نقد انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution – یک بازسازی دیزنی وار از نوع ژاپنی

احتمالا نام برند پوکمون یک جوری به گوشتان رسیده و با این اسم و هیولاهای عجیب و غریب دنیای آن کاملا غریبه نیستید، دلیل ذکر کردن عبارت «برند» نیز به این برمی‌گردد که این فرنچایز محبوبی ژاپنی واقعا تبدیل به یک برند جهانی از سوی این کشور شده و نماد «پیکاچو»، همان خرگوش زرد رنگ با قدرت رعد و برق معروف آن، در محافل رسمی و مسابقات ورزشی این کشور هم استفاده می‌شود. پوکمون مدتهاست از دنیای صفحه تلویزیون و نمایشگرهای کنسول‌ها خارج شده و بخشی از زندگی مردم تبدیل شده؛ چه با بازی موبایلی جنجالی خود و چه با هزاران عروسک و لوازم جانبی و البسه‌ای که منقش به هیولاهای پوکمون هستند نام این اثر تا به امروز مشمول بیش از ۲۲ اثر سینمایی و بیشتر از ۱۰۰۰ اپیزود سریالیس شده و تبدیل به یک برند با ارزش بیش از ۱۵ میلیارد دلاری شده است.

نینتندو که خالق اصلی این سری است، توانسته شهرت این بازی کامپیوتری را به دنیای انیمیشن و حتی به سینما بکشاند به‌گونه‌ای که هالیوود نیز به سراغ این فرنچایز رفت و سال گذشته یکی از بهترین آثار اقتباسی از روی ویدیو گیم را بر اساس پیکاچو (قهرمان اصلی این سری در کنار ساتوشی که در سریال انگلیسی با نام Ash معروف است) ساخت.  دنیای پوکمون داستانی سرراست و ساده را دنبال می‌کند و پیچیدگی آن به جزییات و گستردگی جهان و گونه‌های نژاد پوکمون‌ها برمی‌گردد. مسئله‌ای که در اینجا مهم است، این بوده که عمر این فرنچایز به بیش از ۲۰ سال می رسد و برای همین در این سال‌ها، داستان و سری کارتونی آن بارها و بارها به اصطلاح ریبوت شده است.

آخرین این ریبوت‌ها به دو سه سال پیش و ساخت اثر سینمایی جدید با نام I Choose You برمی‌گردد؛ یک انیمه سینمایی که پوکمون را از نو تعریف کرد و با حفظ قهرمان اصلی خود، جهان تازه‌ای از این سری را به طرفداران معرفی کرد. دنیای سینمایی جدید هم برای طرفداران لذت بخش بود و هم باعث شد که ههواداران جدیدی به جرگه پوکمون باز شدن بپیوندند و از نو با این جهان آشنا شوند. سری جدید با اثر سینمایی دیگری به اسم The Power of Us ادامه یافت و موفقیت خود را دوباره تکرار کرد. خالقین پوکمون اما تصمیم جدیدی گرفتند و این بار به جای ساخت دنباله دیگری از جهان تازه‌شان، دست به یک بازسازی زدند و انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution روانه سینماها کردند.

تریلرهای انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution همزمان با فیلم هالیوودی Detective Pikachu در عرصه نت ظاهر شد و نوید یک انیمیشن کاملا وفادار به سری کلاسیک و اصلی سری را می‌داد. انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution در واقع بازسازی دیزنی واری است که متاسفانه گریبانگیر ژاپنی‌های همیشه خلاق شده است، این اثر تقریبا بازسازی مو به مو اولین اثر سینمایی پوکمون به شمار می‌رود که ۲۲ سال پیش روانه سینماها شد. تغییرات بسیار ریزی در داستان و نحوه روایت داستان صورت گرفته و بسیاری از سکانس‌ها و دیالوگ‌ها حتی مشابه نسخه اصلی ساخته شده‌اند و از این حیث کاملا یادآور بازسازی‌های لایواکشن‌های دیزنی بر اساس آثار کلاسیکش هستند.

بازسازی قسمت اول پوکمون در کالبد یک انیمشین CGI اما یک حسن دارد و آن هم حس نوستالژیکی است که ایجاد می‌کند و هواداران جدید را با یکی از اصلی‌ترین قصه‌ها و آنتاگونیست‌های این سری آشنا می‌کند. در واقع به نوعی می‌توان ادعا کرد با ساخت یک جهان جدید در دنیای پوکمون‌ها و به دست آوردن کلی طرفدار جدید، باعث شده که تیم پشت پرده پوکمون به این فکر بیفتند که با ارائه یک بازسازی آبرومندانه از قسمت اول، می‌توانند با یک تیر دو نشان بزنند.

انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution از دیدگاه میوتو آغاز می‌شود؛ پوکمونی که بر اساس بخشی از یک پوکمون افسانه‌ای به اسم «میو» در یک آزمایشگاه انسانی ساخته شده است. میوتو روی کاغذ و بر اساس فرضیات علمی، قوی‌ترین و قدرتمندترین پوکمون حال حاضر در جهان به شمار می‌رود و نیروی او به حدی است که کنترلش از دست وی خارج است. میوتو تمام آزمایشگاه را به یک جهنم تبدیل می‌کند و سپس توسط یک انسان فریب می‌خورد و در میادین جنگ برای او می‌جنگد. در تمام مدت زندگانی میوتو، او به این مساله فکر می‌کند که اساسا ماهیتش چیست و چرا زندگی می‌کند و چرا این کارها را انجام می‌دهد. این سوالات فلسفی بارها و بارها در ذهن میوتو قدرتمند تکرار می‌شوند تا در نهایت کاری کنند که او افسار گسیخته شده و علیه ارباب خود قیام کند. میوتو پس از شورش خود علیه انسان‌ها، به یک جزیره سنگی پناه می‌برد و تصمیم می‌گیرد در آينده‌ای نه چندان دور، انتقام خود را از بشریت بگیرد.

سالها می‌گذرد و میوتو با فراهم کردن یک تورنومنت مبارزه بین اربابان پوکمون، چند مورد از بهترین‌ مربیان پوکمونی را گرد خود جمع می‌کند و تصمیم می‌گیرد نقشه‌ّای پلید و شیطانی خود را در آنجا پیاده سازی کند...

میوتو یکی از قوی‌ترین شخصیت‌های منفی دنیای پوکمون است که تا به امروز ساخته شده و به نوعی شناخته‌شده‌ترین آنها هم به شمار می‌رود. میوتو برخلاف سایر پوکمون‌های حاضر در این سری،‌ افکاری در سر دارد که مضامین بزرگسالانه‌تری را در برمی‌گیرد و کمی تا قسمتی با جهان کارتونی و کودکانه پوکمون فاصله دارد. میوتو نه انسان‌ها را قبول دارد و نه پوکمون‌ها را، او باور دارد که هیولاهای پاکتی به خدمتگزاری و بردگی نسل بشر در آمده‌اند؛ از آنسو اما پیکاچو در تضاد این تفکر وجود دارد و آزادانه با ارباب خود زندگی می‌کند. اما نباید فراموش کرد که رابطه اش (ساتوشی) و پیکاچو یک رابطه استثنا در سری پوکمون به شمار می‌رود و شای بتوان تا حد زیادی حق را به میوتو شورشی داد! از آنسو میوتو باور دارد که انسان‌ها نباید خودخواهانه او را با ژن‌های پوکمون یکتا (میو) خلق می‌کردند و اینکه او هیچ حق انتخابی در خلق خودش نداشته، او را می‌ازارد. در نهایت میوتو حتی از منشا اصلی خود که میو باشد نیز دل خوشی ندارد و باور دارد که باید پوکمون قوی‌تر زنده بماند.

انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution این مساله را مطرح می‌کند که پوکمون‌ها، چه خالق انسان باشند و چه حتی یک کپی از خودشان، یک موجود زنده هستند و باید به آنها احترام گذاشت. این فرضیه تا حد زیادی به دنیای امروزی ما نیز برمی‌گردد و ارج نهادن به دیگر موجودات هستی را، فارغ از اینکه از باورهای مذهبی و غیرمذهبی، یادمان می‌اندازد.

ابهت میوتو و افکار متفاوت او، مساله بسیار تازه‌ای در دنیای پوکمون‌ها به شمار می‌رود و نبرد او با خالقش که برخلاف میوتو ظاهری بسیار بامزه و حالی سرخوش دارد، دینی از آب در آمده است. میوتو شخصیت خاکستری است که نمی‌توان تمام نظریات او را رد کرد و جهانی که او از دنیای پوکمون می‌بیند، تاریک است اما چندان هم با حقیقت فاصله ندارد. میوتو چالش‌های زیادی در ذهن خود ایجاد کرده و دنبال پاسخ آنهاست، حس مطالبه‌گری که میوتو دارد او را به یک شورشی آزادیخواه تبدیل می‌کند که اختیار خود را از دست داده و نمی‌داند باید از چه راه درستی به سمت گرفتن پاسخ‌های خود برود. او گمگشته‌ای است که قرار است با کمک نژاد انسان‌ها یا همان خالقین خود، پی به اشتباه و ذات خود ببرد. تمرکز بیشتر روی میوتو و دیدن زوایای بیشتری از قصه از دیدگاه او در Mewtwo Strikes Back: Evolution باعث شده که توجه ما به این کاراکتر بیشتر شده و او را بهتر بشناسیم.

همچنین باید گفت رابطه ساتوشی و پیکاچو نیز که پیش‌تر در اثری چون I Choose You به زیبایی هرچه تمام‌تر به تصویر کشیده شده بود، بار دیگر در انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution به چشم می‌خورد. پیکاچو موجود شگفت انگیزی است که برخلاف سایر پوکمون‌ها که با یکدیگر گلاویز می‌شوند، نمی‌خوهد به همنوعان خود چندان بتازد به خصوص اگر این تاختن بی‌نتیجه و از سر هیچ باشد. پیکاچو با آن ظاهر بامزه و به شدت بانمکش، در انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution طوری رفتار می‌کند که به افتخار او و مرامش، می‌توان کف مرتبی زد! او دوست وفاداری است که از تار و پود خود مایه می‌گذارد تا دوست دیرینه‌اش همیشه کنارش باشد؛ کافیست به سکانس سنگ شدن ساتوشی دوباره نگاهی بیندازید و در کنار پیکاچو غم تمام وجودتان را فرا بگیرد. (واقعیتش را بخواهید شخصا فکر نمی‌کنم دیدن این صحنه بدون گریه کردن امکان پذیر باشد!)

انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution اولین اثر تمام CGI در تمامی موارد سینمایی ساخته شده به شمار می‌رود. این سنت شکنی خوشبختانه بسیار خوب از آب در آمده و مدل‌های دو بعدی به زیبایی هرچه‌ تمام‌تر شبیه ب یک مدل سه بعدی شده‌اند. سطح بصری انیمیشن شبیه به یک کات سین سینمایی از سری بازی‌های پوکمون است و با اینکه طبیعتا به پای آثاری چون پیکسار نمی‌رسد (و قرار هم نیست برسد) اما درخور توجه است. دیدن برخی از پوکمون‌ها در قالب سه بعدی جالب توجه بوده و قطعا می‌تواند خاطره خوشی را برای دوستداران پوکمون رقم بزند.؛ هرچند باید گفت طراحی شخصیت‌های انسان این سری به پای طراحی خود هیولاها نمی‌رسد و هنوز جای کار دارد.

انیمیشن Mewtwo Strikes Back: Evolution بازسازی یک اثر قدیمی و موفق است که همان فرمول را به درستی تکرار می‌کند. این میراثی است که دیزنی و بسیاری از تولیدکنندگان بازی در نسل کنونی بر جای گذاشته‌اند و حالا دیدن نسل ریمیک‌ها موضوع چندان عجیب و غریبی به شمار نمی‌رود. این اثر کپی مدرن خوبی است که خلاقیتی در آن دیده نمی‌شود؛ اما می‌تواند هواداران قدیم و جدید را جذب کند و باز هم به جمعیت این هواداران بیفزاید.