بررسی ایکس باکس سری ایکس – قوی و چشم‌نواز

بعد از ۷ سال رقابت، ایکس باکس وان و پلی استیشن ۴ بالاخره به رختکن بازگشتند و جای خودشان را به مهره‌های جدیدتر سونی و مایکروسافت دادند. ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن ۵ دو کنسول نسل نهمی هستند که هر کدام ویژگی‌های هیجان‌انگیزی برای اغوا کردن گیمرها دارند. در این مطلب به سراغ کنسول ایکس باکس سری ایکس می‌رویم تا ببینیم آیا مایکروسافت موفق شده از اشتباهاتش درس بگیرد یا خیر.

تماشای نسخه باکیفیت از یوتیوب ویجیاتو

طراحی و ظاهر

کمتر پیش می‌آید بخواهیم بررسی یک محصول را از ظاهر بسته‌بندی آن شروع کنیم اما جعبه ایکس باکس و طراحی داخلش به قدری خوب است که انگار یک هدیه درجه یک به دست‌تان رسیده است، یک محصول پرمیوم شیک که دیگر نیازی به کادو کردن هم ندارد. با باز کردن جعبه، ایکس باکس سری ایکس را می‌بینیم که درست وسط جعبه با یه بسته‌بندی هیجان‌انگیز و مرتب قرار گرفته است.

با باز کردن پلاستیک دور کنسول و نمایان شدن ظاهر ایکس باکس سری ایکس متوجه می‌شوید همانطور که پلی استیشن ۵ از آن چه که تصورش را می‌کردیم، بزرگتر بود، ایکس باکس سری ایکس هم از همه تصاویری که تا به امروز دیده‌اید، مینیمال‌تر و جمع‌و‌جورتر است. زبان طراحی کنسول نسل نهمی مایکروسافت دقیقا نقطه عکس پلی استیشن ۵ به حساب می‌آید. یک طراحی بی‌نهایت ساده که از نظر ما چشم‌ها را به خود معطوف می‌کند و خب اگر حتی باز هم طراحی خاص‌تر پلی استیشن ۵ را ترجیح می‌دهید، نمی‌تواند ابعاد کوچیک‌تر و جمل و نقل راحت‌تر سری ایکس را نادیده بگیرید.

ایکس باکس سری ایکس با ۳۰.۱ سانتی‌متر ارتفاع و ۱۵.۱ سانتی‌متر عرض مانند یک کامپیوتر خیلی ساده و ریز است که می‌توانید با خیالی راحت آن را هر جایی که خواستید قرار بدهید. از جلو و کنار این بدنه مشکی رنگ زیبای کنسول است که نگاه‌ها را به خودش جلب می‌کند و از بالا هم سیستم تهویه انحنادار که از دور یک دایره سبز رنگ هم در وسطش دیده می‌شود. این دایره سبز زنگ چراغ نیست و با خاموش بودن کنسول هم دیده می‌شود. در واقع داخل سوراخ‌های میانی این مش بزرگ به رنگ سبز رنگ‌آمیزی شده‌اند و به خاطر همین از دور و با زاویه‌ای مشخص این خطای چشم جذاب دیده می‌شود.

جنس کلی بدنه ایکس باکس سری ایکس بر خلاف پلیت‌های پلی استیشن ۵ حس باکیفیت‌تری را به مخاطب منتقل اما در عوض به راحتی تمام اثر انگشت شما را هم به خودش جذب می‌کند و چند بار جا به جا کردن کنسول کافی است تا خیلی زود دور تا دور بدنه پر از لک اثر انگشت بشود. اما خب از آنجایی که بعید می‌دانم کسی بخواهد کنسول بازیش را آنقدری جابه‌جا کند، فکر نمی‌کنم این موضوع برای بسیاری اهمیتی داشته باشد.

با وجود اینکه امکانش هست تا ایکس باکس سری ایکس را به صورت افقی هم قرار بدهید اما کاملا مشخص است که طراحی کنسول به شکلی بوده که اولویت با قرار دادن آن به صورت عمودی باشد. در هر صورت اگر سری ایکس را به هر دلیلی می‌خواهید افقی قرار دهید، به غیر از آنکه کنسول‌تان بیشتر شبیه یک تکه آجر بزرگ می‌شود، باید پایه بزرگ زیر آن را که غیر قابل جدا شدن است، هم تحمل کنید. اینکه امسال سونی و مایکروسافت هر دو تصمیم گرفتند برای کنسول‌هایشان پایه مناسب طراحی کنند، اتفاق خیلی خوبی است ولی شاید بهتر بود مایکروسافت هم ترتیبی می‌داد تا بتوان این پایه بزرگ را جدا کرد.

درست در بالاترین نقطه کنسول، دکمه پاور سری ایکس به شکل لوگو خود ایکس باکس قرار گرفته است که به راحتی با فشار به داخل، کنسول را روشن می‌کند. پایین‌تر از آن هم دکمه ایجکت و درایو بلو ری و پایین سمت راست هم دکمه وصل کردن کنترلر و یک درگاه USB از نوع ۳.۲ قرار گرفته‌اند. همه این دکمه‌ها به جز پورت USB دسترسی خیلی خوب و راحتی دارند و چینش آن‌ها هم به شکلی است که با ظاهر مینیمال و منظم سری ایکس همخوانی دارد.

در پشت کنسول هم در کنار یک سری دیگر از سوراخ‌های تهویه دو پورت USB، یک درگاه HDMI 2.1، درگاه شبکه، محل قرارگیری حافظه اضافه و اتصال برق کنسول را داریم. خوشبختانه این بار حتی کابل برق ایکس باکس سری ایکس هم با پلی استیشن ۴ و ۵ است و برای همین در صورت گم شدن آن می‌توانید از هر کابل مشابه دیگری استفاده کنید. مایکروسافت هم مثل سونی درگاه اپتیکال صدا را حذف کرده که البته احتمالش زیاد است که شما هم به آن نیازی نداشته باشید.

راه‌اندازی کنسول و رابط کاربری

بعد از وصل کردن همه کابل‌ها، دانلود یک آپدیت ۸۰۰ مگابایتی و بروزرسانی فریمور کنترلر تنها فاصله‌ای است که بین شما و تجربه نسل نهم باقی مانده. راه‌اندازی کنسول خیلی ساده و بدون دردسر جلو می‌رود. مثل کنسول حریف می‌توانید اکانت مایکروسافت قبلی خودتان را روی ایکس باکس سری ایکس وارد کنید تا اطلاعات اکانت و بازی‌هایتان منتقل شود و البته ساخت یک اکانت جدید هم اصلا کاری ندارد. تازه این امکان را هم دارید که همه این کارها را با تلفن همراهتان انجام بدهید.

بر خلاف پلی استیشن ۵ که سونی آن را با یک رابط کاربری کاملا جدید عرضه کرده است، اگر نسل قبل را با ایکس باکس وان گذرانده باشید، به محض بالا اومدن داشبورد متوجه می‌شوید همه‌چیز کاملا آشنا به نظر می‌رسد. رابط کاربری سری ایکس دقیقا همون چیزی است که روی ایکس باکس وان هم وجود دارد و در این ۷ سال دچار کلی تغییر شده. راستش این موضوع خوبی‌ها و بدی‌های خودش را دارد. ناامید کننده چون اگر در همین چند سال اخیر مدت کوتاهی هم با ایکس باکس وان کار کرده باشید، سری ایکس موفق نمی‌شود حس ورود به یک نسل کاملا جدید را القا کند اما این قضیه از طرفی هم خوب است چون با رابط کاربری تست شده‌ای رو‌به‌رو هستیم که سال‌ها وقت صرف بهینه‌سازیش شده است.

از طرفی دیگر یکی از کم و کاستی‌های ایکس باکس وان هم در سری ایکس همچنان به قوت خودش باقی است، در مورد ضبط کردن بازی‌ها صحبت می‌کنم. هر چند اضافه شدن دکمه Share به کنترلر کار شما را در اسکرین شات گرفتن از بازی‌ها و ضبط کردن ویدیو و اشتراک‌گذاری آن‌ها راحت‌ کرده است اما ایکس باکس سری ایکس در حالت رزولوشن 4K فقط می‌تواند ۳۰ ثانیه از بازی را برای شما ضبط کند و در روزولوشن پایینی مثل 720p هم این مقدار به رقم ناامید کننده ۳ دقیقه می‌رسد. با وصل کردن یک هارد اکسترنال و رفتن به تنظیمات می‌توانید این مشکل را برطرف کنید و حتی تا ییک ساعت با روزولوشن 4K ضبط کنید اما خب کنسول رقیب این کار را روی همون حافظه خودش انجام می‌دهد و هر کسی یک هارد اکسترنال در خانه ندارد.

اما رابط کاربری ایکس باکس سری ایکس کاملا بدون تغییر هم نیست، اگر یادتان باشد، در بررسی پلی استیشن ۵ به این اشاره کردم که دوال‌سنس بهترین ویژگی کنسول سونی است که واقعا حس ورود به نسلی جدید را می‌دهد. خب در مورد ایکس باکس سری ایکس، این قابلیت Quick Resume است که این کار را برای شما انجام می‌دهد.

به لطف این قابلیت واقعا انقلابی می‌توانید خیلی راحت و در عرض چند ثانیه بین ۵ تا بازی مختلف جابه‌جا شوید، آن هم در حالی که هیچ کدام از آن بازی‌ها متوقف نشده‌اند. به عبارت دیگر اگر مثلا در حال بازی کردن کنترل، جدیدترین ساخته رمدی هستید و برای چک کردن یک موضوعی دلتان می‌خواهد به آلن ویک سری بزنید، می‌توانید این کار را به راحتی و سادگی انجام دهید. در واقع کوییک رزیوم به قدری پرکاربرد و جذاب است که قابلیت Switcher پلی استیشن ۵ در برابرش به نظر بی‌اهمیت و نسل قبلی می‌آید.

بازی‌ها و عملکرد کنسول

بزرگترین مزیت ایکس باکس سری ایکس مثل پلی استیشن ۵، اضافه شدن حافظه SSD به کنسول است که هر چند باز هم فضایی که در اختیارتان قرار می‌دهد، برای بازی‌های حجیم امروزی اصلا کافی نیست اما در عوض حداقل کمی از پلی استیشن ۵ بیشتر است و می‌توانید بازی‌ها را روی هارد درایو اکسترنال هم نصب و اجرا کنید و هر زمانی که خواستید، بین SSD و هارد جابه‌جا کنید. برای همین در این زمینه خبری از اپل بازی سونی نیست. این حافظه SSD با پردازشگر گرافیکی و مرکزی قدرتمند سری ایکس دست به دست هم می‌دهند و آرزوی اجرای بازی‌ها با روزولوشن 4K و نرخ ۶۰ فریم را تا حد زیادی به واقعیت تبدیل می‌کنند.

اما خب صحبت از بازی شد و باید بگویم که ایکس باکس سری ایکس به عنوان یک کنسول بازی که مهم‌ترین ویژگی آن باید بازی‌هایی باشند که برایش عرضه می‌شوند، در شروع نسل نهم کمی ناامید کننده ظاهر شده است. اشتباه نکنید، ترکیب قابلیت بکوارد کامپتیبیلی آن هم با پشتیبانی از حتی اولین کنسول ایکس باکس با گیم‌ پس دوست داشتنی مایکروسافت، یک ترکیب برنده است که باعث می‌شود در همان روز اول به صدها بازی مختلف دسترسی داشته باشید.

اما مشکل این است که هیچ کدام از این بازی‌ها جدید نیستند. بازی کردن دوباره الن ویک قدیمی که دیگر حالا هیچ لودینگی ندارد، یا بهترین بازی‌های یکی دو سال اخیر مثل Gears Tactics و Control که حالا به اندازه نسخه کامپیوتریشان زیبا و تماشایی هسند، واقعا لذت‌بخش است. اصلا کافیست یک لحظه صفحه گیم‌پس را باز کنید و بعد به ساعت نگاه کنید تا ببینید هنوز هم بعد از گذشت نیم ساعت نمی‌دانید از چه بازی‌ای دانلود را شروع کنید اما اگر در نسل قبل ایکس باکس وان یا کامپیوتر داشتید، هیچ کدام از این بازی‌ها برایتان تازگی ندارند و این بهبود‌ها در گرافیک و عملکرد هم آنقدر حس نسل بعد را منتقل نمی‌کنند.

بازی‌های بین نسلی‌ دیگری مثل اساسینز کرید والهالا هم چون روی ایکس باکس وان و پلی استیشن ۴ و پلی استیشن ۵ موجود هستند، نمی‌توانند خرید سری ایکس را از این لحاظ توجیه کنند.

ایکس باکس سری ایکس روی کاغذ از رقیب خودش تقریبا ۲۰ درصد قوی‌تر است اما هیچ عنوانی نیست که این برتری را در عمل ثابت کند و خب مقایسه بین بازی‌های مشترک هم چندان کار درستی نیست چرا که هر کدام شرایط خاص و متفاوت خودشون رو دارند اما با توجه به قدرت بیشتر سری ایکس حداقل در تئوری می‌توان انتظار داشت که یک سری از بازی‌ها برتری‌های خیلی جزئی در زمان بارگذاری یا رزولوشن داشته باشند. موضوعی که البته برای مطمئن شدن از آن به زمان بیشتری نیاز است.

کنترلر

در کنار رابط کاربری، کنترلر ایکس باکس سری ایکس دومین مانعی است که اجازه نمی‌دهد آغاز یک نسل کاملا نو را آنطور که باید حس کنید. نه، کنترلر سری ایکس نسبت به ایکس باکس وان کاملا بدون تغییر هم نیست.

دکمه Share اجازه نمی‌دهد دیگر صحنه جالبی را از دست بدهید، D-Pad حالا کیفیت بالاتری در حد و اندازه کنترلر الیت ایکس باکس وان دارد و به سادگی می‌توانید آن را در جهت‌های مختلف حرکت بدهید بدون آنکه دچار اشتباه شوید. عاج‌هایی که روی محل قرارگیری دست‌ها و دکمه‌های تریگر (Trigger) کار شدند، جلوی لغزش دست را می‌گیرند و آنالوگ‌ها هم به شکل خوبی‌ محکم‌تر و سفت‌تر از قبل شده‌اند.

اما خبری از قابلیت‌های جدید هیجان‌انگیز نیست و حتی این بار هم مایکروسافت بیخیال باتری‌های قلمی نشده است. مثل گذشته می‌توانید باتری‌های شارژی را به صورت جداگانه خریداری کنید و با کابل USB-C کنترلر را شارژ کنید اما نبود این باتری‌ها به صورت پیش‌فرض برای سومین نسل پیاپی واقعا غیر قابل قبول است. شاید بسیاری ادعا کنند که نباید به ترکیب برنده دست زد و کنترلر ایکس باکس وان به قدری خوب بوده که نیازی به تغییر مهمی نداشته است. اما در هر صورت اسم کنترلر سری ایکس رو نمی‌توان «نسل جدید» گذاشت.

جمع‌بندی

ایکس باکس سری ایکس کنسولی قدرتمند با طراحی استثنایی است که نوید شروع بهتری را برای مایکروسافت در نسل نهم نسبت به ایکس باکس وان می‌دهد. پشتیبانی از بازی‌های کنسول‌های نسل قبل، سرویس گیم پس و امکان استفاده از کنترلر و وسایل جانبی کنسول قبلی همگی ایکس باکس سری ایکس را به کنسول بازی خوبی تبدیل می‌کنند اما خب در این میان نمی‌توان نبود هیچ بازی انحصاری جدید، کنترلر نه چندان متفاوت و رابط کاربری تکراری را هم از یاد برد.

راستی ویدیوها و مطالب زیر در مورد ایکس باکس سری ایکس را هم از دست ندهید:

• چگونه اکانت و بازی‌های ایکس باکس خود را با دوستانمان به اشتراک بگذاریم؟
• ۵ کاری که ایکس باکس بهتر از پلی استیشن 5 انجام می‌دهد
• ویجی‌لاگ: ۵ ویژگی خفن ایکس باکس سری اس و ایکس