معرفی فیلم‌های جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۰ – سال سرد سکوت

نگاهی ساده و اجمالی به لیست فیلم‌های حاضر در بخش سودای سیمرغ جشنواره فجر امسال نشان می‌دهد نباید چندان انتظار غافلگیری داشت. نام کارگردانان، خلاصه داستان‌ها و و مضامینی که فیلم‌ها براساس آن‌ها ساخته شده‌اند نشان می‌دهد که نباید از جشنواره امسال توقع چندانی داشت. مگر این‌که مثل سال‌های گذشته فیلم اولی‌ها مانند ابد و یک روز و ایستاده در غبار تماشاگران را غافلگیر کند. مسعود کیمیایی محمدحسین مهدویان، رضا میرکریمی و بهروز شعیبی را باید نامدارترین کارگردانان حاضر در جشنواره امسال دانست.

مهدویان با هفتمین حضور پیاپی در جشنواره فیلم فجر امسال رکورددار حضور پیاپی در جشنواره فیلم فجر است. به جز این اسامی، سایر کارگردانان حاضر در جشنواره فیلم فجر یا فیلم اول‌شان را روانه جشنواره کرده‌اند یا نام‌های چندان مطرحی نیستند که بتوان از الان درباره کیفیت نهایی کارشان نظر داد. آیا در جشنواره فجر امسال باید شاهد غافلگیری باشیم؟ ممکن است. جشنواره فیلم فجر همیشه نشان داده در بدترین و خلوت‌ترین دوران برگزاری هم یکی دو تکخال برای غافلگیر کردن تماشاگران و علاقه‌مندان به سینما دارد.

2888-1

کارگردان: کیوان علی‌محمدی و علی‌اکبر حیدری

بازیگران: حمیدرضا پگاه، حامد کمیلی، امین حیایی، هادی حجازی‌فر

کیوان علی‌محمدی را با فیلم‌های روشنفکرانه‌ای که با اُمید بنکدار می‌ساخت به یاد می‌آوریم. فیلم‌هایی که فرم متفاوتی داشتند و توانستند دل منتقدان و تماشاگران سخت‌گیر سینما را به دست بیاورند. علی‌محمدی پس از جدایی از اُمید بنکدار همراه با علی‌اکبر حیدری فیلم جذاب و بامزه سینما شهر قصه را درباره تاریخ سینمای ایران ساخت که در جشنواره فجر دو سال پیش مورد توجه قرار گرفت. علی‌محمدی بعد از تجربه دل‌پذیر قبلی با علی اکبر حیدری سراغ سینمای جنگ رفته و طبق گفته خودش فیلم متفاوتی درباره جنگ تحمیلی ساخته است. فیلمی که طبق گفته کارگردان فضای متفاوتی دارد و قرار است نگاهی تازه به این ژانر قدیمی داشته باشد.

در خلاصه داستان فیلم آمده است:« یاران ناشناخته ام چون اختران سوخته چندان به خاک تیره فروریختند سرد که گفتی دیگر زمین همیشه شبی بی ستاره ماند. آهای ! این خون صبحگاه است گویی به سنگ فرش کاین گونه می تپد دل خورشید در قطره های آن…» از این خلاصه داستان نمی‌توان چیز زیادی متوجه شد، اما می‌توان اُمید داشت علی‌محمدی با توجه به توانایی‌هایش در ساخت آثاری متفاوت این بار هم فیلم متفاوتی درباره جنگ ایران و عراق ساخته باشد.

2-بدون قرار قبلی

کارگردان: بهروز شعیبی

بازیگران:پگاه آهنگرانی، مصطفی زمانی، صابر ابر، الهام کردا

بهروز شعیبی از آن کارگردانانی است که در همه ژانرها فیلم ساخته است.فیلم کودکانه باغ آلوچه، درام سیاسی روز بلوا، درام تاریخی سیانور و درام اجتماعی دهلیز. شعیبی این‌بار به سراغ اقتباس رفته و یکی از داستان‌های مصطفی مستور را برای اقتباس انتخاب کرده است. فیلم داستان دختری بنام یاسمن است که سال‌ها در خارج از کشور زندگی کرده و حالا بعد از مرگ پدرش به ایران برگشته و از میراثی که پدر برایش به یادگار گذاشته تعجب می‌کند.

با توجه به این‌که وجود کودکان اُتیسمی هم یکی از خطوط فرعی داستانی فیلم است به نظر می‌رسد با فیلمی اجتماعی روبه‌رو هستیم که قرار است (با توجه به فضای اکثر کارهای مصطفی مستور) داستانی اجتماعی با چاشنی عشق را روایت کند. با توجه به یک دست نبودن کارنامه بهروز شعیبی نمی‌توان درباره کیفیت نهایی این فیلم نظر قطعی داد و همین پیش‌بینی را سخت می‌کند. باید دید آیا بدون قرار قبلی جزء کارهای بهتر کارنامه شعیبی است یا نه؟

3-برف آخر

کارگردان: امیرحسین عسگری

بازیگران: امین حیایی، لادن مستوفی، مجید صالحی

امیرحسین عسگری که پیش از این با اولین فیلمش بدون مرز به جشنواره‌های خارجی هم راه پیدا کرده بود و جوایزی هم برده بود، در فیلم دومش سراغ داستانی اجتماعی درباره روزمرگی‌های یک دامپزشک رفته است. از داستان فیلم و حتی تیم بازیگران آن نمی‌توان چیز زیادی متوجه شد. نکته کنجکاوی‌برانگیز درباره این فیلم سرمایه‌گذاری احسان علیخانی است که پیش از این در فیلم دوم وحید جلیلوند بدون تاریخ، بدون امضاء هم سرمایه‌گذاری کرده بود، فیلمی که در جشنواره فجر بسیار موفق عمل کرد و جوایز مهمی مانند سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (برای نوید محمدزاده) را کسب کرد. باید دید این فیلم هم مانند فیلم قبلی احسان علیخانی می‌تواند در جشنواره فیلم فجر موفق باشد یا خیر.

4-بی‌رویا

کارگردان: آرین وزیر دفتری

بازیگران: طناز طباطبایی، صابر ابر، شادی کرم‌رودی

وزیر دفتری که در حوزه فیلم کوتاه چهره شناخته شده‌ای است و با فیلم کوتاه مثل بچه آدم در بخش سینه‌فونداسیون جشنواره فیلم کن هم حضور داشته با اولین فیلمش که داستان زنی بنام رویا که با دیدن یک دختر دچار تحول می‌شود به جشنواره فیلم فجر آمده است. هومن سیدی یکی از تهیه‌کنندگان بی‌رویا است و باید دید آیا حضور او به عنوان تهیه‌کننده باعث شده تجربه اول وزیر دفتری شبیه کارهای سیدی شود یا خیر. حضور طناز طباطبایی و صابر ابر که هر دو بازیگران گزیده کار و محبوبی هستند می‌تواند به جذابیت بی‌رویا بی‌افزاید. اما خطری که فیلم را تهدید می‌کند استفاده از تم تحول در یک فیلم اول است، تمی که به شدت مستعد کلیشه شدن است و می‌تواند فیلم اول وزیر دفتری را هم به یک اثر کلیشه‌ای تبدیل کند.

5-بی‌مادر

کارگردان: سیدمرتضی فاطمی

بازیگران: امیرآقایی، پژمان جمشیدی، میترا حجار

بی‌مادر یکی از کم سر و صداترین فیلم‌های حاضر در جشنواره فیلم فجر است. فیلمی که فقط می‌توان به گروه بازیگران آن که بعضی‌هایشان جزء گروه بازیگران سریال آقازاده بودند اشاره کرد. تهیه کننده فیلم هم محمدحسین مصباح است که پیش از این دو فیلم موفق پوست و یدو را تهیه کرده، باید منتظر ماند و دید کیفیت نهایی یکی از کم سر و صداترین فیلم‌های جشنواره فیلم فجر چگونه خواهد بود.

6-بیرو

کارگردان: مرتضی علی‌عباس میرزایی

بازیگران: حسین بیرانوند، مهران نائل

علی عباس میرزایی را با کارهای متفاوتش می‌شناسیم، فیلم‌هایی مانند انزوا و خون خدا که بسیار هم مورد توجه قرار گرفتند. او حالا سراغ یکی از تجربه‌نشده‌ترین ژانرها در سینمای ایران یعنی بیوگرافی ورزشی رفته است. فیلمی درباره علیرضا بیرانوند دروازه‌بان تیم ملی که قرار است زندگی سخت و مشقت‌بارش دست‌مایه فیلم تازه علی‌عباس میرزایی شود. فیلمی کنجکاوی‌برانگیز که با توجه به داستان و فضای متفاوتش می‌تواند از فیلم‌های موفق جشنواره امسال باشد.

7-خائن‌کشی

کارگردان: مسعود کیمیایی

بازیگران: پولاد کیمیایی، امیر آقایی، سارا بهرامی، مهران مدیری

مسعود کیمیایی به هرحال مسعود کیمیایی است و کارگردانی بزرگ. هر فیلمش فارغ از کیفیت نهایی اثر، جنجالی می‌شود. خائن‌کشی هم فیلمی پُربازیگر است که قرار است داستان چند رفیق که قصد زدن یک بانک برای کمک به دولت دکتر مصدق را تعریف کند. فیلم‌های کیمیایی در سال‌های اخیر کیفیت آثار سال‌های جوانی او را ندارند و فیلم‌هایی شلخته و شعاری هستند که حوصله تماشاگر را به هنگام تماشا سر می‌برند. اما با توجه به هوش و سینماشناسی کیمیایی هنوز می‌توان اُمید داشت که بالاخره فیلم خوب دوران کهن‌سالی‌اش را بسازد. کسی چه می‌داند شاید خائن‌کشی همان فیلم باشد.

8- دِرب

کارگردان: سید هادی محقق

بازیگران: سیدهادی محقق، محمدظاهر اقبالی

ممیرو، فیلم قبلی سیدهادی محقق یکی از دردناک‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین فیلم‌های سال‌های اخیر سینمای ایران بود که توجه همه را به سیدهادی محقق جلب کرد. او در دومین فیلمش سراغ یک داستان ساده رفته، داستان مامور برقی که فرار است برق یک خانه دوراُفتاده را وصل کند. با توجه به فیلم اول محقق و تهیه‌کنندگی مجید برزگر به نظر می‌رسد دِرب بیشتر فیلم اتمسفر و حال و هوا باشد تا داستان. اگر محقق توانسته باشد همان تجربه حسی ویرانگر ممیرو را در این فیلم هم به تماشاگر منتقل کند باید گفت دِرب یکی از فیلم‌های مهم جشنواره امسال است.

9-دسته دختران

کارگردان: منیر قیدی

بازیگران: نیکی کریمی، پانته‌آ پناهی‌ها، هدی زین‌العابدین

ویلایی‌های منیر قیدی در جشنواره سال 1395 بسیار مورد توجه قرار گرفت. داستان متفاوت آن در کنار بازی‌های خوب و توانایی کارگردان در روایت یک قصه کاملاً زنانه در دل جنگ باعث شده بود ویلایی‌ها یکی از فیلم‌های موفق آن سال باشد. فیلم جدید منیر قیدی هم داستانی درباره مقاومت زنان در سال‌های ابتدایی جنگ دارد. حضور یک نویسنده توانا مانند ابراهیم امینی در تیم نویسندگان باعث می‌شود به آینده دسته دختران و موفقیتش در جشنواره فیلم فجر اُمیدوار باشیم. در جشنواره فجر امسال که نام‌های چندان مهمی در آن حضور ندارند، می‌توان پیش‌بینی کرد که دسته دختران از فیلم‌های موفق و متفاوت جشنواره باشد.

10-شادروان

کارگردان: حسین نمازی

بازیگران: سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی

دومین تجربه حسین نمازی ملودرامی طنازانه است درباره مرگ ناگهانی یک پدر که با مرگش پسر خانواده را در یک موقعیت سخت اقتصادی قرار می‌دهد. تیم بازیگران فیلم کنجکاوی برانگیز است و خلاصه داستان آن هم نوید یک فیلم متفاوت را می‌دهد. باید منتظر ماند و دید آیا شادروان می‌تواند غافلگیری جشنواره فیلم فجر باشد یا این‌که این فیلم هم یکی از تجربه‌های ناکام جشنواره خواهد بود؟

11-شب طلایی

کارگردان: یوسف حاتمی‌کیا

بازیگران: حسن معجونی، مریم سعادت، یکتا ناصر

پسر ابراهیم حاتمی‌کیا،برخلاف پدر سراغ داستانی شهری با تیم بازیگرانی کنجکاوی‌برانگیز رفته است. البته شب طلایی حاتمی‌کیا را باید فیلم یک آقازاده هم دانست. این آقازاده بودن زمانی پُررنگ می‌شود که نام حاتمی‌کیا به عنوان تهیه‌کننده در تیتراژ اولین فیلم پسرش به چشم می‌خورد. باید دید آیا فیلم آقازاده حاتمی‌کیا هم مانند فیلم‌های اخیر پدر از منظر اصول‌گرایی گریزی به سیاست می‌زند یا سعی می‌کند داستانش را بی‌حاشیه تعریف کند. به هرحال آقازادگی عوارضی دارد که ممکن است تاثیرش را بر روی کیفیت نهایی یک فیلم سینمایی نشان دهد.

12- شهرک

کارگردان: علی حضرتی

بازیگران: ساعد سهیلی، مهتاب ثروتی، شاهرخ فروتنیان

شهرک هم فیلم یک آقازاده است. منتها این بار یک آقازاده سیاسی. علی حضرتی فرزند الیاس حضرتی نماینده اصلاح‌طلب دور پیشین مجلس که سابق بر این در تهیه چند فیلم نقش داشت این‌بار آستین‌ها را بالا زده و اولین فیلمش را کارگردانی کرده است. شهرک داستان جوانی بنام نوید فلاحتی است که عاشق بازیگری است و حالا در آستانه موفقیت و بازی در فیلم یک کارگردان بزرگ قرار گرفته است. حضرتی پیش از این نشان داده بود به تهیه فیلم‌های اجتماعی علاقه دارد. باید دید آیا شهرک هم یک درام اجتماعی است یا مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است.

13-صورت فلکی

کارگردان: حسین دارابی

بازیگران: مریلا زارعی، بهروز شعیبی

حسین دارابی مانند فیلم قبلی‌اش مصلحت که درامی سیاسی بود با کمک حوزه هنری سراغ یک داستان معمایی با مضمونی سیاسی رفته است. داستان یک زوج که در آستانه سفری به آلمان پروازشان لغو می‌شود و زن به تدریج متوجه می‌شود همسرش در کاری مربوط به فعالیت هسته‌ای کشور مشغول است. به همین خاطر تلاش می‌کند تا شوهرش را از ادامه آن کار منصرف کند و وقتی با مخالفت شوهرش روبه‌رو می‌شود خودش راساً اقدام می‌کند. مصلحت حسین دارابی در جشنواره قبل بسیار مورد توجه قرار گرفت و در چند رشته هم کاندیدا شد. به نظر می‌رسد صورت فلکی هم با توجه به تهیه کننده قدرتمندش و مضمون حاکمیت پسندش از شانس‌های اصلی جشنواره امسال باشد.

14-ضد

کارگردان: امیرعباس ربیعی

بازیگران: لیلا زارع، مهدی نصرتی، نادر سلیمانی

بعد از دو تریلر جذاب محمدحسین مهدویان یعنی ماجرای نیمروز و ماجرای نیمروز: ردخون نهادهای رسمی بیشتر از قبل به ساخت تریلرهایی درباره حوادث ملتهب ابتدای انقلاب اسلامی علاقه‌مند شدند. ضد هم آخرین تجربه حوزه هنری در این فضا است. کارگردان فیلم امیرعباس ربیعی است که پیش از این لباس شخصی را با داستانی به شدت سیاسی و فضاسازی مناسب ساخته بود این بار هم سراغ داستانی درباره آن دوره تاریخی رفته است. داستان ضد هم درباره یکی از حوادث ملتهب انقلاب اسلامی است که باید دید آیا ربیعی توانسته فیلم متفاوتی درباره آن حادثه ملتهب (که هنوز مشخص نیست کدام حادثه است) بسازد یا خیر.

15-علفزار

کارگردان: کاظم دانش

بازیگران: پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، ستاره پسیانی

علفزار دومین تجربه بهرام رادان در حوزه تهیه‌کنندگی بعد از فیلم جوان‌پسند گربه سیاه است. داستان علفزار هم مانند گربه سیاه مضمونی اجتماعی دارد و قصه یک بازپرس را روایت می‌کند که سال‌ها پیش همراه دختری معتاد بوده و بعد از ترک به زندگی خود مشغول است، که آن دختر معتاد بعد از سال‌ها نزد او برمی‌گردد و تقاضایی را مطرح می‌کند. داستان فیلم و حتی یکی از بازیگران اصلی آن (سارا بهرامی) از نقاط مشترک علفزار با ملودرام ناموفق بهروز شعیبی است. باید دید آیا کاظم دانش توانسته این خط قصه ملتهب را بدل به فیلمی تاثیرگذار کند یا مانند دارکوب، علفزار هم بدل به تجربه‌ای ناکام می‌شود.

16-لایه‌های دروغ

کارگردان: رامین سهراب

بازیگران: رامین سهراب، جسیکا وولف، نادر فلاح

لایه‌های دروغ فیلمی است محصول مشترک ایران و فنلاند که به بخش مسابقه سینمای ایران راه یافته است. سینمای ایران در زمینه ساخت محصولات مشترک بین‌المللی تجربه موفقی نداشته و همیشه در این زمینه ناکام بوده است. باید دید فیلم رامین سهراب که در ژانر اکشن ساخته شده آیا می‌تواند به اثری موفق تبدیل شود (و به لیست بهترین فیلم اکشن ایرانی راه یابد) و به ناکامی این محصولات در سینمای ایران خاتمه دهد یا خیر.

17-ماهان

کارگردان: حمید شاه‌حاتمی

بازیگران: میررضا نظری، نگار جوکار، همایون ارشادی

ماهان را باید یکی از کم سر و صدا ترین و عجیب‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال دانست، فیلمی که نه کارگردان نامداری دارد، نه داستان شوق برانگیزی و نه تیم بازیگری مشهوری. فقط با توجه به سابقه تهیه‌کننده کار می‌توان حدس زد فیلمی ملودرام باشد. آیا می‌توان ماهان را غافلگیری جشنواره امسال دانست؟ بسیار بعید است.

18-مرد بازنده

کارگردان: محمدحسین مهدویان

بازیگران: جواد عزتی، رعنا آزادی‌ور

بزرگ‌نمایی نیست اگر محمدحسین مهدویان را در کنار یکی دو نفر دیگر موفق‌ترین کارگردان سینمای ایران دانست. کارگردانی که سه فیلم اولش اتفاقات بزرگی در سینمای ایران بود و فیلم‌های بعدی‌اش بیان‌گر توانایی و تسلط حیرت‌انگیز او بر مدیوم سینما. مهدویان که با ولع و شوق سیری‌ناپذیری فیلم می‌سازد امسال با یک فیلم معمایی به جشنواره فیلم فجر پاگذاشته و از همین الان فیلمش کنجکاوی برانگیزترین فیلم جشنواره است. فیلمی که داستان دو خطی‌اش که به مفاسد اقتصادی ربط دارد کنجکاوی‌ها را برانگیخته و تیم بازیگرانش که همه بر استعدادشان مهر تایید زده‌اند همگی نشان‌دهنده این است که قرار است با فیلمی متفاوت طرف باشیم. مرد بازنده از همین الان کنجکاوی‌برانگیزترین فیلم جشنواره است. فیلمی که می‌تواند موقعیت مهدویان به عنوان بهترین کارگردان نسل خودش را تثبیت کند.

19- ملاقات خصوصی

کارگردان: اُمید شمس

بازیگران: پریناز ایزدیار، هوتن شکیبا، رویا تیموریان

ملاقات خصوصی خط داستانی به شدت کنجکاوی‌برانگیزی دارد.فیلم داستانی عاشقانه را روایت می‌کند که بهمن ارک که به همراه برادرش فیلم موفق پوست را ساخته یکی از نویسندگان آن است. فیلم داستان دختری بنام پروانه است که در خانواده‌ای فقیر زندگی می‌کند، پدرش زندانی و برادرش تحت تعقیب است. فرهاد هم‌بندی پدرش که بابت کارهای پدرش با پروانه در ارتباط است عاشق او می‌شود چرا که پروانه شبیه خواهر مرحوم اوست. فرهاد از پروانه می‌خواهد با شناسنامه خواهرش به ملاقات اودر زندان برود.  داستان فیلم به شدت کنجکاوی برانگیز است و می‌تواند یکی از موفق‌ترین فیلم‌های جشنواره امسال باشد. ملاقات خصوصی از آن فیلم‌هایی است که از الان می‌توان منتظر تماشای آن بود.

20- موقعیت مهدی (باکری)

کارگردان: هادی حجازی‌فر

بازیگران: هادی حجازی‌فر، ژیلا شاهی

حجازی‌فر بازیگر بسیار خوبی است. او در زمینه فیلم‌نامه نویسی هم با آتابای طبع‌آزمایی کرد که چندان موفق نبود. حالا اولین فیلمش را درباره شهید باکری کارگردانی کرده. فیلم سختی که در ابتدا قرار بود یک مینی‌سریال پنج قسمتی باشد، حالا تبدیل به یک فیلم‌ سینمایی شده است. حضور ابراهیم امینی به عنوان یک نویسنده توانمند در کنار هادی حجازی‌فر این اُمید را ایجاد می‌کند که موقعیت مهدی فیلم کلیشه‌ای از کار درنیاید. اگر حجازی‌فر بتواند فیلم اولش را با موفقیت بسازد، می‌توان اُمیدوار بود که کارگردان بزرگی به سینمای ایران اضافه شود.

21-نگهبان شب

کارگردان: رضا میرکریمی

بازیگران: محسن کیایی، ویشکا آسایش، تورج الوند

میرکریمی را با ساختن آثاری با مضامین دینی و انسانی می‌شناسیم. آثاری که امر قدسی در آن اولویت دارد. نگهبان شب در بی‌خبری مطلق ساخته شد. خبر کنجکاوی‌برانگیز اولیه آن حضور نوید محمدزاده در فیلم بود که بعد از ابتلای او به کرونا محسن کیایی جایگزینش شد. داستانی هم از فیلم برون نیامده تا بشود درباره آن حدس‌هایی زد. می‌ماند فقط یک اُمید که فیلم کیفیت آثار درخشان میرکریمی را داشته باشد.

22-نمور

کارگردان: داوود بیدل

بازیگران: محمدرضا علیمردانی، سمیرا حسن‌پور، بهاره کیان افشار

نمور داستانی ملودرام دارد که کیفیت نهایی آن بستگی به این دارد که کارگردان چگونه آن را پرداخت کند. فعلاً کنجکاوی‌برانگیزترین موضوع فیلم، بازی محمدرضا علیمردانی در یک نقش جدی است. نقشی که می‌تواند برای او یک سکوی پرتاب برای موفقیت بیشتر در عرصه بازیگری باشد.