با پیشرفت بازی‌های سه‌بعدی، عناوین دو بعدی از میان نمی‌روند

امروزه همه ما با دیدن تفاوت گرافیکی در بازی‌های بزرگی مانند جی‌تی‌ای وی، مافیا، توم ریدر، مورتال کامبت و دوم (Doom) با نسخه‌های قبلی خود، متحیر می‌شویم. گویا دنیای بازی‌ها آنقدر به سمت دنیای واقعی رفته است که حتی گاهی تشخیص یک فیلم یا یک بازی از یک‌دیگر کار دشواری است. بازی‌های سه بعدی آن‌چنان به قله‌های موفقیت راه یافته‌اند که طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده‌اند. اما با دقت کمی در بازی‌ها متوجه خواهیم شد که نه تنها آن‌ها فضاسازی یکسانی ندارند، بلکه سبک‌های هنری متفاوتی نیز دارند.

اگر بازی جدید الکترونیک‌آرتز، راکت آرنا (Rocket Arena) را دیده باشید، متوجه این تفاوت سبک‌های هنری می‌شوید. این بازی نیز مانند اغلب بازی‌های محبوب روز دنیا، سه بعدی است اما آرت استایلی کمی دورتر از دنیای واقعی دارد. به‌طوری که همان ابتدا شما با دیدن آن، متوجه حالت کارتونی بودن آن می‌شوید. این سبک هنری یا آرت استایل، «استایلایزد» نامیده می‌شود و بیشتر حس شوخ‌طبعی و فانتزی را القا می‌کند.

اما آیا این حجم از محبوبیت بازی‌های سه بعدی و تنوع سبک‌های هنری‌اش باعث شده که بازی‌های دوبعدی دیگر جایی در این میان نداشته باشند؟ پاسخ منفی است. دنیای بازی‌های دوبعدی، شاید کمی از دنیای واقعی فاصله داشته باشد، اما این موضوع از محبوبیت آن‌ها نکاسته و ما هنوز هم شاهد انتشار بازی‌های دوبعدی خوش ساختی نظیر فز (Fez) و دونت استارو (Don’t Starve) هستیم.

تفاوت بازی‌های سه بعدی و دوبعدی

ابتدا برای بررسی این موضوع، باید به تعریف هر کدام بپردازیم. البته تشخیص آن‌ها از یکدیگر کار سختی نیست و اکثر گیمرها با دیدن بازی‌های متنوع، قابلیت تشخیص بازی‌های سه بعدی از دو بعدی را پیدا کرده‌اند. اما اگر بخواهیم تعریفی ابتدایی از هر کدام ارائه دهیم، می‌توانیم بگوییم که بازی‌های دوبعدی، بازی‌هایی هستند که در راستای دو بعد هندسی پیش می‌روند و معمولا با کنترلر چپ و راست و بالا و پایین هدایت می‌شوند.

اما بازی‌های سه بعدی، بازی‌هایی هستند که در راستای سه بعد هندسی گرافیک کامپیوتر پیش می‌روند و از انجام محاسبات و تغییرات گرافیکی در گرافیک دو بعدی پدید می‌آیند. این دسته از بازی‌ها، حدودا از سال ۱۹۶۸ (۱۳۴۷ شمسی) پا به عرصه گذاشتند و با وجود امکانات کم در آن زمان، توسعه دهندگان خوش ذوق بازی‌های خوبی را پدید آورند.

گاهی بازی‌ها می‌توانند ترکیبی از این دو گونه باشند. بر ‌فرض مثال بازی سه بعدی با کات سین‌های دو بعدی (مانند نسخه اول و دوم سری مکس پین که کات سین‌هایش از جنس کمیک بودند) و یا برعکس بازی‌های دو بعدی با کات سین‌های سه بعدی وجود دارند. البته در این میان گونه‌ای از بازی‌ها هم دو و نیم بعدی هستند که نباید با سبک ترکیبی اشتباه گرفته شوند.

زمانی که به سراغ دو بعدی‌ها می‌رویم

هرکدام از این دو سبک برای کاربردهای معینی ساخته می‌شوند. حجم و سختی برنامه‌نویسی بازی‌ها، ریاضی هندسی-فضایی مورد نیاز، بودجه کمتر برای بازی، زمان محدود برای ساخت تصاویر، حجم داده‌ها و سنگین شدن برنامه و مشکلات کار با دوربین می‌تواند از عواملی باشد که بازی‌سازان تصمیم به ساخت بازی دو بعدی بگیرند. معمولا بیشتر استودیوهای مستقل به سمت ساخت بازی‌های دو بعدی می‌روند ولی این موضوع به این معنا نیست که ساخت آن‌ها لزوما آسان‌تر است.

گاهی امکان پیاده‌سازی مکانیک‌ها و داستان بازی در فضای دو بعدی وجود ندارد و بازی‌ها به سمت سه بعدی شدن می‌روند. برای همین است که با بزرگ شدن دنیای بازی‌ها و پدید آمدن استودیوهای بزرگ‌تر، بازی‌های سه بعدی بیشتری ساخته شده‌اند.

سبک بازی‌های دو بعدی فقط به بازی‌های پلتفرمر (پرش از سکو) و پازل‌ها محدود نمی‌شود. با اینکه تعداد زیادی از این دسته بازی‌ها به‌خاطر مکانیک‌هایشان دو بعدی بوده‌اند اما بازی‌های روگ لایک، اکشن، ماجراجویی، نقش آفرینی زیادی هم گرافیکی دو بعدی داشته‌اند. در واقع گرافیک بازی نمی‌تواند آنقدر تعیین کننده سبک بازی باشد.

بازی‌های دو بعدی اکثرا از قوانین فیزیک و ریاضی پیروی می‌کنند و تنوع مکانیک‌های آن‌ها به‌جای دمیج سلاح‌ها، گشتن در محیط‌های باز، پنهان شدن در پشت بوته‌ها و تعقیب و گریزهای استثنایی، بیشتر به پازل، مسائل فیزیکی و استفاده از زمان بستگی دارد. هرچند که مکانیک‌های خلاقانه‌ای هم از همین محدودیت‌ها پدید آمده‌اند که نمونه آن در بازی‌های نورهود (Neverhood)، اینساید و کاپ‌هد (Cuphead) مشهود است.

خود بازی‌های دو بعدی آرت‌استایل‌های متفاوتی دارند که از محبوب‌‌ترین آن‌ها می‌توان به پیکسل آرت اشاره کرد. پیکسل آرت یکی از سخت‌ترین آرت استایل‌ بازی‌ها محسوب می‌شود زیرا طراح یا آرتیست مجبور است فریم به فریم پیکسل‌ها را بکشد. از نمونه‌های مشهور بازی‌های دارای سبک پیکسل آرت می‌توان به عنوان شناخته شده سوپر ماریو اشاره کرد.

با برخی از بهترین بازی‌های دو بعدی آشنا شوید

هرچند که معرفی بهترین هر چیزی کار نسبتا دشواری است زیرا بسته به سلیقه هر کس می‌تواند بهترین متفاوت تعریف شود. اما بازی‌های دو بعدی‌ای بوده‌اند که محبوبیت زیادی کسب کرده‌اند و امتیازات بالایی را نیز به خود اختصاص داده‌اند. در اینجا 5 نمونه از آن‌ها که می‌توانند تجربه خوشایندی را برای شما بسازند، معرفی می‌کنم:

1) فِز (Fez)

فز از آن دسته از بازی‌هایی است که هرچقدر هم زمان از ساختش بگذرد قدیمی نمی‌شود و با پازل‌های خلاقانه‌ای که دارد هر بار شما را به چالش می‌کشد. جلوه‌سازی با رنگ‌ها و اشکال هندسی کاری است که بازی‌ساز مستقل و جوان آن، فیل فیش (Phil Fish) به خوبی از پس آن برآمده است. این بازی امروز روی پلتفرم‌های مختلف پلی‌استیشن، ایکس‌باکس، پی‌سی و حتی موبایل در دسترس است.

2) سلست (Celeste)

سلست یک بازی پرش از سکو بسیار جذاب است که توسط استودیویی برزیلی در سال ۲۰۱۸ ساخته شد. بازی حول داستان دختری می‌چرخد که باید از بین کریستال‌های زیبا و رنگارنگ عبور کند، موانع زیادی را پشت سر بگذارد و کتاب‌های عجیب غریبی را پیدا کند. بازی علاوه بر موسیقی و داستانی تاثیرگذار، گرافیک خیلی زیبایی دارد که با دقت عجیبی که بر روی جزئیاتش شده شما را شگفت‌زده می‌کند.

بیشتر بخوانید:

• چرا طراحی بازی اینساید تا این حد تاثیرگذار است؟
• چرا در برابر تجربه بازی‌های مستقل مقاومت می‌کنید؟
• با طولانی‌تر شدن پروسه ساخت بازی‌ها، عناوین مستقل این خلا را پر می‌کنند

3) آندرتیل (Undertale)

آندرتیل بازی پیکسل آرتی در سبک نقش آفرینی است که توسط توسعه دهنده بازی مستقل آمریکایی توبی فاکس ساخته شده. بازی حالت قدیمی یا همان اولد-اسکول به خود گرفته و با داستان و مکانیک‌های شگفت‌آور خود، آنقدر شما را غرق خود می‌کند که زمان را فراموش می‌کنید و به بازی کردن می‌پردازید. عناصر استفاده شده در بازی آنقدر عجیب و شگفت‌آور هستند که به ‌راحتی می‌توان این بازی را از بهترین بازی‌های دو بعدی جهان دانست.

4) دِد سلز (Dead cells)

دد سلز گیم‌پلی‌ اعتیاد آوری دارد و برای آن دسته از افرادی که عاشق اکشن و کشتن باس‌های متنوع هستند، بسیار سرگرم کننده است. گرافیک بازی بی‌نهایت زیبا است و هرگز باور نمی‌کنید که تمامی این‌ها نقاشی‌هایی باشند که در دو بعد کشیده شده‌اند. دد سلز نیز یکی از شاهکار دوبعدی چند سال اخیر به حساب می‌آید

5) اکسن فری (Oxenfree)

اکسن فری توسط استودیو کوچک نایت اسکول (Night school) منتشر شد و آنقدر قوی و خوش‌ساخت بود که با بازی‌هایی نظیر اینساید در یک رده قرار گرفت. این بازی در سبک ترسناک ماجراجویی است و به شما اجازه تصمیم‌گیری در دیالوگ‌ها و جریان داستان را می‌دهد. موسیقی متن و گرافیک بازی خیره‌کننده است و جدای بخش طراحی آن، بخش هنری قدری دارد.

در نهایت، می‌توان نتیجه گرفت ساختار بازی‌های سه بعدی برتری چندانی نسبت به بازی‌های دو بعدی ندارد و حتی چه‌بسا که بازی‌های دو بعدی را می‌توان ستون بازی‌ای سه بعدی دانست، زیرا در تصاویر و گرافیک‌هایش از منابع دو بعدی استفاده می‌شود. ترجیح هر کدام از آن‌ها به دیگری به سلیقه مخاطب باز می‌گردد و در هر سبک می‌توان بازی‌های محبوب و با ارزشی را ارائه داد.