سری Total War – از بهترین تا بدترین

سری محبوب و قدیمی Total War وقتی در بهترین حالت باشد، با جادو و سحرش شما را اسیر خود می‌کند. اولین خشت امپراطوری‌تان را بنا می‌کنید و بعد از مدتی به آسمان‌ها می‌رسید، آن هم در حالی که دشمنانی بزرگ شما را احاطه کرده و شب هنگام رویای به خاک نشاندن سرزمینتان را می‌بینند. هر تصمیم استراتژیکی، قماری روی آینده است که در آن «یک نوبت دیگر» به معنای پیشرفت نبوده و بلکه کشتی امپراطوری شما را به کوه یخ نزدیک می‌کند.

هر دفعه‌ای که قدم به میدان نبرد می‌گذارید، با یک لحظه مرگ یا زندگی دیگر دست و پنجه نرم خواهید کرد، پل لرزانی که در آن سوی دیگرش پیروزی و کشورگشایی انتظارتان را می‌کشد و البته اگر از آن گذر نکنید، حالا شما هستید که باید برای بقا بجنگید و زنده بمانید.

اما سری توتال وار همچنین همیشه به خاطر تغییرات زیادش در کیفیت هم معروف بوده است. با وجود آنکه از لحاظ گرافیکی این سری پیوسته روی خط پیشرفت و رشد بوده اما کیفیت نهایی بازی‌ها در گذشت زمان بالا و پاییان بسیاری داشته. سری Total War در بهترین روزهایش مانند اثری ماندگار از کوبریک یا کوروساوا است. در بدترین حالت؟ یک کتاب تاریخ دوره راهنمایی است که متنش را نویسندگان سریال ستایش نوشتند و تصاویر آن را هم تیم فیلمبرداری رحمان ۱۴۰۰ گرفته است.

در این مطلب تصمیم گرفتیم تا نگاهی به بهترین و بدترین نسخه‌های این سری استراتژیکی داشته باشیم. از بهترین نسخه‌ها شروع می‌کنیم و همین روند را به صورت نزولی تا آخر مطلب ادامه می‌دهیم، پس با ویجیاتو همراه باشید.

اگر فقط می‌توانستید یکی از نسخه‌های Total War را بازی کنید، اگر مجبور بودید یک نسخه را با خودتان به جزیره‌ای متروکه ببرید؛ این همان نسخه‌ای از سری است که باید انتخاب کنید. در واقع Shogun 2 همان عنوانی است که بهترین ایده‌های کل سری یک جا در بازی جمع شده و با اتمسفر خاص دوران شوگان پیوند خورده‌اند. اگر بسته الحاقی Fall of the Samurai را هم در نظر بگیریم، دیگر باید Shogun را بهترین نسخه‌ای از توتال وار بدانیم که در دوران تفنگ‌های باروتی جریان دارد.

تمامی نسخه‌های توتال وار در زمان خودشان گرافیک  فوق‌العاده داشتند اما Shogun 2 حتی تا به امروز نیز واقعا زیباست. جلوه‌های بصری بازی بیشتر از آنکه به واقعیت شباهت داشته باشد، وام‌دار فیلم‌هایی چون Ran و Kagemusha از کوروساوا، کارگردان ژاپنی است و به هر نبرد کیفیت رویایی و خوبی می‌دهد که در کل سری توتال وار سابقه ندارد. شوگان ۲ یکی از آن بازی‌هایی است که می‌توانید روی تمامی نبردها زوم کنید و از نبرد تن به تن هر نیرو لذت ببرید.

بازگشت سری به ژاپن و استراتژی خاص آن دوره زمانی نیز باعث شد بسیاری از مشکلات به خودی خود حل شوند. گروه‌ها و تیم‌های قابل انتخاب به خوبی متعادل هستند چرا که تمامی آن‌ها متعلق به یک تمدن بوده و سطح پیشرفت یکسانی دارند. جغرافی کوهستانی و کوچک ژاپن نیز به هوش مصنوعی ضعیف بازی فرصتی برای پیروزی و موفقیت می داد.

هیچ نسخه دیگری از سری Total War نمی‌تواند فانتزی، تاریخ و طراحی بازی را با هم به این خوبی ترکیب کند. شوگان ۲ بهترین نسخه سری است و به همان هدفی می‌رسد که توتال وار با نسخه Rome و Shogun به دنبال رسیدن به آن بود.

دو نسخه اول و دوم Total War: Warhammer نه تنها از بهترین نسخه‌های کل سری توتال وار، بلکه بدون هیچ شک و تریدی متفاوت‌ترین هم هستند. استودیو سازنده این سری یعنی Creative Assembly در اقدامی کاملا جدید و بی‌سابقه تصمیم گرفت تا سری خود را با دنیای فانتزی و خیالی بازی‌های وارهمر ترکیب کند و بیخیال روایت تاریخی و واقعی خود شود.

نتیجه چنین تغییر بزرگی، اضافه شدن ایده‌های بکر، کاراکترهای فوق‌العاده و مکانیزم‌هایی جدید بود که به دید بسیاری سری Warhammer را به بهترین تجربه کل سری توتال وار تبدیل می‌کند. فروش نیم میلیونی نسخه اول در چند روز اول هم نه تنها خیره کننده است بلکه این بازی را به عنوان پرفروش‌ترین نسخه سری مطرح می‌کند.

اگر به خاطر بعضی از مشکلات کوچک مثل سیستم مدیریت شهری و برخی ماموریت‌های ناپویسته بازی نبود، هر دو نسخه می‌توانستند در لیست ما بالاتر از شوگان ۲ قرار بگیرند. خبر خوشحال کننده اینکه سری وارهمر سه گانه بوده و به عبارتی نسخه سومی هم در راه است که البته تاریخ انتشار آن مشخص نیست.

بعد از عرضه Rome 2، دیگر سخت بود که به آینده توتال وار امید داشته باشیم. شوگان ۲ به این دلیل موفق شده بود که ایده‌های خوبی از Napoleon Total War به عاریت و تمامی ویژگی‌های دیگر سری از زمان Rome به بعد را نادیده گرفته بود. آیا آینده سری قرار بود نسخه‌هایی باشد که همان ایده‌های قدیمی را تکرار می‌کنند؟

نسخه Attila نگاهی به این روند می‌کند و در نتیجه از آن فاصله می‌گیرد. این بازی قوانین پایه و اساسی سری توتال وار را به شکلی تغییر می‌دهد تا بتواند به درستی نابودی امپراطوری روم را به تصویر بکشد. شهرها به آتش کشیده می‌شوند، شهرها نابود می‌شوند و قبیله‌های عشایری خودشان را به امپراطوری روم می‌رسانند تا بخشی از آن را تصاحب کنند. در همین حین، ژنرال‌های رومی به مافوق‌هایشان و امپراطوری‌های قبلی خیانت و هونی‌ها نیز مانند یک سونامی حمله می‌‌کنند.

آتیلا احتمالا مبتکرانه‌ترین و بهترین طراحی را بین تمامی نسخه‌های سری Total War به خصوص در سطح  چینش استراتژی دارد. برای مثال، سیاست‌های سلطنتی مانند بقیه نسخه‌ها وقت شما را هدر نمی‌دهند و درگیری بین گروه‌ها و فکشن‌های مختلف حس واقعی نبرد بین تمدن‌ها را القا می‌کند. همچنین بر خلاف بسته الحاقی Barbarian Invasion که برای نسخه Rome منتشر شد، آتیلا واقعا به نیروهای غیر رومی یک پیشینه تاریخی واقعی می‌بخشد و آن‌ها دیگر نیروهایی شبیه به هم نیستند.

از تمام این موارد که بگذریم، هیچ نسخه دیگری از توتال وار نیست که بتوانید در آن گسترش تاریکی و غارت را به این شکل حس کنید. اتمسفر بازی به نبردها جاذبه‌ای واقعی می‌بخشد. اگر در نسخه‌های قبلی توتال وار، جنگی را می‌باختید؛ تنها مجبور به عقب‌نشینی می‌شدید. اما در Attila شکست خوردن در یک نبرد به معنای از دست دادن کامل یک شهر و ساکنان آن است.

سری Total War در نسخه دومش تقریبا به مرز بی‌نقصی رسید. هنوز مطمئن نیستم که نسخه‌ای بالانس‌تر از Medieval وجود داشته باشد. نقشه بازی که به نقشه بردگیم ریسک شباهت دارد، برای هوش مصنوعی راحت بوده و موقعیت‌های مختلف برای شروع کار امپراطوری‌ها نیز باعث می‌شود تا هوش مصنوعی نیز به قدرت‌هایی بزرگ تبدیل شده و بازیکنان را در ادامه به چالش بکشند.

تا به همین الان، من از امپراطوری بیزانس متنفر هستم چرا که در بازی و آن زمان امپراطوری انگلیسی‌ام را تا لهستان و مصر به تصرف خود درآورد. اما این خاطرات تلخ با تمامی جنگ‌های آخرالزمانی و حماسی که نیرو‌هایم در سراسر اروپا با حریفان جنگیدند، کاملا التیام پیدا کرده.

نکته دیگری که Medieval در اجرای آن بی‌نظیر عمل می‌کند، به تصویر کشیدن دنیایی است که به خاطر نزاع ادیان به نابودی کشانده شده. مسیحیان و مسلمانان در منطقه مدیترانه بار‌ها و بارها با یکدیگر می‌جنگند؛ نیروهایی عظیم و تحت فرمان رهبرانی قدرتمند اما با عطشی سیری‌ناپذیر برای فتح و کشورگشایی که آن‌ها را در نهایت به کام مرگ می‌کشاند. منطق و هدفی که پشت دیگر نیروها و لشگرکشی‌های نظامی است، در مورد عزیمت‌های دینی صدق نمی‌کند. بنابراین ارتش‌هایی عظیم بارها در طول بازی خودشان را به کشتن می‌دهند و بازی را به آشوب می‌کشند.

نقش پاپ به عنوان یکی از بهترین شخصیت‌های منفی بازی‌های استراتژی نیز جای تقدیر و اشاره دارد. درست زمانی که همه‌چیز برای شما به عنوان یک حاکم کاتولیک خوب پیش می‌رود، پاپ شرایط را برای ده سال آینده به گند می‌کشد.

مدیوال مثال بی‌نقصی از سادگی است و یک دهه برای سری توتال وار طول کشید تا حتی به تکرار دوباره آن نزدیک شود.

درست بعد از نسخه ناامید کننده Empire، عنوان بعدی یعنی Napoleon با دو حرکت درست کشتی توتال وار را از غرق شدن نجات می‌دهد. اول از همه، این نسخه در مورد دورانی که به تصویر می‌کشد، دقیق‌تر است. به جای آنکه مانند نسخه قبلی دوران مبهمی از قرن ۱۸ را نمایش دهد، به طور خاص روی ارتش‌های جنگ‌های ناپلئون تمرکز می‌کند و زندگی مردانی را نشان می‌دهد که باعث شدند این دوره از تاریخ را به نام آن‌ها بشناسیم. چنین تصمیمی باعث می‌شود ناپلئون بازی استراتژی بهتری از Empire باشد اما همچنین به معنای نکته‌ای بسیار مهم‌تر است: یونیفورم‌های نظامی بسیار دقیق و واقعی.

البته همچنان Napoleon در طراحی جنگ‌افزارهای خاص دوره استفاده از اسب و تفنگ‌های فیتیله‌ای عالی کار نمی‌کند. وقتی قسمت داستانی بازی آغاز می‌شود، هیچ کدام از ابر قدرت‌های اروپا به این نکته ظریف پی نبردند که می‌توانید هم زمان دو یا سه ردیف تفنگدار در حال تیراندازی داشته باشید اگر افرادی که در جلو هستند، زانو بزنند. انگار که سال‌ها فردی تحقیق و پژوهش کرده تا به چنین ایده‌ای برسد. نارنجک‌اندازها هم نارنجک‌ها را در فاصله بسیار نزدیک پرتاب می‌کنند.

اما اهمیتی ندارد چرا که ناپلئون عنوانی زیبا و حساب شده است. نورپردازی بازی از نسخه قبلی کمی اغراق‌ شده‌تر است که به نبردهای بازی شکلی مانند نقاشی‌های روغنی می‌بخشد و آن‌ها را درست مانند لحظات مهم و حیاتی جنگ‌های دوران ناپلئون می‌کند. دود و آتش در مقابل خط سربازان فرانسوی به هوا می رود، سربازان با شنیدن صدای نی‌لبک و درام به میدان نبرد هجوم می‌آورند و موجی از سواره‌نظام‌ها خودشان را به دیوارهای دفاعی نیروهای زمینی می‌کوبند.

بعد از نسخه بی‌حساب و کتاب امپایر، Napoleon همان چیزی را به مخاطبین می‌دهد که می‌خواستند: جنگ‌های خونین و بزرگ بین ارتش‌های خوش لباس اروپایی و شانس تجربه و مشاهده یکی از بزرگترین جنگ‌های تاریخ. همچنین این نسخه با عرضه بسته‌های الحاقی چون Peninsular War توانست ایده‌هایی را آزمون و خطا کند که نتیجه‌اش عرضه نسخه آتیلا بودند.

درست در میان این لیست، همان جایی است که Shogun به آن تعلق دارد. شوگان آغاز کننده عنوان استراتژی بسیار خوبی است و ارادت و علاقه من به آن فراتر از خود بازی بر می‌گردد. کاری که Shogun در زمان عرضه‌اش انجام داد، تقریبا غیر قابل تصور بود. بازی به شما اجازه می‌داد تا یک کمپین داستانی را از هر سمتی کنترل کنید و همچنین در نبردهای واقعی و Real-Time بجنگید. این رویایی به حساب می‌آمد که حالا به واقعیت پیوسته بود.

شوگان همچنین بازی زیبا و باشکوهی است که تعداد محدودی از نوادگانش توانستند شبیه آن باشند. نقشه کشیده توسط دست بازی با تمامی مجسمه‌های مینیاتوری که نماینده نیروها و ارتش‌ها هستند، اتاق پادشاهی که در آن تصمیمات دیپلماتیک می‌گرفتید، موسیقی سنتی بازی و .. شوگان همه کاری می‌کند تا شما حس کنید که به زمان و بعد دیگری منقتل شدید. در میدان نبرد، جایی که هر استان و منطقه نقشه خاص خود را دارد، ارتش‌ها در دوره‌ای اسطوره‌ای از ژاپن با هم گلاویز می‌شوند. دوره‌ای از تاریخ که کمان‌دار‌ها از روی تپه‌ها و بلندی‌ها بارانی از تیر بر دشمنان خود می‌ریختند و سواره‌نظام هم مانند یک طوفان از دره‌ها پایین می‌رفتند.

شوگان مشکلات خاص خودش را هم داشت، مانند فیلم‌های کوتاهی از نینجاها که در حین انجام ماموریت کشته می‌شدند یا گیشاها (رقاصه‌های ژاپنی) که برای کشتن حریفان شما هیچ عجله‌ای نداشتند و این کار را به آهستگی تمام انجام می‌دادند. بازی در زمینه استراتژی و برنامه‌ریزی هم عمق چندانی ندارد و گروه‌های تقریبا یکسانش فرقی با یکدیگر ندارند. اما هیچ کدام از این ایرادات در مقایسه با جدید بودن و فوق العاده بودن Total War، اهمیتی نداشتند. پایین بودن شوگان در این لیست شاهدی بر این مدعاست که چطور سری توتال وار در تمام این سال‌ها پیشرفت کرده و مرزهای خودش را هم پشت سر گذاشته است.

احتمالا با خودتان فکر می‌کنید؛ صبر کنید ببینم Rome: Total War چرا انقدر در لیست پایین است؟ این همان نسخه‌ای بود که توتال وار را به یک سری پرفروش تبدیل کرد، پس چطوری یک از ضعیف‌ترین آن‌ها به حساب می‌آید؟

ساده است؛ روم مثل ماری در باغ سری توتال وار می‌ماند. وسوسه‌برانگیز و نویدبخش بود اما همچنین ایده‌های جدیدی به سری اضافه می‌کرد یا روی آن‌ها درست کار نشده یا ناقص پیاده شده بودند. نسخه‌های بعدی Total War آمدند و رفتند اما خرابی پشت این عمارت همچنان باقی ماند.

اما نباید منکر خوبی‌های روم شد. ارتش‌های دو بعدی و بی‌کیفیت حالا با مدل‌های سه بعدی با جزییات و واقعی جایگزین شده بودند و به بازی جانی می‌بخشیدند که تا آن روز سابقه نداشت. دیدن لژیونرهایی که از استحکامات یونانی‌ها می‌گذشتند و با لشگری از کمان‌دارها وارد نبرد تن به تن می‌شدند یا دیدن خطوطی از نیروهای زمینی و سواره‌نظام که در سراسر اروپا به سمت آخرین ارتش بربرها جولان می‌دادند، واقعا مو به تن هر کسی سیخ می‌کرد. پایان The Roman بازی و تغییر ناگهانی بازی به جنگ‌های داخلی بین رومی‌ها هم شاید بهترین پایانی بود که در تمام سری توتال وار کارگردانی و ساخته شده.

اما روم همچنین همان نسخه‌ای بود که مشکلات مربوط به هوش مصنوعی را ایجاد کرد و سازندگان با وجود تلاش‌های پیوسته قادر به حل کردن آن نبودند. در حالی که نقشه‌های جنگ سه بعدی انقلابی محسوب می‌شدند اما نقشه سه بعدی و استراتژیکی آن تا همه نسخه‌های بعدی به لکه نگ سری تبدیل شد. امپراطوری‌های هوش مصنوعی نمی‌توانستند از نقشه به درستی استفاده کنند یا امپراطوری‌های پیشرفته‌ای بسازند. به عبارتی نیمه استراتژی سری توتال وار عملا از معادله حذف شده بود.

نسخه Rome برای زمان خودش تاثیر برانگیز بود اما از خود میراثی متوسط به جا گذاشت. روم به این دلیل موفقیت بزرگی بود چرا که آنقدر اتمسفر زیبا و خیره کننده‌ای داشت که هیچکس متوجه نشد خود بازی به درستی کار نمی‌کند.

رده‌بندی کردن این نسخه از سری کار آسانی نیست چرا که تقریبا تمامی مشکلات Rome: Total War را همراه خود به دوش می‌کشد اما تازگی و نوآوری را که روم با آن موفق شد، ندارد. از طرف دیگر، در مجموع کمی بهتر از نسخه روم عمل می‌کند.

بخشی از علت این قضیه به ستینگ و پیش زمینه داستانی آن بر می‌گردد. روم داستانش را از جنبه قدرت گرفتن امپراطوری روم تعریف می‌کند. رومی‌ها در طول بازی پیوسته شهرها و نیروهایشان را ارتقا می‌دهند تا جایی که دیگر هیچکس توانایی مقابله با آن‌ها را ندارد. از سوی دیگر، بربرها نیروهایی ضعیف و معلول دارند و در نتیجه جنگ‌ها ناعادلانه هستند. مدیوال یا قرون وسطی تناسب خوبی بین فرمانرواهایش برقرار می‌کند و بنابراین حداقل جنگ‌های بازی خوب هستند. کافیست نیروهای نیزه‌دار و تفنگ‌دار را در لحظات و قسمت‌های پایانی بازی اضافه کنید تا ببینید Medieval 2 در انتها چقدر تاکتیکی خواهد شد.

با همه این وجود، تمامی این‌ها ویژگی‌هایی هستند که سری توتال وار در قسمت‌های قبلی به آن‌ها رسیده بود اما در نسخه روم با طراحی افتضاح مواجه شد. Medieval 2: Total War شاید بازی بهتری از روم باشد اما به اندازه آن خاطره‌انگیز نیست.

احتمالا این نسخه عجیب‌ترین توتال واری باشد که تا به امروز ساخته شده است. از یک طرف، Empire: Total War به شدت جاه‌طلب است. دنیای بازی در سراسر آمریکا، هند، اروپا و دریاهای بین این قاره‌ها و شبه‌قاره جریان دارد. پیشرفت‌های تکنولوژی به بازی اضافه شده که مسیر را برای رسیدن به انقلاب صنعتی هموار می‌کند. اولین نسخه‌ای از توتال وار است که برای نشان دادن پیچیدگی‌های تاریخ تلاش می‌کند و با شمشیر دو لبه پیشرفت و امپریالیسم دست و پنجه نرم می‌کند. اما خیر، هوش مصنوعی بازی هیچ وقت موفق نمی‌شود درک درستی از بازی یا نقشه چند ملیتی آن پیدا کند، بنابراین بخش بزرگی از برنامه امپایر برای تنوع دادن به بازی و به کار بردن ملیت‌های مختلف در همان ابتدا شکست می‌خورد؛ هر چند باید برای Empire به خاطر نوآوری‌هایش اعتبار قائل شد.

از طرفی دیگر، فکر نکنم توتال وار دیگری باشد که به دوره تاریخی مورد نظرش، اهمیت کمتری دهد. لباس‌های مخصوص هر منطقه و هنگ؟ به نظر می‌رسد سازندگان امپایر حتی نام آن را هم نشنیدند و در عوض نیروهای قرن ۱۷ را تنها مردانی با لباس‌های پشمی یکسان تصور کردند که تفاوت بین آن‌ها در رنگ لباسشان است. این نیروها سلاح و تفنگ فیتیله‌ای به همراه دارند اما هیچ هدفی نداشته چرا که هوش مصنوعی بازی به محض دیدن دشمن با هر چیزی که در اختیار دارد به سمتش حمله‌ور می‌شود. کشتی‌های بادبانی؟ باز هم سازندگان امپایر فکر می‌کنند که این کشتی‌ها و نیروی بادی که آن‌ها را هدایت می‌کند، بیش از حد پیچیده است. بنابراین این دوره از تاریخ را که به عصر بادبانی معروف است، در حد نسخه‌ای عقب‌مانده‌تر از بازی Sid Meier’s Pirates به تصویر می‌کشند. یک تئاتر محلی از گیلبرت و سالیوان احتمالا اهمیت بیشتری از Empire به تاریخ می‌دهد.

نسخه A Total War Saga: Thrones of Britannia توانست به عنوان بهترین بازی استراتژی از نظر انجمن بازی‌سازان مستقل انتخاب شود و حتی ویژگی‌های خوبی چون مشاور هوش مصنوعی مناسب هم به همراه داشت. اما بسیاری از طرفداران آن را نسخه‌ای الحاقی از آتیلا می‌دانند.

جلوه‌های بصری بازی در مقایسه با نسخه قبلی هیچ تفاوت چشم‌گیر و قابل توجهی نکرده و از طرفی تیم‌ها و فکشن‌های A Total War Saga: Thrones of Britannia تقریبا همگی مشابه یکدیگر بوده و تفاوت مشخصی بین آن‌ها دیده نمی‌شود.

از طرفی عملکرد ضعیف هوش مصنوعی دشمنان باعث می‌شود در طول بازی با چالش چندان مهمی رو به رو نشوید و حریفان شما هیچ کدام آنطور که باید جرات مقابله و جنگدین را ندارند. اگر Total War: Rome 2 یعنی بازی بعدی در لیست تا این حد ضعیف نبود، به راحتی می‌هوانستیم Thrones of Britannia را بدترین نسخه کل سری بدانیم.

و در آخر می‌رسیم به …

قبل از آنکه در مورد این نسخه صحبت کنیم، باید اعتراف کرد که نسخه the Emperor’s Edition روم ۲ را به نسخه‌ای بسیار بهتر از زمان عرضه تبدیل می‌کند. اما از طرفی دیگر، وقتی به کف و انتها می‌رسید؛ بالا تنها جهتی است که می‌توانید حرکت کنید و بهتر شدن بازی چندان تحسین‌برانگیز نیست.

روم ۲ شاید دیگر بدترین توتال وار ساخته شده نباشد. این روزها از نسخه Empire بهتر کار می‌کند اما همچنان بی‌تاثیر و مملو از سیستم‌هایی است که در ترکیب با هم عمل نمی‌کنند، همراه با نقشه‌ای پراکنده که پر از فضای خالی و بی‌انتهاست. می‌خواهید یک ناوگان دریایی را از ساحل آدریاتیک ایتالیا به بالای سیسیل برسانید؟ باید سه نوبت صبر کنید. می‌خواهید مثل سزار باشید و به سرزمین گل حمله کنید؟ امیدوارم لژیونرهایتان کفش راحتی به همراه داشته باشند چرا که قرار است برای مدتی طولانی پیاده‌روی کنند.

روم ۲ تقریبا هر چیزی که نسخه اولش را خاطره‌انگیز کرده بود، به سطل آشغال می‌اندازد و در حین حال تمامی ویژگی‌‌های مثبتی که شوگان ۲ را به بهترین نسخه تبدیل کرده بود، از دست می‌دهد. سیاست‌های سلطنتی (Dynastic Politics) در این نسخه هم وجود دارد اما خبری از آن سیستم‌های درگیر کننده همراه آن نیست. جنگ داخلی رومی‌ها ناگهان شروع شده و اصلا این حس را منتقل نمی‌کند که دوستان و متحدین قدیمی حالا در حال پشت کردن به یکدیگر هستند. حتی جنگ‌های بازی نیز مانند نسخه کارتونی تاریخ هستند چرا که تیرهای آتشین تبدیل به بمب‌‌های خوشه‌ای قرن دومی می‌شوند و مصر طراحی شده در Rome 2 انگار از سری Age of Mythology به عاریت گرفته شده.

دو نسخه روم و امپایر شاید پر از ایراد باشند اما این مشکلات از تلاش سری برای نوآوری و تغییر نشات می‌گرفت و سازندگان نمی‌خواستند برای تغییر تنها به سیستم «همان بازی قدیمی ولی با موتور گرافیکی جدید» اکتفا کنند. اما Rome 2 هدف‌های ساده را نشانه رفته و باز هم تیرش به هدف نمی‌خورد. تنها چیزی که در مورد روم ۲ می‌توان گفت، این است که این نسخه سری را از آن وضعیت راکد و بدون تغییرش در آورده و به نسخه زیبا و نجات دهنده سری یعنی آتیلا منجر می‌شود. به طرز کنایه‌آمیزی، ضعیف‌ترین نسخه از سری Total War احتمالا مهم‌ترین آن‌ها از زمان عرضه اولین شوگان هم است.