فیلم کمدی خانوادگی «درباره پدرم» در مورد روابط بین فرزندان بزرگسال با والدین خود حرف‌هایی برای گفتن دارد که آن را با زبان کمدی بیان می‌کند؛ اما آیا این اثر با حرف‌هایش نکته شاخصی برای مخاطب سخت‌گیر امروزی دارد یا خیر؟! برای یافتن این پاسخ با نقد فیلم About My Father همراه ویجیاتو باشید.
خلاصه داستان: مردی میان‌سال به همراه پدر، با تشویق نامزدش، آخر هفته را با خانواده ثروتمند و بسیار عجیب و غریب او می‌گذرانند. اما این گردهمایی به زودی به یک تضاد فرهنگی تبدیل می‌شود و به پدر و پسر اجازه می‌دهد تا معنای واقعی خانواده را کشف کنند.
پیش از بررسی فیلم بیایید در مورد بازیگر شاخص این اثر سینمایی حرف بزنیم؛ این واقعیت که او تابستان امسال ۸۰ ساله می‌شود، مانع از حضور رابرت دنیرو در پشت و جلوی دوربین نمی‌شود. دنیرو اخیرا برای هفتمین بار پدر شد و همچنین در فیلم «درباره پدرم» بار دیگر نقش یک پدر را بازی می‌کند. اما «درباره پدرم» یکی دیگر از کمدی‌های هزاره جدید دنیرو است («الان چه اتفاقی افتاد»، «آخرین وگاس»، «ملاقات با والدین« و خیلی‌های دیگر).
این بازیگر افسانه‌ای مدت هاست که با ژانر کمدی با موفقیت همراهی می‌کند. به عنوان مثال، کمدی‌های تیره و مستقل «سلام مامان!» ساخته برایان دی پالما و همچنین «سلطان کمدی» مارتین اسکورسیزی از آثار شاخص او هستند. از طرفی «فرار نیمه‌شب» نیز یک کمدی اکشن بسیار موفق در کارنامه کاری این بازیگر توانا است. اما نزدیکترین فیلم که دنیرو را به یک کمدی ناب استودیویی رساند در اواخر دهه هشتاد میلادی و فیلم «We’re No Angels» بود و ده سال بعد او فیلم موفق «Analyze This» را بازی کرد و با تقلید از آثار کلاسیک مافیایی مانند «پدرخوانده»، «رفقای خوب» و «کازینو»، خود را به عنوان یک کمدین تثبیت کرد.
رابرت دنیرو در ابتدا با ژانر کمدی عالی کار می‌کرد، اما با آمدن دنباله‌های ناتوان از آثار موفق او، همه چیز رنگ و بوی تکرار و دم دستی بودن به خود گرفت. در این سال‌ها کارنامه کاری دنیرو با کمدی‌های بد دنبال می‌شود و یکی از بزرگترین بازیگران تاریخ را با فیلم‌نامه‌‌های به شدت سطحی از دوران خوبش در این ژانر دور می‌کند. در واقع انتخاب‌های عجیب ستاره فیلم‌های «راننده تاکسی»، «گاو خشمگین» و «روزی روزگاری در آمریکا» اکنون به هر سفارشی جواب مثبت می‌دهد.
با این تفاسیر خبر خوب این است که «درباره پدرم» یک فیلم کمی بهتر از کمدی‌های فوق‌الذکر است، اما کماکان این اثر نیز به دور از اصطلاح «کمدی خوب» است. «درباره پدرم» با بازی رابرت دنیرو بر دشواری پدری که قهرمان اصلی داستان است و دوران پیری و بداخلاقی او تمرکز دارد؛ همانطور که از پوستر فیلم قابل درک است. در پوستر فیلم آمده است: «اگر او را ندیده‌اید، پس پدر سرسختی را ندیده‌اید». این جمله به ناچار هم انتظارات را بالا می‌برد و هم حس کنجکاوی را در بینندگان برمی انگیزد.
«درباره پدرم» با صدای راوی آغاز می‌شود که بر ریشه‌های ایتالیایی سباستین (سباستین مانیسکالکو) تأکید می‌کند. سباستین که اصالتا سیسیلی است، از کودکی تحت تأثیر پدرش سالوو (رابرت دنیرو) زندگی کرده است. سالوو یک آرایشگر مهاجر است که در کار خود کاملاً با استعداد به نظر می‌رسد. در همان ابتدا ما روند القای این هنر را توسط پدر به پسرش سباستین در سال‌های جوانی همراه با تاریخچه ایتالیایی خانواده با انیمیشن‌ها و طرح‌های زیبا می‌بینیم. سپس، خانواده نامزد آمریکایی او، الی (لزلی بیب) و پدر بدخلق سباستین با هم آشنا می‌شوند.
در واقع اینجا کلیشه‌ای است که سینمای آمریکا آن را بسیار دوست دارد. ما در این سناریو کلیشه‌ای می‌بینیم که الی عضوی از یک خانواده بسیار ثروتمند است، برخلاف سباستین که از خانواده‌ای متوسط است. در واقع، تایگر (کیم کاترال)، مادر الی، آنقدر چهره محبوب و ثروتمندی است که مدام در تلویزیون حضور دارد. اما همین عدم تناسب کلیشه‌ای بین دو خانواده، نخ کمدی و دریگری را بین یک پدر و پسر باز می‌کند. در واقع کل فیلم پیرامون همین ماجراست.
اگرچه تلاش برای خلق کمدی از دو ساختار خانوادگی فقیر و غنی متفاوت است، اما می‌بینیم که فیلم از کلیشههای بسیار غلیظی استفاده می‌کند، الزامات کمدی پوچ را به درستی برآورده نمی‌کند و در برخی موارد سعی دارد از برخی گفتمان‌ها و جنبش‌های زیربنایی حمایت کند. در واقع با وجود این‌که فیلم به مشکل مهاجرت و مهاجران می‌پردازد، اما با موفقیت زیبایی شناختی آن را در پرده نمایش نمی‌دهد. و با تاکید بر چهارم جولای (روز استقلال آمریکا) در پایان، ستایش آمریکایی به مفهومی بسیار کلیشه‌ای و محافظه کارانه از میهن منجر می‌شود.
بنابراین، باید بدانید این فیلم نه شما را می‌خنداند و نه شما را به فکر فرو می‌برد. البته «درباره پدرم» در واقع تلاش می‌کند تا بخشی از قدرت خود را از بازیگرانش بگیرد. قدرتی که به خصوص از رابرت دنیرو و یک نقش ایتالیایی دیگر شکل می‌گیرد. با این حال، با وجود این که دنیرو اخیراً در بسیاری از تولیدات ضعیف و غیرضروری دیده شده است، به نظر من آن آثار تاثیر منفی خود را بر دنیرو گذاشته و او دیگر در چنین آثاری تبدیل به یک تکرار از روی خودش شده است. واقعا جای تاسف دارد که بازیگر غول پیکری مثل رابرت دنیرو که به سن بلوغ در کارنامه هنری خود رسیده است در چنین تولیدات کلیشه‌ای ظاهر شود.
اما علاوه بر این، به راحتی می‌توانم بگویم که فیلم در ساختاری قرار دارد که نمی‌تواند آن را به یک منطقه درگیری خنده دار تبدیل کند، زیرا از کلیشه‌ها و عناصر قدیمی به نام کمدی تغذیه می‌کند و نمی‌تواند با دیدی واقع گرایانه به مسئله مهاجرت و چشم انداز منفی یا حتی مثبت آن نگاه کند.
به طور کلی، «درباره پدرم» با داستانی بازی می‌کند که قبلاً بارها توسط دیگر فیلم‌سازان روایت شده است. با این حال، با تغییر تمرکز داستان به سمت پدر و پسری که به عمق عشق خود نسبت به یکدیگر پی می‌برند، فیلم لورا تروسو موفق می‌شود در راستای کلیشههای آثار قدیمی با چنین ساختاری، لحظات به نسبت جالبی خلق کند.
بنابراین، شیمی طبیعی بین مانیسکالکو و دنیرو باعث می‌شود صحنه‌های ناتوان کمدی، بهتر و کمی قابل تماشا شوند. در نتیجه این فیلم مانند یک غذای خوب ایتالیایی، گرمای یک فیلم کلیشه‌ای و خانوادگی را برای مخاطب هدفش برمی‌انگیزد. پس اگر با کلیشه مشکل ندارید، سباستین مانیسکالکو و رابرت دنیرو با شیمی طبیعی و زمان‌بندی کمدی‌شان در یک ۹۰ دقیقه، شما را جذب می‌کنند. در غیر این صورت تماشای این فیلم هیچ فایده خاصی ندارد.