۱۰ اقتباس سینمایی که از منبع اصلی بهتر هستند

یکی از نقدهای وارد به فیلم‌های اقتباسی، فاصله قابل‌توجه‌شان تا منبع اصلی است به ‌طوری ‌که بسیاری از کتاب‌بازها معتقدند پیش از تماشای فیلم باید کتاب اصلی را خواند. البته اقتباس سینمایی دردسرهای خاصی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به وفاداری به منبع اصلی در مقابل استقلال سینمایی، انتخاب بخشی از قصه و چشم‌پوشی از بخش‌های اضافه، تطبیق دیالوگ یا افکار شخصیت‌ها و برخورداری از لحن و سرعت مناسب اشاره کرد. با همه این موارد هنوز هم اقتباس‌هایی پیدا می‌شوند که نه‌تنها به‌خوبی به شخصیت‌های کتاب جان دادند بلکه منبع اصلی را سر زبان‌ها انداخته و باعث ارتقا آن شدند. در ادامه ویجیاتو ده مورد از آن‌ها را بررسی می‌کند.

۱۰- زنان کوچک (Little Women)

اقتباس سینمایی ۲۰۱۹ از رمان زنان کوچکِ «لوییزا می الکات» نه ‌تنها به منبع اصلی کاملاً وفادار است بلکه پایان کتاب را اصلاح می‌کند و سبک و سیاقی احساسی به آن می‌بخشد. «گرتا گرویگ» به‌عنوان یکی از برترین کارگردان‌های تازه‌وارد در تک‌تک سکانس‌ها هم امانت‌دار خوبی است و هم دیدگاه هنری خود را به رخ می‌کشد.

اقتباس سینمایی زنان کوچک از نظر زمانی به تضاد میان دوران کودکی و بزرگ‌سالی و درک خاطرات می‌پردازد. از سوی دیگر ترفندهای به‌ کار رفته در فیلم پایان آن را به آنچه الکات به‌عنوان نویسنده اصلی در ذهن داشته نزدیک‌تر می‌کند. پایانی که برای «رضایت بخشی» از سوی ناشر جرح ‌و تعدیل شد اما گرویگ به هنرمندانه‌ترین شکل ممکن آن را در فیلم به نمایش درمی‌آورد.

۹- سیاره میمون‌ها (Planet Of The Apes)

اولین اقتباس سینمایی سیاره میمون‌ها بر اساس رمانی به همین نام اثر پیر بول (نویسنده رمان پل رودخانه کوای) در سال ۱۹۶۸ ساخته شد. عملکرد شگفت‌انگیز «چارلتون هستون» امتیاز بالا، پایان نمادین، دکتر زایس و بسیاری از جنبه‌های دیگر فیلم در فرهنگ‌عامه ریشه دوانده به‌ طوری ‌که بسیاری از مخاطبان اصلاً نمی‌دانند بر اساس یک کتاب است.

اقتباس سینمایی سیاره میمون‌ها به ‌قدری خوب و نمادین بود که راه را برای ساخت دنباله‌های آن در سال ۲۰۱۱ باز کرد. این اقتباس‌ها درباره کاوش بشریت و تأثیر انسان‌ها است و از برترین سه‌گانه‌های سینمایی به‌حساب می‌آید.

۸- رستگاری در شاوشنگ (The Shawshank Redemption)

رمان‌های «استیون کینگ» ازلحاظ نوشتاری عالی هستند و همین عامل باعث می‌شود اقتباس‌های سینمایی تفاوت زیادی با منبع اصلی نداشته باشند. رستگاری در شاوشنگ نمونه خوبی از جان‌بخشی به یک داستان به دور از محدودیت‌های نوشتاری است.

می‌توانید تصویر رنگین‌کمان را برای کسی که هیچ‌وقت آن را ندیده نقاشی کنید و درباره‌اش توضیح دهید اما اگر بتوانید خود رنگین‌کمان را به او نشان دهید بی‌شک تجربه منحصربه‌فردی را به او هدیه می‌دهید. اقتباس سینمایی رستگاری در شاوشنگ هم دقیقاً همین‌طور است؛ رمان اصلی عالی به حساب می‌آید اما تماشای فیلم بی‌شک تجربه‌ای بسیار تاثیرگذار است.

۷- آقای فاکس شگفت‌انگیز (Fantastic Mr. Fox)

بی‌شک «رولد دال» خالق بعضی از برترین داستان‌های کودکان است. از جمله آن‌ها می‌توان به ماتیلدا، جیمز و هلوی غول‌پیکر، غول بزرگ مهربان و چارلی و کارخانه شکلات‌سازی اشاره کرد (لازم به ذکر است که اقتباس سینمایی ویلی وانکا و کارخانه شکلات‌سازی محصول سال ۱۹۷۱ هم می‌توانست در لیست ما جای بگیرد).

اما به اقتباس عجیب‌وغریب «وس اندرسن» از کتاب آقای فاکس شگفت‌انگیز برمی‌گردیم. فیلم از درون‌مایه اصلی داستان استفاده و آن را به‌صورت متناسبی شرح می‌دهد؛ بنابراین به ‌طور شرورانه‌ای خنده‌دار و دلهره‌آور است. صداگذاری فیلم فوق‌العاده است و می‌توانید با چشمان بسته به صداها گوش دهید باز هم از آقای فاکس شگفت‌انگیز لذت ببرید.

۶- سه گانه ارباب حلقه‌ها (The Lord Of The Rings Trilogy)

کتاب ارباب حلقه‌ها نوشته «جی آر آر تالکین» جزئیات زیادی دارد با این ‌حال پیتر جکسون با ساخت سه گانه سینمایی آن نه ‌تنها ژانر فانتزی را احیا کرد بلکه به جلوه‌های ویژه کامپیوتری رونق بخشید و بهترین فیلم‌های اکشن سینما را در کارنامه خود ثبت کرد.

با ظهور اقتباس سینمایی ارباب حلقه‌ها مردم دیگر مشکلی با دوست داشتن جادوگران، الف‌ها و هابیت‌ها نداشتند. ماجراهای لگولاس (با بازی اورلاندو بلوم) یکی از بهترین بخش‌هایی بود که جکسون آن را از قلم نینداخت.

۵- درخشش (The Shining)

متاسفانه نام «استیون کینگ» دو بار در این فهرست تکرار شد البته این اصلاً به این معنا نیست که او نویسنده بدی است و برعکس در کار خود یکی از بهترین‌هاست. کینگ اقتباس سینمایی «استنلی کوبریک» را دوست ندارد و البته دلیل استدلال او احتمالاً جرح ‌و تعدیل زیاد و شخصیت غیرعادی است که جک تورنس از ابتدای فیلم به نمایش می‌گذارد.

درخشش یکی از نمادین‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما است و یک شاهکار تمام‌عیار به‌حساب می‌آید. احتمالاً بسیاری از مردم با شنیدن واژه درخشش به یاد این فیلم بیافتند و این نشان می‌دهد علیرغم شاهکار بودن رمان کینگ، فیلم به‌یادماندنی و درخشان است. راستی تا یادم نرفته بگوییم دنباله درخشش یعنی دکتر اسلیپ هم منحصربه‌فرد و فوق‌العاده است، هم فیلم و هم کتاب.

۴- چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟ (Who Framed Roger Rabbit)

این فیلم بر اساس کتاب چه کسی راجر رابیت را سانسور کرد نوشته «گری ک ولف» ساخته شد کتابی که احتمال ساخت اقتباس سینمایی از آن کم‌تر از سایر کتاب‌های این فهرست بود. جالب است بدانید کتاب اصلی یک رمان گرافیکی نیست بلکه یک رمان رازآلود است!

«رابرت زمکیس» موفق شد با استفاده از درون‌مایه رمان، تلفیق انیمیشن و لایو اکشن و توجه بی‌اندازه به جزئیات یکی از برترین فیلم‌های والت دیزنی را خلق کند و حتی فراتر از آن باگز بانی و میکی موس را کنار هم بیاورد.

۳- بلید رانر (Blade Runner)

«فیلیپ کی دیک» یکی از بهترین نویسنده‌های آثار علمی تخیلی است و به ‌صراحت می‌توان گفت از زمانه خود بسیار جلوتر بود. بلید رانر بر اساس یکی از رمان‌های او به نام «آیا آدم‌مصنوعی‌ها خواب گوسفند برقی می‌بینند؟» ساخته‌ شده است.

بااین‌حال اقتباس سینمایی «ریدلی اسکات» این کتاب فوق‌العاده را کاملاً تحت‌الشعاع قرار داد زیرا یکی از برترین فیلم‌های علمی تخیلی زرق‌وبرق دار با عملکرد فوق‌العاده بازیگران است و البته از معدود فیلم‌هایی که دنباله سینمایی آن یعنی Blade Runner 2049 حتی معرکه‌تر هم است. کاوش در باب انسان بودن در کتاب جذاب است اما در فیلم‌ها فلسفه جذاب‌تری دارد.

۲- فارست گامپ (Forrest Gump)

اکثر مردم نمی‌دانند فارست گامپ «رابرت زمکیس» بر اساس یک کتاب ساخته‌ شده است. رمان «وینستون گروم» برعکس دیگر آثار این لیست تنها یک رمان سرگرم‌کننده است و اگر آن را خوانده باشید می‌دانید که فیلم چه قدر از منبع اصلی که فارست گامپ را در حد یک لوده تقلیل می‌دهد، بهتر است.

کتاب شامل مجموعه حوادث دیوانه‌واری است که برای یک آدم ساده‌دل اتفاق می‌افتد، اثر سرگرم‌کننده‌ای که در بعضی لحظات شما را به خنده می‌اندازد و اصلاً به‌اندازه فیلم شاهکار و تاثیرگذار نیست.

۱- آرواره‌ها (Jaws)

رمان آرواره‌ها نوشته «پیتر بنچلی» علیرغم سرگرم‌کنندگی ماندگار نیست. درصورتی‌که اقتباس سینمایی «استیون اسپیلبرگ» ژانر بلاک باستر و نسلی از میلیون‌ها انسان را به وجود آورد که از آب و دریا دل خوشی ندارند!

آرواره‌ها در ابتدا قرار بود یک فیلم کم بودجه با رده B باشد که در چند سکانس آن از کوسه استفاده می‌شود اما نظر اسپیلبرگ تغییر کرد و این شاهکار سینمایی را با کوسه‌های مکانیکی ساخت. از دیگر نکات مثبت فیلم می‌توان به حضور «رابرت شاو» در نقش کوینت و تبدیل آن به یک اسطوره و موسیقی متن بی‌نظیر «جان ویلیامز» اشاره کرد.