استیم بالاخره یک برگ برنده در رقابت با سوییچ و اپیک استور رو کرد

ظهور نینتندو سوییچ در ابتدا تهدیدی جدی برای پلتفرم پی‌سی به نظر نمی‌رسید، اما خیلی طول نکشید تا اثبات شود کنسول دستی نینتندو می‌تواند موعودگاه جدیدی برای بازی‌های مستقل، بازی‌های کوآپ و بازی‌های مستقل کوآپ باشد. تجربه چندنفره و دسته‌جمعی بازی‌ها روی سوییچ به قدری احساس طبیعی بودن دارد که گاهی حس می‌کنید فلان بازی فقط برای سوییچ ساخته شده و صرفاً روی پلتفرم‌های دیگر پورت شده که پورت شده باشد.

البته که این موضوع حقیقت ندارد؛ درصد عظیمی از بازی‌های فعلی و حتی مورد انتظار سوییچ، عناوینی هستند که قبلاً روی پی‌سی یا پلی استیشن 4 یا هر پلتفرم دیگری عرضه شده‌اند؛ موضوع صرفاً درباره سازگاری عجیب این دست از بازی‌ها با ماهیتی که نینتندو با سوییچ به دنبالش بوده است.

هرچه فروش نینتندو سوییچ بیشتر شود، خطر بزرگ‌تری استیم و والو را تهدید خواهد کرد. حداقل در زمینه بازی‌های مستقل، استیم دیگر تنها بازیگر بازار نیست و نینتندو غیرممکن را ممکن کرده است. دسترسی همیشگی به کنسول، به دو کنترلر و انبوهی از بهترین عناوین چند سال اخیر، باعث می‌شود سوییچ به مراتب «دسترسی‌پذیرتر» از استیمی باشد که یک استور سنتی و مبتنی بر محدودیت‌های پلتفرم سخت‌افزاری‌اش به حساب می‌آید.

این اولین خطری بود که استیم را تهدید کرد.

خطر دوم اما چیزی بود که طی ماه‌های اخیر درباره‌اش زیاد شنیده‌ایم. اپیک گیمز استوری که با قراردادهای انحصاری، بازی‌ها را از استیم بیرون می‌کشد و گاهی چند میلیون دلار به سازندگان یک عنوان می‌پردازد تا انحصار کامل یا شش‌ماهه یا یک‌ساله آن را به دست آورد. در آخرین مورد هم Red Dead Redemption 2 قرار است یک ماه زودتر از استیم، روی اپیک منتشر شود.

اپیک گیمز پیشنهادی وسوسه‌کننده به شرکت‌های بزرگ مانند یوبیسافت و رمدی و امثال‌شان می‌دهد. اما پیشنهاد وسوسه‌کننده واقعی‌اش، برای بازی‌سازان مستقلی است که به پرداخت ۳۰ درصد از فروش بازی‌های خود به استیم، گوگل پلی یا هر پلتفرم مشابهی عادت کرده‌اند و حالا می‌توانند نه‌تنها فقط ۱۲ درصد از فروش بازی‌ را به اپیک بدهند، بلکه از مزایای بیشتر هنگام ساخت بازی با موتور آنریل هم بهره‌مند شوند.

می‌شد حدس زد که این سیاست، خیل عظیم بازی‌های مستقل را سرازیر اپیک استور می‌کند و اگرچه سرعت عرضه بازی‌ها به اندازه سوییچ بالا نیست، اما آنقدر هست که برای استیم مشکل‌ساز شود. بازی Untitled Goose Game مثلاً یک بازی مستقل ترند است که فعلاً روی سوییچ و اپیک استور عرضه شده. این بازی، از لحاظ موجی که به راه انداخته دقیقاً به اندازه Goat Simulator یا Super Meat Boy موفق بوده، اما با این تفاوت که این‌بار استیم سهمی از سر و صداها نداشته و باید تا سال ۲۰۲۰ منتظر بماند.

این‌ها را گفتم که جایگاه متزلزل‌تر استیم نسبت به یک سال و نیم یا دو سال پیش را ترسیم کرده باشم. برای مدت‌های طولانی، پاسخ استیم به سوییچ و اپیک گیمز چه بوده؟ تقریباً هیچ. والو به روند همیشگی خود ادامه داد، توجه چندانی به انتقاداتی که بر سیاست‌های مدیریت استورش می‌شود نکرد و صرفاً همان کاری را کرد که برای چندین سال مشغولش بوده؛ که می‌شود همان هیچ.

تا اینکه یک اتفاق مهم افتاد. اتفاقی که مزیتی بزرگ برای استیم به ارمغان می‌آورد و توپ را بار دیگر در زمین سوییچ و اپیک استور می‌اندازد.

چند روز پیش اعلام شد بزودی بازی‌های کوآپی که صرفاً به صورت آفلاین اجرا می‌شوند را می‌توان در بستر استیم به صورت آنلاین و گروهی تجربه کرد. تکنولوژی پشت این سیستم چندان پیچیده نیست. بازی روی سخت‌افزار شما اجرا و روی سیستم دوست‌تان استریم می‌شود و به صورت خودکار، کنترلر یا ماوس و کیبوردی که او به دستگاه خود متصل کرده به عنوان کنترلری متصل به پی‌سی شما شناخته می‌شود. بعد از این، دیگر کار خاصی لازم نیست انجام شود و صرفاً کیفیت پهنای باند است که تجربه شما را لذتبخش یا آزاردهنده می‌کند.

این ایده‌ای چندان جدید هم نیست. از بین پلتفرم‌های اصلی، سونی از همان ابتدای نسل قابلیت Share Play را به پلی استیشن 4 آورده بود که اجازه می‌داد دوست‌تان برای مثال از راه دور کنترل بازی را به دست گرفته و از آن مرحله‌ای که برایتان دشوار است عبور کند. حتی روی پی‌سی هم نرم‌افزارهای شخص‌ ثالثی وجود داشت که همین نیاز را برطرف می‌کردند.

اما ارائه رسمی قابلیت Remote Play Together از سوی استیم، دو سیگنال درست می‌فرستد. نخستین و مهم‌ترین سیگنال اینکه والو آنقدر در غرور خود غرق نشده که به بی‌محلی‌هایش ادامه و روز به روز فضای بیشتری به استیم و اپیک بدهد. استیم کماکان محبوب‌ترین پلتفرم گیم جهان است و دیدن اینکه بالاخره تلاشی برای تثبیت جایگاه تهدید شده خود می‌کند جای خوشحالی دارد.

سیگنال دوم از آن سیگنال‌هایی است که آتش به دل ما گیمرهای ایرانی می‌زند. استریم بازی مدتی است که به ترندی تازه تبدیل شده و در حال حاضر مایکروسافت و گوگل اصلی‌ترین شرکت‌هایی هستند که با سرویس‌های پروژه اکس‌کلاد و استیدیا در صدد جا انداختن فرمی تازه از بازی کردن (روی هر پلتفرمی، در هر جا و بدون نیاز به سخت‌افزار آن‌چنانی) برآمده‌اند.

کاری که استیم کرده اگرچه جدید نیست، اما در هیاهوی سرویس‌های استریم، این را یادآوری می‌کند که این بازار نوظهور می‌تواند فرصتی برای ابداعات جدید باشد و نه اینکه صرفاً با چشم‌نوازترین بازی‌های بازار، پهنای باند کاربران به چالش کشیده شود.

این را هم در نظر داشته باشیم که قابلیت Play Remote Together آنقدر مشتری‌پسند هست که خواه ناخواه رقابت ایجاد کند و به مرور زمان و در نتیجه همان رقابت، بازهم بیش از پیش مشتری‌پسند شود.

از اعتراف به این موضوع متنفرم، اما ورود اپیک گیمز به بازار فروش بازی و انحصاری کردن‌هایش، احتمالاً آنقدرها هم به ضرر صنعت گیم نبوده. حداقلِ ماجرا این بود که بازار ویدیوگیم تکانی اساسی خورد و حالا هرکسی سخت تلاش می‌کند تا مزیتی بزرگ نسبت به دیگری داشته باشد. به عنوان یک مصرف‌کننده، چیز بیشتری نیست که از این صنعت انتظار داشته باشم.