیستم واحد استریم کنید، یا می‌خواهید بازی‌ها را روی یک کنسول واحد تجربه کنید. حالا برای هر نوع بازی، آزادی عمل دارید تا پلتفرمی را انتخاب کنید و هرگونه‌ای که دوست دارید بازی‌ها را تجربه کنید.

نسل گیمرها دقیقا در همین نقاط است که تغییر کرده است. گسترش انواع ابزارهای بازی و محبوبیت پدیده‌هایی مثل استریم و کلاود گیمینگ، نحوه تفکر گیمرها را تغییر داده و اهمیت دادن درباره یک کنسول را کمرنگ‌تر از همیشه کرده است. درست است، شما همچنان می‌توانید پلی‌استیشن یا ایکس باکس را دوست داشته باشید، از سیاست‌های آن‌ها دفاع کنید یا حتی درباره آن‌ها بحث و جدل کنید، اما در عین حال می‌توانید در کنار کنسول مورد علاقه خود، نیم‌نگاهی به پلتفرم‌های دیگر داشته باشید و از خدمات مختلف آن‌ها بهره ببرید.

پایان جنگ کنسولی، پایان رقابت نیست؛ بلکه تغییر مفهوم رقابت است. هزینه‌ بالای کنسول‌ها قطعا باعث می‌شود تا گیمرها انتخاب محدودتری برای کنسول‌های نسل بعد خود داشته باشند و میزان هزینه خود برای تجربه بازی‌ها را کاهش دهند. همچنان پلی‌استیشن می‌تواند ادعا کند که تنها کنسولی‌ست که میزبان بازی‌های هیلو و ولورین خواهد بود. از آن طرف ایکس باکس می‌تواند ادعا کند در همه دستگاه‌ها قابل دسترسی‌ست و میزبان بهترین سرویس اشتراکی است. نینتندو هم می‌تواند ساز خودش را بزند و ماریوها و دانکی‌کانگ‌ها را به رخ رقیبان بکشد. رقابت همچنان وجود دارد اما نوع و مخاطب این رقابت حالا تغییر کرده است.

گیمرها تغییر کردند چون دنیا تغییر کرده است. حالا سوال گیمرها دیگر درباره بهترین کنسول‌ها نیست، آن‌ها به دنبال معنای جدید گیمینگ هستند. اینکه کدام فضا بهتر است و کدام اکوسیستم بیشتر حرف برای گفتن دارند. جنگ کنسولی به پایان خط رسیده است و عصر جدیدی برای بازی‌ها آغاز شده است. عصری که موفقیت یا شکست آن فقط و فقط به زمان وابسته است.