آیا صنعت فیلم چین از دست کرونا جان سالم به در خواهد برد؟

باکس آفیس هر سال با آغاز تعطیلات سال نو چینی روزهای اوج خود را تجربه می‌کند. اما امسال با اپیدمی ویروس کرونا در این کشور همه معادلات برهم خورد و اکران هفت بلاک باستر سینمایی لغو شد. صنعت سینمای چین 18 ماه پس از آشوب‌های مالیاتی و سانسور، حالا با شیوع ویروس کرونا، ناامیدتر از همیشه به حضور قدرتمند در فصل بهار 2020 نگاه می‌کند.

این اپیدمی ضربات مهلکی بر استعدادها، تولیدکنندگان، سرمایه‌گذاران، استودیوها ، خانه‌های فیلم‌سازی و ... زده‌است. سینماها تعطیل است، تولید متوقف‌شده، سهام شرکت‌های تولید فیلم با سیر نزولی وحشتناکی روبه‌رو است، برنامه‌های استعدادیابی تعطیل‌شده و بسیاری از اهالی این حرفه در حال حاضر بیکارند. در همین راستا لی دان برگزارکننده و مؤسس فستیوال فیلم پکن می‌گوید: «تأثیر ویروس کرونا در کوتاه‌مدت قابل‌توجه است و بدتر از همه اینکه ما دقیقا نمی‌دانیم این ویروس کی متوقف می‌شود.»

تاکنون بیش از 1000 نفر در سراسر دنیا جان خود را براثر ویروس کرونا ازدست‌داده‌اند. لی جشنواره فیلم زنان چین را که قرار بود در ماه مارس برگزار شود، به تعویق انداخته و سرنوشت ایونت قاره که در ماه می برگزار می‌شد نیز در هاله‌ای از ابهام است و نگرانی درباره ایجاد ترس وحشت در شرکت کندگان از این ویروس وجود دارد.

کرونا و مرگ استودیوهای فیلم‌سازی؟

بخش نمایش و توزیع فیلم بزرگ‌ترین ضربه را از شیوع ویروس کرونا خوردند. بسیاری از سینماداران انتظار داشتند یک‌چهارم تا نیمی از درآمد سالیانه خود را در تعطیلات سال نو چینی جبران کنند که با عقب کشیدن بسیاری از فیلم‌ها از اکران سال نو این اتفاق نیفتاد.همچنین وضعیت تئاتر نیز مشابه سینماها است. در حال حاضر تمام سینماهای این کشور تعطیل و بیش از 70000 سالن نمایش خالی از هر جنبنده‌ای است.

بر طبق پیش‌بینی‌ها تئاترها حداقل تا پایان ماه آوریل تعطیل است. همچنین معروف‌ترین استودیوهای فیلم‌سازی داخلی و خارجی نیز به علت شیوع کرونا در چین فعالیت خود را منحل کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به Mulan و Dolittle و یونیورسال استودیو اشاره کرد که توزیع و پخش فیلم جدید جیمز باند، زمانی برای مردن نیست را بر عهده دارد.

یکی از مدیران ارشد استودیو فیلم آمریکا در گفتگو با ورایتی می‌گوید: « درآمد کم استودیوها از کم‌ترین مشکلات کرونا است. اگر در طول تابستان هم با این مشکل دست‌به‌گریبان باشیم، تئاترها همچنان بسته می‌ماند و کشور دچار فلج اقتصادی می‌شود.» او همچنین درباره صنعت سینمای بومی چین گفت: « تولیدات بومی بین 60 تا 65 درصد از تولیدات این کشور را تشکیل می‌دهند که درآمد آن 100 درصد به چین بازمی‌گردد و این استودیوهای فیلم‌سازی بومی در معرض خطر مستقیم قرار دارند.»

جیانگ هووگ مدیرعامل United Entertainment Partners که پخش 4 فیلم را متوقف کرده ، می‌گوید: «درواقع ضرر نمایش‌دهنده‌ها شدید بوده.» وی افزود: « بدون شفاف‌سازی درباره بازگشایی سینماها، هیچ راهی برای برنامه‌ریزی و پیش‌بینی درباره انتشار فیلم‌ها وجود ندارد؛ بنابراین این اتفاق منجر به انبوهی از فیلم‌های اکران نشده می‌شود. ازآنجایی‌که در حال حاضر بیش‌تر چینی‌ها اوقات خود را در منزل می‌گذرانند و مایل به تماشای فیلم‌ها در خانه هستند؛ امکان قاچاق این فیلم‌ها وجود دارد، اتفاقی که خسارات جبران‌ناپذیری را به صنعت سینما وارد می‌کند.»

اما برخی می‌ترسند پس از بازگشایی سینماها و فعالیت‌های گروهی، مخاطبان نسبت به انجام این فعالیت‌ها ترس واهمه داشته باشند و بنابراین بازگشت آن‌ها آهسته باشد. در واقع مخاطبان دیگر اعتماد ندارند که به سینماها بروند. از سوی دیگر بعضی پیش‌بینی می‌کنند پس ازسرگیری فعالیت‌های گروهی، مخاطبان مشتاقانه به سینماها باز خواهد گشت، اتفاقی که در سال 2003 و پس از پشت سر گذاشتن بحران سارس افتاد.

لین چی نویسنده و تهیه‌کننده مستقل می‌گوید: « بسیاری از جوانان که درصد بالایی از سینما روها را تشکیل می‌دهند، تجربه سارس را به خاطر دارند؛ بنابراین حتی اگر کرونا فروکش کند و از پیک شیوع آن عبور کنیم، احتمالا بسیاری از آن‌ها ترجیح می‌دهند فیلم‌ها را آنلاین تماشا کنند یا لزومی نبینند با حضور در سینماها خود را در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار دهند.» او می‌گوید اگر در این دوره فیلمی پیدا شود که بتواند حتی 285 میلیون دلار بفروشد، بسیار متعجب می‌شود.

17 سال پیش در زمان شیوع سارس، چین هنوز یک‌قطب اقتصادی بود و از سوی دیگر صنعت سینمای این کشور چندان بزرگ نبود، بااین‌حال در حال حاضر یکی از غول‌های فیلم‌سازی دنیا به‌حساب می‌آید ویروس کرونا ضربه تمام‌عیاری را به آن زده.

وضع بهتر غول های رسانه در محضر این مهمان ناخوانده!

مقامات چینی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در تاریخ 1 فوریه خواستار توقف همه تولیدات در صنعت سینما شدند و تا ماه آوریل هیچ فیلمی در چین تولید نمی‌شود.

به علت مجازات‌ سنگین، بسیاری از مسئولین مجبور به رعایت قوانین هستند. مثلا با وجود متوقف شدن تولیدات، سرمایه‌گذاران مجبور به پرداخت هزینه صحنه‌هایی هستند که در حال حاضر از آن‌ها استفاده نمی‌کنند یا باید حقوق خدمه و کارمندان را بپردازند و این در حالی است که تنها تعداد کمی از شرکت‌ها از بیمه‌های مخصوص تولیدات غربی استفاده می‌کنند و در نتیجه فشار بسیار زیادی بر دوش سرمایه‌گذاران است. مثلا شرکت‌های Qingdao و Hengdian در حال حاضر تعطیل است، کارمندان آن بیکارند و حتی نمی‌توانند برای تولید فیلم از چین خارج شوند. درنتیجه با اوضاعی که ویروس کرونا به وجود آورده باید تا سال 2021 شاهد افت تولیدات سینمای چین باشیم.

اما اوضاع‌واحوال غول‌های رسانه از تولیدکنندگان سنتی فیلم بهتر است. درهرحال آن‌ها حتی اگر اجازه تولید فیلم را نداشته باشند، می‌توانند از تبلیغات آنلاین و نمایش فیلم و بازی برای شهروندانی که در قرنطینه هستند، کسب درآمد کنند. برای درک این موضوع نگاهی به آمار می‌اندازیم. سهام تولیدکنندگان سنتی مثل Wanda Film،  Imax،  China Film Co از 17 ژانویه به ترتیب 26، 21 و 21 درصد کاهش داشته. این در حالی است که استریمرهای ویدویی مثل Tencent، iQiyi و Bilibili به ترتیب 1، 2 و 12 درصد رشد سهام را تجربه کرده‌اند.

در هر صورت به نظر می‌رسد با شیوع ویروس کرونا در چین شرکت‌های و تولیدکننده سنتی فیلم در معرض نابودی قرار دارند و امسال باید شاهد فیلم‌هایی با بودجه کم و جمع‌وجور در بستر وب باشیم. اتفاقی که فعلا شرایط غول‌های رسانه‌ای چین را متعادل نگه‌داشته.