
بهترین کنسول های دستی رترو برای سال ۲۰۲۵
با پیشرفت فناوری و افزایش علاقه عمومی به بازیهای کلاسیک، امروزه شاهد تولید دستگاههای جدیدی هستیم که با طراحی مدرن، بازیهای قدیمی را اجرا میکنند. این دستگاهها که اغلب در دسته کنسولهای دستی رترو قرار ...

در دنیایی که بازیهای ویدیویی که هر روز واقعگرایانهتر، بزرگتر و پیچیدهتر میشوند، بسیاری از گیمرها هنوز با اشتیاق به گذشته نگاه میکنند؛ به دورانی که همه چیز سادهتر، خلاقانهتر و شاید حتی سرگرمکنندهتر بود. نوستالژی، نیرویی قوی در صنعت بازیسازی است، و این روزها کنسولهای دستی رترو، بار دیگر به صحنه بازگشتهاند این بار با قدرت بیشتر، طراحیهای مدرنتر و امکاناتی که در گذشته فقط رؤیا بودند.

در ادامه این مقاله از ویجیاتو، به بررسی بهترین کنسولهای دستی رترو برای سال ۲۰۲۵ خواهیم پرداخت؛ دستگاههایی که نهتنها به شما اجازه میدهند به دوران طلایی بازیهای ویدیویی سفر کنید، بلکه با قابلیتهای جدید، تجربهای جذابتر و راحتتر را برایتان فراهم میسازند.
بیشتر بخوانید: بهترین بازیهای رترو برای موبایل
بیشتر بخوانید: Top 10: بهترین بازیهای رترو که هنوز هم ارزش بازی کردن دارند
- 1 بهترین کنسول های دستی رترو
- 1.1 کنسول Analogue Pocket
- 1.2 کنسول Nintendo Switch Lite
- 1.3 کنسول Asus ROG Ally
- 1.4 کنسول Razer Edge
- 1.5 کنسول Steam Deck OLED
- 1.6 کنسول Anbernic RG351P
- 1.7 کنسول Evercade
- 1.8 کنسول Lenovo Legion Go
- 1.9 کنسول Retroid Pocket 3
- 1.10 آشنایی با مفهوم رترو و دنیای رترو گیمینگ
- 1.11 چرا رترو گیمینگ هنوز محبوب است؟
- 1.12 ریشههای تاریخی رترو گیمینگ
- 1.13 تفاوت رترو، وینتیج و کلاسیک در دنیای بازیها
- 1.14 شبیهسازها و نقش آنها در حفظ بازیهای قدیمی
- 1.15 رترو گیمینگ؛ فرهنگ یا سرگرمی؟
- 1.16 رترو گیمینگ در ایران
- 1.17 آیندهی رترو گیمینگ
- 1.18 آیا کنسول های دستی رترو برای اجرای بازیهای شبیهسازی شده (امولیشن) مناسباند؟
- 1.19 کنسول های دستی رترو در مقابل کامپیوتر های قابل حمل گیمینگ
- 1.20 کلام آخر
بهترین کنسول های دستی رترو
چند وقت شده که با دنیای گیم آشنا شدهاید و به اصطلاح یک گیمر شدهاید؟ اگر از قدیمیهای این حوزه باشید احتمالا با بازیهای دوران میکرو و سگا خوب آشنایی دارید و اگر هم جدیدتر به این جرگه پیوستید که بازهم احتمال زیادی دارد که با عناوین مشهور آن دوران برخورده داشته باشید. در ادامه به بهترین کنسول های رترو میپردازیم.
کنسول Analogue Pocket
کنسول Analogue Pocket یکی از تحسینشدهترین کنسولهای دستی مدرن است که برای عاشقان بازیهای کلاسیک طراحی شده. این دستگاه توسط شرکت Analogue ساخته شده، که به خاطر بازسازی سختافزاری با کیفیت بالا از کنسولهای قدیمی (مانند Super Nintendo و Sega Genesis) شهرت دارد.

کنسول Analogue Pocket تمرکز ویژهای بر روی بازیهای Game Boy، Game Boy Color و Game Boy Advance دارد و آنها را بدون شبیهسازی نرمافزاری، بلکه از طریق بازسازی دقیق سختافزار (FPGA) اجرا میکند؛ به این معنی که بازیها دقیقاً همانطور که روی کنسول اصلی اجرا میشدند، تجربه میشوند
یکی از ویژگیهای برجسته Analogue Pocket صفحهنمایش فوقالعاده آن است. نمایشگر 3.5 اینچی با رزولوشن 1600 × 1440 پیکسل، که تراکم پیکسلی خیرهکنندهای در حدود 615 پیکسل بر اینچ دارد.

این صفحهنمایش IPS با محافظ گوریلا گلس کیفیت بصری بینظیری را برای بازیهای 8 بیتی و 16 بیتی به ارمغان میآورد. همچنین کنسول از فیلترهای تصویری برای تقلید ظاهر نمایشگرهای قدیمی CRT و LCD پشتیبانی میکند که برای طرفداران تجربه نوستالژیک بسیار مهم است.
Analogue Pocket فقط یک کنسول نیست؛ بلکه یک ایستگاه کاری موسیقی و یک پلتفرم توسعه FPGA نیز هست. با استفاده از ابزار Nanoloop، کاربران میتوانند موسیقی چیبتیون بسازند.
از لحاظ طراحی، Pocket بسیار زیبا، مستحکم و با دقت بالا ساخته شده است. باتری داخلی با قابلیت شارژ USB-C، صدای استریو، اسلات microSD برای ذخیرهسازی، و قابلیت Dock شدن به تلویزیون از طریق یک Dock جداگانه (مشابه Switch) از دیگر ویژگیهای آن هستند. همچنین کنترلرهای بلوتوث و USB را هم در حالت Dock پشتیبانی میکند.

همچنین Analogue با ارائه یک محیط توسعه به نام AnalogueOS و باز کردن قابلیت استفاده از چند هسته FPGA، به توسعهدهندگان امکان میدهد کنسولهای کلاسیک دیگری (مانند Game Gear، Neo Geo Pocket و Atari Lynx) را نیز روی آن شبیهسازی کنند (البته به صورت سختافزاری، نه نرمافزاری).
در کنار سختافزار توانمند، این کنسول به لطف ویژگی OpenFPGA قابلیت توسعهی زیادی نیز دارد. این پلتفرم به توسعهدهندگان بازیهای مستقل و خانگی اجازه میدهد تا هستههای سختافزاری جدید بسازند یا بازیهای کلاسیک را با دقت بسیار بالا اجرا کنند.

البته باید به چند نکته منفی هم اشاره کرد. جایگاه قرارگیری کارتریج در پشت دستگاه کمی باز و ناپایدار است و ممکن است کارتریجها بهخوبی در جای خود قفل نشوند. همچنین هنگام قرارگیری دستگاه در داک، کمی شل و ناپایدار بهنظر میرسد.
این دو نکته ممکن است برای برخی از کاربران حساس ایجاد نگرانی کند، اما در مقابل مزایای چشمگیر دستگاه، میتوان از آنها چشمپوشی کرد.
در مجموع، اگر بهدنبال بهترین گزینه برای اجرای بازیهای فیزیکی Game Boy هستید، یا میخواهید کلکسیون خود را با دستگاهی حرفهای و آیندهدار تکمیل کنید، Analogue Pocket بیرقیب است. این کنسول نه تنها جایگزینی عالی برای نسخههای قدیمیتر است، بلکه بهلطف امکانات توسعهای و کیفیت ساخت بالا، آیندهدارترین گزینه برای دنیای رترو گیمینگ محسوب میشود.
کنسول Nintendo Switch Lite
در ماه مارس ۲۰۱۷، نینتندو با عرضه کنسول هیبرید نینتندو سوییچ، بار دیگر به بازار کنسولهای بازی بازگشت. کنسول نینتندو سوییچ که یک کنسول خانگی و دستی است، در دو سال اول عرضه خود، ۳۴ میلیون واحد فروخت و موفقیتی بینظیر برای نینتندو به ارمغان آورد.

کنسول نینتندو سوییچ لایت (Switch Lite)، نسخه کوچکتر و دستی نینتندو سوییچ است که برخی از ویژگیهای کنسول نینتندو سوییچ را کنار گذاشته تا هم قیمت کمتری داشته باشد، هم حمل آن آسان باشد و هم باتری بهتری داشته باشد. نینتندو سوییچ لایت، ساختار هیبریدی نینتندو سوییچ را کنار گذاشته است.
این کنسول به تلویزیون متصل نمیشود و جوی کان ندارد؛ دو ویژگی بارزی که آن را از نینتندو سوییچ متفاوت میکنند. درنتیجه، هدف نینتندو عرضه یک کنسول تماما قابل حمل بوده که کاربر در هر زمان بتواند به بازیهای بینظیر آرشیو نینتندو دسترسی پیدا کند.
جای دکمههای جهتهای جوی کان سمت راست نیز با کلید جهت یکپارچه D-Pad عوض شده است تا کار کردن با آن راحتتر باشد. این کنترلر با استفاده از پردازندههای جدید، عملکرد نسبتا بهتری نسبت به نینتندو سوییچ دارد و عمر باتری آن نیز ۳۰ الی ۴۰ درصد بهتر است.

این کنسول از نینتندو سوییچ نیز کوچکتر است و دارای یک نمایشگر ۵.۵ اینچی با رزولوشن 720p است. سوییچ لایت مانند سوییچ اصلی، دارای حافظه داخلی ۳۲ گیگابایت، سازگار با انواع میکرو SD، جک هدفون، پورت USB-C برای شارژ، نمایشگر لمسی، وای فایو NFC است.
Switch Lite تمام قدرت پردازشی و کتابخانهی گستردهی بازیهای نینتندو سوییچ ۱ را در قالبی کوچکتر ارائه میدهد. این دستگاه کیفیت ساخت خوبی دارد و داشتن یک D-Pad واقعی (بر خلاف Joy-Conهای جداشونده نسخه اصلی) آن را برای بازیهای دو بعدی و کلاسیک بسیار مناسب میکند.
اگرچه فاقد امکاناتی مانند اتصال به تلویزیون و بازخورد لرزشی است، در عوض با قیمتی حدود ۱۰۰ دلار کمتر از مدل استاندارد، گزینهای کاملاً اقتصادی برای گیمرهای قابل حمل محسوب میشود.

در نهایت، Nintendo Switch Lite بهترین انتخاب برای کسانی است که بهدنبال یک کنسول دستی همهکاره هستند، نه فقط برای بازیهای رترو، بلکه برای صدها عنوان جدید و متنوع.
اگر به قابلیت اتصال به تلویزیون نیاز ندارید و بیشتر زمان بازیتان را در حالت دستی میگذرانید، این کنسول گزینهای سبک، خوشقیمت و جذاب برای شما خواهد بود. برای تجربهای اقتصادی و قانونی از دنیای بازیهای کلاسیک، Switch Lite جایگاهی شایسته در میان بهترین کنسولهای رترو دارد.
بیشتر بخوانید: هر آنچه باید درباره نینتندو سوییچ ۲ بدانید | راهنمای جامع
بیشتر بخوانید: تفاوتهای Nintendo Switch 2 و نسخههای قبلی | کدام یک ارزش خرید دارد؟
کنسول Asus ROG Ally
در ادامهی بررسی بهترین کنسول های رترو و قابل حمل، نوبت به گزینهای میرسد که نه تنها برای علاقهمندان به بازیهای کلاسیک، بلکه برای گیمرهای حرفهای دنیای PC نیز جذاب است. این دستگاه، پاسخی قدرتمند از سوی ایسوس به Steam Deck محسوب میشود؛ با طراحی ظریفتر، نمایشگر بهتر، و انعطافپذیری بیشتر به لطف سیستمعامل کامل ویندوز ۱۱.

Asus ROG Ally در دو مدل عرضه میشود که مدل قدرتمندتر آن با پردازنده Z1 Extreme و حافظه ۵۱۲ گیگابایتی از نوع SSD NVMe 2، قیمتی معادل ۶۹۹ دلار دارد و یک مدل ارزانتر هم با قیمت ۵۹۹ دلار و پردازنده Z1 عرضه خواهد شد.
ROG Ally به یک نمایشگر ۷ اینچی با وضوح 1080p و نرخ نوسازی ۱۲۰ هرتز مجهز است که نسبت به Steam Deck برتری محسوسی دارد، هم از نظر کیفیت بصری و هم از نظر روان بودن تجربهی گیمینگ. طراحی این دستگاه حرفهای و مقاوم است و کیفیت ساخت بالایی دارد.
در اکثر سناریوهای بازی، عملکرد آن پایدار و رضایتبخش است بهویژه اگر تنظیمات گرافیکی را کمی کاهش دهید. همچنین، باتری در استفادههای غیر از بازی عملکرد قابل قبولی دارد، هرچند در اجرای بازیهای سنگین، شارژدهی بسیار محدود است.

یکی از مهمترین مزایای ROG Ally اجرای کامل Windows 11 است. برخلاف Steam Deck که از SteamOS استفاده میکند، در اینجا با یک کامپیوتر کامل روبهرو هستید که میتواند هر نوع بازی، لانچر یا شبیهساز (emulator) را اجرا کند.
این موضوع آن را به گزینهای ایدهآل برای علاقهمندان به بازیهای رترو نیز تبدیل میکند، چرا که بهراحتی میتوانید شبیهسازهایی برای کنسولهایی مثل NES، SNES، PS2، PSP، و حتی GameCube و Wii را نصب و اجرا کنید.
البته این انعطاف بالا با پیچیدگیهایی همراه است. کنترلهای دستگاه برای پیمایش در محیط ویندوز چندان بینقص نیستند، و ممکن است کار با آن در خارج از محیط بازی کمی گیجکننده باشد.

همچنین برای اجرای روان بسیاری از بازیهای روز، نیاز است تنظیمات گرافیکی را پایین بیاورید. این موضوع بهویژه در بازیهای AAA نمود بیشتری دارد.
در مجموع، Asus ROG Ally انتخابی بینظیر برای گیمرهایی است که میخواهند قدرت یک لپ تاپ گیمینگ را در قالب یک دستگاه دستی همراه خود داشته باشند.
بیشتر بخوانید: مقایسه کامل نینتندو سوییچ ۲ با کنسولهای دستی دیگر در سال ۲۰۲۵
کنسول Razer Edge
یک کنسول دستی مبتنی بر اندروید است که توسط شرکت ریزر تولید شده است. این کنسول دارای صفحه نمایش ۶٫۸ اینچی AMOLED با نرخ نوسازی ۱۴۴ هرتز است و از پردازنده اسنپدراگون G3x Gen 1 استفاده میکند. Razer Edge به طور خاص برای بازیهای ابری و اندروید طراحی شده و همراه با یک کنترلر Kishi V2 Pro عرضه میشود.

Razer Edge با برخورداری از اتصال Wi-Fi 6E و پردازندهای توانمند، تجربهای روان از اجرای بازیهای ابری (cloud gaming) مانند Xbox Cloud Gaming یا NVIDIA GeForce Now ارائه میدهد.
برخلاف بسیاری از دستگاههای دیگر در این فهرست که سختافزار اختصاصی دارند، Edge اساساً یک تبلت اندرویدی است اما با افزوده شدن کنترلرهای Razer Kishi، به یک کنسول دستی با امکانات بسیار خوب تبدیل میشود. این دستگاه، هم از نظر فرم فاکتور و هم کارایی، نقطه تعادلی میان کنسولهای شبیهساز ارزانقیمت و دستگاههای قدرتمندی مانند Steam Deck محسوب میشود.

یکی از مزایای مهم Edge نسبت به رقبا، قابلیت حمل بالاتر و عمر باتری بهتر است. اندازهی کوچکتر و وزن سبکتر آن، باعث میشود برای استفاده روزمره و همراهی در سفر بسیار مناسب باشد.
همچنین میتوان کنترلرها را جدا کرده و از آن بهعنوان یک تبلت اندرویدی معمولی برای تماشای فیلم، مرور وب یا مطالعه استفاده کرد. این ویژگیها آن را برای کاربران چندمنظوره که هم به بازی علاقهمندند و هم به کارایی عمومی دستگاه اهمیت میدهند، بسیار جذاب میکند.
البته، این دستگاه نیز بینقص نیست. سیستمعامل اندروید در تعامل با کنترلرهای فیزیکی همیشه هماهنگ و بینقص عمل نمیکند، و نرمافزار اختصاصی Razer Nexus هم پر از موارد آزار دهنده و ناهماهنگ است. نبود پایه نگهدارنده (kickstand) برای ایستادن دستگاه روی سطح صاف هم یک نکتهی منفی در تجربهی استفاده محسوب میشود.

در مجموع، اگر بهدنبال دستگاهی هستید که قابلیت اجرای بازیهای رترو، استریم بازیها، و مصرف محتوای چندرسانهای را بهصورت یکجا و قابل حمل فراهم کند، Razer Edge انتخابی هوشمندانه و انعطافپذیر است.
این تبلت کوچک و خاص، گزینهای جذاب برای گیمرهایی است که میخواهند چیزی فراتر از یک کنسول صرف در اختیار داشته باشند بدون حمل وزن و اندازهی دستگاههایی مانند Steam Deck.
کنسول Steam Deck OLED
در بین کنسولهای دستی مناسب برای اجرای بازیهای کامپیوتری، Valve Steam Deck OLED یک گزینه برجسته و انعطافپذیر برای گیمرهایی است که میخواهند بازیهای PC، از جمله عناوین کلاسیک و رترو، را در حال حرکت تجربه کنند.
نسخهی OLED این کنسول با بهبودهایی قابل توجه نسبت به مدل اولیه عرضه شده و اکنون با صفحهنمایشی فوقالعاده، باتری بادوامتر و سرعت دانلود بالاتر، تجربهای کاملتر را برای کاربران فراهم میکند.

نمایشگر OLED مهمترین نقطه قوت این نسخه است. رنگهای عمیق، کنتراست بالا و روشنایی بهتر، اجرای بازیهای دوبعدی و قدیمی را جذابتر از همیشه میکند ویژگیای که برای طرفداران بازیهای رترو اهمیت زیادی دارد.
همچنین، Steam Deck OLED در مقایسه با مدل قبلی عملکرد حرارتی بهتری دارد و بیصداتر اجرا میشود، که برای استفادهی طولانیمدت بسیار مهم است. از نظر قدرت سختافزاری، Steam Deck OLED برای اجرای بخش بزرگی از کتابخانهی Steam شامل بسیاری از بازیهای رترو بازسازیشده یا عرضهشده مجدد بیش از حد کافی است.
پشتیبانی از شبیهسازها نیز بسیار عالی است و به لطف نرمافزارهایی مثل EmuDeck، کاربران میتوانند طیف وسیعی از کنسولهای قدیمی مانند SNES، Game Boy، Dreamcast، PSP و حتی PS2 را به راحتی روی دستگاه اجرا کنند.

با این حال، باید در نظر داشت که اجرای برخی بازیهای جدید AAA در این کنسول با محدودیتهایی همراه است. همچنین اگر بخواهید بازیهای رترو را خارج از پلتفرم Steam تجربه کنید، نیاز به انجام تنظیمات فنی و نرمافزاری خواهید داشت مثلاً نصب ویندوز یا پیکربندی لینوکس برای اجرای امولاتورها یا ROMها. این کار برای کاربران حرفهای مشکلساز نیست، اما برای افراد مبتدی ممکن است چالشبرانگیز باشد.
مدل OLED در سه نسخه مختلف عرضه میشود، اما تنها مدل بالاترین رده دارای صفحهی ضد بازتاب (anti-glare) است. این تفاوت ممکن است برای برخی از کاربران حساس به نور اهمیت داشته باشد و در انتخاب نسخه تأثیر بگذارد.

در مجموع، Steam Deck OLED بهترین گزینه برای آن دسته از گیمرهایی است که یک کتابخانهی غنی در Steam دارند و میخواهند آن را در هر مکانی همراه داشته باشند. همچنین بهلطف پشتیبانی قدرتمند از امولاتورها، برای عاشقان بازیهای رترو هم یک انتخاب عالی است بهشرطی که مشکلی با شخصیسازیهای نرمافزاری نداشته باشند.
بیشتر بخوانید: استیم دک (Steam Deck) ارزشش را دارد؟
بیشتر بخوانید: بررسی کامپیوتر گیمینگ استیم دک
کنسول Anbernic RG351P
در میان کنسولهای دستی مخصوص شبیهسازی بازیهای رترو، Anbernic RG351P یکی از سادهترین و در دسترسترین گزینهها برای علاقهمندان به تجربهی نوستالژیک است. این دستگاه با سیستمعامل لینوکس کار میکند، اما برخلاف تصور عمومی، راهاندازی و اجرای بازیها در آن بسیار آسان است. تنها کافیست فایلهای بازی (ROMها) را به پوشههای مربوطه منتقل کنید تا در رابط کاربری دستگاه نمایش داده شوند.
از نظر کیفیت ساخت، RG351P فراتر از انتظار ظاهر میشود. طراحی آن مستحکم و خوشدست است و دکمهها حس خوبی منتقل میکنند. مهمتر از همه، صفحهنمایش این کنسول برای اجرای بازیهای Game Boy Advance تقریباً ایدهآل است هم از نظر نسبت تصویر و هم از نظر وضوح.

همچنین، عملکرد آن در اجرای بازیهای 2D و حتی عناوین کلاسیک PlayStation 1 نیز بسیار روان و بدون مشکل است، که آن را به گزینهای عالی برای شبیهسازی نسلهای سوم تا پنجم تبدیل میکند.
با این حال، نقاط ضعفی هم دارد. امولاسیون بازیهای Nintendo 64 روی این دستگاه ناپایدار است و ممکن است مشکلاتی در صدا یا فریمریت وجود داشته باشد.
همچنین برخلاف برخی مدلهای دیگر، RG351P فاقد Wi-Fi داخلی یا خروجی HDMI است، بنابراین نمیتوانید بهصورت آنلاین محتوا اضافه کنید یا تصویر را روی تلویزیون منتقل نمایید. از نظر نمایش نسبت تصویر، بازیهایی غیر از GBA یا باید کشیده شوند یا در حاشیههای سیاه اجرا گردند.

نکتهی مهم در استفاده از این دستگاه، مسئلهی قانونی بودن ROMهاست. برخی نسخهها از پیش با کتابخانههایی پر از بازیهای مشکوک عرضه میشوند، اما اگر بخواهید بهطور قانونی بازیها را اضافه کنید، باید خودتان اقدام به تهیهی نسخههای معتبر و قانونی نمایید.
با وجود اینکه مدل RG351P دیگر جدیدترین محصول برند Anbernic نیست و مدلهایی مانند RG351M (با بدنه فلزی)، RG351V (طراحی شبیه Game Boy)، و مدلهای قویتر مانند RG353PS و RG405M نیز عرضه شدهاند، این کنسول هنوز هم یکی از بهترین انتخابها برای شبیهسازی نسل ششم و پایینتر کنسولها محسوب میشود. اگر مجموعهای بزرگ از ROMهای کلاسیک دارید و بهدنبال یک کنسول ارزان، باکیفیت و بیدردسر هستید، RG351P انتخابی مطمئن، جمعوجور و کاربردی است.
کنسول Evercade
در دنیایی که بازیهای دیجیتالی و دانلودی حرف اول را میزنند، Evercade یک کنسول دستی متفاوت و جالب است که با بازگشت به سنتهای قدیمی، هنوز هم از کارتریجهای فیزیکی برای اجرای بازیها استفاده میکند. این طراحی منحصربهفرد آن را به انتخابی خاص برای علاقهمندان به تجربهای کلاسیک و لمس فیزیکی بازیها تبدیل کرده است بدون نیاز به اینترنت یا فضای ذخیرهسازی پیچیده.

Evercade با قیمتی اقتصادی عرضه میشود و کارتریجهای آن حدود ۲۰ دلار قیمت دارند. هر کارتریج مجموعهای از چندین بازی کلاسیک از شرکتهایی چون Atari، Data East، Namco و Technos را در خود جای داده است. این کار نهتنها حس نوستالژی را زنده میکند، بلکه تنوع بازیهای موجود را نیز به شکل قابل توجهی افزایش میدهد.
همچنین دستگاه از خروجی HDMI برخوردار است، بنابراین میتوانید آن را به تلویزیون وصل کرده و تجربهی خانگی نیز داشته باشید. اگرچه Evercade از نظر فنی یک دستگاه امولاسیون محسوب میشود، اما تفاوت کلیدی آن با کنسولهای مشابه در قانونی و مجاز بودن بازیها است.
ROMها بهجای دانلود یا هک شدن، روی کارتریجهای رسمی ذخیره شدهاند و با مجوز ناشر اصلی عرضه میشوند. از این منظر، Evercade تجربهای امن، قانونی و سازگار با قوانین کپیرایت را ارائه میدهد.

با این حال، کنسول بینقص نیست. برخی از بازیهایی که در کارتریجها عرضه میشوند، نسخههای ضعیفتر یا سادهشدهای از نسخههای اصلی هستند. همچنین، چیدمان دکمهها برای برخی بازیهای رترو ممکن است غیرعادی به نظر برسد و در ابتدا به کمی عادت نیاز دارد.
در مجموع، Evercade بهترین انتخاب برای کسانی است که به مجموعهداری فیزیکی علاقهمندند و میخواهند بازیهای کلاسیک دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی را بهصورت قانونی، با قیمت مناسب و به شکلی فیزیکی تجربه کنند.
اگر از عاشقان کارتریج، جعبههای بازی و تنوع ناشران هستید و نمیخواهید هزینههای سنگین برای نسخههای اصل بپردازید، Evercade یک تجربه نوستالژیک مدرن و مقرون به صرفه را به شما هدیه میدهد.
کنسول Lenovo Legion Go
در میان کنسولهایی که بیشتر شبیه به رایانههای شخصی قابلحمل هستند، Lenovo Legion Go یک گزینه منحصربهفرد است که مرز بین کنسول دستی، کامپیوتر گیمینگ و سیستم رومیزی را کمرنگ میکند. برخلاف Steam Deck یا ROG Ally که تمرکزشان بر تجربهی دستی (handheld) است، Legion Go با طراحی متفاوت، صفحهنمایش بزرگتر و پایه داخلی (kickstand)، تجربهای راحتتر برای بازی روی میز یا اتصال به نمایشگرهای خارجی ارائه میدهد.

مهمترین ویژگی این دستگاه، صفحهنمایش 8.8 اینچی QHD آن است که وضوح بالا و کیفیت تصویری چشمگیر را به همراه دارد. این نمایشگر بزرگتر از اکثر رقباست و برای بازیهای استراتژی یا نقشآفرینی که نیاز به دید گستردهتری دارند، بسیار مناسب است.
دستگاه بهطور کامل از ویندوز 11 پشتیبانی میکند و همانند یک لپتاپ گیمینگ عمل میکند؛ فقط در قالبی کوچکتر و با قابلیت حمل آسانتر. اما همه چیز در مورد طراحی آن بینقص نیست. وزن نسبتاً زیاد و کنترلرهای جداشونده نهچندان ارگونومیک، هنگام استفاده دستی برای مدت طولانی، میتواند آزاردهنده باشد.
یکی از کنترلرها حتی بهصورت عمودی بهعنوان ماوس عمل میکند، ولی این عملکرد چندان روان و کاربردی نیست. همچنین، نرمافزار اختصاصی Legion Space که برای مدیریت بازیها و تنظیمات استفاده میشود، هنوز باگهایی دارد و تجربه کاربری را تحتتأثیر قرار میدهد.

نکته مثبت دیگر، وجود دو درگاه USB-C و کیف حمل همراه دستگاه است که استفاده از آن را در شرایط مختلف آسانتر میکند. در عین حال، هرچند اجرای بازیهای AAA روی QHD ممکن است جذاب بهنظر برسد، اما از نظر عملی، بسیاری از بازیها در این وضوح عملکرد بهینهای ندارند و بهتر است با تنظیمات گرافیکی پایینتر بازی شوند.
در نهایت، Lenovo Legion Go برای گیمرهایی مناسب است که میخواهند یک رایانه گیمینگ واقعی، اما قابلحمل داشته باشند چه روی میز، چه در حرکت. اگر انعطافپذیری، نمایشگر بزرگ و سیستمعامل ویندوز برایتان اولویت دارد و با سنگینی و برخی چالشهای ارگونومیک کنار میآیید، این دستگاه میتواند تجربهای نزدیک به لپتاپ گیمینگ اما در قالبی متفاوت برایتان فراهم کند.
کنسول Retroid Pocket 3
در دنیای کنسولهای دستی اقتصادی برای اجرای بازیهای رترو، Retroid Pocket 3 یکی از بهترین انتخابها برای کسانی است که بهدنبال عملکرد مناسب با قیمت مقرونبهصرفه هستند. این کنسول با طراحی باریک و شبیه به Nintendo Switch Lite عرضه شده و ظاهری جذاب و مدرن دارد، در حالی که از سیستمعامل Android بهره میبرد.

یکی از نکات برجسته این کنسول، لانچر بهبودیافته آن نسبت به نسل قبلی (Retroid Pocket 2) است. این بهبود باعث شده روند بارگذاری و اجرای بازیها سادهتر شود، هرچند هنوز هم نیاز به پیکربندی دستی برای هر شبیهساز وجود دارد.
سیستمعامل اندروید اگرچه از نظر تنوع شبیهسازها قوی است، اما ذاتاً برای کنترلرهای فیزیکی طراحی نشده و گاهی در اجرای بازیها تجربهای ناپایدار ارائه میدهد. از نظر قدرت سختافزاری، این دستگاه میتواند بهراحتی تا کنسولهای نسل پنجم مانند PlayStation 1 یا Nintendo 64 را اجرا کند، که برای دستگاهی با این قیمت یک نقطه قوت مهم محسوب میشود. البته، عملکرد آن در سیستمهای بالاتر ممکن است بسته به نوع بازی و شبیهساز دچار نوسان شود.

نکته منفی دیگری که باید در نظر گرفت، کیفیت دکمهها در نسخه اولیه دستگاه است. دکمهها کمی نرم و نامطمئن به نظر میرسند، اما خوشبختانه، شرکت سازنده دکمههای جایگزین را در بستهبندی ارائه میدهد تا کاربران بتوانند تجربهی فیزیکی بهتری داشته باشند.
در مجموع، Retroid Pocket 3 گزینهای عالی برای افرادی است که بهدنبال قدرت و انعطافپذیری در اجرای بازیهای کلاسیک هستند، اما نمیخواهند هزینهی زیادی پرداخت کنند. اگرچه نیاز به پیکربندی اولیه دارد، اما در ازای صرف کمی زمان برای تنظیمات، یک دستگاه شبیهساز قدرتمند، سبک، و خوشقیمت در اختیار خواهید داشت که میتواند طیف وسیعی از بازیهای رترو را اجرا کند.
آشنایی با مفهوم رترو و دنیای رترو گیمینگ
در دنیای فناوری و سرگرمی، واژهی «رترو» (Retro) به چیزهایی گفته میشود که به سبک یا دورههای گذشته بازمیگردند و حس نوستالژی یا یادآوری دوران قدیم را در ذهن مخاطب زنده میکنند.

در واقع، وقتی از «رترو» صحبت میکنیم، منظورمان هرچیزی است که حال و هوای گذشته را داشته باشد، چه در طراحی، چه در صدا و تصویر، و چه در تجربهی کلی. این مفهوم در حوزههای مختلفی مانند مد، موسیقی، طراحی صنعتی، و البته بازیهای ویدیویی دیده میشود.
یکی از حوزههایی که رترو بهصورت گسترده در آن حضور دارد، بازیهای ویدیویی است. اصطلاح «رترو گیمینگ» (Retro Gaming) به تجربه یا علاقهمندی به بازیهایی گفته میشود که در نسلهای قدیمیتر کنسولها، رایانهها یا آرکیدها ارائه میشدند.
معمولاً این بازیها متعلق به دهههای ۸۰، ۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ هستند. عناوینی مانند Super Mario Bros، Sonic the Hedgehog، The Legend of Zelda، Street Fighter II، و بسیاری دیگر از جمله بازیهایی هستند که امروزه نیز طرفداران فراوانی دارند، حتی با وجود گرافیک ساده و امکانات محدود نسبت به بازیهای امروزی.
بیشتر بخوانید: ۱۰ بازی برتر ترسناک رترو
بیشتر بخوانید: بهترین بازیهای جدیدی که در غالب رترو میتوانید بازی کنید!
چرا رترو گیمینگ هنوز محبوب است؟
محبوبیت رترو گیمینگ دلایل زیادی دارد. برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

1. نوستالژی: بسیاری از گیمرهای امروزی، با این بازیها بزرگ شدهاند و بازگشت به آنها حس خوبی از خاطرات گذشته را برایشان زنده میکند.
2. سادگی و تمرکز بر گیمپلی: برخلاف بازیهای مدرن که اغلب پیچیده، سنگین و پر از جزئیات گرافیکی هستند، بازیهای رترو معمولاً گیمپلی ساده، روان و تمرکز بر مهارت گیمر دارند.
3. دسترسی آسان: با ظهور شبیهسازها (emulators)، کنسولهای دستی رترو، و پلتفرمهای دیجیتال مانند Steam یا Nintendo Switch Online، دسترسی به بازیهای کلاسیک بسیار آسانتر شده است.

4. کالکتور بودن: بعضی افراد از جمعآوری کنسولها و بازیهای قدیمی لذت میبرند. برای آنها، بازی کردن با یک دستگاه واقعی از سال ۱۹۹۰، لذتی خاص و تکرارناشدنی دارد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ بازی برتر رترو که میتوانید روی کنسولهای فعلی تجربه کنید
بیشتر بخوانید: چگونه از تجربه بازیهای رترو لذت ببریم؟
ریشههای تاریخی رترو گیمینگ
رترو گیمینگ فقط به معنی بازی کردن بازیهای قدیمی نیست؛ بلکه نوعی بازگشت به ریشههای صنعت بازیهای ویدیویی است. اولین جرقههای بازیهای دیجیتال در دهه ۷۰ میلادی با دستگاههایی مثل Pong یا کنسول Atari 2600 زده شد.

سپس در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی، با ظهور کنسولهایی مانند NES، Sega Genesis، و Game Boy، بازیهای ویدیویی به فرهنگ عامه نفوذ کردند. بسیاری از عناوین افسانهای که امروزه هنوز الهامبخش بازیسازان هستند، در همین دورهها متولد شدند.
تفاوت رترو، وینتیج و کلاسیک در دنیای بازیها
ممکن است برخی واژههای مشابه مانند «کلاسیک» یا «وینتیج» نیز شنیده باشی. اگرچه این اصطلاحات گاهی به جای هم استفاده میشوند، اما تفاوتهایی هم دارند. رترو معمولاً به چیزی گفته میشود که سبک قدیمی دارد یا تقلیدی از گذشته است، حتی اگر جدید ساخته شده باشد (مثل کنسولهای دستی مدرن با ظاهر رترو).

وینتیج (Vintage) اشاره به اقلام واقعی و اصیلی دارد که از گذشته باقی ماندهاند (مثلاً یک NES اصلی). کلاسیک (Classic) معمولاً به بازیهایی گفته میشود که از لحاظ هنری یا فنی، بهعنوان آثار ماندگار و تاثیرگذار شناخته میشوند (مثل Super Mario Bros).
شبیهسازها و نقش آنها در حفظ بازیهای قدیمی
یکی از بزرگترین عوامل رشد رترو گیمینگ در دهه اخیر، شبیهسازها (Emulators) هستند. این نرمافزارها روی کامپیوترها یا دستگاههای دستی اجرا میشوند و سختافزار کنسولهای قدیمی را شبیهسازی میکنند، طوری که میتوان بازیهای قدیمی را بدون داشتن خود دستگاه اصلی تجربه کرد. مزایای اصلی شبیهسازها:

- اجرای هزاران بازی در یک دستگاه.
- قابلیت ذخیرهسازی در هر لحظه (Save State).
- پشتیبانی از دستههای مدرن.
- ارتقاء کیفیت گرافیک از طریق فیلترها.
رترو گیمینگ؛ فرهنگ یا سرگرمی؟
برای برخی، رترو گیمینگ فقط یک سرگرمی است؛ اما برای گروهی دیگر، نوعی فرهنگ و سبک زندگی بهشمار میرود. جامعههایی از کلکسیونرها، گیمرها و توسعهدهندگان مستقل وجود دارند که به حفظ و زنده نگه داشتن بازیهای قدیمی اهمیت زیادی میدهند.

حتی برخی بازیسازان امروز نیز با الهام از سبک و گرافیک پیکسلی رترو، بازیهای جدیدی خلق میکنند (مانند بازیهای مستقل ۸ بیتی و ۱۶ بیتی).
رترو گیمینگ در ایران
در ایران نیز رترو گیمینگ جایگاه خاصی دارد. بسیاری از دهه شصتیها و هفتادیها با کنسولهایی مثل سگا مگا درایو، میکرو (Famicom Clone)، و آتاری 2600 خاطره دارند. برخی فروشگاهها و کلکسیونرهای داخلی هنوز نسخههای فیزیکی کنسولهای قدیمی را نگهداری یا حتی بازسازی میکنند.

با وجود محدودیتها، علاقه به این حوزه در سالهای اخیر افزایش یافته و حتی برخی محتوای فارسی در یوتیوب یا آپارات به معرفی و بررسی بازیها و کنسولهای رترو اختصاص دارد.
آیندهی رترو گیمینگ
جالب است بدانیم که با افزایش تقاضا، شرکتهایی مثل Analogue, Retroid, Anbernic، و حتی Nintendo و Sony نسخههایی از کنسولهای قدیمی خود را با امکانات مدرن (مثل HDMI، وایفای، و نمایشگر HD) دوباره عرضه کردهاند. این روند نشان میدهد که رترو گیمینگ دیگر فقط مربوط به گذشته نیست، بلکه آیندهای روشن نیز دارد.
آیا کنسول های دستی رترو برای اجرای بازیهای شبیهسازی شده (امولیشن) مناسباند؟
صحبت درباره بازیهای کلاسیک تقریباً بدون اشاره به امولیشن امکانپذیر نیست، و این موضوع در دنیای کنسولهای دستی رترو نیز بسیار مطرح است.

بیش از نیمی از کنسولهای دستی که بررسی کردیم، از نظر قانونی «معتبر» هستند؛ یعنی آنها سیستمهایی با اکوسیستم نرمافزاری رسمی دارند و برای اجرا از کارتهای بازی، کارتریجهای فیزیکی یا دانلودهای رسمی بهره میبرند.
با این حال، از نظر فنی اکثر این دستگاهها مبتنی بر امولیشن هستند؛ یعنی بازیها در واقع روی سختافزار مدرن با استفاده از نرمافزارهایی که عملکرد کنسولهای قدیمی را تقلید میکنند، اجرا میشوند. البته گاهی هم بازیها بهصورت کامل بازنویسی (پورت) شدهاند.

در طرف دیگر، برخی کنسولهای دستی کاملاً باز و مبتنی بر امولیشن هستند. این یعنی شما باید خودتان بازیها را پیدا و اضافه کنید. مسئله حقوقی فایلهای ROM در این زمینه کمی مبهم است و نمیتوان به طور مستقیم منبع خاصی را پیشنهاد داد؛ اما به طور کلی توصیه میشود که اگر بازی فیزیکی دارید، از آن نسخهها نسخه پشتیبان تهیه کنید.
کنسول های دستی رترو در مقابل کامپیوتر های قابل حمل گیمینگ
دستهای دیگر، دستگاههایی هستند که در ظاهر کنسول دستی به نظر میرسند اما در واقع رایانههای شخصی قابل حمل هستند. مانند Steam Deck، Asus ROG Ally و Lenovo Legion Go. اینها کامپیوترهای کامل با سختافزاری شبیه لپتاپهای میانرده و گرافیکهای نسبتاً قدرتمند یکپارچه هستند.

در این دستگاهها میتوانید به راحتی از فروشگاههایی مثل Steam بازیهای کلاسیک و جدید را دانلود و بازی کنید. همچنین سیستمعاملهای لینوکس (مثل Steam Deck) یا ویندوز 11 (مثل ROG Ally و Legion Go) امکان اجرای نرمافزارهای امولیشن را فراهم میکنند و شما میتوانید طیف وسیعی از بازیهای رترو را با کیفیت عالی تجربه کنید.
کلام آخر
رترو گیمینگ، فقط مرور گذشته نیست؛ بلکه سفری دوباره به دنیایی است که در آن خلاقیت بر محدودیت غلبه میکرد و لذت بازیکردن در سادگی نهفته بود. چه با یک کنسول قدیمی واقعی بازی کنید، چه از یک شبیهساز در تلفن همراهتان استفاده کنید، جوهرهی رترو گیمینگ در زنده نگه داشتن خاطرات، تجربههای اصیل، و احترام به تاریخچهی بازیهای ویدیویی است.
در سال ۲۰۲۵، این دنیای کلاسیک نهتنها فراموش نشده، بلکه با نسل جدیدی از ابزارها، کنسولهای دستی، و طرفداران مشتاق، دوباره زنده شده است. اگر عاشق بازی هستید، رترو گیمینگ به شما یادآوری میکند که چرا اصلاً عاشق بازی شدید.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.