فاجعه در گیمینگ: چرا مانیتورهای ۴K یک اشتباه بزرگ‌اند؟!

گیمرها و کاربران حرفه‌ای هنگام تجربه‌ی بازی‌ها، اهمیت زیادی برای کیفیت تصویر قائل‌اند. به همین دلیل، انتخاب مانیتور یا تلویزیون گیمینگ یکی از تصمیمات حیاتی در ساخت یک ستاپ قدرتمند به‌شمار می‌رود. با این حال، در سال‌های اخیر بسیاری از کاربران نسبت به مانیتورهای ۴K دیدگاه منفی و منتقدانه‌ای پیدا کرده‌اند. در این مقاله از ویجیاتو، قصد داریم به بررسی معایب مانیتورهای ۴K بپردازیم. برای اطلاعات بیشتر مقاله‌ی «هرآنچه که باید پیش از خرید مانیتور گیمینگ بدانید» را مطالعه کنید.

راهنمای خرید مانیتور های ۴K

چرا وضوح بیشتر به معنای کیفیت بهتر نیست؟

وضوح تصویر (Resolution) یکی از مهم‌ترین فاکتورها در ارزیابی کیفیت یک نمایشگر است؛ معیاری که به تعداد پیکسل‌های موجود در هر فریم تصویر اشاره دارد. در نگاه اول، تصور می‌شود که هرچه تعداد پیکسل‌ها بیشتر باشد، تصویر بهتر خواهد بود. برای مثال، وضوح ۴K برابر با ۳۸۴۰ در ۲۱۶۰ پیکسل است؛ یعنی چهار برابر بیشتر از وضوح Full HD (۱۰۸۰p). برای اطلاعات بیشتر مقاله‌ی «منظور از رزولوشن چیست؟» را مطالعه کنید.

از سال ۲۰۱۰، فناوری ۴K یا Ultra HD به‌تدریج وارد جریان اصلی بازار شد. در ابتدا، این فناوری بیشتر برای تماشای فیلم‌ها و سریال‌ها به کار می‌رفت، اما با پیشرفت سخت‌افزارها، امکان تجربه‌ی بازی‌ها در وضوح ۴K نیز فراهم شد.

با وجود گذشت بیش از یک دهه از عرضه ۴K، این فناوری هنوز به‌طور کامل فراگیر نشده است. یکی از مهم‌ترین موانع، هزینه بالای آن است. به‌ویژه در مانیتورهای گیمینگ، قیمت نمایشگرهای ۴K به‌گونه‌ای است که بسیاری از گیمرها را از خرید آن منصرف می‌کند. سؤال کلیدی اینجاست: آیا مانیتورهای ۴K برای گیمینگ واقعاً ارزش خرید دارند؟

به یک کارت گرافیک در با قیمت بالا نیاز دارید!

کارت گرافیک، یکی از مهم‌ترین قطعات سیستم‌های گیمینگ است؛ قطعه‌ای که وظیفه‌ی پردازش و رندر کردن تصویر را بر عهده دارد. هر آنچه که روی نمایشگر می‌بینید، توسط GPU تجزیه‌وتحلیل شده و به تصویر تبدیل می‌شود. اما افزایش وضوح تصویر، به‌ویژه تا سطح ۴K، نیاز به توان پردازشی به‌مراتب بالاتری دارد. مطالبی که در مقالات مرتبط و مقاله‌ی «نکات پیش از خرید کارت گرافیک» به آن اشاره شده است و به جزئیات آن نمی‌پردازیم.

در سال‌های اخیر، دو شرکت بزرگ انویدیا (Nvidia) و ای‌ام‌دی (AMD) رقابت تنگاتنگی برای تولید کارت‌های گرافیک قدرتمند داشته‌اند. محصولات آن‌ها اغلب برای اجرای بازی‌ها با وضوح بالا طراحی شده‌اند، اما تنها تعداد محدودی از مدل‌های سطح‌بالا قادرند بازی‌ها را در وضوح ۴K با نرخ فریم مناسب اجرا کنند. این کارت‌ها، به‌ویژه در بازار ایران، قیمت‌های بسیار بالایی دارند.

از سوی دیگر، بسیاری از کاربران به اشتباه تصور می‌کنند تنها با خرید مانیتور ۴K، تجربه‌ی بصری بهتری خواهند داشت؛ غافل از آن‌که اگر کارت گرافیک سیستم قدرت کافی برای پشتیبانی از این وضوح را نداشته باشد، نه‌تنها کیفیت تصویر بهبود نمی‌یابد، بلکه ممکن است دچار لگ، کاهش فریم‌ریت یا حتی اختلالات تصویری شوند.

در نتیجه، برای داشتن تجربه‌ی واقعی ۴K در بازی‌ها، باید هزینه‌ی قابل‌توجهی برای خرید کارت گرافیکی قدرتمند نیز در نظر گرفت؛ هزینه‌ای که در بسیاری از مواقع با بودجه‌ی گیمرهای عادی همخوانی ندارد.

مشکلات در اجرای بازی‌ قابل حل نیست

تا اینجای مقاله به برخی از معایب مانیتورهای ۴K اشاره کردیم و حالا قصد داریم جنبه‌های بیشتری از چالش‌های آن در حوزه‌ی گیمینگ را بررسی کنیم. اگرچه این نمایشگرها در پخش فیلم و سریال عملکردی قابل‌قبول و چشمگیر دارند، اما در اجرای بازی‌ها با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد.

بسیاری از مانیتورهای ۴K موجود در بازار، همچنان به نرخ تازه‌سازی ۶۰ هرتز محدودند. این در حالی است که تجربه‌ی روان و رقابتی در بازی‌ها نیازمند نرخ‌های بالاتر، نظیر ۱۴۴ یا حتی ۲۴۰ هرتز است. علاوه بر این، تأخیر ورودی یا Input Lag در برخی مدل‌ها به بیش از ۱۰۰ میلی‌ثانیه می‌رسد؛ مشکلی که می‌تواند در بازی‌های سریع و آنلاین، کاملاً آزاردهنده باشد.

حتی اگر یک مانیتور ۴K پرچم‌دار و بدون نقص خریداری کنید، همچنان به مانعی جدی برخورد خواهید کرد: اجرای بازی‌ها در این وضوح، نیازمند بهینه‌سازی دقیق و کارت گرافیکی قدرتمند است. بسیاری از بازی‌ها در وضوح ۴K به‌خوبی بهینه نشده‌اند و ممکن است افت فریم، لگ یا مشکلات گرافیکی را تجربه کنید. به همین دلیل، می‌توان گفت اجرای بازی‌ها در ۴K در بسیاری موارد هنوز یک چالش جدی و گاه حل‌نشدنی‌ست.

مانیتورهای ۴K مصرف برق بالایی دارند

مانیتورهای ۴K شامل چند ویژگی تکراری و آشنا هستند که در بیشتر مدل‌ها دیده می‌شوند. این نمایشگرها وظیفه‌ی دریافت اطلاعات را از کارت گرافیک برعهده می‌گیرند و آن را در وضوح ۴K به‌نمایش می‌گذارند. یکی از عوامل موثر در این موضوع، مصرف برق بالای مانیتورهای ۴K محسوب می‌شود که همراه با مشکلات بیشتر به‌وجود می‌آید.

پردازنده‌ی مرکزی (CPU) قطعه‌ای از کامپیوتر است که فعالیت‌های ریاضی و محاسباتی را پردازش می‌کند. در مرحله‌ی اول، این پردازنده نحوه ساخت تصویر نهایی را در اختیار کارت گرافیک قرار می‎‌دهد. پس از پردازش و رندر، یک فریم از نمایشگر به کاربر ارائه می‌شود. در صورتی که پردازنده‌ آماده‌ی پردازش و ارسال اطلاعات به کارت گرافیک نباشد ممکن است مشکلاتی از نظیر گلوگاه پیش بیاید که در مقاله‌ی « تاثیر پردازنده بر روی نرخ فریم» به شرح جزئیات آن پرداختیم.

فرآیند تغییر و تبادل اطلاعات، از پردازنده تا نمایشگر، بسیار سریع در جریان است و در مدت‌زمان کوتاه انجام می‌شود. با توجه به فعالیت پردازنده و کارت گرافیک برای نمایش تصاویر در وضوح ۴K، استفاده از منبع تغذیه با ویژگی‌های بالارده ضرورت پیدا می‌کند. به همین منظور خرید مانیتور ۴K، هزینه‌های بسیار گران سخت‌افزار را در پی دارد.

تفاوت میان وضوح ۴K و ۱۴۴۰ ناچیز است

در طی سال‌های اخیر، مانیتورهای ۴K برای تماشای فیلم و سریال مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما هم‌چنان در اجرای بازی‌ها با مشکلات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری سروکار دارند. تاخیر ورودی و نرخ‌ تازه‌سازی از معایب این نمایشگرها به‌شمار می‌آیند که راه‌حل جایگزین برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است. هم‌چنین خرید کارت گرافیک، پردازنده‌ی مرکزی و منبع تغذیه مناسب وضوح ۴K هزینه‌ای گزاف به کاربران تحمیل می‌کنند.

این در حالی است که گیمرها و کاربران حرفه‌ای با پرداخت هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه می‌توانند نگاهی به مانیتورهای ۱۴۴۰ و ۱۰۸۰ پیکسل داشته باشند. این نمایشگرها با نرخ تاخیر ۱۰ میلی‌ثانیه و نرخ تازه‌سازی 144 و 240 هرتز تولید می‌شوند. اختلاف ناچیز میان وضوح ۱۴۴۰ و ۴K باعث شده تا در خرید کامپیوتر و مانیتور صرفه‌جویی کنید. برای درک بهتر این مقایسه، مقاله‌ی «راهنمای خرید کامپیوتر میان‌رده» و «راهنمای خرید کامپیوتر حرفه‌ای» را مطالعه کنید.