حالا با فرا رسیدن محرم و پایان پخش برنامه‌های پرطرفدار تلویزیون، فرصت مناسبی است تا از افت و ریزش بینندگان برنامه های پرمخاطب تلویزیون در آخرین فصل‌شان حرف بزنیم و علت‌یابی کنیم. این نوشتار ویجیاتو به سراغ سه برنامه‌ی پرطرفدار سیما، «خندوانه»، «دورهمی» و «عصر جدید» رفته و هر کدام را در نوع خود بررسی می‌کند.
خندوانه | محبوبیت یا عدم محبوبیت مجری مسأله این است
برای برنامه های پرمخاطب تلویزیون ایران برخلاف استریم‌های آنلاین یا شبکه‌های کابلی نمی‌توان واچ‌تایم تعریف کرد و آن آماری که هر به چندوقت مرکز تحقیقات صداوسیما از بازدید و رضایت برنامه های پرمخاطب تلویزیون پخش می‌کند هم چندان قابل اعتماد نیست. به‌عنوان مثال «خندوانه» در اسفند سال قبل با ۴۱/۲ درصد پربیننده‌ترین برنامه‌ی صداوسیما بوده. مرکز تحقیقات صداوسیما تعداد شرکت‌کننده‌های این نظرسنجی را مشخص نمی‌کند. چه تعداد ایرانی از کدام نقاط ایران و از چه طبقه‌ای اعلام کرده‌اند این برنامه را می‌بینند؟
البته که صداوسیما می‌تواند به همین آرا تکیه کند و بگوید که آمارش را از روش‌های مستدل و علمی به دست آورده است اما می‌توان به یک آمار دیگر استناد کرد و آن میزان افرادی است که در نظرسنجی/رأی‌گیر‌ی‌های هر برنامه شرکت میکنند. «خندوانه» این فصل برای سومین بار مسابقه‌ی خنداننده‌شو را برگزار کرد و میزان آرای دریافتی برای شرکت‌کننده‌های این مسابقه تفاوت فاحش و معناداری با دورههای قبل داشت، نزدیک به ۱۵ میلیون رأی کم‌تر از دورههای قبل. در همان زمان سیدعلی احمدی، تهیه‌کننده‌ی «خندوانه» در مورد افت آرا گفت:
یک واقعیت است که مردم به اندازه قبل تلویزیون نمی‌بینند. این تلویزیون ندیدن دلایل زیادی دارد و فقط این نیست که سیاست‌های تلویزیون باعث آن شده باشد، البته آن هم موثر است.
سیدعلی احمدی (تهیه‌کننده‌ی خندوانه)
اما ماجرا تنها به سیاست‌های تلویزیون محدود نمی‌شود. صادق باشیم برنامه‌هایی از جنس خندوانه بخش زیادی از هویت‌شان را از هاست/مجری می‌گیرند: جیمی فالن، جیمز کوردون، الن دی‌جنرس، جیمی کیمل و… هر کدام بخش بزرگی از هویت برنامه‌شان هستند؛ پس پذیرفتنی است که نام خندوانه با رامبد جوان گره بخورد. بخش قابل توجهی از افت خندوانه (که البته قابل درصدگیری نیست) مربوط به کاهش محبوبیت رامبد جوان در میان مردم است.آن تبلیغ عجیب رژیم غذایی که می‌گفت همه‌چیز گران شده پس بیایید رژیم بگیریم که با واکنش تند مردم روبه‌رو شد تنها یکی از رفتارهای جوان در این مدت اخیر است. اتفاقی که اگر آن سر دنیا می‌افتاد؛ قطعاً برای مجری و آن برنامه تبعات زیادی داشت. نمونه‌اش هم الن دی‌جنرس که پس از سال‌های سال اجرای برنامه‌ی «الن شو» به‌خاطر شکایت چندتن از عوامل سازنده‌اش به بدرفتاری‌های او در پشت صحنه از برنامه استعفا داد.
دورهمی | تغییر در ساختار برنامه هم کافی نبود
برنامه‌ی مهران مدیری، به‌عنوان یکی از برنامه های پرمخاطب تلویزیون در دهه‌ی نود، تا قبل از فرمت مسابقه‌محورش شبیه‌ترین نسخه به تاک‌شوهای آن‌وری بود: یک دکور پرزرق و برق، یک هاست محبوب و چهره‌هایی شناخته‌شده (اغلب هنرمند) که به این برنامه دعوت می‌شدند. «دورهمی» اما بعد از چندفصل به تکرار افتاد؛ دلایل مختلفی را می‌توان نام برد: تاک‌شوهای آن‌ور آبی مهمان‌هایشان را بر مبنای تب و ترند جامعه دعوت میکنند. اگر بازیگری فیلمی در سینما یا سریالی در تلویزیون دارد دعوت می‌شود؛ وقتی خواننده‌ای آلبومی تازه بیرون داده باشد به برنامه می‌آید و… با یک نگاه به مارکت هنری ایران می‌توان گفت این اتفاق نشدنی است. همه‌ی آثار با تعداد محدودی بازیگر تصویر می‌شوند که تازه بخشی از همین‌ها هم ممنوع‌التصویرند. خط قرمز‌های خیلی زیاد تلویزیون نسبت معکوسی با تنوع سوالات و موضوع‌های قابل طرح در هر برنامه دارد؛ برای درک این مثال بیایید از خود «دورهمی» مثال بزنیم: تا حالا عاشق شدی؟ که سوال ثابت و جذاب دورهمی در یکی دو فصل اول بود از جایی به بعد اهمیتش را از دست داد و به تکرار افتاد.
سازندگان «دورهمی» به درستی زنگ خطر را برای یکی از برنامه های پرمخاطب تلویزیون شنیدند اما تصمیمی که برای فرار از این تکرار گرفتند بیشتر شبیه مثل از چاله به چاه افتادن بود. تصمیم بر آن شد که برنامه را در غالب یک مسابقه‌ی اطلاعات عمومی با آیتم‌های مشخص ادامه دهند که تجربه نشان داده است زودتر از برنامه‌های گفت‌وگومحور به تکرار می‌افتد. البته ممکن است این از ساده‌دلی ما باشد که تصمیم سازندگان «دورهمی» برای فرار از تکرار بوده؛ شاید آن‌ها می‌خواستند با تغییر فضا و حفظ نام دورهمی تا آخرین جای ممکن از اعتبار این برند استفاده کنند و پول دربیاورند.
عصر جدید | ماهِ عسل گات تلنت!
با ضعیف‌ترین و کم‌مخاطب‌ترین فصل «عصر جدید» طرف بودیم؛ آش به قدری شور بود که از همان میانه‌ها‌ی فصل، یک مرحله از مسابقه حذف شد و مستقیم از مرحله‌ی اول به مرحله‌ی نیمه‌نهایی رفتیم. خوش‌بختانه برخلاف نظرسنجی‌های صداوسیما، اعداد به ما دروغ نمی‌گویند. اگر آرای فینال سه فصل را با یک‌دیگر مقایسه کنیم؛ قهرمان فصل آخر با همین تعداد آرای دریافتی در فصل اول رتبه‌ی چهارم را می‌گرفت و در فصل دوم هم قهرمان نمی‌شد.
اما مشکل از کجاست؟ فصل سوم برنامه‌ی احسان علیخانی با مشکلات تا حد بسیار زیادی مشابه با «خندوانه» دست به گریبان بود. همان‌طور که گفتیم؛ محبوبیت هاستِ برنامه‌هایی از این جنس خیلی در اقبال مخاطب اثر دارد. علیخانی بهار امسال، در ویژه برنامه‌ی سال نو، زنی را دعوت کرد که به ادعای خودش نابینای کامل بوده و با سلول‌های بنیادی درمان شده است. دروغ شاخداری که حتی صدای انجمن نابینایان را هم درآورد که چرا روی آنتن زنده و در پربیننده‌ترین ساعت‌های تلویزیون؛ چنین حرفی زده می‌شود و امید واهی به افراد نابینا می‌دهید؟ موج افکار عمومی تنها همین یک‌بار علیه علیخانی نشد؛ در روزهایی که جامعه در بهت سر بریدن یک زن در اهواز بود؛ تکه‌هایی از برنامه‌ی ماه عسل وایرال شد که علیخانی در آن غیرت برادر روی خواهر را معادل دوست داشتن می‌دانست.
در کنار افت محبوبیت مجری، ترکیب هیأت داوران فصل جدید برنامه‌ی عصر جدید هم پیتزای قرمه‌سبزی بود و باعث «عصر جدید» به‌عنوان یکی از برنامه های پرمخاطب تلویزیون آسیب ببیند؛ تا برنامه‌ی پایانی نه شیمی‌ای میان این چهار داور شکل گرفت؛ نه ذائقه‌ی هر داور برای ما مشخص شد (جز مجید اسماعیلی که جایگزین بشیر حسینی شد) و نه به سیاق برنامه‌های آن‌ور آبی، شاهد سناریوهایی مانند پلیس خوب، پلیس بد بودیم. از سوی دیگر، تنوع اجراها در این دوره، کم‌تر از دوره‌ی قبل بود. آن‌چه که در فصل‌های قبل تازگی داشت و به وجد می‌آورد؛ این دوره در کفه‌ی مقایسه با شرکت‌کننده‌های دوره‌ی پیشین عیارش کم می‌شد.
وقتی نویسنده هیچ حرفی از ماجرا کانادا رامبد جوان نمی زنه
و هیچ حرفی از زاویه مردم با سلبریتی ها عوضی(اکثرا) نمی زنه
از طرفی مدام به صداوسیما حمله می کنه
نشون میده که قصد سیاسی داشته
منم قبول دارم کم شدن محبوبیت مجری تاثیر بسزایی تو برنامش داره،
رامبد جوان از روزی که ماجرای کانادا کلید خورد یجورایی دیگه نباید برنامه بسازه،
وقتی مردم روز به روز نسبت به سلبریتی ها دارن زاویه و اختلاف پیدا میکنند معلومه که دیگه صدا و سیما نمیتونه به راحتی اونها رو جذب کنه، و بالاتر از اون وقتی مردم دارن اعتمادشون رو نسبت به صدا و سیما از دست میدن نه تنها این مجری ها و برنامه هاشون بلکه به صورت کلی باید بگیم چیزی از تلویزیون باقی نمونده، دیگه نمیشه با جمله ما خیلی خوشبختیم، یا با بدون تعارف ۲۰۳۰،یا با پرسپولیس و استقلال یا با خیلی برنامه های دیگه مردمو خر کرد، مردم امروز خیلی اگاه تر از نسل دیروزن فاصله بین صداقت و حماقت رو خوب میفهمن
من که یکساله اصلا سمت صدا و سیما نرفتم…مگه اینکه خونه فامیلی چیزی
صدا و سیما شکست خورده چون اون چیزی که مردم میخوان توی جای دیگه داره پخش میشه: ماهواره
توی عصرجدید هم که باید این مراحلو تی کنی.اگگه اینارو داشته باشی قطعا داورا بهت رای میدن
۱.دختر باشی
۲زیر ۱۰ سال باشی
۲دختر بچه زیر ۱۰ سال باشی
به جرعت میگم صدا سیما از زمان یکرونا اومد مرد
به نظرم کاملا مشخصه صدا و سیماچرا مرده علتش روبه رویی با مردم برای دو تومن بیشتر به جای اینکه طرف مردم باشن طرف قاتل های مردم هستن چقدر ممنوع التصویر زیاد شده الان کل تلویزیون ایران شعار جانم فدای رهبر استعداد یابی مداحی با سخنرانی های مذهبی و مردم طبیعتا از دست این ها به ماهواره و نمایش خانگی پناه میبرن که خیلی هم بهتر هستند
والا عصر جدید همه یه جوری به سمتی میرفتن که داور مجاب کنن رای مثبت بده مث اون دوبلور ها زن مرد مرده اومد وسط برنامه زنده خواستگاری کرد?
قبلا تو اجراهای عصر جدید تنوع وجود داشت ولی تو همین فصل ۹۹/۹۹ درصد اجراها صرفا چهارتا پشتک بود. هی یه تیم هنر رزمی یا ورزشی جمع میشدن چهارتا لگد هماهنگ میزدن داورا هم ذوق می کردن. و نکته ی دیگه هم اینجاست که شرکت کننده ها یاد گرفتن که چجوری دل داورا رو به دست بیارن. یا یه بچه ی بامزه میارن تو اجرا که هیچ کاری انجام نمیده صرفا اومده دلبری کنه یا میان پای پدر و مادرشون رو وسط می کشن و از عشقشون به اونا میگن
مشکل از زمانی شروع شد که گنده های صدا و سیما رو خفه کردند و ناچار شدند برن توی شبکه های خانگی مثال بارزش رضا عطاران و عادل فردوسی پور و خیلی هایه دیگه
تنها برنامه تلویزیون که می بینم مافیاس
عصر جدید که پر از آدم هایی که خودشون استعداد ندارن بیان استعداد یابی کنن! به آدم های درست و درمون بها نمیدن و اگه فقط بچه باشی و دو دونه اشک بریزی برنده میشی!
دورهمی هم که مثال بارز از عرش به فرش رسیدن بود!
پ ن: چه آدمی رو بعد از عصر جدید دنبال میکنید؟ خودم شروین که تو عصر جدید ۱ بود، خواننده ای در سبک پاپ
عصر جدید امسال خیلی بد بود اصلا نه من نه خانواده تحملش نتونستیم بکنیم
چی بود فقط نینجا و خواننده ?
خندوانه هم یک جاهایی رو اعصاب می‌رفت به خصوص تبلیغات رامبد جوان
حتی جناب خان هم بعضی وقت ها بد بود
اما دورهمی این فصلش انصافا خوب بود قطعا کم و کاستی هایی داشت اما واقعا خنده دار و جالب بود به خصوص مرحله ربات ??
دلیلش vod ها و ماهوارست،مهمونی و جوکر زدن هرچی اثر تاک شو و رئالیتی شو از صدا و سیما مونده بود ترکوندن
تکرار !
کل برنامه های تلویزیونی شده تکرار . کیفیت سریال هاشون که به وضوح افت کرده ، برنامه هایی مثل خندوانه و دوره‌ی هم تکراری شدن .
قبلا خنداونه می دیدیم خنده دار بود خود جناب خان کلی دیالوگ می گفت که هر دفعه جدید بود اما حالا چی ؟ همش داره یه شعر تکراری می خونه و اصلا در اون حد ازش استفاده نمی شه . خود خندوانه هم وارد مسائل حاشیه ای شده . جای اون سخنرانی ها و اون موضوعات توی برنامه ای که مردم می خوان نگاهش کنن تا بخندن نیست !
عصر جدید هم که همه یا خوانندن یا دارن آکروبات می زنن . دوره‌ی هم که کلا کشش و جذابیتی نداره حداقل فصل های قبل مدیری یه استندآپ می کرد یه سیامک انصاری بود الان کلا هیچی …
اخبار هم که …
والا عصر جدید اسمش اشتباه بود اسمش باید می بود دختران نینجا و خواننده های بی استعداد
عصر جدید فصل اولش جذاب بود چون اولین بار بود که ما همچین مسابقه ای رو با همچین ابعادی توی صدا و سیما میدیدیم
اما فصل سوم واقعا عجیب بود، داوران به جای نظرات دقیق و کارشناسی، نظر شخصی خودشون رو بیان میکردن
“من این اجرا رو دوست نداشتم”
برنامه هایی مثل خندوانه و دورهمی هم جذابیت قبل رو ندارن چون قبلا، اولین باری بود که چنین برنامه هایی رو در چنین ابعادی توی صدا و سیما میدیدیم
همونطور که شما اگر کنسول جدید بگیرید، اوایل براش ذوق دارید، اما وقتی یه مدت بگذره ازش به عنوان توپ فوتبال هم استفاده میکنید!
RIP seda and sima
این فصل عصر جدید همه نینجا بودن