نقد انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop – با صدای بلند داد می‌زنم که دوستت دارم

انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop یک عاشقانه نوجوانانه تمام عیار است و در آن قرار است شاهد ارتباط دو شخصیت عجیب و غریب باهم باشیم؛ دو کاراکتری که نمی‌توانند به درستی با یکدیگر و حتی دیگران ارتباط برقرار کنند و در مسیر عاشقانه پیش رویشان کم کم یاد می‌گیرند که چطور با دنیا و البته با همدیگر ارتباط برقرار کنند. با نقد انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop همراه ویجیاتو باشید.

همانقدر که نام این انیمه سینمایی عجیب است (Words Bubble Up Like Soda Pop را مترجمین در کشور «حباب واژه‌ها» نامیدند که انصافا ترجمه بهتری است تا بخواهیم واو به واو این عنوان را به فارسی برگردانیم؛ هرچند آن حس و حال اصلی تا حدی در این ترجمه تحت الفظی از دست رفته است.) کاراکترهای اصلی آن نیز عجیب و غریب هستند.

ما پسری به اسم چری (با نامی که کمی دخترانه به نظر می‌رسد) را داریم که تمام مدت هدفون‌های بزرگی به گوشش می‌زند. او عاشق موزیک نیست و اتفاقا در این مواقع به هیچی گوش نمی‌دهد بلکه زدن هدفون به گوش‌هایش به این خاطر است که نمی‌خواهد صدای اطراف را بشنود و یا دیگران با او صحبت کنند. او می‌گوید وقتی این هدفون‌های بزرگ را به گوش دارد، دیگر کسی سراغش نمی‌آید تا با او حرف بزند و این موضوع مایه آرامش اوست.

چری می‌خواهد در سکوت و آرامش زندگی کند و از صحبت کردن با دیگران هراس دارد به طوری که وقتی قرار باشد جلوی عده‌ای حرف بزند تمام دست و پایش می‌لرزد و رنگ رخسارش به قرمزی می‌رسد. او توانسته دنیای خودش را غرق «هایکو» کند و زندگی را از دریچه هایکوهایش ببیند. هایکو به اشعار ژاپنی کوتاهی گفته می‌شود که سه بند بیشتر ندارند و در آن احساسات و زمان در هم گره می‌خورد.

از آنسو دختری به نام Smile یا همان لبخند را داریم که در واقع یک اینفلوئنسر در فضای مجازی است. این دختر شعاری برای صدها هزار هوادار خود در سراسر دنیا دارد که با نامش همسو است: «لبخند بزنید». اما تناقضی که در این بین وجود دارد ظاهر اسمایل و گره خوردنش با شعار همیشه لبخند بزنید اوست. اسمایل همواره یک ماسک به صورت دارد و کسی لبخندش را نمی‌بیند؛ اما همگی را تشویق به لبخند زدن می‌کند. او دندان‌های خرگوشی درشتی دارد که از آنها بیزار است و سعی دارد تا با ارتودنسی آنها را به خیال خودش درست کند تا بتواند واقعا یک روز لبخند بزند.

اسمایل با خواهرانش زندگی می‌کند و صدها هزار دنبال کننده در فضای مجازی دارد اما همیشه ماسک به صورت می‌زند. او دختر سرزنده و شادابی است که حتی ماسکش را در هنگامی که از شکمش به قار و قور می‌افتد و به شدت گرسنه است هم در نمی‌آورد تا مبادا بقیه دندان‌های خرگوشی‌اش را ببینند. او دنیا را زیبا و شگفت انگیز می‌بیند اما خودش را به آن زیبایی که باید ببیند، نمی‌بیند و از این مساله رنج می‌برد.

این دو کاراکتر در محیط یک فروشگاه بزرگ (یک مال شاپ) با یکدیگر برخورد می‌کنند، گوشی‌های همدیگر را اشتباهی برمی‌دارند و همین مساله باعث می‌شود که زندگی‌شان به هم گره بخورد. ملاقات‌های پی در پی آنان کم کم رابطه‌ای بین این دو شخصیت شکل می‌دهد و هر یک از آنها زوایای تازه‌ای از جهان را به دیگری نشان می‌دهد. اسمایل همه چیز را «بامزه» (به ژاپنی بخوانید: کاواییییی!) می‌بیند و چری تاکنون این کلمه را نشنیده است. او سعی می‌کند که بفهمد چه چیزهایی در دنیا بامزه هستند و در حینی که این مساله را کشف می‌کند، احتمالا به «بامزه بودن» دندان‌های دختری که با او بیرون می‌رود هم پی‌می‌برد.

داستان انیمه ضرباهنگ بسیار درستی دارد و مدت زمان کوتاه آن باعث شده که به حاشیه کشیده نشود. هیچ صحنه اضافه‌ای در انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop به چشم نمی‌خورد. از زمانی که آشنایی چری با اسمایل رسما آغاز می‌شود، انیمه وارد فاز جدیدی می‌شود و رمانتیک بودن خود را به رخ می‌کشد. ارتباط گرفتن با این دو کاراکتر نوجوان که در دنیای نوجوانانه خود دچار مشکلاتی هستند کار سختی نیست؛ هر دوی آنها شخصیت‌هایی درونگرا و خجالتی هستند و تفاوتی که بین‌شان وجود دارد اینست که یکی این مساله را پشت ماسک و با استفاده از فضای مجازی پنهان می‌کند و دیگری این کار را پشت ابیات اشعار هایکو خود انجام می‌دهد.

تقابل سنت و مدرنیته‌ای که در بین این دو شخصیت وجود دارد باعث شده که شیمی بین آنها بهتر صورت بگیرد چرا که با وجود این تقابل، وجه تشابهات زیادی نیز بین آنها وجود دارد. همانطور که چند بار گفتم، هسته اصلی که این دو شخصیت و زندگی‌شان را به هم گره می‌زند همان درونگرا بودن است. اسمایل به همه می‌گوید که بخندید و خودش پشت نقابش می‌خندد، نمی‌خواهد خنده‌هایش را با دیگران به اشتراک بگذارد اما تقریبا هرچیز دیگری که فکر کنید را با هوادارانش به اشتراک می‌گذارد. چری اما شعرهایش را برای خودش می‌نویسد، نمی‌خواهد آنها را برای کسی بخواند و این دوست تخس اوست که شعرهای چری را به صورت گرافیتی در سراسر شهر دیوارنویسی می‌کند تا بقیه آن را بخوانند. در اینجا هم یکی از ابزار مدرن (دیوایس و اینترنت) استفاده می‌کند تا سرخوردگی‌ خود را پنهان کند و دیگری از ابزار سنتی (دیوارنویسی و فضای واقعی) این کار را انجام می‌دهد.

چری و اسمایل دو نوجوانی هستند که کمتر مانند آنها را در یک اثر عاشقانه دیده‌ایم. ماموریت مشترکی که این دو در ادامه داستان پیدا می‌کنند بهانه‌ای است که بیشتر پیش یکدیگر باشند. پیرمردی که می‌خواهد به یک موسیقی عاشقانه پیش از مرگش دوباره گوش کند و دنبال یک صفحه گرامافون قدیمی و نایاب می‌گردد تا بتواند این موسیقی را بار دیگر برای خودش پخش کند. چری و اسمایل به دنبال این صفحه گرامافون هستند و می‌خواهند زندگی پیرمرد را قبل از اینکه از دنیا برود، دوباره عاشقانه کنند. آنها در این ماموریت عاشقانه، خودشان کم کم دلباخته هم می‌شوند.

ماسک و هدفونی که هر دو کاراکتر استفاده می‌کنند به طور زیرپوستی ربط به دنیای کرونا زده امروزی دارند و به شدت می‌توان با این موارد همذات پنداری کرد. اگرچه خبری از ویروس منحوس کرونا در دنیای انیمه نیست و داستان به هیچ وجه به چنین چیزی اشاره نمی‌کند اما ماسک زدن اسمایل و همیشه همراه داشتن آن ناخودآگاه تماشاگر را یاد انسان‌های امروزی می‌اندازد و هدفون به گوش بودن چری و دوری‌اش از جامعه نیز حس و حال قرنطینه خانگی را به تماشاگر می‌دهد. افرادی که حالا طی این دو سه سال همه گیری ویروس، بیشتر دچار مشکلات روحی و روانی شدند و درونگراهایی که عمیقا در خود فرو رفتند و دنیای پساکرونا احتمالا چالش بزرگی برای آنها رقم خواهد زد. هر دو کاراکترهای انیمه با این بحران روبرو هستند و رد کردن آن برایشان بسیار سخت است. این موضوع در دنیای واقعی ما رخ خواهد داد و بحرانی پیش رویمان خواهد بود که شاید از خود ویروس، بدتر باشد.

انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop از رنگ بندی‌های شاد و به شدت تندی استفاده می‌کند؛ جهان را طوری رنگارنگ و شاد نشان می‌دهد که کاملا با درون شخصیت‌های اصلی‌اش تناقض دارد. ما با کاراکترهایی خاکستری روبرو هستیم که در این جهان شاد خودشان را قایم می‌کنند و اطرافیان آنها نیز کاملا متضاد این دو نفر رفتار می‌کنند. با پیشروی داستان قرار است که این موضوع عوض بشود و نکته جالب اینجاست که انیمه با پیشروی داستان از رنگ‌بندی‌های رئال‌تری استفاده می‌کند. به نظر می‌رسد که کارگردان می‌خواهد این موضوع را به ما یاد آوری کند که دو شخصیت اصلی تا پیش از اینکه به نحوه صحیح ارتباط برقرار کردن برسند، دنیای خود را غلوآمیز رنگ آمیزی می‌کردند و پشت این حجم از اغراق، پنهان شده بودند. آنها به تدریج و با رسیدن به واقعیت‌های زندگی، در جهانی واقعی‌تر نیز زندگی می‌کنند.

موسیقی نیز از دیگر عناصری است که کاملا در خدمت انیمه سینمایی Words Bubble Up Like Soda Pop درآمده است. موسیقی‌های تندی که در ابتدای کار پخش می‌شود همان حس و حالی که در سطور بالا ذکر شده را تداعی می‌کنند. یک شادی کاذب که مانند هاله‌ای شخصیت‌های داستان را دربرگرفته است. موسیقی‌‌های عاشقانه و کلاسیکی که با پیشروی انیمه شنیده می‌شود اما حال و هوای کاملا متفاوت‌تری دارند و به زندگی دو شخصیت اصلی بیشتر نزدیک می‌شوند.

انیمه Words Bubble Up Like Soda Pop یک عاشقانه تابستانه نوجوانانه تمام عیار است که می‌تواند با روح و قلب بیننده بازی کند و آن را مورد نوازش قرار دهد. شخصیت‌های آن دوست داشتنی و ملموس هستند و خبری از اغراق‌های همیشگی دنیای انیمه‌ها در آن نیست و خوشبختانه شوخی‌ها و المان‌های جنسی نیز در کار نیست و انیمه به تمام شخصیت‌های خود احترام کافی می‌گذارد. همچنین باید گفت برخلاف بسیاری از عاشقانه‌های اخیر انیمه‌های سینمایی اینجا خبری از یک داستان سورئال نیست و کاملا با یک اثر رئال عاشقانه روبرو هستیم که به خوبی روایت می‌شود؛ بالا و پایین خودش را دارد و ریتم هماهنگ و مفاهیم پس پرده آن واقعا ستودنیست.

Words Bubble Up Like Soda Pop به ما نشان می‌دهد که کلمات چه بار معنایی خاصی می‌توانند داشته باشند و وقتی بلند بلند ادا شوند چقدر متفاوت ظاهر می‌شوند. کلمات واقعا مانند نوشابه‌های گازدار می‌توانند حباب کنند و این حباب و مزه مزه کردن آن روی زبان) وقتی که به آرامی می‌ترکد و طعم شیرینش را به جا می‌گذارد، عمیقا به قلب و جان آدم رسوخ پیدا می‌کنند.

کیوهه ایشیگورو (Kyohei Ishiguro)، کارگردان انیمه تلویزیونی عاشقانه «دروغ تو در آوریل» (Your Lie in April) کارگردانی این اثر را برعهده داشته و دای ساتو (Dai Sato) که به عنوان فیلمنامه‌نویس در انیمه‌های مشهور و جاودانی چون Cowboy Bebop،Ghost in the Shell: Stand Alone Complex و Ergo Proxy همکاری داشته، فیلم‌نامه عاشقانه این انیمه را به رشته تحریر در آورده است.

با صدای بلند باید گفت دوستت دارم، غیر از این اگر باشد؛ دوست داشتن معنایی ندارد.