تاثیر صنعت انیمه در حوزه گردشگری ژاپن چیست؟

انیمه مدیومی فوق العاده محبوب در ژاپن است که روز به روز به محبوبیتش در فراسوی مرزهای این کشور نیز افزوده میشود. شاید سی سال قبل کسی در ینگه دنیا اطلاعات چندانی از انیمه می‌دانست، اما با ورود شخصی به نام تزوکا به دنیای انیمه، اتفاقی افتاد که انیمه در جهان به روی زبان ها آمد. آن اتفاق خوشایند انیمه آستروی بوی بود که آنقدر محبوب شد که حتی آمریکایی ها هم از آن نسخه ای برای خودشان ساختند.

بعد از محبوبیت آسترو بوی، نوبت به انیمه‌های مدرن‌تر شد، آثاری مانند انیمه دراگن بال. انیمه دراگن بال با مبارزات دیوانه وارش و داستان جذابش توانست خیلی زود بین مردمان جهان محبوب شود. صنعت انیمه با کمک همین آثار درخشان توانسته امروزه به جایگاهی برسد که در حال حاضر شصت درصد بازار انیمیشن جهان را در اختیار بگیرد و مدیومی باشد که طرفدارانی بسیار سر سخت و مدهوش در خود دارد. در سال 2002 وزیر اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن شروع به انجام حرکتی فرهنگی تجاری کرد که در حال حاضر به وضوح تاثیر آن را در جهان می‌بنیم یعنی Cool japan یا به بیانی دیگر همان ژاپن باحال. این حرکت فرهنگی و البته تجاری به منظور ارایه یک تصویر جذاب از ژاپن به جهانیان بود با تبلیغات و معرفی گسترده و همینطور افزایش امکانات صنعت های فشن، تکنولوژی انیمه و… همراه بود.

ژاپن بعد از شکست در جنگ و نابودی تقریبا کامل کشورش به روی پای خود ایستادند و با وجود اینکه هیچ منبع معدنی قابل توجه ای نداشتند تنها با تکیه به پشتکارشان به جایی رسیدند که حالا میبینیم، قاعدتا ده پانزده سال قبل همه ما چیزهایی از ژاپن می‌دانستیم و تحسینشان میکردیم اما این تحسین کافی نبود. ژاپن با طرح Cool japan سعی کرد تصویری از خود بسازد که علاوه بر افتخار به ژاپن، به آن عشق هم بورزیم چه در تکنولوژی چه در انیمه و… و امروزه میبینیم که ژاپن توانسته به هدفش برسد و این طرح به طور کامل اجرا شود. حال اگر اطرافمان را نگاه کنیم متوجه می‌شویم که عده زیادی به نوبه نوبه‌ای عاشق جنبه های مختلف ژاپن شدند موضوعی که در این مقاله سعی داریم بدان بپردازیم تاثیر انیمه در توریسم ژاپن است تاثیری که حال با نگاه به آمار و اینترنت به وضوح میبینیم که به هیچ وجه کم نیست.

بخش بالایی از توریسم ژاپن به واسطه یک عنصر میاید: انیمه. اما چرا باید بابت انیمه از کشورهای دیگر کوبید و به ژاپن آمد؟ جوابش مشخص است، ژاپن جاذبه هایی توریستی دارد که تنها برای انیمه دوستان است، یعنی زیارتگاه های انیمه یا بطور مشخص تر مکان هایی که عینا در انیمه ها آمده اند مانند آکیهابارا که درواقع مرکز انیمه ژاپن و بهشت انیمه دوستان است. محله آکیهابارا در ژاپن پر از مغازه ها و فروشگاه‌های مرتبط به دنیای انیمه است، اکشن فیگور های انیمه، مجلات انیمه، مانگاها و حتی کافه های انیمه ای و مواردی که حتی در مخیلتان نگنجد. آکیهابارا جایی است که هر اوتاکو (به انیمه بین حرفه ای اوتاکو می‌گویند) دوست دارد به آنجا رود، حال چیزی که این محله را بیش از پیش جذاب میکند این است که این محله یکی از پاهای ثابت انیمه هاست که از آن در اکثر انیمه ها استفاده میشود.

همین چند سال قبل بود که انیمه Your name  پخش شد و سر و صدای زیادی به پا کرد، بعد از اکران جهانی این انیمه، افراد خارجی به توکیو، یادهیدا در استان گیپو سرازیر شدند تا یک بار هم شده آن را ببینند تا حس کنند یک جورهایی در انیمه پا گذاشته اند، به راستی انسان ها عاشق این هستند تا خیال را به واقعیت بیاورند و ژاپنی ها هم فوق العاده عاشق اینکار هستند و صنعت کاسپلی (پوشیدن و گریم کردن افراد تا شبیه به کاراکترهای گیم و سینما و انیمه شوند) قوی  هم دارند. مردمان سرزمین آفتاب با همین صنعت کاری کردند که هر ساله نمایشگاه های زیادی به منظور کاسپلی و فعالیت های دیگر انیمه در ژاپن برپا شود و کلی توریست را به این سرزمین بیاورد.

به راستی امپراطوری انیمه روز به روز دارد گسترده تر میشود. فکر کنم کمی تعجب کنید اما در ژاپن چیزی در حدود سه هزار زیارتگاه انیمه وجود دارد، که ده تا از آن ها مکان های اصلی توریستی ژاپن هستند و روزانه تعداد زیادی از مردم ژاپن و خارج از ژاپن از آن بازدید میکنند، حال گردانندگان این مکان ها با حمایت دولت توانسته اند اقتصاد محلی را تقویت کنند و حتی ایجاد شغل کنند. ژاپن حتی پا را از این حرف‌ها هم فراتر گذاشته و مشغول ساخت شهری به اسم نومازو است؛ شهری که تنها با استفاده از نقاط مختلف شهر به عنوان لوکیشن انیمه، دست به ساخت یک شهری توریستی کرده است.

در ژاپن خوره انیمه بودن (اوتاکو) بودن یک جورهایی لقب منفی است (مانند همان واژه Nerd یا گیگ) در نتیجه اکثر اوتاکوهای ژاپنی سعی در پنهان کردن علاقه وافر خود به این هنر دارند. ولی با این اقدام دولت این قشر از جامعه بیشتر میتواند با هم ارتباط برقرار کنند (اکثر گیگ ها یا خوره ها مشکل ارتباطی دارند) این حالت حتی در روستاها و جزایر ژاپن هم دایر است و تنها با پخش انیمه Love live sunshine در ژاپن حدود سی درصد آمار بازدید از یک جزیره ژاپن افزایش یافت.

شاید برایتان جالب باشد بدانید، جزیره پرنس ادوارد در کانادا در چند دهه قبل و حتی حالا یکی از نقاط توریستی محبوب ژاپنی هاست چون داستان آن شرلی در آن اتفاق افتاده و ژاپنی ها عاشق این شخصیت مو قرمز و جذاب هستند و سالانه تعداد زیادی از زوج های ژاپنی به این جزیره میروند تا در کلیسای که آن شرلی در آن ازدواج کرده است ازدواج کنند.

میتوان گفت ژاپنی ها از علاقه وافر خود به داستان آن شرلی استفاده کردند و از آن الگو گرفتند و حال کشور خود را جایی برای بازدید عاشقان این هنر ژاپنی کرده اند، در نتیجه ژاپنی ها تا جایی که میتوانند نمی‌گذارند که تنها مصرف کننده باشند. بیایید به یک انیمه دیگر اشاره کنیم که توانست آمار بازدید از یک باغ وحش را چیزی در حدود 25 درصد افزایش دهد! انیمه دوستان کینمون نیمه اول سال 2017 پخش شد و چیزی نگذشت که مخاطب های زیادی در ژاپن پیدا کند، باغ وحشی که انیمه هم در آن اتفاق افتاده شروع به گذاشتن پنل هایی از شخصیت های انیمه در قفسی ها کرد و شروع به فروش انواع محصولات خاص این انیمه در باغ وحش شد. اینگونه طولی نکشید که طرفداران این انیمه از سرتاسر ژاپن با شور و شوق فراوان به این باغ وحش رفتند و از هر سن عاشقانه حیوانات را تماشا میکردند و به توضیحات مسئول باغ وحش با دقت گوش میدادند، خیلی از آن ها از زمان کودکی دیگر به باغ وحش نرفته بودند و با پخش این انیمه مشتاق شدند تا بیشتر با این حیوانات بامزه آشنا شوند.

به نظر من در زمان حاضر در بین تمام مردم جهان ژاپنی ها با مدیومی که خود ساختند به طور وحشتناکی دارند کشور خود را به بهترین شیوه معرفی میکنند. امروزه اگر از خیلی از افراد درمورد ژاپن بپرسید میتوانند با شور و شوق مواردی را تعریف کنند که شاید تنها یک ژاپنی در گذشته میدانست. نمونه اش شطرنج ژاپنی یا شوگی!

درمورد بازی شوگی ژاپنی‌ها چند انیمه فوق‌العاده ساختند و کاری کردند که مردمان جهان رو به تجربه کردن این بازی بیاورند. ژاپنی‌ها انیمه ای دیگر درمورد راکوگو یا هنر نقالی ژاپن ساختند و این فرهنگ را نیز به واسطه مدیوم انیمه به جهانیان شناساندند. می‌توان از این نمونه ها زیاد مثال زد. در ژاپن حتی انجمن هایی در شهر ها از بین مردم پول جمع میکنند، تا انیمه ای صرفا درمورد معرفی یک شهر، یک بازی و یا یک هنر ساخته شود و ژاپن بیش از پیش نه تنها بین جوانان ژاپنی بلکه بین تمام مردم جهان معرفی و شناخته شود. واقعا میتوان گفت طرح ژاپن باحال دارد به بهترین شکل ممکن اجرا میشود و یک موفقیت بزرگ برای ژاپن است. درنتیجه به شما هم پیشنهاد میکنم اگر در توان دارید حتما یک سفر به سرزمین آفتاب تابان بروید و از تمام جذابیت های آن لذت تمام را ببرید.