فرنچایز متال گیر سالید چگونه توانسته بیانیه‌های سیاسی صادر کند؟

متال گیر سالید همیشه با توپی پر به سمت جنگ و سیاست قدم برداشته و خلاف این ایده که جنگ و بازی‌ها باهم قاطی نمی‌شوند را به اثبات رسانده است.

عناوین و سری‌های کمی به اندازه‌ی متال گیر سالید اعتبار کسب کرده‌اند. فرنچایز اکشن-مخفی‌کاری که تاثیر بسزایی بر تمام صنعت بازی‌سازی گذاشته است و چندین بازی از این مجموعه بعنوان بهترین عناوین ساخته شده در تمام دوران‌ها برشمرده شدند.

همان‌اندازه‌ای که متال گیر سالید برای مدل مخفی‌کاری‌اش شهرت‌مند است، به همان میزان برای داستان‌های گیرای خود که با مشکلات سیاسی دنیای حقیقی سروکار دارند بر سر زبان‌ها است. یک ایده‌ی مرسومی میان خیلی‌ها قرارداد شده است، که بازی‌های ویدیویی نباید قاطی سیاست بشود، اما مسئله این بوده که چه خوشمان بیاید یا نه، خیلی از بازی‌های ویدیویی سراسر سیاسی هستند.

هیدئو کوجیما، خالق متال گیر سالید، به صورت مداوم حتا در آخرین عنوان خود یعنی Death ،Stranding از رویدادها و تم‌های سیاسی استفاده می‌کند. هویت متال گیر سالید پیوندی ریشه‌ای با ایده‌ئولوژی‌های سیاسی داشته است، و بخشی از موفقیت امروزی خود نیز به همین علت است.

• بیشتر بخوانید: متال گیر سالید چگونه جنگ و جنگ‌افزار هسته‌ای را محکوم می‌کند؟

متال گیر سالید و سیاست

---

چه رفرنس‌های چندگانه‌ به چه‌گوارا در عنوان Peace Walker باشد و چه پایان رمزآلود Phantom Pain، متال گیر سالید همیشه به سیاست ورود کرده است. عنوان نخست این مجموعه با سالید اسنیک آغاز می‌شود، آشوبگری که برای ارتش آمریکا کار می‌‌کند، و در قالب یک نفوذی وارد گروهی تروریستی بنام FOXHOUND می‌شود. یکی از گروگان‌های اسنیک که باید نجات داده شود در حقیقت ریاست دارپا (یا آژانس پروژه‌های پژوهشی پیشرفتهٔ دفاعی، تأسیس ۱۹۵۸، یک بنگاه پژوهشی و فناوری زیر نظر وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا است. این سازمان مسئولیت توسعه و ساخت فناوری‌های نوین را برای استفاده نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا به عهده دارد. - ویکی‌پدیا فارسی) است و جلوتر واضح می‌شود که دولت آمریکا در حال فریب دادن اسنیک بوده است. برملایی قصد و هدف دولت، تم مداوم این مجموعه بوده و عنوان سوم جزئیاتی از سرخورده‌گی اسنیک از ایالت متحده و مسیری که به Big Boss منتهی می‌شود را نشانمان می‌دهد.

متال گیر سالید اول موفقیت بی‌اندازه‌ای را بهنگام عرضه‌اش برای پلی‌استیشن ۱ به ارمغان آورد و طبق استناد وبسایت Video Game Sales Wiki، بیش از ۶ میلیون نسخه از آن تا به امروز فروش رفته است. این فرنچایز را البته در ابتدا می‌توان یک سری علمی-تخیلی به حساب آورد، اما بیشتر تم‌های آن از چگونگی اثرپذیری متقابل ایده‌های علمی با سیاست صحبت می‌کند. سالید اسنیک به خودی خودش یک کلونی است و شخصیت منفی قسمت دوم، سالیداس اسنیک کلونی دیگری است که به عنوان چهل و سومین رئیس جمهوری ایالات متحده انتخاب می‌شود.

نشان‌های استعاری در متال گیر سالید

---

گاردین در سال ۲۰۱۴، مصاحبه‌ای را درمورد The Phantom Pain با کوجیما منتشر کرد که او در آن، تعدادی از ایده‌های سیاسی پشت پرده‌ی سری را برایمان توضیح می‌دهد. او شرح می‌دهد که Ground Zeroes تمثیلی از زندان گوانتاناموست و توضیح می‌دهد که هالیوود چگونه ارتش آمریکا را به عنوان «آدم خوبا» نمایش می‌دهد. کوجیما با Ground Zeros و The Phantom Pain هدفی بر گفتن خلاف آن را نداشته است، که تنها قصد داشته تا نقطه‌نظر جایگزینی را در دنیای سرگرمی‌ای که ارتش آمریکا را به عنوان قهرمانان بلاعوض نشان می‌دهد، ارائه دهد. او می‌گوید: «در گذشته آمریکا مرکز جهان بوده است، که هر اتفاقی در آن رخ می‌داد. بنظرم، داستان‌هایم پیگیر این بچالش کشیدن و یا حتا به دنبال نقد آن هستند. اما شرایط عوض شده است. آمریکا دیگر به عنوان مرکز جهان دیده نمی‌شود. در نتیجه تکیه‌ی داستان‌های من با تغییراتی که در دنیای واقعی در جریان است، هم‌زمانی پیدا کرده است.» اگر این منطق را بپذیریم، جایگاه آمریکا در جهان از متال گیر ۱ در حال جابه‌جایی بوده است.

کوجیما در سال ۱۹۶۳ به ههمراه شمار زیادی از هنرمندان خلاق زمان در ژاپن، به دنیا آمده است. و جنگ هسته‌ای همیشه منگنه‌ی داستان‌هایش بوده است. بزرگ شدن در کشوری که هنوز موثر از اثرات بمب‌های هسته‌ای است، سبب شده است تا این ماجرا در نحوه‌ی داستان‌گویی‌اش به همان وضوحی که گودزیلا در ژاپن استعاره‌ای از هیروشیما است، قابل مشاهده باشد. او در ابتدا در رشته‌ی اقتصاد به تحصیل پرداخت، اما علاقه‌ی وافرش به نوشتن متن‌های فیکشن او را به سمت صنعت سوق داد. برند معروف داستان‌گویی کوجیمایی، بخش بزرگی از علت موفقیت سری متال گیر سالید بود. او داستان‌های بزرگی را با پلات‌های پیچیده و محوریت توطئه تعریف می‌کند. اما با گنجایش سیاست، حقیقتی در کنه بازی‌هایش مشهود است که باعث می‌شود تا در سطح عمیقی با سری متال گیر سالید مرتبط شود. حتا با وجود المان‌های علمی-تخیلی، بخش سیاست بازی بیش از یک فانتری حس می‌شود. امروزه شمار زیادی از بازی‌ها وارد سیاست شده‌اند، اما این مجموعه زمانی خودش را درگیر مسائل سیاسی دنیای ما کرد، که تقریبا هیچ عنوانی به این شکل با آن سروکار نداشت و بهمین دلیل امروزه منحصر به فردتر از همیشه به چشم می‌آید. فرنچایز به خودی خود حرفش را می‌زند، اما نوع تلفیق ژانر علمی-تخیلی با واقع‌گرایی، بخشی از این ادعا است که امروزه کوجیما را به عنوان یکی الهام‌پذیرترین‌های صنعت بازی‌سازی به حساب می‌آورند.

پیش‌بینی‌های سیاسی متال گیر

---

شهرت متال گیر سالید ۲، به دلیل روش وارونه‌ای بود که بجای اسنیک، پای بازیکنان را در کفش قهرمان تازه‌ای به نام رایدن می‌کند. گرچه بیست سال از آن گذشته است، اما همچنان پیش‌بینی آینده‌ی سیاسی و تکنولوژیکال در این عنوان، ترسناک بنظر می‌رسد. در ام‌جی۲ ارگانی بنام The Patriots به بازیکنان معرفی می‌شود، که مسوول کنترل کردن و دستکاری اطلاعات جامعه جهانی، با استفاده از میم‌های هدف‌گذاری شده، و طبقه‌بندی حساب‌های کاربری هستند. همانطور که وبسایت Games Radar اشاره می‌کند، این تم داستانی شباهت بی‌اندازه‌ای به تحقیقات کمبریج آنالیتیکا (یا به اختصار CA یک شرکت سهامی خاص است که با ترکیب داده‌کاوی و تحلیل داده‌ها در فرایندهای انتخاباتی و سیاسی، خدماتی مربوط به ارتباطات راهبردی ارائه می‌دهد. - ویکی‌پدیا فارسی) دارد. مطالعات آن‌ها نشان داده است که بیش از ۵۷ میلیون پروفایل فیسبوکی، بقصد تبلیغ و هدف‌گذاری برای جهت‌دهی ذهنیت رای‌دهنده‌گان بوده است. انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا سیل عظیمی از اطلاعات و میم‌های نادرست را از سمت ملیت‌های روسی، که در تلاش برای بذرافشانی دودسته‌گی در سیستم سیاسی ایالات متحده بوده‌اند را دریافت کرده است.

در چند سال گذشته، استفاده از اطلاعات شخصی به بحثی مهم در آمریکا تبدیل شده است. موسسات عظیمی چون گوگل به فروش اطلاعات کاربرانشان به کمپانی‌های تبلیغاتی متهم شده‌اند. متال گیر سالی ۲ درمورد قدرت عمل آزادانه در ابعاد وسیع صحبت می‌کند، و آزادی عمل مردمی را که در حقیقت، بیشتر وجودیت‌شان در گرو کنترل اطلاعاتشان هست را بچالش می‌کشد. در سال ۲۰۰۱، میم کلمات در معنای امروزی خود بکار نمی‌رفت، اما ام‌جی۲ درباره‌ی پخش و نفوذ میم‌ها و اهمیت سکوتشان در ایجاد سیلی جهانی از اطلاعات نادرست، هشدار داده بود. سال‌ها زمان بر بود تا ارزش حقیقی متال گیر سالید ۲ در صنعت بازی‌سازی درک شود، و پس از آن به تکه‌های بی‌اندازه‌ای برای تحلیل درآمده است. عناوین بعدی این سری بهمین اندازه در مسائل واقعی دنیا ورود کردند و استفاده از این مدیوم برای پیش‌بینی و بیان حقایق می‌توانست بی‌اندازه قابل توجه باشد.

Metal Gear Rising: Reveangence توسط Platinum Games توسعه یافت، و گرچه کوجیما مشاور آن بوده، اما مستقیمن در آن پروژه حضور نداشته است. Rising مشخصن برنامه‌ای برای سیاسی شدن به اندازه‌ی دیگر عناوین سری را نداشته است، اما نشان می‌دهد که فرنچایز به راحتی نمی‌تواند آن را کتمان کند. بازی در تمامی مسیرهایش بشکل غیر مستقیمی به سیاست ربط پیدا می‌کند. مقاله‌ای از Medium بدرون Rising برای کند و کاو نظریه‌های دنیای مدرن و سیاست می‌رود. عدم تطابق فقر و ثروت، تم اصلی عنوان بوده است و شخصیت منفی بازی، سناتور آرم‌استرانگ، از طرفداران تلاش برای بقاست. در نبرد آخر، رایدن مخالفتش با ایده‌ئولوژی آرم‌استرانگ را بیان می‌کند.

جنگ باس‌ها که به سمت سیاسی شدن پیش می‌رود، یکی از پربحث‌ترین جنبه‌های متال گیر سالید بوده است. هر باس انسان یا سایبورگ از ایده‌ئولوژی‌هایی برخوردارند که تم و غنای خاصی را به نوع بازیگری آنان می‌بخشد.

متال گیر سالید شاید مستقیمن بیانیه‌ای سیاسی را صادر نکند، اما به شکل واضحی در مورد سیاست و مسائل روز دنیا صحبت می‌کند. بازی مستقیمن به رویدادهایی چون یازده سپتامبر، جنگ با مواد مخدر و جنگ خلیج فارس اشاره می‌کند. همینطور رویدادهای غیر علنی چون استفاده نظامی از کودکان (در قالب‌های به‌کارگیری کودکان به عنوان کودک-سرباز در جنگ، استفاده در فعالیت‌های حمایت از جنگ مانند نگهبانی، جاسوسی و بردگی جنسی و در نهایت استفاده از کودکان برای پروپاگاندا در جنگ است. - ویکی‌پدیا فارسی)، مسائل مربوط با اداره کل بهداشت سربازان بازنشسته (نام یک شبکهٔ درمان و بهداشت دولتی در ایالات متحده‌ است که خدمات پزشکی در اختیار سربازان بازنشسته نیروهای مسلح آمریکا قرار میدهد. - ویکی‌پدیا فارسی) را پوشش می‌دهد. Metal Gear Rising گرچه نه به اندازه‌ی عنوان‌های اصلی، اما از فروش خوبی برخوردار بود. پیش از هرچیزی، نکته‌ی قابل توجه آن است که متال گیر سالید بدون جوهره سیاسی خود نمی‌تواند وجود داشته باشد و این دو غیرقابل تفکیک از یکدیگر هستند. خالق این مجموعه خواستار صادر کردن بیانیه‌ای بوده است، و بازی‌های ویدیویی در ذات خود، - مخصوصن اگر از یک رویداد حقیقی صحبتی به عمل بیاورند، - سیاسی محسوب می‌شوند.