گران شدن دلار چه تبعاتی برای گیمرهای ایرانی دارد؟

افزایش سرسام نرخ دلار در این روزها، علاوه بر تأثیر بر اقتصاد کشور، بازار بازی‌های ویدیویی را هم دچار رکود و گرانی شدید کرده است. این افزایش نرخ ارز باعث شده تا قیمت محصولات مرتبط با گیمینگ، از جمله دیسک بازی‌ها، گیفت کارت‌ها و سخت‌افزارهای کامپیوتری و کنسولی، به شکل بی‌سابقه‌ای بالا برود و رکوردهای عجیب و باورنکردنی به جا بگذارد. اما گیمر ایرانی در این شرایط، دقیقا با چه چالش‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند؟

بهترین بازی‌های روز، دورتر از همیشه

از آنجا که در ماه فوریه به سر می‌بریم و این ماه پر شده از انتشار بازی‌های بزرگ، خیلی راحت می‌توان متوجه شد که وضعیت خرید و فروش بازی‌ها برای گیمر ایرانی به کجا رسیده است. بیایید به سال 97 و پاییز آن سال برگردیم، به چهارم آبانی که بازی Red Dead Redemption 2 منتشر شد. بازی جدید راکستار پس از سال‌ها انتظار منتشر شده بود و مشخصا شوق زیادی از سمت طرفداران به وجود آمده بود و آن‌ها می‌خواستند تا در روز انتشار، یکی از جدیدترین و بهترین بازی‌های روز را تجربه کنند، اما خریداران با رقم‌های عجیب و غریب روبرو شدند. این بازی در زمان انتشار با بازه قیمتی 800 هزار تومان الی یک میلیون و دویست هزار تومان در فروشگاه‌های مختلف به فروش می‌رسید. اگر یادتان باشد، بهانه‌های مختلف مثل دو دیسک بودن بازی، قاب اوریجینال و فیک، مسئله ریپک و غیره، باعث شده بود تا این اختلاف قیمتی به وجود بیاید. 

فروشندگان که اشتیاق زیاد طرفداران برای بازی جدید راکستار را دیده بودند، تلاش داشتند تا از این فرصت بیشترین استفاده را بکنند و کمی سود بیشتر به جیب بزنند. تقریبا از همان زمان هم بود که ترفندهای جدیدی برای خرید بازی به وجود آمد و نتیجه آن شد اکانت‌های هکی و ظرفیتی که هرکدام چالش‌های قانونی و اخلاقی خودشان را دارند. 

اما وضعیت امروز، چه برای بازیکن و چه برای فروشنده، زمین تا آسمان فرق می‌کند. بازی Kingdom Come: Deliverance 2، یکی از جدیدترین بازی‌هایی است که منتشر شده و میانگین نمراتش در وبسایت متاکریتیک به 88 رسیده و قطعا یکی از بهترین‌های امسال است. ارزش نسخه فیزیکی این بازی طبق برآوردی که از چندین وبسایت معتبر فروش بازی داشتم، کمی کمتر از پنج میلیون تومان و به طور دقیق چهار میلیون و هشتصد هزار تومان است. اگر بخواهید بازی را به طور مستقیم از فروشگاهی مثل پلی‌استیشن خریداری بکنید، احتمالا ارزشی بیش از شش میلیون تومان خواهد داشت. باور کردنی نیست که گیمر ایرانی برای تجربه قانونی یکی از بهترین بازی‌های امسال، باید میانگین پنج میلیون تومان پول پرداخت کند.

مقابله با باس‌فایتی به نام تحریم

شاید در این شرایط که بازی‌های پولی و به‌روز در این حد گران شدند، بگویید خوب است که بازی‌های رایگانی مثل Marvel Rivals وجود دارند و می‌توان از آن‌ها لذت برد. اما در این شرایط با یک غول دیگر مواجه می‌شوید و آن چیزی نیست جز تحریم. تجربه بازی‌های آنلاین روی کنسول‌ها تقریبا غیر ممکن شده است. انواع و اقسام بازی‌های آنلاین، گیمرهای ایرانی را با مشکلاتی چون مسدود شدن سرور مواجه می‌کنند و با روش‌هایی مثل تغییر DNS و امثالهم هم نمی‌توان به سرورهای بازی متصل شد. البته که روش‌هایی مثل خرید سرویس‌های تولید آی‌پی به وجود آمده که هزینه مالی مضافی برای گیمر به وجود می‌آورد. 

کیفیت اینترنت و وضعیت پهنای باند و سرعت که دیگر نیازی به پرداختن ندارد. همه ما می‌دانیم اینترنتی که در دسترس کاربران قرار می‌گیرد، کیفیت مطلوبی ندارد و با ده‌ها محدودیت مختلف به دست من و شما می‌رسد. باز هم اگر بخواهید از فناوری‌های جدیدتری استفاده کنید، باید چندین برابر هزینه بیشتر را برای خرید سرویس‌های اینترنتی انجام دهید.

استفاده از سرویس‌هایی مثل گیم‌پس که شاید تنها راه منطقی در این شرایط باشد، با چالش‌های تحریم و نرخ دلار روبرو است. اگرچه که حداقل استفاده از این سرویس سرراست‌تر از باقی شرایط است ولی باز هم تجربه بعضی از بهترین بازی‌های روز با آن ممکن نیست.

خداحافظی اجباری با سرگرمی

این افزایش قیمت در روش‌های دیگر خرید بازی هم بی‌تاثیر نیست. هر چقدر ارزش دلاری یک بازی بالا برود، خرید آن به صورت ظرفیتی هم گران‌تر خواهد شد و گاهی افراد مجبور می‌شوند تا با دیگران به صورت شریکی یک اکانت ظرفیت دوم بخرند یا حتی اجاره کنند. خرید اکانت‌های هکی هم فارغ از غیراخلاقی بودنش، ریسک بسیار بالایی دارد چرا که باید هر لحظه منتظر بن شدن اکانت و در درجات بالاتر قفل شدن کنسول بود و با قیمت امروز کنسول‌ها، خرید این مدل از اکانت‌ها اصلا منطقی نیست.

نمی‌توان کتمان کرد که بخش بزرگی از گیمرهای ایرانی، نوجوانان و جوانان هستند. افرادی که شاید مشغول به تحصیل باشند و همچنان فرصتی برای شاغل شدن به‌‌دست نیاوردند و درآمد مستقلی ندارند. شاید بسیاری از این افراد به واسطه درآمد خانواده بتوانند به بهترین بازی‌ها دست پیدا کنند که هیچ ایرادی مطلقا به آن وارد نیست. اما در شرایط امروز، سوال مهمی که برای خانواده پیش می‌آید این است که «چرا باید برای یک بازی ویدیویی پنج یا شش میلیون تومان هزینه کنم؟»

اصلا فرض را بر این بگذاریم که گیمر، شاغل است و می‌تواند با درآمد خودش یک بازی بخرد؛ چرا باید یک گیمر ایرانی، نصف یا یک سوم حقوق خودش را خرج بازی‌های ویدیویی کند؟ چرا ارزش یک محصول سرگرمی در این حد بالا رفته است؟ روراست بگویم این وضعیت بازار و قیمت برای خرید یک بازی، بی‌رحمانه است و در این قائله، حتی دیگر فروشنده هم مقصر نیست، چرا که آن‌ها هم تلاش می‌کنند بازی را با کمترین سود به مخاطبان بفروشند. در این نقطه اگر راستش را بگویم، حتی به گیمر هم بابت پایرت کردن و کرکی بازی کردن، هیچ انتقادی وارد نیست. وقتی بازیکن توانایی مبارزه با غول‌هایی مثل دلار و تحریم را ندارد، راه میان‌بر و کم دردسر را پیش می‌گیرد. 

با افزایش قیمت دلار، قطعا قشرهای دیگر هم هستند که چالش‌ها و دغدغه‌های بسیار جدی‌تری دارند و شاید بازی‌های ویدیویی اهمیت بسیار کمتری داشته باشد. اما می‌خواهم در پایان این یادداشت حرف دلم را بزنم. در این شرایط بد اقتصادی، این بازی‌های ویدیویی و سرگرمی‌ها هستند که می‌توانند ذهنم را برای مدتی آرام کنند. در این اوضاع بد جامعه، این بازی‌های ویدیویی و سرگرمی‌ها هستند که می‌توانند لحظه‌ای من را از سیل اخبار منفی دور کنند. در این روزهای تاریک و پر از دردسر، این بازی‌های ویدیویی هستند که به من اجازه تنفس و زندگی می‌دهند؛ تا به الان من هم به عنوان یک گیمر، این سرگرمی را با چنگ و دندان حفظ کردم و واقعا نمی‌دانم توان من و امثال من برای مقابله با این غول‌ها، تا چقدر قرار است ادامه داشته باشد.