نقد فیلم Birds Of Paradise – دنیای بی‌رحم بالرین‌ها
برخلاف تصور عمومی از رقص باله که از دور فعالیتی زیبا و لطیف به‌نظر می‌رسد، صنعت این رقصِ پرطرفدار بسیار بی‌رحم، سخت‌گیر و پرفشار است. کمپانی‌های شناخته‌شده برای انتخاب بالرین‌ها و رساندن آن‌ها به سطح ...
برخلاف تصور عمومی از رقص باله که از دور فعالیتی زیبا و لطیف به‌نظر می‌رسد، صنعت این رقصِ پرطرفدار بسیار بی‌رحم، سخت‌گیر و پرفشار است. کمپانی‌های شناخته‌شده برای انتخاب بالرین‌ها و رساندن آن‌ها به سطح حرفه‌ای از هیچ آزاری دریغ نمی‌کنند و شرکت‌کننده‌ها را به‌جان هم می‌اندازند تا بلکه در اثر این جو متشنج، استعدادهایشان را شکوفا کنند. داستان فیلم Birds of Paradise هم همین موضوع را نشانه گرفته است. در این فیلم یک دوستی خالص و زیبا به رقابتی ناسالم و دگرآزارانه تبدیل می‌شود چرا که بهترین‌بودن یک مسیر تک‌نفره است. بدون هیچ همراهی.
در فیلم Birds of Paradise با دختری به‌نام کیت همراه می‌شویم که به کمک بورسیه‌ای ناشناس از آمریکا به فرانسه مهاجرت کرده تا علاوه بر دنبال‌کردن رویایش بتواند با بردن جایزه بزرگ مسابقه رقص، کمک‌خرج پدرش باشد. اما هیچ چیز برای او به آسانی پیش نمی‌رود و همه به چشم یک غریبه‌ی عجیب و غریب نگاهش می‌کنند. در همین زمان است که با دختری پولدار و مرموز به‌نام اِم برخورد می‌کند و آن‌ها بعد از دعواها و آشتی‌های فراوان تبدیل به دوستان صمیمی همدیگر می‌شوند. دوستانی که سرنوشتشان به جایزه این مسابقه مهم گره خورده و هر دو سودای برنده‌شدن را در سر دارند.
شروع فیلم شبیه به اثر مهم و معروف Suspiria (داریو ارجنتو/۱۹۷۷) است. یک دختر غریبه که از امریکا به اروپا آمده تا بخت خودش را در آکادمی مشهور رقص امتحان کند. اما Birds of Paradise راهش را همان ابتدا جدا می‌کند و تنها به اشارات محدودی به فضای رازآلود بسنده می‌کند. در نیمه دوم، فیلم چرخش متفاوتی به سمت مباحث روانشناسانه و درگیری‌های ذهنی افراد با خودشان دارد. با بالاگرفتن رقابت بین اِم و کیت این درگیری‌ها در هر دوی آن‌ها تشدید می‌شود و فضا را به تشنج می‌کشاند.
دغدغه‌های Birds of Paradise: جسارت خطر کردن، کمال طلبی و تغییر اولویت‌های زندگی
اهمیت این رقابت باعث می‌شود هر دوی آن‌ها گذشته‌شان را مرور کنند، با اهریمن‌های درونشان گلاویز شوند و حقیقتِ شغلی که دیوانه‌وار دوستش دارند را ببینند. این فشارهای عصبی نتیجه متفاوتی روی این دو دوست می‌گذارد. نتیجه این رقابت و اتفاقاتی که ممکن‌است در روز مسابقه بیفتد مخاطب را درگیر داستان نگه می‌دارد. فیلم Birds Of Paradise در مورد جسارت خطر کردن، کمال طلبی و تغییر اولویت‌های زندگی است. اینکه تا کجا حاضریم برای موفقیت فداکاری کنیم و یا حتی وجدانمان را زیر پا بگذاریم و دوستانمان را کنار بزنیم.
اما فیلم فقط به همین سطح ختم نمی‌شود و موضوع پیچیده‌تری را مطرح می‌کند که لایه‌های روانکاوانه دارد: بخشش خود! اینکه بتوانیم با اشتباهات غیرعمدی و _حتی عمدی_ روبرو شویم، آن‌ها را بپذیریم و در نهایت خودمان را ببخشیم. مسیری که انجامش اصلا به آسانیِ گفتنش نیست و تمام انرژی و تمرکز شخص را تحت تاثیر قرار می‌دهد و اگر به آن بی‌توجهی شود یا دست‌کم گرفته‌شود، فرد را ذره ذره از پا درمی‌آورد. حالا این شرایط را برای دختر جوان و جاه‌طلبی تصور کنید که سودای بهترین بودن در یک رقابت حساس و فشرده را در سر دارد و باید با فشار فلج‌کننده‌ای دست و پنجه نرم کند.
اِم با وجود اینکه نماینده‌ی قشر مرفه جامعه است (دختر سفیر فرانسه در آمریکا که در ناز و نعمت بزرگ شده) اما آسیب‌دیده‌ترین شخصیت فیلم است. او در ابتدای فیلم به‌عنوان دختری غیرقابل اعتماد معرفی می‌شود اما رفته رفته مشخص می‌شود قربانی بزرگ ماجرا کسی نیست جز او. حتی شخصیت اصلی فیلم که قرار است قهرمان داستان باشد، با رسیدن به نیمه دوم فیلم از جایگاه دوست‌داشتنی‌اش کنار می‌رود و ما را با ترس‌ها و دردهای اِم تنها می‌گذارد.
در فیلم Birds of Paradise با دو نیمه متفاوت طرفیم. نیمه اول سریع‌تر، پراتفاق‌تر و در خدمت معرفی شخصیت‌هاست. در نیمه بعدی با بُعد تاریک کاراکترها آشنا می‌شویم. کیت بعد از بدبین‌شدن به اِم شروع به ضربه‌زدن به او می‌کند و اِم را تا مرز فروپاشی عصبی می‌کشاند.
ضعف‌ها: پرداختی ناقص و فُرمی که نادیده گرفته می‌شود
فیلم Birds of Paradise شروع بدی دارد، بدون مقدمه‌چینی لازم و همراهی‌گرفتن از مخاطب. سکانس افتتاحیه در تقلید ناشیانه‌اش از Black Swan (دارن آرونوفسکی/ ۲۰۱۰) ناموفق است و ناقص به‌نظر می‌رسد. مشکل بعدی به کیفیت دیالوگ ها برمی‌گردد. جمله‌های رد و بدل شده بین شخصیت‌ها در یک‌سوم ابتدایی بسیار کلیشه‌ای‌است و جلوی ارتباط‌گرفتن بیننده با داستان را می‌گیرد. فیلم Birds of Paradise با اینکه در مورد هنری سرشار از ظرافت و جزییات است اما خودش نمی‌تواند این ظرافت را به‌کار بگیرد و در انتقال مفاهیم موردنظرش شبیه به یک قطار خارج‌شده از ریل می‌ماند.
با توجه به سابقه کارگردان فیلم در ساخت آثار ترسناک و تریلر، صحنه‌های رازآلود و رویاگون Birds of Paradise قابل قبول به تصویر کشیده‌شده، در واقع بهترین بخش و نقطه‌قوت فیلم همین جلوه‌های صوتی و بصری است. با این وجود در سایر جنبه‌های فرمی حرفی برای گفتن ندارد. تدوین به طرز ناباورانه‌ای آزاردهنده است و موسیقی هم آن‌طور که انتظار می‌رود با فیلم همراهی نمی‌کند. از طرفی درام داستان و روابط بین شخصیت‌ها پرداخت درستی ندارد. دوستی و دشمنی این دو دختر عمق لازم را ندارد و در نتیجه رفتارهای آن‌ها نسبت به همدیگر منطقی به نظر نمی‌رسد.
فیلم Birds of Paradise با سه اثر مهم در حوزه باله ارتباط نزدیکی دارد. مهم‌ترین اثر Black Swan است که سختی باله و کمال‌طلبی بالرین‌ها را نشان می‌دهد و در نوع خود بهترین است. اثر بعدی Suspiria است که جدا از وجه ترسناکش، گریز خوبی به روابط رقصندگان در کمپانی ها می‌زند. سریال Flesh and Bone هم جز آثاری‌ست که روابط خارج از صحنه رقص یعنی رقابت‌ها، پشت پرده گردانندگان کمپانی و سیاست‌های ناعادلانه و فشارهای شدید روی رقصنده ها را به تصویر می‌کشد.
فیلم Birds of paradise سعی کرده از هر اثر، بخشی را قرض بگیرد و همین هم باعث شده خط اصلی نداشته باشد. در واقع پرداختن به دنیای بالرین‌ها چیزی بیشتر از بازیگرهای زیبا، لباس‌های فانتزی جالب و رقص‌های حیرت‌انگیز است. دقیق نشدن و برداشت‌های سطحی می‌تواند یک اثر را کاملا به شکست بکشاند.
فیلم Birds of Paradise نتیجه‌گیری اخلاقی و خوشبینانه‌ای دارد. همچون آغاز سحرآمیزش،Birds of Paradise یک پایان رویایی و غرق در شگفتی دارد و به‌عنوان حُسن ختام با صحنه نمایش رقص به پایان می‌رسد. نمایشی که روایت‌گر داستان شهامت و شروع دوباره است. راهی که اِم مجبور می‌شود با پاهای زخمی و آسیب‌دیده‌اش که نتیجه‌ی تمرین زیاد باله است، برای رسیدن به آرامش روانش طی کند. اثری که می‌توانید برای باور به نیروی امید و بخشش تماشا کنید و لذت ببرید.
از اینجا بخوانید:
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.
باله هم شد رقص؟ بیا دو دستماله و رقص ایرانی برو بفهمی نصف عمرت بر فنا بوده:)
?