اوریجین سوپرمن چگونه در طول تاریخ دگرگون شد؟

اگر از هواداران مرد پولادین باشید، شاید بدانید که او نخستین بار در شماره ۱ کمیک Action Comics در سال ۱۹۳۸ رونمایی شد. ولی داستان اوریجین سوپرمن چه؟ احتمالاً با روایت کال-ال نوزاد آشنا هستید که از خورشید زرد زمین نیرو می‌گیرد و توسط کشاورزانی به نام‌های جاناتان و مارتا کنت بزرگ می‌شود تا در نهایت تبدیل به قهرمانی با هویت سوپرمن شود. با این حال، آیا می‌دانستید که اوریجین این قهرمان همیشه این چنین نبود؟ برای نمونه شماری از کمیک‌ها، کلارک را در یتیم‌خانه به نمایش در می‌آورند یا نشان می‌دهند که در خود شهر متروپلیس بزرگ شده است.

برای این که بیش‌تر درباره اوریجین سوپرمن بدانید، نگاهی به روایت‌های منتشرشده از مرد پولادین در طول زمان می‌اندازیم. در این نوشتار نکته‌هایی برجسته از سرگذشت سوپرمن خواهید یافت. از این که اولین بار کی اسم کریپتون به میان آمد؟ کی کال-ال متوجه شد که سرچشمه توانایی‌هایش یک خورشید زرد است؟ نخستین تجربه کشاورزی او کی بود؟ اصلاً ایبن و سارا چه کسانی هستند؟

---

شماره ۱ کمیک Action Comics - سال ۱۹۳۸

رونمایی از سوپرمن یک تک صفحه را به اوریجین او اختصاص می‌دهد. جری سیگل و جو شوستر در ابتدا ایده یک سکانس بلندتر را داشتند که به اوریجین مرد پولادین می‌پرداخت اما در پایان برای فضای بیش‌تر آن را حذف کردند.

جزئیات داستان پس‌زمینه سوپرمن کوتاه است و تنها به اساس آن می‌پردازد. خوانندگان یک پنل از سیاره‌ای بدون نام را در آخرین لحظاتش می‌بینند. یک متن روایت می‌کند که این کره بر اثر پیری در حال مرگ است. برای همین یک دانشمند پسر خود را درون یک «سفینه فضایی با عجله طراحی‌شده» قرار می‌دهد که به سمت زمین روانه می‌شود. برای این دانشمند هم اسمی ارائه نمی‌شود.

روایت این گونه پیش می‌رود که یک «راننده گذری» این بچه را می‌یابد و به یک یتیم‌خانه می‌سپارد. این لحظه به تصویر کشیده نمی‌شود و نامی از کنت‌ها به میان نمی‌آید. در عوض پنلی وجود دارد که کلارک در بچگی اسباب یتیم‌خانه را بلند می‌کند که باعث شگفتی مراقبان می‌شود. سپس یک پنل به نمایش در می‌آید که در آن کلارک بزرگسال توانایی‌هایش را به رخ می‌کشد. بدین گونه می‌توان برداشت کرد که این نگارش کلارک در یتیم‌خانه بزرگ شده است.

این اوریجین تک صفحه‌ای بیان می‌کند که همه کسانی که در سیاره بدون نام کلارک زندگی می‌کردند همچون او نیروی فراانسانی داشتند. سیگل و شوستر این مسئله را این گونه تشریح می‌کنند که موجوداتی به مانند مورچه‌ها می‌توانند چیزهایی سنگین‌تر از خود را بلند کنند و ملخ‌ها می‌توانند فواصل بزرگی را بپرند. اگر یک بچه در سال ۱۹۳۸ بودید، چنین توضیحی تمام چیزی بود که نیاز می‌داشتید. در این نسخه از اوریجین سوپرمن اشاره‌ای به نیرو گرفتن کلارک از خورشید زرد زمین نمی‌شود.

استریپ روزنامه‌ای سوپرمن - سال ۱۹۳۹

در سال ۱۹۳۹، اتحادیه مک‌کلور سفارش یک استریپ روزنامه‌ای از سوپرمن را داد. بدین گونه، پنجره‌ای برای سیگل و شوستر باز شد تا اوریجین را گسترش دهند و تعدادی از سکانس‌هایی که از شماره ۱ کمیک Action Comics حذف کرده بودند را به کار گیرند. یک سکانس بلندتر از سیاره کریپتون وجود دارد که برای نخستین بار اسم به خود می‌گیرد. بار دیگر گفته می‌شود که این کره پر است از سوپرمن‌ها. جور-ال (Jor-L) و لورا (Lora) برای اولین بار دیده می‌شوند و بیان می‌شود که نام کریپتونی سوپرمن هم کال-ال (Kal-L) است (اسامی کمی از نگارش‌های امروزی متفاوت هستند).

جور-ال می‌فهمد که کریپتون قرار است منفجر شود و سعی می‌کند تا به شورا اطلاع دهد ولی حرفش پذیرفته نمی‌شود. برای همین جور-ال رو به نقشه‌ای اضطراری خودش می‌آورد. این مشاجره بین جور-ال و شورا تبدیل به بخشی اساسی در بازروایی‌های اوریجین سوپرمن در آینده شد. در ادامه برای مقصد کال-ال نوزاد، زمین به خاطر توانایی حفظ زندگی برگزیده می‌شود.

«راننده گذری» که در شماره ۱ کمیک Action Comics مورد اشاره قرار گرفت در این استریپ روزنامه‌ای به نمایش درمی‌آید که این نوزاد را از درون سفینه نجات می‌دهد. می‌شود این اتفاق را عملاً نخستین حضور جاناتان کنت به حساب آورد. با این وجود، این استریپ روزنامه‌ای باز هم اشاره بر این دارد که کلارک در یک یتیم‌خانه بزرگ شد.

شماره ۱ کمیک Superman - سال ۱۹۳۹

هنگامی که کمیک اختصاصی سوپرمن به چاپ رسید، اوریجین این کاراکتر یک بار دیگر گسترش یافت. جور-ال و لورا دیده نمی‌شوند ولی پنل‌های بیش‌تری روی کودکی کلارک تمرکز می‌کنند. «راننده گذری» اکنون یک همسر دارد و نمایان می‌شود که فامیلی آن‌ها کنت است. این زن با اسم مری شناخته می‌شود اما برای کنت مذکر نامی بیان نمی‌شود.

نکته کلیدی این است که کنت‌ها باز هم این نوزاد را به یتیم‌خانه تحویل می‌دهند اما خیلی زود سرپرستی او را می‌پذیرند. داستان این گونه پیش می‌رود که کلارک اخلاقیاتش را از پدر و مادر تازه خود الهام می‌گیرد؛ یک تم اساسی که در بازروایی‌های آتی نیز استفاده می‌شود. با همه این اوصاف، پنل‌هایی که مربوط به دوران کودکی کلارک هستند، او را به جای یک مزرعه کوچک در حال بزرگ شدن در یک کلان‌شهر نشان می‌دهند. با از دنیا رفتن کنت‌ها، کلارک تصمیم می‌گیرد تا تبدیل به سوپرمن شود.

برنامه رادیویی The Adventures of Superman - سال ۱۹۴۰

در سال ۱۹۴۰، مرد پولادین در کانون برنامه رادیویی ویژه خودش قرار گرفت. اسکریپت این برنامه نسبت به اوریجین پیشین سوپرمن تفاوت‌های جالبی در خود جای داده بود. برای مثال، کریپتون در همان سامانه شمسی زمین قرار داشت، در آن سوی خورشید. وقتی که سفینه کال-ال نوزاد به زمین می‌رسد، او همچون مردی کاملاً بالغ و در تن‌پوش سوپرمن بیرون می‌آید. نام کلارک کنت توسط یک پسر بچه به او پیشنهاد می‌شود و مورد پذیرش کال-ال قرار می‌گیرد. البته که این افزونه‌های روایی در بازروایی‌های آینده استفاده نشدند.

رمان »ماجراهای سوپرمن« نوشته جرج لوثر - سال ۱۹۴۲

جرج لوثر که یکی از نویسندگان برنامه رادیویی The Adventures of Superman بود، در سال ۱۹۴۲ یک رمان درباره سوپرمن نوشت. هر چند این کتاب این روزها عملاً فراموش شده است ولی شامل تغییراتی می‌شود که هنوز هم بخشی از داستان اوریجین مرد پولادین به شمار می‌آیند. این رمان اسم لورا را به لارا (Lara) تبدیل و شیوه نگارش جور-ال (Jor-el) را هم عوض می‌کند.

والدین زمینی کلارک هم در این کتاب به ایبن و سارا کنت تغییر نام پیدا می‌کنند. همچنین بیان می‌شود که کلارک فامیلی پدری سارا بود که در چندین بازگویی دیگر از سوپرمن باز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. رمان »ماجراهای سوپرمن« برای نخستین بار کنت‌ها را به عنوان کشاورز معرفی می‌کند که تبدیل به بخشی اساسی از روایت پس‌زمینه آخرین پسر کریپتون می‌شود.

در این کتاب، توانایی‌های کلارک به مرور و با رشد پیدا کردن او آشکار می‌شوند. این نکته نسبت به اوریجین‌های پیشین این شخصیت متفاون است که در همان دوران نوزادی کال-ال را با تمام قابلیت‌هایش نشان می‌دادند. بازروایی‌های آتی این ایده را کنار گذاشتند اما در دوران مدرن دوباره مورد استفاده قرار گرفت.

شماره ۱۰۱ کمیک More Fun Comics - سال ۱۹۴۴

این شماره شامل یک ریتکان بود تا این گونه بیان شود کلارک در دوران جوانی با هویت سوپربوی فعالیت می‌کرد. در بازگویی اوریجین سوپرمن، جور-ال و لارا برای اولین بار در یک کمیک به نمایش درمی‌آیند (حضورهای پیشین مربوط به رایدو، استریپ روزنامه‌ای و رمان بودند). در همین حال نیز شیوه نوشتار اسم جور-ال (Jor-El) دگرگون می‌شود تا به حالتی در آید که امروزه می‌شناسیم.

رونمایی‌های پیشین از کریپتون این سیاره را با نژادی از سوپرمن‌ها به نمایش می‌کشید. با این حال، این اثر نخستین نگارش از اوریجین سوپرمن بود که در آن کریپتونی‌ها در کره زادگاه خود بدون توانایی فراانسانی نشان داده شدند. بر اساس این نسخه از روایت، گرانش زمین به سوپربوی قابلیت‌های شگفت‌انگیز می‌داد. این تغییر برای این بود تا توضیح داده شود چرا کریپتونی‌ها از ابرتوانایی‌های خود برای فرار از نابودی سیاره استفاده نکردند.

مجموعه فیلم Superman - سال ۱۹۴۸

در سال ۱۹۴۸، کلمبیا پیکچرز یک مجموعه فیلم ۱۵ بخشی از سوپرمن ساخت. این اولین ورژن از اوریجین این قهرمان محسوب می‌شود که در آن خانم کنت رخت سوپرمنِ کلارک را با استفاده از روکش نوزادی کال-ال می‌دوزد که در سفینه او قرار داشت.

شماره ۵۳ کمیک Superman - سال ۱۹۴۸

انتشارات دی‌سی دهمین سالگرد سوپرمن را با بازروایی اوریجین او جشن می‌گیرد. نام پدر و مادر زمینی کلارک تبدیل به جان و مری کنت می‌شود.

شماره ۲ کمیک Superboy - سال ۱۹۴۹

از اسمالویل برای نخستین بار اسم برده می‌شود. تا قبل از این شماره، زمینه دوران کودکی کلارک متناقض بود. تعدادی از ماجراهای اولیه سوپربوی به اشتباه بیان کردند که کلارک در متروپلیس بزرگ شده است.

شماره ۶۱ کمیک Superman - سال ۱۹۴۹

سوپرمن با سفر در زمان و رفتن به روزهای پایانی کریپتون درباره اوریجین خود کسب اطلاعات می‌کند. کال-ال (Kal-El) به عنوان یک روح مسافر در زمان نمی‌تواند با پیرامونش کنش داشته باشد ولی توانایی تماشا دارد. این گونه او متوجه نام کریپتونی خود، هویت والدینش و زادگاه خودش می‌شود. پیش‌تر این حقایق برای خوانندگان نمایان بودند اما خود سوپرمن آن‌ها را نمی‌دانست.

شماره ۱۲ کمیک Superboy - سال ۱۹۵۰

اسم مری کنت به مارته (Marthe) عوض می‌شود. نزدیک به نسخه نهایی ولی دقیقاً همان نه.

شماره ۱۶۹ کمیک Adventure Comics - سال ۱۹۵۱

نام مارته کنت سرانجام به مارتا (Martha) کنت تغییر پیدا می‌کند.

شماره ۲۶۲ کمیک Action Comics - سال ۱۹۶۰

این شماره معرفی‌کننده این ایده بود که مرد پولادین قابلیت‌های خود را از خورشید زرد زمین می‌گیرد. این در حالی‌ست که سیاره زادگاهش حول یک ستاره سرخ می‌چرخید. زین پس از این نکته به عنوان توضیح همیشگی برای توانایی‌های سوپرمن استفاده شد.

فیلم Superman: The Movie - سال ۱۹۷۸

Superman: The Movie سال ۱۹۷۸ نه فقط یک فیلم پیشگام ابرقهرمانی محسوب می‌شود بلکه تعدادی المان کلیدی به اوریجین سوپرمن می‌افزاید. این اثر مقرر می‌کند که S روی سینه مرد پولادین نشان خانوادگی خاندان اِل است. فیلم Superman: The Movie همچنین اسمالویل را برای اولین بار در ایالت کانزاس قرار می‌دهد.

این فیلم دژ تنهایی را به شکل یک سازه کریستالی غول‌آسا به نمایش درمی‌آورد که شامل یک پخش زنده از والدین کال-ال و همه تاریخ کریپتون می‌شود. در این نگارش اوریجین، سوپرمن درباره میراث خود از طریق یک پخش زنده از پدرش، جور-ال، آگاه می‌شود که نسبت به سفر در زمان منطقی‌تر به نظر می‌رسد. پیوند بین کال-ال و جور-الِ روح‌وار تبدیل به یکی از نکات کلیدی روایت‌های مرد پولادین می‌شود.

کمیک The Man of Steel - سال ۱۹۸۶

بعد از رویدادهای دگرگون‌کننده راستینگی Crisis on Infinite Earths، جان بیرن در یک سری کوتاه پیشگامانه به بازگویی اوریجین سوپرمن پرداخت. این نگارش از سرگذشت مرد پولادین المان‌هایی از دوران طلایی و فیلم سال ۱۹۷۸ را با هم درآمخیت تا یک نسخه فراگیر تازه از پس‌زمینه سوپرمن پدید آید. تاریخچه کلارک با هویت سوپربوی حذف شد و کنت‌ها هم زنده ماندند تا سوپرمن شدن او را ببینند.

این بار کلارک توانایی‌های خود را تا نوجوانی به دست نیاورد تا این ایده که او یک نوزاد با قابلیت‌های فراانسانی بود حذف شود و چیزی هماهنگ با رمان جرج لوثر به وجود آید. اوریجینی که در کمیک The Man of Steel روایت می‌شود در جایگاه استاندارد سرگذشت سوپرمن قرار گرفت تا بیش‌تر بازروایی‌ها روی مفاهیم و تم‌های همین اثر سوار می‌شوند.

سخن پایانی درباره اوریجین سوپرمن

سرگذشت مرد پولادین در طول زمان تغییراتی بسیار زیادی را به خود دید تا به ورژن امروزی برسد. این مسیر تکامل جای شگفتی هم ندارد. اوریجین سوپرمن با دگرگونی‌های همیشگی‌اش و بهبود المان‌های موجود، توانست تبدیل به یکی از ویژه‌ترین سرگذشت‌های قهرمانان کمیک بوکی شود و بخشی برجسته از میراث خاص سوپرمن باشد.