مقاله «وقتش رسیده تا جلوی دنیای سینمایی مارول گرفته شود» توسط مارشال هانوروف در وبسایت Tom’s Guide در تاریخ ۱۲ نوامبر سال ۲۰۲۱ منتشر شده است. ویجیاتو ترجمه آن را در دسترس شما قرار می‌دهد.
دنیای سینمایی مارول یک روند موفق را پشت سر گذاشته است. به وسیله چند ده فیلم و سریال و چندین اسپین‌آف کوچک‌تر، این دنیا توانسته از سال ۲۰۰۸ که فیلم Iron Man اکران شد، رسانه‌ها را در چنگال خود درآورد. این پروژه به تنهایی توانست قوانین بلاک‌باسترهای هالیوودی را تغییر دهد و وضعیت ابرقهرمانان را از جایگاه فرعی به جایگاه اصلی تغییر دهد. به طور خلاصه، دنیای سینمایی مارول در نوک دنیا قرار گرفته است. برای همین است که حالا باید کنار برود؛ در حالی که هنوز در اوج قرار دارد.
نمی‌توان انکار کرد که دنیای سینمایی مارول به طور عمومی تأثیرات عمیقی هم روی صنعت فیلم و هم فرهنگ عمومی گذاشته اما در عین حال نیز نمی‌توان چشم پوشی کرد که این پروژه حالا سنگین و بی‌هدف است. دنیای سینمایی مارول با وفاداری نسبت به فرمول کمیک‌های مارول طرفداران مشتاق را نگه می‌دارد. اما با انجام این کار، باعث بازسازی تمام مشکلاتی می‌شود که کمیک‌های مارول با آن‌ها دست و پنجه نرک می‌کنند.
مطلب پیشنهادی:آشنایی با مرد عنکبوتی ۲۰۹۹ – اسپایدرمنی از آینده‌ی ناگوار مارولاسپایدی سایبرپانکی
چه چیزی باعث پیشروی دنیای سینمایی مارول می‌شود؟
قبل از این که عمیق‌تر شویم، باید توضیح دهم که هیچ مشکلی با دنیای سینمایی مارول ندارم. در واقع، احساس می‌کردم که برای مدتی به شدت روی آن متمرکز بودم. فکر می‌کردم که فاز نخست دنیای سینمایی مارول شامل برخی از وفادارترین تصویرسازی‌ها از ابرقهرمانانی است که تا به حال دیده‌ام. و The Avengers سال ۲۰۱۲ با هر چیزی که قبلاً در سینما دیده‌ام تفاوت داشت. من حتی بیش از ۲۵۰ ساعت از زمان‌های خالی خودم را صرف تماشای سریال‌های دنیای سینمایی مارول کردم، که شما اصلاً نباید این کار را کنید.
من دنیای سینمایی مارول را تا فیلم Avengers: Endgame دنبال کردم که یک پایان جاه‌طلبانه اما نقص‌دار برای یک تجربه جاه‌طلبانه اما نقص‌دار بود. بدون نیاز به تفسیر کل دنیای سینمایی مارول از ابتدا می‌توان دید که چرا این پروژه با موفقیت پیش رفت.
مارول استودیوز شخصیت‌های محبوب را با بازیگران کاریزماتیک ترکیب، سپس داستان‌های کمیک بوکی محبوب را اقتباس و تغییرات هوشمندانه‌ای برای ساخت یک فیلم اعمال کرد. مطمئناً دیگر فیلم‌های ابرقهرمانی نیز این کار را کرده بودند. چیزی که باعث تفاوت دنیای سینمایی مارول شد حواس جمعش به پیوستگی و کراس‌اوورها بود؛ دقیقاً مثل کمیک‌های مورد اقتباس.
تنها مشکل این است که دنیای سینمایی مارول از همان ابتدا به هدف خودش رسید. فیلم‌های Iron Man، The Incredible Hulk، Captain America: The First Avenger و Thor سرگرم‌کننده (و گاهی اوقات کاملاً عالی) بودند و به طور فوق العاده‌ای یک کراس‌اوور بزرگ تماشایی را پایه ریزی کردند. The Avengers تقریباً با این پیش زمینه به خوبی عرضه شد و یک اثر با شوخی‌های به جا، پیچش داستان‌های غیرقابل انتظار و از ابتدا تا انتها اکشن‌های خاطره انگیزی را ارائه کرد.
با این حال، همان طور که هر طرفدار کمیکی می‌تواند به شما بگوید، کراس‌اوورهای بزرگ بازگشت‌های تقلیل یافته‌ای دارند. مشکل دنیای سینمایی مارول از این جا شروع شد یک پروژه تیمی در طول زمان تبدیل به اثری فرمولی و قابل پیش‌بینی شد. به تمام داستان‌های اوریجینی فکر کنید که بعد از The Avengers باید تماشا می‌کردیم. و چند دنباله که دور خود می‌چرخیدند تا فیلم کراس‌اوور بزرگ بعدی ساخته شود.
باز هم به تمام این فیلمها فکر کنید که توانسته باشند با فرمول ابرقهرمانی یک حرکت هوشمدانه یا غیرقابل انتظار را پیدا کنند. خیلی زیاد نیستند. حتی فیلم‌هایی که سعی کردند این کار را کنند، مثل Eternals، الزاماً موفق به اجرای آن نشدند.
از همه بدتر این که فیلمها و سریال‌ها تقریباً به طور کامل تبدیل به آثاری فرعی شدند تا صرفاً مردم را به دنیای سینمایی مارول علاقه‌مند نگه دارند. به جایش، تمام این پروژه تبدیل به یک مسابقه شده تا ببینیم چه کسی می‌تواند اشارات بیشتری پیدا کند یا چه کسی می‌تواند سریع‌تر از دیگران خطوط داستانی پروژه‌های احتمالی آینده را حدس بزند. امتیاز بیشتر به کسی تعلق می‌گیرد که برای یک ژورنال فعالیت می‌کند و بتواند از این راه کلیک‌های بیشتری به دست آورد.
وقتی پروژه بعدی دنیای سینمایی مارول معرفی شد، حواستان باشد که داستان و حال و هوای آن فیلم و سریال چقدر پوشش داده می‌شود. چقدر از این پوشش به ایستراگ‌ها یا حدس و گمان‌های مربوط به وقتی که است سر و کله ایکس من پیدا می‌شود. این روشی سرسری برای مشغول شدن با رسانه‌هایی است که ما دنبال می‌کنیم اما این چیزی‌ست که دنیای سینمایی مارول باعث شده.
مطلب پیشنهادی:۹ همتای شخصیت‌های The Boys در دی‌سی و مارولسون = جاستیس لیگ؟
الهام گرفته از کمیک‌های مارول
با تمام این اوصاف، می‌گویم که هیچ کدام از این مشکلات به طور خاص مربوط به دنیای سینمایی مارول نیست. در واقع، وقتی فیلمها و سریال‌ها قصد داشتند تا جنبه‌های مثبت کمیک‌های مارول را بازسازی کنند، شاید به طور اتفاقی، جنبه‌های منفی آن‌ها را نیز بازسازی کردند.
برای این که به درک مسئل کمک کنم باید بگویم که من به واسطه سریال انیمیشنی X-Men: The Animated Series در اوایل دهه ۹۰ میلادی به دنیای وسیع مارول معرفی شدم. برای پنج فصل، این سریال یک شبکه پیچیده (حداقل برای بچه‌ها) از شخصیت‌ها و رابطه‌ها بود که هر از چند گاهی تبدیل به پلی بین ایکس من و دیگر قهرمانان مثل مرد عنکبوتی، دکتر استرنج و میس مارول میشد. پس از این که در دوران دبیرستان دوباره سراغ این سریال آمدم، مصمم بودم تا کمیک‌ها را دست اول بخوانم و داستان را ادامه دهم.
مشکل این جا بود که پس از سر زدن به کمیک فروشی محلی‌ام، هیچ ایده‌ای نداشتم که از کجا باید شروع کنم. داستان‌های کمیک‌های مارول مثل کارتون ایکس من ماجراجویی‌های مستقلی نیستند که در عرض چند سال پایان می‌یابند. در عوض، پیوستگی مارول تا همان اولین شماره Fantastic Four در سال ۱۹۶۱ گستره دارد (و حتی برخی دیگر از آثار پیش از آن!). کَنون شامل هزاران هزاران داستان، شخصیت و رویداد می‌شود که برخی از آن‌ها با دیگران مغایرت دارند و اکثر آن‌ها اصلاً دیگر در دسترس نبودند.
با این اوصاف اما من بهترین کاری که می‌توانستم را کردم و با مشورت با دیگران فهمیدم که خطوط داستانی حال حاضر از کجا شروع می‌شوند. در نهایت به اندازه کافی با ایکس من، اونجرز و تعدادی دیگر از قهرمانان آشنا شدم تا اساس ماجراهای موجود را متوجه شوم. سپس Avengers: Disassembled اتفاق افتاد و من فهمیدم که مارول چگونه رویدادهای بزرگ کراس‌اووری را هندل می‌کند.
بدون این که وارد جزئیات پیچیده شوم، مارول رویدادهای کراس‌اووری تقریباً سالیانه دارد که وضعیت عمومی دنیای مارول را تغییر می‌دهند و معمولاً پایان بخش به یک نبرد بزرگ با نوعی تهدید فاجعه آمیز هستند. Avengers: Disassembled اولین تجربه من بود و من خیلی زود فهمیدم که مطالعه ماهیانه کمیک اونجرز کافی نیست. برای این که داستان کافی را متوجه شوم، باید به طور ماهیانه کمیک‌های آیرون من، کاپیتان آمریکا، ثور، فنتستیک فور و مرد عنکبوتی را بخوانم و طبیعتاً بخرم. این کلی اطلاعات اضافه و کلی پول اضافه بود.
برای چند سال این چرخه را دنبال کردم. از House of M، Civil War و Siege تا Fear Itself. برخی کراس‌اوورهای نسبت به دیگران بهتر بودند اما هر کدام از آن‌ها شامل کلی داستان پس‌زمینه، کلی داستان جانبی و کلی داستان دنباله میشد.
در نهایت، من متوجه چیزی شدم: دنیاسازی پشت دنیاسازی مداوم (با هزینه‌ای به طور مداوم در حال افزایش) هیچگاه قرار نبود به پایانی برسد. من شدیداً نسبت به یک داستان علاقه‌مند می‌شدم اما مارول هیچوقت قرار نبود پالایشی انجام دهد. اگر من به دنبال یک پایان بودن، صرفاً باید برای خودم یک نقطه پایان پیدا می‌کردم.
به بیان دیگر، کمیک‌های مارول ۶۰ سال را مشغول ساخت یک افسانه در هم ریخته، تو در تو و غیرقابل درک به همراه شیب تند هزینه همیشگی (هم از نظر زمان و هم از نظر ثروت) بوده و هیچ راه ساده‌ای برای خروج از آن وجود ندارد. دنیای سینمایی مارول نیز همین کار را انجام داده است اما این بار این روند صرفاً یک دهه طول کشید.
هنگامی که این مطلب را می‌نویسم، دنیای سینمایی مارول می‌خواهد ۹ پروژه را در سال ۲۰۲۱ منتشر کند: ۴ فیلم و ۵ سریال تلویزیونی. با این که تماشاگران می‌توانند انتخاب کنند که کدامشان را می‌خواهند تماشا کنند اما احتمالاً برای این که بتوانید «تمام» داستان را به دست آورید باید همه‌شان را ببینید.
پرسش مطرح این است: هدف داشتن داستان کامل چیست؟ ظاهراً دنیای سینمایی مارول قرار است گسترش بیابد و گسترش بیابد و گسترش بیابد، دقیقاً مثل کمیک‌ها، تا این که دنبال کردن این افسانه‌های تو در تو غیرممکن شود. البته به جز برخی وقایع اصلی در پیوستگی.
مطلب پیشنهادی:۱۰ دوستی پایدار در دنیای مارول«خانه‌ی دوست کجاست؟»
با یک انفجار تمامش کن
پس راه جایگزین چیست؟ از نظر من، ساده است: پروژه دنیای سینمایی مارول را پیش از این که بیش از حد در هم و غیرقابل مدیریت شود به اتمام برسانید. کمیک‌های ماهیانه برای چنین راه‌حلی بیش از حد پیش رفته‌اند. ما برای همیشه گیر داستان‌های بی‌پایان و بازگشت‌های تقلیل یافته کراس‌اوورها هستیم. اما دنیای مشترک فیلمها به قدری تازه هستند که دنیای سینمایی مارول بتواند هنوز هم در اوج به پایان برسد.
نمی‌دانم دنیای سینمایی مارول دقیقاً چطور می‌تواند این کار را انجام دهد. من یک کارگردان یا یک تهیه کننده یا یک فیلم نامه نویس نیستم. اما می‌دانم که دنیای سینمایی مارول به همان دلیل من را از دست داد که کمیک‌های مارول من را از دست دادند، آن هم پس از این که سال‌ها از آن‌ها لذت بردم.
کمیک‌های ماهیانه انتظار دارند تا در طول زمان خوانندگان بیایند و بروند و شاید دنیای سینمایی مارول نیز بر اساس همین استراتژی پیش می‌رود. اما زمینه چینی برای یک پایان ثابت و مشخص باعث می‌شود هم راضی کننده و هم با جرئت باشد. ما از همین حالا می‌دانیم که داستان‌های ابرقهرمانی می‌توانند اساساً تا ابد ادامه پیدا کنند؛ تلاش برای به اتمام رساندنشان برای همیشه یک چالش بزرگ‌تر است.
این مطلب را با چند نظر در مورد Avengers: Endgame به اتمام می‌رسانم. وقتی که شروعش کردم، به نوعی احساساتی قوی در مورد فیلم نداشتم. اما چند ماه بعد، خودم را در حال تماشای مجدد قسمت‌های Arrested Development و Community دیدم: دو سیتکام که کارگردان‌های Avengers: Endgame، جو و آنتونی راسو، پیش از آن که به سراغ دنیای سینمایی مارول بیایند روی آن‌ها کار کرده بودند.
به شدت شگفت زده شدم که چقدر این سریال‌ها هوشمندانه، خلاقانه و لذت بخش به نظر می‌آمدند. راسوها فرمت سنتی سیتکام‌ها را تا سر حد تغییرش گسترش داده بودند و به داستان گویی غیر همزمان، شوخی‌های شدیداً وابسته به پیوستگی و برخی موضوعات عموماً نگران کننده تکیه کرده بودند. سپس دوباره به Avengers: Endgame فکر کردم: بیش از حد طولانی، بیش از حد جدی و فقط مقداری از خود راضی.
دنیای سینمایی مارول با قدرت شروع به کار کرد. تمام چیزی که حالا باقی مانده اجازه به پایان رسیدن آن است.
اصلا نکته افت مارول نیست! یارو که متن رو نوشته داره میگه تا اند گیم دیدم و دیگه دنبال نکردم. (یعنی درواقع تا اوج مارول رو دیده و نظر داده). ولی حرفش کاملا درسته. داره میگه که مارول نوع کمکیاش و فیلماش بی پایانه و شما باید همیشه اون رو دنبال کنید. یعنی هیچ وقت تموم نمیشه. و این ربطی به افت کردن یا نکردن مارول نداره دوستان
از وقتی ناتاشا رومانوف مرد برکتم تو مارول مرد???
منکه منتظرم یه سریال انیمه ای طور هم در‌مورد مارول بدن باحال میشه
به نظر من MCU فاز سه باید تموم میشد
مارول جهان خیلی بزرگی داره ولی دیگه اوکی تمومش کن نمیتونی که همرو بیاری تو دنیات
واسه پول دیزنی و مارول هر غلطی میکنن یه سری فن هم هستن که سر همین شخصیت های خیالی اعصابت رو خورد میکنن
تا حدودی موافقم فیلم های مارول تا فاز ۳ عالی بودن ولی فاز ۴ رو یکم خراب کرد مخصوصا با فیلم Black widow که داستانش تو فاز ۲ جریان داشت
راستش تا حدی موافقم هر چیزی یه پایانی باید داشته باشه در واقع از وقتی که با مارول آشنا شدم و فهمیدم شخصیت هاش از ۶۰ ۷۰ سال پیش ساخته شدن و همینجوری هم دارن ادامه میدن به خودم گفتم چجوری مخاطب ها شخصیت ها رو دنبال میکنن. آخه بعد از یه مدتی بی مزه میشن. MCU هم همینه بالاخره یه جایی باید پایان داشته باشه ولی فکر نکنم الان موقعش باشه هنوز جا برای داستان سرایی هست هرچند که مارول اخیرا رو به افول بوده اما باید منطقی نگاه کرد درسته که فیلم و سریال ها تو این فاز به پای فاز قبلی نمیرسه اما مهمترین دلیل افولش اینه که شخصیت های محبوب دیگه نیستن و به پایان راه خودشون رسیدن و جایگزین پیدا کردن برای شخصی که ده دوازده سال به بهترین شکل نمایش داده شده کار سختیه که جایگزین بزارن و همونجور که شخصیت قدیمیه به دل مخاطب نشسته این جدیده هم به دل مخاطب بشینه
شما فکرشو کن یه معلم داری که خیلی برات محبوبه اما اون میره و یه معلم خوب دیگه میاد هر دو معلم خوبن اما برای دانش آموز فرق داره
از نظر من مارول ضعیف تر شده اما در صورتی که بعضی از سیاست ها احمقانه مثل معرفی گرایش های جنسی نامطلوب به صورت گسترده و پایان بندی های عجیب و ضعیفش رو کنار بزاره میتونه برگرده و راحت میتونه تا دو تا اونجرز بعدی محتوا بسازه
یادمه یه چند وقت پیش کاپولا و اسکورسیزی گفتن که آثار ابر قهرمانی و خصوصا اونایی که مال مارولن باعث نابودی کل سینما میشن اون موقع توی کل سایتا چه داخلی چه خارجی پر بود از کامنت هیت و مسخره کردن این دوتا،یه کامنت بود که می‌گفت «آره اسپایدرمن نو وی هوم بهتر از پدرخوانده‌ست و شماها اگه بلدید بیاین بسازین و بلد نیستین و هیچی نمیدونید از فیلم سازی» الان که چند وقتی گذشته اکثرا با قاطعیت می‌دونن که مارول دیگه بدرد نمیخوره و شیره آثار ابر قهرمانی داره کشیده میشه
مارول بعده اند گیم که همونم یه مشکلاتی داشت دیگه چیزه خفنی بهمون نشون نداد(به غیر از لوکی و مون نایت) خدا کنه یه مدت متوقف بشن و بعدش با قدرت برگردن
تنها یه راه هست که میشه جلوی مارول و دیزنیو گرفته.اونم اینه که فاز ۱۳ بشه.۱۳ هم که عدد نحسیه.شاید بیخیالش بشن?
ولی بی شوخی باید بعد اندگیم یه چند سال باید میرفتن تو سکوت خبری. بعدا پر قدرت شروع کنن.نه اینطوری که هر ماه یه فیلم جدید منتش کنن
والا با این اثرای جدیدش خودش خودش رو نابود کرد بنظرم این موارد دلیل اصلی شکستش هستن
فان شدن و مسخره شدن
بها دادن به شخصیت های بی ربط
زیاد شدن اثر ها
نبود یک دلیل کافی برای بهم چسپوندن قطعه های پازل
تا وقتی اینقدرفیلماشون فروش میکنه وکلی مخاطب داره وحتی چرت ترین سریالشون مثل میس مارول نمره بالایی میگیره چرامتوقف کنن؟؟تواین فازم که کیفیت فیلماوسریالاشون بشدت افت کرده وداستان و فیلمنامه هم که تودیواریچیزه اب دوغ خیاری مثل اسپایدرمنnwh میدن به خوردمردم تابخوادم فروش میکنه(دوستان من خودم فن اسپایدرمنم ولی واقعا این فیلم اخری بشدت مزخرف بود)
من خودم مارول فن تعصبی هستم ولی تا حدی موافقم. نمیگم که کلا مارول هیچ فیلمی نده و از سینما بره. ولی به نظرم باید بعد از اندگیم یه استراحت چندساله به خودش میداد تا هم فیلم هاش پخته تر بشن هم این جو منفی علیه‌ش که میگه خیلی تو سینما حضور داره به وجود نیاد
واقعا موافقم بنظر من باید تو اند گیم تموم می شد ولی الان که ادامه داده اگه بخواد تمومش کنه تا ۱۰ سال دیگه طول میکشه
ببینین اصلا موضوع این نیست که باید ساخته شه یا نشه برای مدتی، کلاااااا باید از ساخت هر فیلم ابر قهرمانی دیگه ای در مارول جلو گیری کرد. مسائل حاشیه ای رو که دور بندازیم از فاز ۳ به بعد مارول افول وحشتناکی کرد، چند تا سریال خوب بجز لوکی و مون نایت تونستن تا حدودی فاز ۴ رو بالا بکشن ولی سریال هایی مثل میس مارول و فالکون و سرباز زمستان واقعا کشیدنش پایین
(این نظر شخصی بنده بود، اگر نظر دیگه ای دارین ریپلای کنین)
مارول دنیای سینمایی ساخته دلش میخواد تا ابد ادامه بده مشگلیه??
mcuچه برای مارول و چه برای دیزنی یک موفقیت عظیم بود،اونم از هر نظر.از لحاظ مالی،جلب نظر منتقدین،جلب نظر هواداران و چه و چه و چه!
اما الان تبدیل شده به یک باتلاق.باتلاقی که مارول و دیزنی هرچه بیشر درش دست و پا بزنند بیشتر و بیشتر درش فرو میرن.دیزنی که فاز نخوندم و نشنیدم به خودش میگیره و با وارد کردن قضایای فمینیسم،نژادپرستی و همجنسگرایی سعی در جلب نظر عده‌ای خاص داره،غافل از اینکه داره هواداران واقعی خودش رو هم از دست میده.دیگه الان ثابت شده است که mcu شده یک ماشین چاپ پول برای دیزنی و حالا خودتون فکر میکنید آیا دیزنی حاضره که ولش کنه؟!
طبیعیه چون اگه هر کمپانی دیگه‌ای هم جای دیزنی بود مثل کنه میچسبید به مارول و شخصیت‌هاش.ولی به نظرم نباید جلوش رو گرفت،باید اصلاحش کرد.یا حداقل برای یه مدت کوتاه باید mcu رو متوقف کرد که تا چند سال آینده با برنامه ریزی مستحکم تر و قوی‌تر دوباره برگرده.مدیران دیزنی و مارول هم باید عقل و شعورشون برسه و هرچیزی رو که فکر میکنن مخاطب جذب میکنه وارد mcu نکنن.تعداد آثار هم باید کمتر بشه یا حداقل اونایی که خیلی اهمیت ندارن نباید ساخته بشن.حتی میتونن بین اکران فیلمها فاصله بیشتری ایجاد کنند تا دیگه راجب کیفیت فیلم هم نگرانی وجود نداشته باشه.اینجوری هم کمیت داریم، هم کیفیت و کلی هوادار راضی و یه خروار پول.اگه حقوق کارمندانش رو هم افزایش بده که دیگه میشه نور علی نور!
با اینکه دنیای سینمایی مارول جدیدا مثل قبل نیست موافقم، ولی حیفه قبل اینکه F4 و جهش یافته هارو تو دنیای مارول ببینیم دنیاش تموم شه.