نگاهی به گنجینه با ارزش ژاپنی‌ها – با تمام کنسول‌های نینتندو آشنا شوید

دقیقا ۱۳۰ سال پیش و درست در روزی که این مقاله منتشر شده، شرکتی به اسم نینتندو تاسیس شد و شروع به طراحی یک سری بازی کارتی کرد. کارت‌هایی که نینتندو طراحی می‌کرد به سرعت در مسیر محبوبیت پا گذاشتند و فروششان آنقدر خوب بود که ژاپنی‌ها در آن زمان تصمیم گرفتند دست به تولید انبوه این کارت‌ها بزنند تا بتوانند کمی به تقاضای بالا طرفدارانشان نزدیک شوند.

اما نینتندو قرار نبود تا ابد کارت بازی طراحی کند و به دنبال بازارهای بزرگ‌تر و عجیب‌تر بود. آن‌ها دنبال چیزی بودند که نو باشد و اصلا همین موضوع زمینه ساز این شد تا دیگر کسی نینتندو را به خاطر بازی‌های کارتیش به خاطر نیاورد. حالا نینتندو را با نام کنسول‌هایی مثل NES، سوییچ و Wii به خاطر می‌آوریم و آن‌ها را برای معرفی بازی‌های بزرگی چون سری ماریو و لجند آو زلدا ستایش می‌کنیم. راهی که نینتندو طی کرد مسیر پر پیچ و خم و عجیبی بود که شاید کمتر شرکتی در مدیوم طعم آن را چشیده باشد.

به همین خاطر و به مناسبت ۱۳۰ سالگی این شرکت ژاپنی نگاهی به این مسیر انداخته‌ایم به می‌خواهیم از کنسول‌هایی که به بازی‌های این شرکت جان می‌بخشیدند برایتان بگوییم.

Color TV-Game

زمانی که ما در زمین‌های خاکی مشغول فوتبال بازی کردن با یک توپ پلاستیکی بودیم و داشتیم خود را با چنین تفریحاتی سرگرم می‌کردیم، ژاپنی‌ها در حال ساختن آینده دنیای سرگرمی بودند. Color TV-Game اولین کنسول ساخته شده توسط نینتندو بود که در سال ۱۹۷۷ و فقط در ژاپن عرضه شد. این کنسول برای اجرای بازی‌های ساده‌اش از هیچ دیسک یا کارتریجی پشتیبانی نمی‌کرد و کاربران مجبور بودند تنها به اجرای بازی‌هایی بپردازند که به طور پیش‌فرض روی آن تعبیه شده بود.

Game And Watch

قبل از آنکه صنعت بازی‌های ویدیویی به بلوغ برسد، نینتندو از اولین کنسول دستی خود یا همان Game & Watch پرده برداشت. همانند Color TV-Game، این کنسول دستی نیز فقط می‌توانست یک بازی ویدیویی ساده را روی نمایشگر کوچک خود به تصویر بکشد. Game & Watch در آن زمان، با ۶۰ مدل مختلف عرضه شد و نینتندو توانست تقریبا ۴۳ میلیون واحد از این کنسول دستی را در فاصله بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۱، به فروش برساند.

Famicom یا NES

Famicom کنسولی بود که در زمان بحران اقتصادی برای صنعتی توسعه یافت که در آن زمان قدرت چندانی نداشت. کنسول خانگی و بی‌نظیری که استانداردهای بسیاری را تعریف و نینتندو را به عنوان غول صنعتی نو پا به جهان معرفی کرد.

Famicom در سال ۱۹۸۳ برای کاربران ژاپنی عرضه شد و تنها دو سال طول کشید تا پای این کنسول به خانه آمریکایی‌ها نیز باز شود. اما نکته حائز اهمیت در مورد Famicom اسم نسخه آمریکایی‌اش بود. NES که گوشمان بیشتر به شنیدنش عادت دارد، در واقع ورژن آمریکایی Famicom بود که در سال ۱۹۸۵ در این کشور عرضه شد.

GameBoy

پس از موفقیت‌های NES، نوبت آن بود که نینتندو پای بازی‌های ویدیویی را به خارج از خانه‌ها نیز باز کند و گیمرها را در کوچه و خیابان هم به بازی کردن عادت دهد. گیم بوی را می‌توان پدر اصلی تمامی کنسول های دستی نامید. دلیل چنین ادعایی نیز این است که نینتندو با توسعه گیم بوی در سال ۱۹۸۹ توانست استانداردهای کنسول‌های دستی را پایه ریزی و تعریف کند.

دی ان ای گیم بوی در تمامی کنسول های دستی فعلی به طور واضحی قابل مشاهده است و هر چه در حال حاضر در این کنسول ها می‌بینیم را مدیون آن هستیم. بازی های خاطره انگیزی مانند Tetris هم برای اولین بار روی گیم بوی دیده شدند. پس با این اوصاف وقتی تمامی این عوامل را کنار هم بگذارید، دلیل محبوبیت بیش از حد و فروش ۱۲۰ میلیون واحدی کنسول را می‌فهمید.

SNES

با وجود آنکه SNES نتوانست موفقیت اجداد خود را تکرار کند، اما فروش درخشانی در عصر سخت افزارهای ‍۱۶ بیتی داشت. SNES در زمان خود پیچیده‌ترین کنسول موجود در بازار بود و به لطف کنترل های خاصش از محبوبیت بیشتری هم برخوردار شد. لازم به ذکر نیست که بسیاری از بازی های ارزشمند نینتندو اعم از ماریو ورلد، دانکی کانگ کانتری و فاینال فانتزی ۶ نیز روی این کنسول عرضه شدند که همگی با آن ها خاطرات بسیاری داریم.

Virtual Boy

زمانی بود که آکیلس ریفت یا اچ تی سی وایوی وجود خارجی نداشتند و گیمرها حتی در خوابشان هم نمی‌توانستند طعم تجربه یک بازی را با هدست‌های واقعیت مجازی بچشند. اما ژاپنی‌ها با وجود اینکه در بسیار از اوقات شکست‌های بزرگی را متحمل شده‌اند، همیشه نوآور و شگفت انگیز بوده‌اند و می‌خواستند تا کاربرانشان آینده را در لحظه‌ای که در آن هستند، تجربه کنند.

سال ۱۹۹۵ کنسول عجیب و غریبی با نام Virtual Boy از سوی نینتندو روانه بازار شد. Virtual Boy را می توان نسخه ساده و پیش پا افتاده ای از هدست های واقعیت مجازی امروزی دانست که به خاطر تعداد بازی های کم و محدودش نتوانست عملکرد خوبی از خود نشان دهد. با این حال، عمر کنسول انقلابی نینتندو خیلی به دنیا نبود و تنها یک سال پس از تاریخ لانچش، به کار خود در صنعت بازی‌های ویدیویی خاتمه داد.

Nintendo 64

نینتندو ۶۴ کنسول قدرتمند و فوق العاده‌ای بود. بازی‌های شاهکار و ارزشمندی مانند The Legend of Zelda: Ocarina of Time، ماریو کارت ۶۴ و Golden Eye 007 را در لیست عناوین خود داشت و کنترلر خاصش، جذابیت غیر قابل وصفی را به کنسول تازه نینتندو می‌بخشید. اما در سال ۱۹۹۶ دیگر دوران کارتریج‌ها برای کنسول‌های خانگی سر آمده بود و دیسک‌های تازه وارد، به یک باره تبدیل به حاکمین بلامنازع صنعت بازی‌های ویدیویی شدند.

سونی یک سال پیش از نینتندو، کنسول تاریخ سازش یا همان پلی استیشن خاطره انگیز را روانه بازار کرده بود که از تکنولوژی دیسک‌های فشرده برای اجرای بازی‌ها بهره می‌گرفت. همین عامل فروش نینتندو ۶۴ را به طور کلی تحت الشعاع قرار داد و مانع از آن شد تا نینتندو بتواند موفقیت های پیشین خود را تکرار کند.

GameBoy Color

گیم بوی کنسول خاطره‌انگیزی برای بسیاری از گیمرهای دهه ۹۰ میلادی بود. خاطرات شیرین اجرای آثاری همچون پوکمون در ذهن بسیار از گیمرها حک شده است و هنوز هم فکر کردن به آن دوران لذت بخش، حس نوستالژیک زیبایی را برایمان زنده می‌کند. با این حال، نینتندو یک ورژن متفاوت از گیم بوی را در سال ۱۹۹۸ نیز عرضه کرد که علاوه بر نمایشگر تقریبا رنگیش به سخت افزار قدرتمندتر ۸ بیتی نیز مجهز شده بود. در کنار این موضوع، ورژن تازه گیم بوی، مقرون به صرفه تر نیز بود و همین مسئله باعث شد تا این کنسول دستی فروش خوبی داشته باشد و سود ایده‌آلی نیز نصیب نینتندو شود.

Game Boy Advance

اولین تحول اساسی گیم بوی‌ها، در سال ۲۰۰۱ و با عرضه گیم بوی ادونس رقم خورد. گیم بوی ادونس کنسول دستی قدرتمندتری نسبت به گیم بوی‌های معمولی بود و نینتندو از آن به عنوان یک SNES قابل حمل یاد می‌کرد. گویا گیم بوی‌ها سود خوبی با عرضه‌شان برای نینتندو به همراه می آوردند؛ چرا که ژاپنی تا سال ۲۰۰۵ از ارتقای این کنسول‌ها دست نکشیدند و در این فاصله Game Boy Advance SP و Game Boy Micro را نیز روانه بازار کردند که هر کدام ویژگی خاص خود را داشتند.

Game Cube

در این بازه زمانی، کنسول‌های دستی نینتندو از محبوبیت بیشتری نسبت به هم نوعان خانگی خود برخوردار بودند. اما دیگر فرصت آن رسیده بود که ژاپنی‌ها فکری هم به حال این وضعیت بکنند و با آغاز نسل جدید، کنسولی را برای رقابت با سونی و مایکروسافت تازه وارد به صنعت ویدیو گیم، روانه بازار کنند. با وجود اینکه در آن سال‌ها اکس باکس مایکروسافت چندان چنگی به دل نمی‌زد اما پلی استیشن 2 رقیب سرسختی بود.

سونی با عرضه پلی استیشن 2 غوغایی به پا کرد و توانست بر هر دو کنسول دیگر فائق آید و آن‌ها را با اختلاف بسیار کنار بزند. در اینکه پلی استیشن 2 رقیب قدرتمندی بود شکی نیست. اما نینتندو نیز در جذب توسعه‌دهندگان شخص‌ثالث، ناکام ماند و همین عامل فروش گیم کیوب را در آن نسل تحت تاثیر خود قرار داد و ژاپنی‌های خلاق باز هم در مقابل سونی شکست خوردند.

Nintendo DS

کنسول‌های دستی نینتندو همیشه متفاوت و خاص بودند. اما در سال ۲۰۰۴ دیگر دوران گیم بوی‌ها به سر آمده بود و نینتندو نیاز به یک نوآوری جدید برای کنسول های دستیش داشت. Nintendo DS به معنای واقعی کلمه یک نوآوری نوین و منحصر به فرد بود که توانست با قدرتی وصف‌‌ناپذیر به پیش برود و تا پایان عمر ۱۰ ساله‌اش، بیش از ۱۵۴ میلیون واحد فروش داشته باشد. فروش DS آنقدر خارق‌العاده بود که توانست در لیست کنسول‌های پر فروش تاریخ، جایگاه دوم را از آن خود کند و بعد از پلی استیشن 2 قرار بگیرد.

نینتندو با عرضه Nintendo DS، جایگاه خود را دوباره به دست آورد و بالاخره توانست یکی از کنسول‌های سونی را با اختلاف شکست دهد. Nintendo DS از هر نظر نسبت PSP کنسول بهتری بود. بازی‌های با‌کیفیت و متفاوت بسیاری داشت که جادوی خاص و دلنشین نینتندو در تمامی آن‌ها به چشم می‌خورد. حتی جالب است بدانید که قبل از عرضه آیفون، کنسول دستی ژاپنی‌ها به نمایشگر تاچ اسکرینی مجهز شده بود که کاربران می‌توانستند از طریق آن به اجرای بازی‌ها بپردازند.

Nintendo Wii

پس از موفقیت‌های DS، نوبت به آن رسیده بود که نینتندو برای کنسول‌های خانگی اش هم چاره‌ای بیندیشد. نینتندو باید به دنبال کنسول متفاوت و سرگرم کننده‌ای می‌بود که بتواند هر گیمری را مجذوب خود کند. به همین منظور نینتندو راه حل تازه ای برای جلب مخاطب بیشتر پیدا کرد و به طور کلی هدف بازاریابی خود را تغییر داد. Nintendo Wii به هیچ‌وجه کنسولی نبود که بتواند از لحاظ سخت‌افزاری با کنسول‌های تازه سونی و مایکروسافت رقابت کند.

اما Nintendo Wii منحصر به فرد و خاص بود و سعی داشت رویه بازی کردن با کنسول‌های خانگی را به طور کلی دست خوش تغییرات اساسی کند. پس از سال ها تلاش نافرجام، بالاخره نینتندو با Wii و کنترلرهای حرکتیش توانست به اوج باز گردد و بار دیگر به قله موفقیت نزدیک شود. نهایتا Wii با تمام قدرت به راه خود ادامه داد و توانست با فروش ۱۰۱ میلیون واحدی خود، پلی استیشن ۳ و اکس باکس ۳۶۰ را پشت سر بگذارد.

Nintendo 3DS

سرانجام می‌رسیم به کنسول دستی و دوست داشتنی فعلی نینتندو. کنسولی که به معنای واقعی کلمه، واژه سرگرمی را توصیف می‌کند و کافیست کمی آن را در دستانتان بگیرید تا بفهمید در مورد چه چیزی صحبت می‌کنیم. 3DS ذاتا یک DS ارتقا یافته است که نمایشگری سه بعدی دارد. اما نکته جالب درباره نمایشگر ۳ بعدی کنسول، این است که می‌توانید بدون هیچ عینک مخصوصی بازی‌های محبوب و خاصش را به اجرا درآورید. 3DS در فروش هم بسیار موفق عمل کرد و توانست کنسول دستی تازه سونی را برای بار دوم نیز مغلوب خود سازد.

Nintendo Wii U

Wii U را شاید بتوان نا‌امید کننده‌ترین کنسول تاریخ نینتندو پس از Virtual Boy دانست. کنسولی که می‌توانست عملکرد بسیار خوبی با نوآوری‌هایی که در آن به کار رفته بود، داشته باشد. اما باید این موضوع را در نظر گرفت که Wii U رقیب چندان سر سختی برای پلی استیشن 4 و اکس باکس وان نبود و نمی‌توانست به هیچ عنوان از لحاظ قدرت سخت‌افزاری با آن دو به رقابت بپردازد. همچنین تاریخ باز هم تکرار شد و Wii U همانند گیم کیوب در جلب نظر توسعه‌دهندگان شخص‌ثالث ناکام ماند. حتی بازی‌های خوب و جذاب خود نینتندو هم نتوانستند Wii U را از سراشیبی سقوط نجات دهند.

Nintendo Switch

بهترین توصیف سوییچ در جریان مراسم معرفی آن ارائه شد؛ کنسولی که DNA تمامی کنسول‌های نینتندو را به ارث برده. در واقع اگر به این جمله نگاهی بیندازید می‌بینید که نینتندو از بهترین کلمات برای توصیف کنسول تازه اش استفاده کرده. ژاپنی‌ها با معجزه خود مرز میان سرگرمی خانگی و همراه را از بین بردند و حالا گیمرها می‌توانند در هر زمان و مکانی بازی‌های محبوبشان را به اجرا درآورند.