بهترین فیلم های ترسناک ایرانی که این ژانر را زنده نگه‌داشتند

ژانر وحشت در سینمای ایران یک ژانر تقریبا فراموش شده است و کمتر فیلمی در این سبک و سیاق ساخته شده است. فیلم ترسناک ایرانی خوب در سینمای کشور ما به ندرت ساخته می‌شود و فهرست فیلم های ترسناک ایرانی ، فهرستی نیست که خیلی سریع به‌روزرسانی شود و فیلم های وحشتناک ایرانی دیگری به آن به همین راحتی اضافه شود. ما در ویجیاتو اما سراغ فیلم های ژانر وحشت ایرانی در طول تاریخ سینمای کشورمان رفتیم تا ببینیم کدام یک از آثار سینمایی ساخته شده در این ژانر، سرشان به تنشان می‌ارزد؟ با ویجیاتو همراه باشید تا برترین فیلم های ترسناک ایرانی را با یکدیگر مرور کنیم.

سینمای وحشت در ایران قابل قیاس با سینمای وحشت جهان نیست. دلیل اصلی آن را می‌توان در مولفه‌‌ها‌ و باور‌های دینی و ملی کشور ما دانست. خون آشام، دراکولا و روح خبیث، زامبی و. . . موضوعاتی هستند که در باور‌های دینی و فرهنگی ایرانیان تقریبا جایی ندارند و مخاطب ایرانی چندان با آنها ارتباط نمی‌گیرد. از آنسو برخی مفاهیم مذهبی مانند جن وجود دارد که شاید در محافل شبانه دوستانه و خانوادگی، بتوان با داستان های جنی ترس را حس کرد اما ساخت آثار سینمایی درباره این مفاهیم مذهبی کار سختی است چرا که امکان ممیزی زیادی وجود دارد و سینماگران معمولا ترجیح می‌دهند سراغ این سبک پردردسر فیلمسازی نروند. با این حال در طول تاریخ فیلم‌های ترسناک ایرانی خوبی ساخته شده که در این مطلب به آنها اشاره می‌کنیم.

باید این نکته را در نظر گرفته باشید که فیلم های ترسناک ساخت ایران معرفی شده در این فهرست به صورت رتبه‌بندی چیده نشدند و ترتیب نوشتن آنها از برترین به بدترین یا بالعکس نیست. در این فهرست ما به عناوینی تماشایی از این ژانر اشاره کردیم که هر یک جایگاه مخصوص خودشان را دارند و با توضیحاتی که درباره یکایک فیلم‌ها ارائه می‌شود، می‌توانید به این نکته پی ببرید که آیا فیلم معرفی شده می‌تواند باب میل سلیقه ترسناک شما باشد یا خیر!

درضمن فراموش نکنید می‌توانید ویدیو ویجیاتو سینما درباره بهترین فیلم های ترسناک ایرانی را نیز تماشا کنید تا با برخی از برترین آثار سینمای وحشت ایران آشنا شوید و بهترین فیلم های ترسناک ایرانی را بیشتر بشناسید. علاوه بر فیلم‌های ترسناک ایرانی، آثار زیادی تحت عنوان فیلم های جنایی ایرانی بر اساس واقعیت نیز طی سال‌ها ساخته شده‌اند که جالب توجه بوده و طرفداران مخصوص به خود را نیز دارند.

همچنین شما می‌توانید مقاله بعدی از تحریریه ویجیاتو که درباره فیلم ترسناک ممنوعه نیز است را بخوانید.

---

شب بیست و نهم

کارگردان	حمید رخشانی
بازیگران	حسین گیل، رضا رخشانی، رضا رویگری، مرجانه گلچین، ژیلا شاهانی و حمیده خیرآبادی
سال اکران	۱۳۶۸

بسیاری از سینمادوستان ایرانی شب بیست و نهم را آغازی برای سینمای وحشت ایرانی می‌دانند و آن را پدرخوانده این سبک فیلم‌ها در تاریخ سینمای کشورمان می‌شناسند. فیلمی که سالها پیش در اواخر دهه شصت شمسی (سال ۱۳۶۸) روانه اکران سینماها شد و مانند بسیاری از فیلم‌های ترسناک آمریکایی قدیمی که امروزه بازسازی می‌شوند؛ پتانسیل یک بازسازی بی‌نظیر را دارد.

داستان فیلم درباره دختری به اسم محترم است که والدینش در کودکی و حین خاک کردن جفتش، یک جن را می‌بینند و این جن بعدها، یعنی زمانی که محترم از تهران روانه روستایشان می‌شود، دوباره وارد زندگی او می‌شود.

---

طلسم

کارگردان	داریوش فرهنگ
بازیگران	سوسن تسلیمی، جمشید مشایخی، پرویز پورحسینی، آتیلا پسیانی و سوگند رحمانی
سال اکران	۱۳۶۵

فیلم سینمایی طلسم از فیلم شب بیست و نهم هم قدیمی‌تر است و زمان اکران آن به اواسط دهه شمسی (سال ۱۳۶۵) برمی‌گردد. داریوش فرهنگ فیلم طلسم را ساخت و بازیگرانی چون سوسن تسلیمی که این روزها دیگر در سینمای داخل کشور فعالیت ندارد و همچنین جمشید مشایخی و آتیلا پسیانی در آن بازی کردند. فیلم طلسم درباره یک عروس و داماد است که ازدواج‌شان به‌خاطر سنت‌های خانوادگی رخ می‌دهد. در واقع عروس بخاطر خون ریخته شده، مجبور به عقد مرد در می‌آید. پس از برگزاری مراسم به سمت روستای خود می‌روند و بخاطر باد و بوران و همچنین حمله گرگ‌های درنده، مجبور می‌شوند به یک خانه بزرگ پناه ببرند. این خانه که بیشتر شبیه به یک قصر قدیمی است، در واقع متعلق به یک شاهزاده است که زندگی عجیب و غریبی دارد.

بسیاری فیلم طلسم را یک فیلم با پیام‌های پنهان سیاسی دانستند؛ موضوعی که البته توسط کارگردان رد شده اما سوژه فیلم می‌تواند مربوط به بحران‌های سیاسی اوایل انقلاب باشد. فیلم طلسم در زمانه خود اثری پیشرو به حساب می‌آمد و هرچند آنچنان که باید عناصر وحشت را درون خود ندارد اما تلاش قابل تقدیری برای ساخت یک اثر ترسناک تخیلی در سینمای ایران به حساب می‌آید.

---

مومیایی

کارگردان	حمید مجتهدی
بازیگران	آذر حکمت شعار کامی کسروی رفیع حالتی اکبر خواجوی
سال اکران	۱۳۵۴

در اینجا باید با پدرخوانده واقعی فیلم‌های وحشت ایرانی آشنا شویم یعنی فیلم مومیایی که متعلق به دهه ۴۰ شمسی است و در سال ۱۳۴۵ روانه اکران سینماها شد. این فیلم در زمان خود یک اثر کاملا متفاوت نسبت به سایر آثار به اصطلاح فیلمفارسی بود.

داستان درباره یک پرفسور باستان‌شناس اهل آلمان بود که در جریان کاوش‌های خود در شوش، به جسد یک مومیایی می‌رسد؛ البته یک مومیایی یک دست. این پرفسور با کمک همکارانش مومیایی را به خانه خود منتقل می‌کند و اعلام می‌کند که قصد دارد در وهله اول این مومیایی را بررسی بیشتری کند و سپس آن را به موزه ایران تحویل دهد. ورود مومیایی به خانه پرفسور هم نگرانی دختر او یعنی مارگارت را به همراه دارد و هم باعث می‌شود که یک سری از افراد طمعکار به دنبال این مومیایی بیفتند. فیلم مومیایی در زمانی که اکران شد اثر آوانگاری بود و حمید مجتهدی، کارگردان این اثر، ریسک بزرگی در ساخت این فیلم در آن زمان کرد. او بعدها یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران یعنی کندو را هم ساخت.

در مومیایی بازیگرانی چون آذر حکمت شعار در نقش مارگارت، کامی کسروی در نقش خسرو، رفیع حالتی در نقش پروفسور باستان شناس، اکبر خواجوی، ازهدی، علی آزاد در نقش عبدالله و داریوش اسدزاده در نقش هارون به ایفای نقش و بازیگری پرداخته‌اند.

---

اثیری

کارگردان	محمدعلی سجادی
بازیگران	خسرو شکیبایی، امین حیایی، هانیه توسلی، عباس امیری، عباس شادروان و آزیتا لاچینی
سال اکران	۱۳۸۰

محمدعلی سجادی کارگردانی است که فیلم‌هایی عموما با مضمون اجتماعی می‌سازد و علاقه زیادی به سینمای رئالیسم دارد. با این حال او به ژانرهای مختلفی در کارنامه هنری خود سر کشیده و اثیری را می‌توان متفاوت‌ترین فیلم او دانست که یک اثر سورئال ترسناک-جنایی به حساب می‌آید.

اثیری در سال ۱۳۸۰ در سینماها اکران شد و داستان آن درباره یک تازه عروس به اسم خورشید (با بازی هانیه توسلی) است که بعد از ازدواجش با مردی به اسم سمند (با بازی امین حیایی) و رفتن به خانه بخت، با اتفاق‌های عجیب و غریبی روبرو می‌شود.

درهای خانه باز و بسته می‌شوند و وسایل خانه نیز خود به خود جابجا می‌شوند و این آغاز سلسله اتفاقات ترسناکی است که قرار است برای خورشید و سمند رخ بدهد. این فیلم با موسیقی جادویی کارن همایونفر و فیلمبرداری جذاب حسین ملکی، به زیبایی عناصر وحشت را در تمام سکانس‌ها جاری ساخته و توانست تبدیل به اثری پرفروش در گیشه تبدیل شود. فروش نسبتا خوب اثیری و محبوبیت آن در آغاز دهه هشتاد شمسی باعث شد که این فیلم راهی را برای ساخت دیگر آثار ترسناک باز کند.

---

اقلیما

کارگردان	محمدمهدی عسگرپور
بازیگران	حسین یاری، پانته‌آ بهرام، احمد مهرانفر و هنگامه قاضیانی
سال اکران	۱۳۸۵

اقلیما از دیگر فیلم های ترسناک ایرانی است که در سال ۱۳۸۵ ساخته شد و در همان سال هم اکران شد. فیلم روایتگر زندگی یک زوج است که چندان زندگی آرام و شیرینی ندارند. زن (با بازی پانته‌آ بهرام) به همسر خود مشکوک است و باور دارد که شوهرش (با بازی حسین یاری) به او خیانت کرده است. این موضوع باعث می‌شود که زن بیشتر به کند و کاو بپردازد و هرچه که بیشتر درباره این شک خود تحقیق می‌کند، بیشتر به یک سری اتفاقات جنون آمیز نزدیک می‌شود.

ترس و وحشتی که در اقلیما وجود دارد در کل زیر پوست فیلم حس می‌شود و تماشاگر نمی‌داند در حین تماشای واقعیت است یا توهمات بازیگر اصلی را می‌بیند. فیلم پایان بندی غافلگیرانه‌ای هم دارد که به نوبه خود در سینمای ایران (به خصوص در زمان دهه هشتاد) یک پایان بندی ناب به حساب می‌آید.

فیلم تا حدی شبیه به پرده آخر است اما توانسته حال و هوای آن فیلم را بیشتر با ژانر وحشت درآمیزد. فیلم اقلیما تا سکانس گره گشایی نهایی که تمام معادلات خود را عوض می‌کند، به گونه ای با داده‌های ماورایی پیش می‌رود.

---

قتل آنلاین

کارگردان	مسعود آب‌پرور
بازیگران	جمشید هاشم‌پور، حمید گودرزی، شهاب حسینی، الناز شاکردوست، شهره سلطانی، یکتا ناصر
سال اکران	۱۳۸۴

قتل آنلاین جزو اولین تلاش‌ها برای ساخت یک فیلم اسلشر ایرانی بود و با اینکه آنچنان تبدیل به اثری موفق در تاریخ سینما نشد اما از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که تا پیش از آن، کمتر فیلمی به سراغ این ژانر رفته بود.

فیلم در زمانی روانه سینماها شد که اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نظیر یاهو در ایران گل کرده بود و موضوع دوستی‌های اینترنتی تبدیل به یک دغدغه برای جامعه شده بود. داستان فیلم درباره مردی به نام شهاب (با بازی حمید گودرزی) است که با دختری به نام لیلا (با بازی الناز شاکردوست) در اینترنت آشنا می‌شوند. لیلا دختر یک سرهنگ نیروی انتظامی است و در نهایت با شهاب ازدواج می‌کند اما دقیقا در شب عروسی آنها، یکی از دوستانشان کشته می‌شود. این دوست در چت رومی که متعلق به شهاب و لیلا و رفقایشان است حضور داشته و و مشخص می‌شود که همه اعضای این چت روم یکی یکی قرار است کشته بشوند. پدر لیلا (با بازی جمشید هاشم پور) پیگیر این پرونده می‌شود؛ پرونده‌ای که داماد خودش هم یکی از مظنونین آن است.

فیلم ریتم خوبی دارد و ژانر پلیسی-جنایی را با عناصری ریز از ژانر وحشت ادغام کرده تا تبدیل به اثری سرگرم کننده شود. در این فیلم، استفاده خوبی نیز از رنگ و نور شده است که به تضادها و کنتراست فضا بسیار کمک کرده و ایجاد لحظات هراس و دلهره، با استفاده از حرکات دوربین، قوت مناسبی به فیلم بخشیده است.

شاید اگر حمید گودرزی نقش اصلی را بازی نمی‌کرد و یک بازیگر قدرتمندتر جای او در این نقش فرو می‌رفت، نکات ضعف قتل انلاین کمتر می‌شد چرا که هم او و هم الناز شاکردوست در این فیلم به عنوان بازیگران نقش اصلی بسیار بد بازی می‌کنند! فیلم با یک پایان بندی کلیشه‌ای به اتمام می‌رسد؛ در واقع باید گفت در چنین فیلمی که قرار است تماشاگر را در تعلیق نگه دارد و قاتل را آخر سر معرفی کند،گره داستانی و نحوه حضور قاتل در داستان باید چفت و بست قوی داشته باشد،اما در فیلم این طور نیست و قاتل از همان اول مشخص است. در هر حال به صورت کلی اثری قابل احترام است که تماشای آن برای مرور تاریخ فیلم های ترسناک ایرانی ضروری به نظر می‌رسد.

---

پارک وی

کارگردان	فریدون جیرانی
بازیگران	نیما شاهرخ‌شاهی، رعنا آزادی‌ور، بیتا فرهی، محمدرضا شریفی‌نیا، نیوشا ضیغمی و مهدی احمدی
سال اکران	۱۳۸۵

پارک وی دیگر تلاش سینماگران ایرانی برای ساخت یک اثر اسلشر به حساب می‌‌آید که توانست خیلی بهتر از دیگر اثر سینمایی همتای خود یعنی قتل آنلاین، ظاهر شود. یک دختر و پسر روی پل پارک وی یکدیگر را می‌بینند و پس از یک آشنایی کوتاه مدت، با یکدیگر ازدواج می‌کنند.

رها نام دختر است و کوهیار نیز نام شخصیت مرد داستان است. رها پس از مدتی که با کوهیار زندگی می‌کند، به رفتارهای جنون آمیز او و مادرش مشکوک می‌شود و کمی که می‌گذرد، می‌فهمد که شک او بی‌دلیل نبوده و جانش در خطر است!

فیلم ادای دین های متعددی به آثار مهم سینمای وحشت در دنیا دارد (به‌عنوان مثال چند سکانس وجود دارد که مشابه فیلم درخشش ساخته شده) و توانسته با موسیقی متن تاثیرگذار خود و فیلمنامه خوبش، تبدیل به اثری سرگرم‌کننده شود.

فیلم پارک وی دهمین ساخته فریدون جیرانی است؛ کارگردانی که سعی کرده به ژانرهای دست‌نخورده‌ای در سینمای ایران دست بزند و پارک‌وی نیز اثر بسیار متفاوتی در سینمای ایران به حساب می‌آید. پارک‌وی یک تریلر روانشناختی خوش ساخت است و نیما شاهرخ‌شاهی، رعنا آزادی‌ور و نیوشا ضیغمی در آن بازی می‌کنند. جالب است بدانید که پارک وی دومین تجربه بازیگری شاهرخ‌شاهی در سینما بود که با بازی در آن حسابی دیده شد و به شهرت رسید.

---

خوابگاه دختران

کارگردان	محمدحسین لطیفی
بازیگران	باران کوثری، مجید صالحی، صادق صفایی، نگار جواهریان و اسماعیل پوررضا
سال اکران	۱۳۸۳

خوابگاه دختران از نظر بسیاری از سینمادوستان بهترین فیلم ترسناک ایرانی است. این فیلم متعلق به دهه هشتاد است که می‌توان از ان به عنوان دهه طلایی فیلم های ترسناک ایرانی یاد کرد. خوابگاه دختران در سال ۱۳۸۳ اکران شد و داستان خوابگاه دختران دست روی ترس از جنس ایرانی می‌گذارد و سراغ مفهوم جن و جن‌زدگی می‌رود. داستان فیلم درباره دو دوست (بالاخره خبری از یک زوج تازه ازدواج کرده نیست!) با نام رویا و شیرین (با بازی باران کوثری و نگار جواهریان) است که در یک شهر نزدیک تهران باید به دانشگاه بروند. خوابگاه آنها هنوز آماده نشده و آنها به‌ناچار یک خانه اجاره می‌کنند که رو به روی آن یک خرابه است؛ یک خرابه نفرین شده که قرار است زندگی این دو دوست را متحول کند.

فیلم می‌تواند صحنه‌های ترسناک زیادی را خلق کند و به ترس از جنس BOO نیز دست به دامن می‌شود (یعنی ترسی که در یک لحظه پیش می‌آید و تماشاگر را از جا می‌پراند). بازی بازیگران عالی است و آنها می‌توانند فضای وحشت فیلم را دوچندان ترسناک کنند.

نکته جالب اینست که فیلمنامه این اثر توسط ایرج طهماسب نوشته شده و مردی که تا امروز او را با کلاه قرمزی و عروسک‌های دوست داشتنی‌اش می‌شناسیم، فیلمنامه یکی از بهترین فیلم‌های ترسناک سینما را به نگارش در آورده است. فیلم خوابگاه دختران یک اثر سرگرم‌کننده در ژانر وحشت است و قرار نیست یک اثر ماندگار و شاهکار در تاریخ سینما بشود؛ کارگردان با علم بر این موضوع نیز فیلم خود را تبدیل به اثری عمیق نکرده است. درواقع باید گفت کارگردان نخواسته نگرش موشکافانه و فیلسوف مابانه‌ای به فیلمنامه بدهد. به عبارت دیگر لطیفى فیلمنامه را با دکوپاژ و میزانسن به عمق و تاثیرگذارى بیشترى نرسانده. او فقط فیلمنامه را مصور کرده است و تمام.

---

آل

کارگردان	بهرام بهرامیان
بازیگران	مصطفی زمانی، آنا نعمتی، همایون ارشادی و هنگامه حمیدزاده
سال اکران	۱۳۸۸

فیلم آل یکی از متفاوت‌ترین فیلم های وحشتناک ایرانی است و مصطفی زمانی را وارد سینمای ایران کرد. او که پیش از بازی در فیلم آل به عنوان بازیگر نقش حضرت یوسف (ع) شناخته می‌شد، اجازه بازی در فیلمی را تا پیش از به پایان رسیدن سریال نداشت. مصطفی زمانی پس از سریال یوسف با فیلم سینمایی آل به تهیه‌کنندگی مرحوم علی معلم (سردبیر ماهنامه سینمایی دنیای تصویر) و به کارگردانی بهرام بهرامیان مهمان سینماها شد.

از دیگر بازیگران فیلم می‌توان به آنا نعمتی، همایون ارشادی، هنگامه حمیدزاده، کیتوش آرزویان، سونیا کاتوزیان، لیزا عزیزیان و نارینه خاچاطوریان اشاره کرد. فیلم داستان یک مهندس ایرانی است که طی یک سفر کاری به ارمنستان سفر می‌کند و همسر باردارش نیز در این سفر با او همراه می‌شود. آنها در این سفر با چیزهای عجیب و غریبی روبرو می‌شوند که زندگی آنها و بچه در راهشان را به خطر می‌اندازد.

فیلم ترسناک آل در مورد موجودی از جهان ماوراالطبیعه است که ریشه در فرهنگ و تاریخ ایران و داستانهای فولکلوریک مادربزرگ‌ها دارد. موجودی از طایفه جن که زن باردار را می‌دزدد تا بچه او را بکشد یا بخورد. آل را می‌توان یک تریلر روانشناختی دانست که از تکنیک‌های جلوتر از زمانه‌ای در تاریخ اکران خود استفاده کرد و با تبلیغات پر سر و صدای خود توانست دیدگاه انبوه تماشاگران را به خود جلب کند.

شاید بتوان «آل» را یکی از بهترین نمونه بومی‌شده از ژانر وحشت بـه شمار آورد که با انتخاب صحیح لوکیشنی غیر از ایران (کشور ارمنستان) توانسته تا حد زیادی از محدودیت‌های سینمای ایران خودش را رها کند و بتواند صحنه‌های ترسناک بهتری خلق کند. فضای خاص کشور ارمنستان و معماری آن (ساختمان‌های خاص این کشور، مجسمه‌ها و...) نیز به فضای فیلم کمک زیادی کرده است. این فیلم وحشتناک ساخت ایران در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین موسیقی را دریافت کرد و برای جایزه بهترین عکس پشت صحنه نیز نامزد شده بود.

---

حریم

کارگردان	رضا خطیبی
بازیگران	حمید فرخ نژاد، شیرین بینا، چکامه چمن ماه و عنایت شفیعی
سال اکران	۱۳۸۸

فیلم حریم ساخته سیدرضا خطیبی است و دومین اثر این کارگردان به شمار می‌آید که در سال ۱۳۸۷ اکران شد و او علاوه بر گرفتن سکان کارگردانی، قلم فیلمنامه فیلم را در دست گرفته و در نقش فیلمنامه‌نویس نیز ظاهر شده است. حریم سعی کرده با کمک از فضای ترسناک جنگل‌های شمال، یک اثر ترسناک بومی خلق کند و در این موضوع تا حد زیادی موفق عمل کرده است. گروه بازیگری فیلم که شامل بازیگرانی چون حمید فرخ نژاد و چکامه چمن ماه است نیز در فیلم با درخشانی ظاهر می‌شوند و می‌توانند در یک اثر ترسناک بومی، بدون اغراق‌های رایج در بازیگران این ژانر بازی کنند.

فیلم درباره یک افسر پلیس است که برای کشف یک سری قتل‌های زنجیره‌ای به شمال می‌رود و در جنگل‌های تاریک شمال به جستجوی حل معمای قتل‌ها می‌رود.

---

رز زرد

کارگردان	داریوش فرهنگ
بازیگران	امین حیایی، بهرام رادان، حدیث فولادوند، مرجان محتشم، داریوش فرهنگ
سال اکران	۱۳۸۱

رز زرد نیز درست مثل فیلم قتل آنلاین در واقع یک اثر جنایی محور است که ته‌مایه ژانر وحشت را درون خود جای داده و تبدیل به یک فیلم ترسناک تینیجر پسند ایرانی می‌شود. رز زرد از قتل آنلاین بهتر ظاهر می‌شود و این موضوع را مدیون گروه بازیگری‌اش است که عملکرد خیلی بهتری نسبت به گروه بازیگری قتل آنلاین دارند.

داریوش فرهنگ در کارنامه هنری خود آثار متفاوتی را خلق کرده و سعی کرده به ژانرهای سینمایی سر بزند که کمتر در ایران از آنها فیلمی ساخته شده است. او کارگردانی پیشرو بوده و رز زرد را نیز در زمانی ساخت که فیلم‌هایی مانند جیغ و یا می‌دانم در تابستان گذشته چه‌کرده‌ای در دنیا پرفروش شده بود و جای خالی یک نسخه بومی از چنین آثاری در سینمای ایران حس می‌شد.

داستان فیلم رز زرد درباره دو زوج در شب عروسی خودشان یک سفر را آغاز می‌کنند و در مسیر جاده شمال با مردی تصادف می‌کنند و تصور می‌کنند که او مرده است و از مهلکه می‌گریزند اما این تازه آغاز روزهای ترسناک آنهاست. در این فیلم بازیگرانی چون امین حیایی، بهرام رادان، حدیث فولادوند بازی می‌کنند و خود داریوش فرهنگ نیز در فیلم بازیگری می‌کند و یکی از بهترین بازی‌های خود را نشان می‌دهد.

در فیلمهای متعلق به سینمای دلهره ، هیجان انگیزی و ایجاد ترس و دلهره ، باید به درستی به مخاطب خورانده شود و رز زرد از پس این کار برمی‌آید. همچنین باید گفت نکته قوت زر زرد اینست که برخلاف آثار همتای خود مانند قتل آنلاین یا روانی، معمای داستان خود را از همان ابتدا لو نمی‌دهد و حس تعلیق را تا پایان فیلم نگه می‌دارد.

---

ماهی و گربه

کارگردان	شهرام مکری
بازیگران	عبد آبست، بابک کریمی، سعید ابراهیمی‌فر، پدرام شریفی و سیاوش چراغی‌پور
سال اکران	۱۳۹۲

ماهی و گربه یکی از خاص‌ترین فیلم‌ های ترسناک ایرانی است و اثری است که می‌توان آن را جزو برترین آثار سینمای ایران طی چند دهه اخیر نیز جای داد. فیلم را شهرام مکری ساخته، کارگردانی که به ساخت آثار متفاوت در سینمای ایران مشهور است و ماهی و گربه را به صورت یک سکانس طولانی بیش از ۱۲۰ دقیقه‌ای تولید کرده است. فیلم از لحظه شروع تا پایان کات نمی‌خورد. در ماهی و گربه ما همراه با دوربین می‌شویم تا به عنوان یک شخصیت ناظر، شاهد قصه‌ای جادویی و ترسناک باشیم و با فرم خاص فیلم همراه باشیم.

در خلاصه داستان فیلم ماهی و گربه چنین آمده است: عده ای جوان، برای جشن پرواز بادبادک ها، در منطقه ای جنگلی، کنار دریاچه ای زیبا کمپ می زنند. در همان حال، سه رستوران دار، در همان حوالی، با گوشت انسان، غذاهای خود را تهیه می کنند ... این دو خط داستان روایتگر یک فیلم ۱۳۴ دقیقه‌ای می‌شود که از اول تا آخر، تماشاگر را میخکوب خود می‌کند.  

یکی از امتیازات مثبت فیلم، دقت در نوشتن گفتگوها و استفاده زیبا از موسیقی و تصاویر خیره‌کننده است. اما به جز این موارد، باید گروه بازیگری ماهی و گربه اشاره کرد که با اینکه متشکل از هنرپیشگان مطرحی نیستند اما همگی به بهترین نحو ممکن در نقش‌های خودش ظاهر می‌شوند. فضا فیلم ماهی و گربه و اتمسفری که می‌سازد، هولناک بوده و خرده داستان‌هایی که در دل فیلمنامه اصلی وجود درد کاری می‌کند که فیلم جذاب‌تر ظاهر شود هر چند بسیاری از آنها نیمه‌کاره رها می‌شوند و این موضوع باعث ضربه زدن به فیلم می‌شود. در واقع کارگردان بیش از حد روی فرم خود تکیه کرده و پتانسیل‌های زیادی را در حین روایت داستان خود از دست می‌دهد.

---

پوست

کارگردان	برادران ارک
بازیگران	فاطمه مسعودی فر، جواد قامتی، محمود نظرعلیان، ناصر هاشمی و…
سال اکران	۱۳۹۷

فیلم پوست یکی از بهترین آثار ترسناک در بین فیلم های ایرانی است و با داستان خلاقانه و موسیقی شگفت انگیز خود کاری می‌کند که تماشاگر تا مدت‌ها تک تک سکانس‌های فیلم را به یاد خواهد داشت.

. داستان فیلم در یک روستای دورافتاده روایت می‌شود و داستان مردی به نام آراز است که در جوانی عاشق دختری مسیحی به نام مارال شده و این دو نفر در نهایت به هم نرسیده‌اند. مادر آراز از افراد مشهور روستا است که با جادو و جمبل سر و کار دارد و به‌اصطلاح با جنیان در ارتباط است. آراز پی می‌برد که مادرش با یک سری دعا و طلسم نگذاشته که او و مارال به هم برسند و تصمیم می‌گیرد شانس مجدد خود را برای رسیدن به عشق زندگی‌اش محک بزند غافل از اینکه او هرچه به عشقش نزدیک می‌شود، حال مادرش بدتر می‌شود.

برادران ارک در اولین فیلم بلندشان نه یک گام، بلکه یک جهش بسیار بلند به سوی موفقیت برداشته‌اند و اثری کاملا اصیل را ساختند که کمترین خرده‌ای می‌توان به آن گرفت. کارگردان‌های فیلم پوست به جای ترساندن‌های ناگهانی و گذرا در دلِ مخاطب، به سمت فضاسازی و خلق اتمسفری گیرا روی آوردند که خوش‌بختانه در این امر کاملا موفق شده‌اند. پوست یک داستان فولکلوریک را از خطه آذربایجان روایت می‌کند و با اینکه یک داستان ترسناک است اما رد عاشقانه آن در نیز بسیار پررنگ است و آن را تبدیل به اثری عاشقانه-ترسناک می‌کند.

پوست تلاش ویژه‌ای برای به‌تصویر کشیدن افسانه و ماوراالطبیعه و جنیان می‌کند. تلاشی موفقیت آمیز که آبرومندانه از کار درمی‌آید و البته که در اجرای جلوه‌های ویژه نقص‌های زیادی دارد و این موضوع به‌خاطر وجود فناوری‌های ناقص و نبود بودجه کافی برای این موضوع در صنعت سینمای کشور، قابل چشم‌پوشی است.

به‌جرات می‌توان گفت این فیلم را باید چندین بار دید و از تک تک صحنه‌هایی که با وسواس شدید این دو برادر ساخته شده‌اند، لذت برد. حس و حال شاعرانه فیلم پوست می‌تواند کاری کند که نقص‌های آن به‌نظر نیاید. فیلم به زبان ترکی است و همین زبان ترکی و آوازهای آذری و موسیقی محلی و… باعث شده که فیلم اصالت خاصی داشته باشد و به هیچ‌وجه تبدیل به یک اثر تقلیدی نشود.

---

آن شب

کارگردان	کوروش آهاری
بازیگران	شهاب حسینی و نیوشا جعفریان (نور)
سال اکران	۱۳۹۸

فیلم آن شب از جدیدترین آثار این فهرست به شمار می‌رود و اولین فیلم محصول مشترک ایران و آمریکا در ایام بعد از انقلاب است. فیلم یک اثر زیبا و جذاب است که توانست در زمان اکران خود هم نظر منتقدین را به خود جلب کند و هم تماشاگران ایرانی را راضی نگه دارد. فیلم درباره یک زن و شوهر ساکن در آمریکا است که در مسیر برگشت از یک دورهمی دوستانه، مجبور می‌شوند در یک هتل اقامت کنند. اقامت یک شبه آنها در این هتل، کاری می‌کند که آنها با جنون حاکم در این هتل مواجه شوند و پرده از رازهای مخوفی در زندگی هر دو نفر کنار می‌رود.

کوروش آهاری اولین فیلم سینمایی خود را در ژانر ترسناک روانشناختی ساخته و یکی از بهترین آثار وحشت ایرانی را خلق کرده که استانداردهای جهانی را نیز رعایت کرده است. موسیقی فیلم با وسواس خاصی انتخاب شده که وهم آن را بیشتر می‌کند. صحنه‌های وحشت‌آور فیلم هم کیفیت قابل قبولی دارد.

شهاب حسینی و نیوشا جعفریان در این فیلم بازی می‌کنند و شیمی بین این دو بازیگر کاری کرده تا زوج هنری خوبی را در این فیلم تشکیل دهند. نیوشا جعفریان (نور) در سریال کِلایدِسکوپ نیز اخیرا نقش آفرینی کرده است.

---

زیر سایه

کارگردان	بابک انوری
بازیگران	نرگس رشیدی، آوین منشادی، بابی نادری و ری هراتیان
سال اکران	۱۳۹۴

زیر سایه نیز مانند آن شب یک فیلم ایرانی ترسناک است که در داخل کشور ساخته نشده و محصول آمریکا است و نگاهی جالب به ماجرای جنگ و بمباران زمان جنگ ایران و عراق دارد.

بابک انوری این فیلم را ساخته، فردی که به گفته خودش همواره عاشق سینمای وحشت بوده و در نهایت توانسته عشق خود را تبدیل به واقعیت کند و یک اثر ترسناک و درخور توجه را روانه سینماها کند.

فیلم داستان یک خانواده در سال‌های جنگ ایران و عراق است و روزهای بمباران تهران را روایت می‌کند. مادر این خانواده یک زن جوان است که در رشته پزشکی تحصیل می‌کند اما بخاطر برخی مشکلات سیاسی که در مملکت وجود دارد، نمی‌تواند پزشکی کند. او به شوهرش که از قضا یک دکتر است حسادت می‌کند و در نهایت شوهرش به مرزهای جنگی می‌رود تا در کنار سربازان باشد. زن و یگانه دخترش در خانه و در تهران زیر بمباران تنها می‌مانند و به‌تدریج اتفاقاتی در خانه آنها رخ می‌دهد که این مادر و دختر را به وحشت وادار می‌کند.

فیلم سعی کرده تا از مسائل سیاسی ایران هم عقب نماند و طعنه‌های سیاسی و انتقادی به این موضوع را داشته و از فضای جنگ زده ایران و فضای خفقان سیاسی آن دوران، در استفاده از نشان دادن اتمسفر وحشت زده فیلم، استفاده کرده است.

یکی از نقاط قوت فیلم این است که تلاش کرده ترس را به شیوه ای رئالیستی به مخاطب نشان دهد. فیلم برخلاف آثار موجود در این فهرست از جلوه‌های ویژه خوبی برخوردار است و گروه بازیگری نسبتا خوبی نیز در آن بازی می‌کنند هرچند برای مخاطب ایرانی، لهجه برخی از بازیگران احتمالا روی اعصاب است!

فیلم برای منتقدان بین‌المللی تداعی کننده یک اثر ترسناک جهانی موفق یعنی بابادوک بوده و باید گفت که این موضوع بخاطر قرابت معنایی پنهان شده در فیلمنامه، دور از ذهن نیست. هم بابادوک و هم زیر سایه درباره مادری است که در حال محافظت از فرزند خود در برابر عناصر وحشت است، عناصری که لزوما وجود خارجی ندارند و تنها زندگی آنها را تیره و تار کرده‌اند و استعاره‌ای از وضعیت متزلزل خانه دارند.

ناگفته نماند این فیلم در محلی نزدیک به ایرانی یعنی شهر دوبی فیلمبرداری شده اما کارگردان توانسته با حربه‌هایی خاص تا حدودی فضای ایران را شبیه سازی کند و البته در برخی سکانس‌های بیرونی نتوانسته از پس این کار به درستی بر بیاید.

---

پستچی سه بار در نمی‌زند

کارگردان	حسن فتحی
بازیگران	علی نصیریان، محمدرضا فروتن، باران کوثری، امیر جعفری، پانته‌آ بهرام و رویا تیموریان
سال اکران	۱۳۸۷

فیلم «پستچی‌سه بار در نمیزند» با بازی محمدرضا فروتن، باران کوثری، امیر جعفری، پانته‌آ بهرام، علی نصیریان، رویا تیموریان و لیلا زارع است که یک داستان اپیزودیک را در چند قسمت روایت می‌کند. فیلم درباره مردی به نام ابراهیم است و ما زندگی او را در سه دوره قاجار، پهلوی و معاصر می‌بینیم.

این فیلم یک اثر ترسناک-تاریخی به حساب می‌آید. فیلم بافت ایرانی خاصی دارد که در کمتر اثری در این ژانر دیده شده است. بیشتر آثار وحشت ساخته شده ایرانی نسخه‌های بومی سازی شده فیلم‌های هالیوودی هستند اما به جرات می‌توان گفت که پستچی سه بار در نمی‌زند، یک فیلم اصیل ترسناک ایرانی است که هرچند در حد و اندازه یک شاهکار ظاهر نمی‌شود اما می‌تواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد.

فیلم با تکیه بر باورهای سنتی و دیرینه ایرانیان که به حضور ارواح در عمارت‌های قدیمی اشاره دارند، قصه خود را پیش می‌برد. فیلم از یک گروگان گیری در زمان حال شروع می‌شود اما در تاریخ غوطه‌ور می‌شود و یک داستان سورئال را به تصویر می‌کشد.

ناگفته نماند فیلم پستچی سه بار در نمی‌زند در بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در رشته‌های مختلفی مانند بهترین تدوین، بهترین موسیقی متن، بهترین بازیگر نقش دوم زن، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نامزد شده بود.

---

خواب لیلا

کارگردان	مهرداد میرفلاح
بازیگران	لیلا زارع، پژمان بازغی، فاطمه معتمدآریا، ماهایا پطروسیان و پرویز پورحسینی
سال اکران	۱۳۸۶

خواب لیلا درباره یک دختر جوان با بازی لیلا زارع است که در خانه موروثی خود به تنهایی زندگی می‌کند. او باور دارد که یک دختر شش ساله از دنیای دیگر او را مورد حمله قرار می‌دهد و روانشناس او با بازی پژمان بازغی به لیلا توصیه می‌کند که در جستجوی کودکی خود به دنبال راه‌حل مبارزه با این رویاها باشد. دکتر سهرابی در نهایت با لیلا وارد یک سفر تو در تو می‌شود تا بتواند مشکل لیلا را که ریشه در کودکی او دارد پیدا و حل کند.

در این فیلم علم روانکاوی و تکنیک‌های آن مثل هیپنوتیزم و خواب مصنوعی دستمایه سکانس‌های ترسناک شده و نگاهی روانشناختی به این مقوله‌ها وجود ندارد. فیلم یک اثر سرگرم‌کننده در سینمای وحشت است و یک تریلر هیجان انگیز به شمار می‌آید که ترس را به صورت لایه به لایه به مخاطب خود القا می‌کند. مواردی نظیر فوبیا و ترس مرضی و… در خواب لیلا گنجانده شده تا بار روانشناختی آن را بالا ببرد اما واقعیت اینست که نباید سویه رواشناسی فیلم را جدی گرفت.

خواب لیلا شروعی خوب و محکم دارد و داستان خود را با بازیگران قدرتمندی دارد به خوبی پیش می‌برد. فیلمنامه لیلا در نیمه دوم از تک و تو می‌افتد و پایان‌بندی چندان جالبی هم در انتظار تماشاگرش نیست اما می‌توان گفت که افرادی چون فاطمه معتمد آریا می‌توانند فیلم را از منجلاب اشتباهاتی که در آن گیر می‌کند، رهایی ببخشند. در نهایت باید گفت خواب لیلا، فیلم خوش‌ساختی با تکنیک‌ها و جلوه‌های بصری خوب است و یک بخش مهم از سینمای وحشت را که پشتوانه روانشناختی دارد، نشان می‌دهد.

---

زالاوا

کارگردان	ارسلان امیری
بازیگران	نوید پورفرج، پوریا رحیمی سام، و هدی زین‌العابدین و…
سال اکران	۱۳۹۹

زالاوا فیلمی است که برای مبارزه با خرافات ساخته شده اما با استفاده از همین خرافات و قصه‌های محلی، یک اثر ترسناک را نیز خلق کرده است. زالاوا از متفاوت‌ترین فیلم‌های ترسناک ایرانی این فهرست است و می‌توان آن را اولین فیلم کمدی-ترسناک ایرانی دانست که با گروه بازیگری قدرتمند خود و فیلمنامه پرمغز خود، تبدیل به یکی از بهترین‌ها در این سبک بشود.

داستان در یک روستا در دهه ۵۰ شمسی می‌گذرد و مردم این روستا که به شدت خرافاتی هستند، درگیر اتفاقاتی شدند که آنها را به شدت ترسانده است. در این بین یک استوار قصد دارد تا برابر خرافات مردم ایستادگی کند.

فیلم زالاوا نخستین فیلم سینمایی ارسلان امیری است و او با شجاعتی تحسین برانگیز موفق شده روایتی کمدی، ترسناک، عاشقانه و واقع‌گرایانه از داستانی تاثیرگذار ارائه دهد. زالاوا همزمان که به جن و جن‌گیری و ترس می‌پردازد، رگه‌های قدرتمندی از نقد اجتماعی و تاریخی و بالاتر از آن انسانی را در خود نهفته دارد. بازیگرانی چون نوید پورفرج و پوریا رحیمی سام در آن بازی می‌کنند. فیلم با نشانه‌هایی از ژانر ترس آغاز می‌شود اما به مرور این نشانه‌ها را از دست می‌دهد و بیشتر روی سوژه دیگر خود یعنی مبارزه با خرافات تمرکز می‌کند. فیلم در کوتاه‌ترین زمان ممکن از فضایی ترسناک و ناگوار وارد دنیایی از دیالوگ‌ها و واکنش‌های کمدی می‌شود و کاش روی المان وحشت خود بیشتر تمرکز پیدا می‌کرد.

---

روایت ناپدید شدن مریم

کارگردان	محمدرضا لطفی
بازیگران	افسانه ناصری رضا بهبودی مهدی حسینی نیا فوژان قبادیان صدف بهشتی ملیسا ذاکری
سال اکران	۱۳۹۲

روایت ناپدید شدن مریم کم دیده شده ترین فیلم ترسناک ایرانی است و با اکران محدودی که در سینماهای هنر و تجربه داشت، کمتر تماشاگری توانست به پای آن بنشیند. این فیلم چندی پیش به اکران آنلاین رسید و کمی بیشتر مورد بخت و اقبال قرار گرفت. روایت ناپدید شدن مریم یک Mockumentary یا در واقع یک شبه مستند است و تنها فیلم در این ساب ژانر وحشت به حساب می‌آید که در داخل کشور تولید شده است. فیلم به شدت یادآور آثاری چون پروژه جادوگر بلر یا یا Paranormal Activity است و واقعیت و خیال را چنان با یکدیگر ترکیب می‌کند که تماشاگر نمی‌داند در حال تماشای کدام یک از این دو است.

این فیلم درام/مستند یک سبک جدید فیلمسازی در سینمای ایران است و توانسته نظر اکثر منتقدین را به خود جلب کند. در این فیلم به جای این‌که با ترس‌های لحظه‌ای ناشی از غافلگیری‌های نیم‌خیزکننده روبه‌رو شویم، با جنس عمیق‌تری از ترس و دلهره سروکار داریم.

---

سریال آن ها

کارگردان	مهدی آقاجانی میلاد جرموز
بازیگران	محمد بحرانی مجتبی پیرزاده پردیس احمدیه دیبا زاهدی لیندا کیانی نیما رئیسی حسام محمودی خسرو احمدی علیرضا جلالی تبار نورا هاشمی علیرضا کمالی نوید لایقی مقدم
سال اکران	۱۴۰۰

سریال آنها یک سریال چند قسمتی آنتولوژی به حساب می‌آید که چندی پیش از پلتفرم فیلم‌نت پخش شد. هر قسمت از این سریال داستان مجزا و بازیگران مستقلی داشت و کارگردانان مختلفی مشغول به ساخت اپیزودهای گوناگون سریال آنها شدند. آنها اولین تجربه سریال‌سازی در سبک وحشت در سینمای ایران نیست اما بی‌شک بهترین و موفق‌ترین آنهاست. هر قسمت با دست گذاشتن روی یک سوژه خاص و منحصر به فرد، ترس را به مخاطب خود القا می‌کند و تمامی این وحشت‌ها از جنس ترس بومی و محلی هستند و برای مخاطب ایرانی کاملا قابل لمس هستند. از مراسم‌های خاص جن‌گیری در جزایر جنوبی کشورمان گرفته تا جن و آل و... که همگی در قسمت‌های مختلف آن‌ها حضور دارند.

میلاد جرموز که فیلمنامه آن شب را نوشته سازنده اصلی سریال آنها بوده و توانسته با مهارتی کامل و ستودنی، بهترین سریال ترسناک ایرانی را بسازد.

---

جمع بندی بهترین فیلم های ترسناک ایرانی

با اینکه در فرهنگ و عقاید ایرانی کلی موضوع هست که بتوان از آن یک فیلم ترسناک درست و درمان ساخت ولی جای خالی این ژانر همیشه در سینمای ایران حس می‌شود.. باید بدانیم لزوما نیازی نیست تا سینمای ایران که در زمینه جلوه‌های ویژه پرزرق و برق نسبت به سینمای روز دنیا عقب ماندگی بسیاری دارد و نتوانسته پا به پای آنها حرکتم کند، حتما یک «کانجورینگ» یا یک سریال مثل واکینگ دد بسازد تا بتواند در ژانر وحشت حرف‌هایی برای گفتن داشته باشد. فیلم‌های ترسناک محلی و بومی در حال حاضر جزو ترندهای ژانر وحشت هستند و دوستداران این سبک فیلم‌ها، عاشقانه برخی از این فیلم‌ها را تماشا می‌کنند. در ایران قدم‌های اولیه‌ای با آثاری چو «خوابگاه دختران» و یا «آل» در این زمینه برداشته شده و در دوران معاصر با ساخت آثاری چون ماهی و گربه و «پوست»،سینماگران ایرانی توانستند تا حد زیادی این ژانر تقریبا مرده را در سینمای ایران زنده نگه دارند.

در اینجا فهرست بهترین فیلم های ترسناک ایرانی ویجیاتو به اتمام می‌رسد، شما کدام یک از این فیلم ها را دیده‌اید و جای چه فیلیم را در بین برترین فیلم های ترسناک ایرانی خالی می‌بینید؟ حتما نظر خود را با ما در بخش کامنت‌ها در میان بگذارید.