تفاوت پردازنده‌های لاک و آنلاک چیست؟

خرید یک پردازنده مناسب برای کامپیوتر گیمینگ جدیدتان می‌تواند کمی گیج کننده باشد. به هر حال راندمان CPU در بازی‌ها به آسانی راندمان GPU قابل سنجش نیست. تازه چند ویژگی دیگر هم هستند که باید در نظر داشته باشید.

یکی از این ویژگی‌ها، لاک (Locked) و آنلاک (Unlocked) بودن پردازنده است. اما فرق یک CPU لاک با یک مدل آنلاک چیست؟ کدام برای شما خرید بهتری است؟ در این راهنما به این سوالات پاسخ خواهیم داد. با ما در ویجیاتو همراه باشید.

وقتی می‌گوییم لاک (قفل) و آنلاک (باز)، در واقع به افزاینده کلاک CPU اشاره می‌کنیم. اگر این افزاینده آنلاک باشد، پردازنده به راحتی با تنظیم افزاینده قابل اورکلاک شدن خواهد بود. در حالی که یک پردازنده لاک به این شکل اورکلاک نخواهد شد.

خوشبختانه تشخیص لاک یا آنلاک بودن CPU بسیار آسان است. در پردازنده‌های اینتل، اگر حرف K را در انتهای شماره مدل CPU مشاهده کردید یعنی آن پردازنده آنلاک شده است. در CPUهای Ryzen شرکت AMD هم اصلا لازم نیست دنبال چیزی بگردید؛ تمام این پردازنده‌ها، از ارزان‌ترین Ryzen 3 گرفته تا Ryzen 9، همگی آنلاک هستند. همچنین ممکن است حرف X را در شماره مدل برخی از پردازنده‌های Ryzen پیدا کنید. این حرف هیچ کاری با افزاینده CPU ندارد و صرفا نشان می‌دهد که آن مدل اندکی سریع‌تر است.

بیشتر بخوانید:

• نام گذاری‌ها در پردازنده‌ها اینتل چه معنایی دارند؟
• نام گذاری‌ها در پردازنده‌های AMD چه معنایی دارند؟

---

---

خب، نه. آنلاک کردن یک پردازنده لاک غیرممکن است، چون این یک پروسه فیزیکی است که طی مراحل تولید انجام می‌شود. به عبارت دیگر، این CPUها با یک محدودیت نرم‌افزاری قفل نشده‌اند که بتوان با استفاده از برنامه یا ابزار خاصی بشود آن را دور زد.

اما CPUهای لاک شده کاملا غیرقابل اورکلاک شدن نیستند؛ سرعت کلاک پایه آن‌ها همچنان قابل تنظیم شدن است و به این کار اورکلاک BCLK می‌گویند. اورکلاک BCLK محدودیت توان پردازنده را افزایش می‌دهد، که منجر به افزایش سرعت کلاک پایه می‌شود. اما این کار می‌تواند مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. گرمای تولید شده توسط CPU افزایش پیدا می‌کند، پرفورمنس ناپایدار می‌شود، و کلا افزایش پرفورمنس از این طریق به اندازه یک پردازنده آنلاک قابل تشخیص نخواهد بود.

شکی نیست که یک CPU اورکلاک شده نسبت به تنظیمات کارخانه خود پرفورمنس بهتری دارد. به هر حال با افزایش سرعت کلاک، دستورات بیشتری در هر ثانیه پردازش می‌شوند و پرفورمنس خالص تک هسته هم افزایش پیدا می‌کند. اما آیا این راندمان بهتر واقعا قابل تشخیص است؟

حداقل در گیمینگ، پاسخ این سوال معمولا نه است. البته که باید مواردی همچون مصرف CPU هر بازی و گلوگاه بودن یا نبودن را در نظر گرفت. اما به طور کل بازی‌ها سود چندانی از یک پردازنده اورکلاک شده نمی‌برند. نه تنها افزایش پرفورمنس آن بسیار ناچیز است، بلکه باید حتما یک خنک‌کننده برای پردازنده تهیه کنید تا بدون خطر سوزاندن آن بتوانید اورکلاک کنید. این مسئله هم برای محصولات اینتل و هم AMD صدق می‌کند.

با این حال، اورکلاک کردن هواداران زیادی دارد. همین که بتوانید از تمام توان یک CPU استفاده کنید برای علاقه‌مندان اورکلاکینگ بسیار جذاب است. همچنین بسیاری از نرم‌افزارهای حرفه‌ای که مصرف CPU بالایی دارند می‌توانند به خوبی از یک پردازنده اورکلاک شده استفاده کنند و بهبود قابل توجهی از خود نشان دهند. اما اگر فقط گیمینگ را مد نظر قرار دهیم، اورکلاک کردن پردازنده چندان ارزشش را ندارد.

---

---

اگر فکر می‌کنید که آن پرفورمنس افزایش یافته به دردتان می‌خورد، مثلا اگر کنار بازی کردن از یک برنامه حرفه‌ای سنگین استفاده می‌کنید، یا صرفا پولش را دارید و می‌خواهید سیستمی باکیفیت ببندید که تا چندین سال نیاز به ارتقا نداشته باشد، پس یک پردازنده آنلاک شده ارزش بالایی دارد.

اما اگر فقط بازی کردن را مد نظر قرار دهیم، اورکلاک کردن واقعا چیزی نیست که بخواهید به دنبالش باشید. سرعت کلاک پایه‌ای که این پردازنده‌ها ارائه می‌دهند به راحتی از عهده جدیدترین بازی‌ها برمی‌آیند و اورکلاک کردن آن‌ها واقعا بهبود قابل توجهی به شما ارائه نخواهد داد.

منبع: Gamingscan