نگاهی به شخصیت جیسون در چهلمین سالگرد اکران Friday the 13th

در سال ۱۹۸۰ یک فیلم ترسناک کم‌بودجه و کوچک به نام Friday the 13th (جمعه سیزدهم) روی پرده نقره‌ای رفت و مشخصا کسی فکرش را نمی‌کرد از دل آن، یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین کاراکترهای منفی فیلم‌های ترسناک بیرون بیاید.

گرچه آن زمان کسی نمی‌دانست جیسون ورهیز که در فیلم نخست نقش بسیار کوچک و کم‌اهمیتی داشت در طول زمان به چنین کاراکتر شناخته‌شده و تاریخ‌سازی بدل شود. به شکل دقیق‌تر، پاملا ورهیز (مادر جیسون) ویلن اصلی فیلم نخست Friday the 13th بود اما خب در ادامه پسر کوچکش نه تنها جای وی را پر کرد، بلکه هزاران قدم از مادر ترسناکش فراتر رفت.

تا به امروز ۱۲ فیلم از این فرانچایز ترسناک و محبوب اکران شده و امید است در صورت حل شدن مشکلات مالکیتی آن، حتی فیلم‌های بیشتری با حضور جیسون راهی سینماها شود. در طول چهل سال اخیر شمایل کاراکتر جیسون تفاوت‌های بسیاری کرده و در این میان بازیگران بسیار معتددی در نقش وی ظاهر شده‌اند.

تک تک این بازیگران و تک تک آن ۱۲ فیلم اکران‌شده از سری Friday the 13th فضاها، داستان‌ها و شرایط متفاوتی را تجربه کرده‌اند و در ادامه این مقاله قصد داریم به ۱۲ تا از عجیب‌ترین تجارب شخصیت جیسون در فیلم‌ها بپردازیم. با ویجیاتو همراه باشید.

۱. نجات معجزه‌آمیز از غرق شدن

همان‌طور که بالاتر اشاره شده، جیسون در نخستین فیلم Friday the 13th عملا حضور خاصی ندارد و مادرش، پاملا، می‌خواهد انتقام مرگ پسرش بر اثر غرق شدن در سال ۱۹۵۷ را بگیرد. البته این انتقام اصلا حقیقی نیست و پاملا خیال می‌کند پسرش مرده است.

در اواخر ماجرا، می‌بینیم که جیسون خردسال از دریاچه بیرون می‌آید و آخرین و تنها بازمانده از حمله و کشتار پاملا (یعنی آلیس هاردی) را از بین می‌برد. گرچه آلیس پس از آن ناگهان در بیمارستان به‌هوش می‌آید و در این نقطه مشخص نیست آن جیسون خردسال صرفا رویای آلیس بوده یا واقعا در کنار دریاچه به سراغش آمده است.

اما از نظر تئوری قضیه خیلی ساده‌تر از این حرف‌ها است. در آن سال جیسون دیگر به یک مرد بالغ تبدیل شده بود و دیدنش به صورت کودکی خردسال، توجیه منطقی ندارد. وی پس از بلوغ شروع به پیمودن راه مادرش می‌کند و هرکس در کنار دریاچه کریستال کمپ بزند، به دست او سلاخی خواهد شد.

اما خب تجربه اصلی و مهمی که می‌خواهیم به آن اشاره کنیم، نجات جیسون در کودکی از غرق شدن است. همان‌طور که گفتیم پاملا از اول به‌خاطر اینکه فکر می‌کرد تنها پسرش در دریاچه غرق شده، عقلش را از دست داد و افراد بسیاری را به قتل رساند.

اما در کل، وجود شخصیت جیسون در فیلم‌های آتی نشان می‌دهد او از حادثه دریاچه جان سالم به در برده و مادرش اشتباه کرده است. این از همان اتفاقاتی است که فرانچایز Friday the 13th هیچگاه اشاره‌ای به آن نمی‌کند و هنوز هم کسی نمی‌داند جیسون چگونه در خردسالی از غرق شدن نجات پیدا کرد.

۲. جراحات مرگبار، و باز هم زنده ماندن

جیسون پس از بلوغ متوجه می‌شود هیچ عنصر ماورایی و شگفت‌انگیزی در وجودش نیست و مثل همه، انسان است. و هر انسانی، آسیب‌پذیر و دارای ضعف است.

و این مسئله خیلی زود خودش را نشان می‌دهد، چراکه برخی قربانیان جیسون سعی می‌کنند جلوی او بایستند و از جان خود محافظت کنند. و نکته عجیب قضیه، یک سری جراحت بسیار عمیق و عملا مرگبار است که جیسون از آن‌ها جان سالم به‌در می‌برد.

جینی فیلد یکی از شخصیت‌های بسیار باهوش قسمت دوم فیلم Friday the 13th بود که یک بار چاقوی بزرگی را در نزدیکی گردن جیسون فرو کرد. اما در کمال تعجب، جیسون پس از چند لحظه خوب و عادی به‌نظر می‌رسد.

پس از آن، کریس هیگینز با یک تبر به سر جیسون ضربه می‌زند و او نقش بر زمین می‌شود. شاید اگر یک انسان دیگر با چنین حادثه‌ای مواجه می‌شد، مرگش حتمی بود اما خب جیسون بازهم بعد چند ساعت از جایش بلند می‌شود و به شکار قربانیان بیشتری می‌پردازد.

---

بیشتر بخوانید:

• زندگی تسلای مخترع را در فیلم Tesla دنبال کنید
• 10 فیلم کمدی – عاشقانه‌ای که نباید از دست بدهید
• در آستانه پخش فصل چهارم: خلاصه کامل انیمه حمله به تایتان را بخوانید

---

این تجربه هم در نوع خود عجیب و غریب و تا حدی غیرواقعی به‌نظر می‌رسد. کسی نمی‌داند جیسون چگونه از این جراحات جان سالم به‌در می‌برد و مهم‌تر از آن، چگونه هیچ درد و مشکلی برایش ایجاد نمی‌شود.

اما احتمالا باید تصور کنیم که جیسون آنقدرها هم یک انسان معمولی نیست و چیزهایی در وی وجود دارد که اجازه نمی‌دهد او بمیرد. شاید هم نه! عجیب‌ترینِ اتفاقات زمانی است که تامی جارویس یک چاقوی بزرگ را در سر جیسون فرو می‌کند؛ چاقویی که از چشم او بیرون می‌زند و نهایتا این شکارچی انسان می‌میرد. حتی در پایان فیلم تامی او را دفن می‌کند.

پس بله، جیسون می‌میرد؛ اما تا زمانی که...

۳. بازگشت به دنیای زندگان به‌وسیله رعد و برق

اگر تاکنون به قدرت‌های عجیب جیسون پی نبرده‌اید، این مورد به راحتی شما را راضی خواهد کرد که این شکارچی اصلا اوضاع معمولی و ساده‌ای ندارد. پس از آنکه تامی جارویس کار جیسون را یک‌سره می‌کند، او سال‌ها زیر خاک مدفون می‌ماند و بدنش فاسد می‌شود.

با این حال، وقتی چند سال بعد جسم بی‌جانش از خاک در می‌آید، یک رعد و برق نفرین‌شده جیسون را به دنیای زندگان بازمی‌گرداند. گرچه از نظر او این رعد و برق بیشتر شبیه یک معجزه است تا نفرین.

کشتن جیسون همان دفعه اول کار بی‌نهایت دشواری بود اما پس از ماجرای رعد و برق، اسلحه‌های سرد و گرم دیگر اثر خاصی روی او ندارند و حالا چنان قدرتمند شده که می‌تواند با دست خالی قلب یک مرد را از سینه‌اش بیرون بکشد.

۴. مبارزه با دختری با قدرت‌های ماورایی

به عنوان یک مرد تنها که در گوشه‌ای برای خودش زندگی می‌کند، جیسون با تعداد بی‌شماری قربانی مواجه می‌شود. و این همیشه بدترین خبر ممکن برای تک تک آن آدم‌ها بوده است.

پس از ماجرای رعد و برق، جیسون تنها موجود با قدرت‌های ماورایی است که در کنار دریاچه کریستال دیده می‌شود. مشخصا، هیچ‌کس هم نمی‌تواند جلوی او بایستد و کوچک‌ترین مقاومتی از خود نشان دهد.

این موضوع تا زمانی صادق است که تینا شفرد وارد منطقه می‌شود. این دختر نوجوان دارای قدرت تلکینتیک (حرکت دادن اجسام از راه دور) است و به صورت اتفاقی جیسون را از بند رها می‌کند.

گرچه این اشتباه برای تینا گران تمام می‌شود چراکه جیسون مادر او یعنی آماندا را نیز به قتل می‌رساند و در ادامه دختر نوجوان با تمام وجود جلوی شکارچی انسان‌ها قد علم می‌کند. جیسون تاکنون با چنین پدیده‌ای مواجه نشده و نتیجه آن است که تینا یک عرشه را روی او می‌اندازد، با طناب خفه‌اش می‌کند، با قدرت الکتریسیته حالش را جا می‌آورد، یک خانه را - همچنان که جیسون داخلش است - می‌سوزاند و نهایتا آن را روی سرش خراب می‌کند.

با این حال مطمئن هستم شما نیز حدس زده‌اید که جیسون از تمام این‌ها جان سالم به‌در برده است؛ که خب این هم یک تجربه عجیب و غریب و باورنکردنی دیگر محسوب می‌شود.

۵. شکست خوردن از یک پدر مرده

پدر تینا سال‌ها قبل در همان دریاچه کریستال غرق شده بود و اصلا ماجرای آزادسازی جیسون توسط این دختر، مربوط به پدرش می‌شد. در واقع تینا می‌خواست پدرش را از آب بیرون بکشد که به اشتباه جیسون را آزاد نمود.

حال با تمام وقایعی که از تقابل جیسون و تینا گفتیم - و همه‌شان به اندازه کافی عجیب و غریب بودند - یک اتفاق دیگر نیز رخ می‌دهد که عملا هیچ توضیحی برایش وجود ندارد.

پس از آنکه جیسون از تک تک حملات و حربه‌های تینا جان سالم به در می‌برد، مبارزه به کنار دریاچه کشیده می‌شود. در آنجا، جان شفرد (پدر تینا) ناگهان سر از آب بیرون آورده و جیسون را می‌گیرد.

و اصلا فکر نکنید که جان شفرد هم مثل کودکی جیسون از ابتدا غرق نشده بود و سال‌ها کنار دریاچه مخفی مانده بود؛ خیر! او سال‌ها پیش در دریاچه مرد و تا همین امروز زیر آب مانده. حتی بدنش درست مثل همان زمانی است که تینا به یاد دارد.

هیچکس نمی‌داند پدر مرده تینا چگونه از آب بیرون آمد و جیسون را به زیر کشید و فکر نمی‌کنم هیچ‌گاه دلیل یا توجیهی برایش پیدا شود. اما حداقل می‌توانیم از این پدر درگذشته به خاطر کار بزرگش تشکر کنیم.

۶. تبدیل شدن به یک کودک با مواد شیمیایی

ترک دریاچه، رفتن به نیویورک، قدم زدن کنار تایم اسکوئر... همه این‌ها جالب توجه و غیرمعمول به نظر می‌رسند اما آنچه در این ماجرا حیرت‌انگیز بود، حوادث فاضلاب‌های نیویورک است.

وقتی جیسون رنی ویکهام و شان رابرتسون را در سیستم فاضلاب تعقیب می‌کرد،‌ شب در آن گیر افتاد. و بعد مشخص شد هر شب در این سیستم یک سری زباله شیمیایی و سمی ریخته می‌شود.

و حالا می‌پرسید چه می‌شود اگر جیسون در معرض این زباله‌های شیمیایی قرار گیرد؟ خب فیلم به ما می‌گوید این هیولای شکارچی به یک پسر نوجوان و معصوم تبدیل می‌شود!

۷. تکه تکه شدن

من هم با شما موافق هستم که جیسون بارها و بارها آسیب‌های جدی دیده، و بله، از انواع و اقسام انفجار و شلیک جان سالم به در برده است. اما این بار فرق می‌کرد.

فیلم هیچگاه به ما توضیح نمی‌دهد که جیسون چگونه از یک کودک دوباره به یک فرد بالغ تبدیل شد، یا اینکه اصلا چگونه به دریاچه بازگشت. هرچه بود، جیسون پس از بازگشت به دریاچه کریستال مورد حمله شدیدی قرار می‌گیرد؛ آن‌ هم توسط ماموران اف‌بی‌آی.

این سازمان برای جیسون تله‌های بزرگی گذاشته و مامورانش نیز با تمام توان و تجهیزات کمر به نابودی این شکارچی انسان می‌بندند. و این بار جیسون عملا تکه تکه می‌شود و چیزی از او باقی نمی‌ماند. و بله؛ او باز هم می‌میرد و احتمالا هیچ رعد و برقی نتواند یک سری اجزای بدن تکه تکه و سوخته را به هم بچسباند. می‌تواند؟!

۸. تسخیر انسان‌ها

... اما جیسون برای زنده شدن از طرق دیگر آماده است.

پس از تکه تکه شدن توسط ماموران اف‌بی‌آی، مشخصا بدن او دیگر به هیچ طریقی قابلیت بازگشت نداشت. اما شکارچی معروف ما هر لحظه یک شگفتی با خود به همراه داشته و دارد.

وقتی یک دکتر کالبدشکاف در حال بررسی اجرای بدن جیسون است، متوجه می‌شود احساسات عجیبی پیدا کرده و نمی‌تواند خودش را کنترل کند. در نتیجه، مجبور می‌شود قلب درشت و غیرمتعارف جیسون را بخورد!

در ادامه این کار باعث می‌شود جیسون کنترل دکتر را برعهده بگیرد و به سمت اهداف شومش پیش برود. او پس از آن مثل یک انگل وارد بدن انسان‌های دیگر می‌شود و کنترلشان را به دست می‌گیرد. بدتر اینکه وقتی بدن یک میزبان را رها می‌کند، آن فرد ذوب می‌شود و تنها استخوان‌هایش باقی می‌مانند.

---

بیشتر بخوانید:

• معرفی ده فیلم برتر ترسناک با مضامین عرفانی
• بهترین فیلم‌های ترسناکی که در آینده نزدیک منتشر می‌شوند
• آغازی دوباره برای فرنچایزهای سینمای وحشت

---

در واقع هرچه فیلم‌های فرانچایز جلوتر می‌آیند، عناصر فراطبیعی بیشتر وارد کاراکتر جیسون می‌شود و تسخیر انسان‌ها احتمالا یکی از عجیب‌ترین کارهایی است که این شخصیت انجام داده؛ آن هم پس از مرگ.

۹. تولد دوباره با استفاده از جسد خواهرش

در ادامه اتفاقات مربوط به «تسخیر انسان‌ها»، کاشف به عمل می‌آید اگر جیسون وارد بدن یکی از اعضای خانواده خودش شود می‌تواند یک تولد دوباره برای خود رقم بزند. و این اتفاق هم رخ می‌دهد.

او جسد خواهر مرده‌اش (دایانا کیمبل) را پیدا کرده و واردش می‌شود. گرچه این فرآیند بسیار نامطلوب و تهوع‌آور است اما خب در نهایت جیسون از درون خواهرش دوباره متولد می‌شود. و حالا یک بار دیگر شاهد همان جیسون عظیم‌الجثه، ترسناک و بی‌رحم در فرم بالغش هستیم که برای شکار قربانیان بیشتر آماده است.

۱۰. رفتن به جهنم

جیسون پیش از این بارها و بارها مرده و سپس زنده شده است. پس راه متوقف کردنش چیست؟ احتمالا فرستادن او به جهنم.

وقتی جیسون با خواهرزاده‌اش، جسیکا کیمبل مبارزه می‌کند، جسیکا با استفاده از یک خنجر جادویی او را زخمی می‌کند. پس از این اتفاق ناگهان یک سری موجود جهنمی و شیطانی سر از خاک بیرون آورده و جیسون را به زیر زمین می‌کشند. و جیسون به جهنم می‌رود!

۱۱. مبارزه با یک قاتل رویا

... ظاهرا جهنم هم یک راهکار دائمی برای متوقف کردن جیسون نبود. پس از مبارزه با جسیکا و فرستاده شدن به جهنم، یک قاتل مرده دیگر به نام فرِدی کروگر جیسون را پیدا کرده و به دنیای زندگان بازمی‌گرداند.

کروگر در واقع می‌خواهد جیسون را به بردگی گرفته و به وسیله او به اهداف خودش برسد. اما این رابطه نابرابر خیلی هم خوب پیش نمی‌رود و جیسون تصمیم می‌گیرد زندگی و استقلالش را دوباره از چنگ کروگر در آورد.

کروگر و جیسون ابتدا در یک دنیای خیالی - که کروگر بر آن سلطه دارد - مبارزه می‌کنند. در آنجا قضایا اکثرا بر وفق مراد این قاتل خیالی است اما هنگامی که آن دو به دنیای واقعی و کنار دریاچه کریستال بازمی‌گردند، جیسون طرف برتر ماجرا است.

قدرت‌های او در دنیای واقعی خیلی بیشتر از کروگر است و نهایتا پس از یک جنگ خونین و حماسی، جیسون حریفش را به شکلی وحشتناک به خاک و خون می‌کشد.

۱۲. یخ‌زدگی به مدت چند قرن

پیش از ورود اف‌بی‌آی به ماجرا و تکه تکه کردن جیسون، به نظر می‌رسید قانون خیلی هم به رفتارهای او توجهی ندارد. اما پس از مبارزه با کروگر، جیسون به سرعت دستگیر شد و به مرگ محکوم.

گرچه هیچ یک از تلاش‌ها برای اعدام او ثمربخش نبود. پس از آن جیسون به یک مرکز تحقیقاتی پیشرفته در کنار دریاچه کریستال فرستاده شده تا دانشمندان روی او مطالعاتی انجام داده و به راز فناناپذیری وی پی ببرند.

متاسفانه این اتفاق هیچ‌گاه نیوفتاد و جیسون مدام از دست آن‌ها می‌گریخت و شروع به کشتار می‌کرد. با این حال آخرین دفعه جیسون هنگام فرار در یک محفظه گیر می‌افتد و دانشمندان تصمیم می‌گیرند او را منجمد کنند.

جیسون به مدت ۴۵۰ سال در آن محفظه می‌ماند تا اینکه یک عده دانشجو از خارج زمین او را با خود راهی سفینه می‌کنند. البته او در فضا هم دست از کشتار و قتل برنداشت و حتی برخی تکنولوژی‌های جدید را وارد حرفه خود کرد!

نظر شما راجع به اتفاقات عجیب و حیرت‌انگیز در نسخه‌های مختلف فیلم Friday the 13th چیست؟ کدام یک برای شما عجیب‌تر از همه بوده؟

---

تماشا کنید: پشت صحنه اختصاصی فیلم سینمایی TENET