با بهترین فیلم‌های اکشن ایرانی آشنا شوید

اکشن، ژانری ست که در آن قهرمان فیلم در معرض خطرات فیزیکی قرار می‌گیرد و برای نجات خود مجبور است بر آمادگی جسمانی و بدنی‌اش تکیه کند. برای بسیاری، سینما مساوی ست با همین گونه فیلم‌ها. آدم‌هایی که برای تماشای بزن بزن‌های قهرمان‌های مورد علاقه‌یشان پا به سالن سینما می‌گذاشتند و شب‌ها در رویاهایشان خود را به جای آن‌ها تصور می‌کردند.

دهه‌های شصت و هفتاد، دوره اوج فیلم‌های اکشن در سینمای ما بودند. سینمای ایران که بعد از انقلاب و با روی‌گردانی از فیلم فارسی‌ها و فیلم‌های خارجی، بخش عمده‌ای از موضوعات و درونمایه‌های خود را از دست داده‌بود، بهترین مجال برای ساختن فیلم‌های اکشن و نمایش دادن رشادت‌های مردانه را در اختیار فیلمسازان ایرانی قرار می‌داد. در این نوشتار قصد داریم بهترین فیلم های اکشن ایرانی را معرفی کنیم.

تاراج (1364)

کارگردان	ایرج قادری
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، بهزاد جوانبخش، فخری خوروش
سال انتشار	۱۳۶۳

در سال 1364 «ایرج قادری» فیلم تاراج را ساخت. قهرمان این فیلم با بازی جمشید هاشم‌پور، زینال بندری بود. در مطلب مربوط به قهرمانان ماندگار سینمای ایران به اهمیت جمشید هاشم‌پور به عنوان یگانه قهرمان‌ فیلم‎های اکشن آن سال‌ها اشاره کردم. ستاره‎ای که مردم به شوق دیدن حرکات و میمیک خاصش بلیط می‌خریدند و به سینما می‌رفتند. در آن زمان سینما برای خیلی‌ها مساوی با فیلم اکشن و از آن هم بالاتر مساوی با جمشید هاشم‌پور بود.

در فیلم سینمایی ایرانی اکشن تاراج، ستوان احمد، زینال بندری را که قاچاقچی‌ سابقه دار ترباک است به زندان می‌اندازد. پس از آزادی پیش از موعد او به خاطر حسن رفتار، زینال در دستگیری عاملان قاچاق تریاک به احمد کمک می‎کند تا از حبس دوباره خود جلوگیری کند. بین زینال و احمد دوستی‌ای شکل می‌گیرد. بعد از منهدم شدن شبکه توزیع تریاک این بار هرویین اقبال می‌یابد. زینال متوجه می‎شود که پسر خودش، صبری هم گرفتار این دام شده است. ترک دادن پسرش هم از کنش‌های قهرمانانه زینال بندری ست. مبارزه با قاچاقچیان مواد مخدر در نهایت هم احمد و هم زینال را از پا در می‌آورد تا این اثر در لیست بهترین فیلم اکشن ایرانی قرار بگیرد.

کانی مانگا (1366)

کارگردان	سیف‌الله داد
بازیگران	فرامرز قریبیان، عبدالرضا اکبری، علی ثابت
سال انتشار	۱۳۶۶

نام این فیلم ایرانی اکشن از رویدادگاه آن، یعنی منطقه‌ای در کردستان گرفته شده‌است. در ظاهر شاید کانی مانگا را بتوان در شمار فیلم‌های جنگی طبقه‌بندی کرد اما درگیری‌های جذاب جناح‌های مخالف، کانی مانگا را از یک اثر جنگی صرف بالاتر برده‌است. فیلمی که نه فقط به خاطر موضوع میهن‌پرستانه آن بلکه به خاطر درونمایه‌های جاسوسی، خیانت و از همه مهم‌تر اکشنش مورد توجه مخاطب قرار گرفت.

کانی‌ مانگا رکورددار طولانی‌ترین اکران در تاریخ سینمای ایران با پانزده سال نمایش است و از مهمترین و بهترین فیلم های اکشن ایرانی به حساب می‌آید. ستارگان فیلم، فرامرز قریبیان، علی ثابت‌فر و عبدالرضا اکبری هستند. داستان این فیلم، به کارگردانی سیف‌الله داد، درباره یک هواپیمای جنگی دشمن است که در منطقه کانی مانگا سقوط می‌کند. نیروهای ایرانی تلاش می‌کنند خلبان این جنگنده را به اسارت دربیاورند اما موفق نمی‌شوند زیرا گروهی از چریک‌های کرد بر سر راهشان مانع ایجاد می‌کنند. نبرد مهیج نهایی فیلم به نفع نیروهای ایرانی به پایان می‌رسد.

افعی (1371)

کارگردان	محمدرضا اعلامی
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، ایلوش خوشابه، کامران باختر
سال انتشار	۱۳۷۱

باز هم جمشید هاشم‌پور و باز هم نبردهای قهرمانانه. افعی نوشته و ساخته مرحوم محمدرضا اعلامی ست. داستان فیلم درباره یک گروه مسلح به نام افعی ست که زیر نظر شخصی به نام بکتاش به شکل خودجوش به برقراری نظم می‌پردازند. هدف عملیاتی که در فیلم نمایش داده می‌شود، تلاش برای جلوگیری از خروج غیرقانونی عده‌ای از مرزهای کشور است.

از نکات قابل توجه سینمایی اکشن ایرانی افعی، یکی اکران طولانی مدت آن که تا سال 1385 به طول انجامید و دیگری حضور ایلوش خوشابه، قهرمان پرورش اندام ایرانی، در مقام بازیگر بود. به علاوه حضور بهاره رهنمای نوجوان در این فیلم هم حایز اهمیت است که به نوعی نقدی خویشتابانه در زمره بهترین فیلم های اکشن ایرانی است.

یاران (1372)

کارگردان	ناصر مهدی‌پور
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، ایلوش خوشابه، مهشید افشارزاده
سال انتشار	۱۳۷۲

یاران، به کارگردانی ناصر مهدی‌پور هم یکی از آن فیلم‌های حادثه‌ای جنگی دهه هفتاد با حضور جمشید هاشم‌پور بود. فیلمنامه این فیلم ایرانی اکشن را احمدرضا معتمدی با درونمایه‌ای سیاسی نوشته‌بود. داستان فیلم درباره یک جوان تحصیل‌کرده و اتفاقا رزمی‌کار ایرانی ست که در آستانه انقلاب به ایران می‌آید تا بر علیه رژیم پهلوی مبارزه کند. پدرزن او، که یک تیمسار است تلاش می‌کند برای اثبات وفاداری‌اش به رژیم،  خود، داماد خرابکارش را دستگیر کند.

افت و خیزهای داستان و موش و گربه بازی‌های بهرام و تیمسار، فیلم را به اثری مهیج تبدیل کرده‌است. همچنین، سنگدلی نیروهای امنیتی، مخصوصا در پایان فیلم، قلب مخاطب را به درد می‌آورد و یاران را به یکی از دراماتیک‌ترین آثار در بین بهترین فیلم های اکشن ایرانی است.

نیش (1373)

کارگردان	همایون اسعدیان
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، ابوالفضل پورعرب، غلامحسین لطفی
سال انتشار	۱۳۷۳

همایون اسعدیان با در کنار هم قرار دادن دو بازیگر کاریزماتیک سینمای آن روزها، یعنی جمشید هاشم‌پور و ابوالفضل پورعرب، موفق به خلق یک اکشن ماجرایی چشم‌نواز شد. در فیلمنامه فیلم که رضا اسماعیلی آن را نوشته‌است، شباهت‌های غیر قابل انکاری با تاراج قابل ردیابی ست.

داستان این فیلم سینمایی ایرانی اکشن، درباره یک سروان نیروی انتظامی ست که برای یافتن عاملین قتل دردناک همسر و فرزندش، مجبور می‌شود دست به دامن یک قاچاقچی قدیمی شود. مثل هر فیلم دیگری در این ژانر، نیش هم پر از صحنه‌های دلهره‌آور و مهیج است.

سرعت (1375)

کارگردان	محمدحسین لطیفی
بازیگران	عبدالرضا اکبری، حسین یاری، پرستو گلستانی
سال انتشار	۱۳۷۵

محمد حسین لطیفی در میانه دهه هفتاد، دست به ساخت یک فیلم حادثه‌ای مهیج زد. داستان فیلم که درباره مسابقات اتومبیل‌رانی بود، به خودی خود فضای مناسب برای یک فیلم اکشن را به سازندگان می‌داد. به علاوه، بازگشت قهرمان‌های قدیمی به عرصه، از موضوعات همیشه جذاب پرده نقره‌ای ست.

 سرعت یکی از ماندگارترین نقش‌آفرینی‌های حسین یاری بود. داستان این سینمایی اکشن ایرانی درباره یک تیم اتومبیلرانی ست که در آستانه مسابقه راننده خود را از دست می‌دهد. حالا این شرکت، مجبور است برای بازگشت به میادین از دوستی قدیمی که مدتی ست اتومبیل‌رانی را کنار گذاشته‌است کمک بگیرد.

رنجر (1378)

کارگردان	احمد مرادپور
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، جمشید شاه‌محمدی، فخرالدین صدیق‌شریف
سال انتشار	۱۳۷۸

بهزاد بهزادپور که بیش از هر چیز او را با کارگردانی فیلم خداحافظ رفیق می‌شناسیم، فیلمنامه فیلم رنجر را برای کارگردانی احمد مرادپور نوشت. رنجر هم یکی از فیلم‌های حادثه‌ای بود که در جبهه جنگ ایران و عراق اتفاق می‌افتاد.

مرتضی، یک اسیر ایرانی برای فرار از اردوگاه، سعی می‌کند با تمرین حرکات رزمی خود را آماده کند.هدف او، بردن لیستی از اسرای ایرانی به ایران است. مرتضی برای نیل به این مقصود، کاری می‌کند که او را در سلول انفرادی محبوس کنند. در فرصتی مناسب، با از سر راه برداشتن نگهبان و به کمک یک کامیون از اردوگاه خارج می‌شود. تعقیب و گریز میان او و نیروهای عراقی و مخصوصا نبرد نهایی در نزدیکی مرز ایران از جذابیت‌های رنجر است.

نگار (1395)

کارگردان	رامبد جوان
بازیگران	نگار جواهریان، محمدرضا فروتن، مانی حقیقی
سال انتشار	۱۳۹۶

نگار، از بهترین ساخته‌های سینمایی رامبد جوان است. فیلمنامه فیلم را احسان گودرزی نوشته‌است و نگار جواهریان، محمدرضا فروتن، مانی حقیقی و علیرضا شجاع‌نوری، بازیگران اصلی این فیلم پرستاره هستند.

سینمایی اکشن ایرانی نگار یک ماجرای پیچیده جنایی درباره سرمایه‌دار خردی ست که با ورشکست شدن خودکشی کرده‌است. دختر او، نگار، که به این روایت مشکوک است، تلاش می‌کند خودش از ماجرا سر دربیاورد. این هدف او را به دل حوادث خطرناکی می‌کشاند و از نگار فیلمی در ژانر جنایی- اکشن می‌سازد. نگار بهترین فیلم اکشن ایرانی این لیست است که یک قهرمان زن در آن به بزن بهادری می‌پردازد!

به وقت شام (1396)

کارگردان	ابراهیم حاتمی‌کیا
بازیگران	بابک حمیدیان، هادی حجازی‌فر، پیر داغر
سال انتشار	۱۳۹۶

به وقت شام یک فیلم پرهزینه جنگی- ماجرایی به کارگردانی و نویسندگی ابراهیم حاتمی‌کیا ست. ماجرای اصلی این فیلم سینمایی ایرانی اکشن، درباره یونس و علی، یک پدر و پسر خلبان است که مجبور می‌شوند پروازی را برای نیروهای داعش هدایت کنند. آن‌ها برای نجات مردم اسیر، مجبور به رشادت‌ و از جان گذشتگی هستند.

دست گذاشتن روی داعش به عنوان یک گروه خطرناک در حال رشد در منطقه و نبردهای شجاعانه‌ای که در نیمه پایانی فیلم و در هواپیما اتفاق می‌افتد، به وقت شام را به یک اکشن مهیج تبدیل می‌کند و آن را جزو جدیدترین آثار در فهرست بهترین فیلم های اکشن ایرانی جای می‌دهد.

روزصفر (1399)

کارگردان	سعید ملکان
بازیگران	امیر جدیدی، ساعد سهیلی، تینو صالحی
سال انتشار	۱۳۹۸

روز صفر، به کارگردانی سعید ملکان و نویسندگی بهرام توکلی بهترین فیلم هیجانی ایرانی است که در سال‌ها اخیر منتشر شده. موضوع میهن‌پرستانه، کشمکش‌های قوی، قهرمان جذاب و داستان باورپذیر، از مهم‌ترین ویژگی‌های فیلم ایرانی اکشن روز صفر است. با آن که ژانر و موضوع فیلم در سینمای ما مهجور است اما روز صفر به یک کپی از فیلم‌های معمایی هالیوودی بدل نشده و برعکس کاملا ایرانی ست.

داستان فیلم، ماجرای واقعی دستگیری تروریست معروف، عبدالمالک ریگی، به وسیله نیروهای امنیتی ایرانی را به تصویر می‌کشد. زاویه دید فیلم، نزدیک به قهرمان آن، یعنی رضا (امیر جدیدی)، مامور ویژه اطلاعات است که رفتارهای متهورانه‌اش منشا هیجان حاکم بر فیلم است.

سخن پایانی درباره‌ی لیست بهترین فیلم اکشن ایرانی

در سال‌های گذشته ساخت آثار سینمایی اکشن ایرانی از رونق افتاده‌اند. دلیل این زمین‌خوردگی را می‌توان در ناتوانی پروداکشن، نبود بازیگران توانا و مناسب این ژانر، نبود نویسنده‌ی نویسندگان چیره‌دست در این گونه، در دسترس بودن ساخته‌های با کیفیت خارجی و در نتیجه بی‌علاقگی تماشاچی جستجو کرد. به این ترتیب، فیلم ایرانی اکشن فراوانی را نمی‌توان یافت. با این وجود، در این لیست بهترین فیلم های اکشن ایرانی را برگزیدیم. شما چه آثار دیگری را در شایسته‌ی قرارگیری در لیست بهترین فیلم اکشن ایرانی می‌دانید؟ آن را با ما در میان بگذارید.