زامبی‌های مارول از کجا آمدند؟

زامبی‌ها به اندازه‌ای در فرهنگ فراگیر محبوب و شناخته‌شده هستند که کم‌تر فرانچایزی می‌تواند از گزند آن‌ها در امان باشد. دنیای مارول هم نتوانست از دست این مردگان متحرک بگریزد و در مقاطعی با آن‌ها درگیر شد. ولی زامبی‌های مارول از کجا آمدند و چه تأثیری برای این فرانچایز داشتند؟ در این نوشتار نگاهی به سرگذشت زامبی‌ها در جهان مارول خواهیم انداخت.

ومپایرها!

شاید به میان کشیدن بحث خون‌آشام‌ها هنگام سخن گفتن درباره زامبی‌ها چندان خردمندانه نباشد. اما دور از واقعیت نیست اگر بگوییم ومپایرها به گونه‌ای نخستین شکل حضور موجودات زامبی‌گونه در کمیک‌های مارول بوده‌اند. در شماره ۲۴ سری کمیک What If...? که عنوان «چه می‌شد اگر ولورین ارباب ومپایرها می‌شد؟» به خود گرفته است، می‌بینیم که دراکولا اعضای ایکس-من را تبدیل به خون‌آشام می‌کند. با این حال، ولورین به دلیل فاکتور بهبود خود توانست در برابر کنترل دراکولا پایداری نشان دهد. سپس با دسته‌ای از قهرمانان ومپایرشده نیویورک را به چنگ می‌آورد تا واپسین امید انسان‌ها پانیشری باشد که شنل دکتر استرنج را پوشیده است.

درست است که این مربوط به زامبی‌ها نیست ولی نمونه‌ای اولیه از تبدیل کاراکترهای سرشناس مارول به موجوداتی‌ست که از ژانرهای وحشت و ترسناک سرچشمه گرفته‌اند، کنترل کمی روی خود دارند و گله‌وار از دیگر موجودات زنده تغذیه می‌کنند.

فریب رید ریچاردز

اولین استفاده واقعی مارول از زامبی‌ها بیش‌تر شبیه به یک فریب بود تا هر چیز دیگر. مارک میلر و گرگ لند روی سری Ultimate Fantastic Four کار می‌کردند و نشانه‌های فراوانی به رقم خوردن یک کراس‌اوور وجود داشت. نه هر کراس‌اووری، بلکه یک کراس‌اوور بین جهان‌های آلتیمیت و بنیادین. با این که مارول از در هم آمیختن دو پیوستگی آلتیمیت و بنیادین سر باز می‌زد اما تصور این بود که رید ریچادرزهای این دو جهان به زودی با یکدیگر دیدار خواهند کرد.

بیش‌تر شماره ۲۱ کمیک Ultimate Fantastic Four با این ایده پیش رفت که رید دنیای آلتیمیت با یک رید از دنیایی موازی صحبت می‌کند که بسیار شبیه به رید ریچاردز جهان اصلی مارول بود. در پایان، رید با باز کردن یک پورتال به دیدار همتای خود رفت. این جا بود که با نسخه زامبی فنتستیک فور دیدار کرد تا رید ریچاردز آن جهان بگوید: «تا به حال این حس رو داشتی که فریب خوردی؟»

آفریننده The Walking Dead و زامبی‌های مارول

باقی آن آرک داستانی حول محور این ماجرا پیش می‌رود که رید ریچاردز آلتیمیت به کمک مگنیتوی دنیای زامبی‌زده‌شده تلاش دارد تا زنده بماند و از آن جهان بگریزد. این روایت زمینه نخستین سری کوتاه Marvel Zombies را چید که توسط رابرت کرکمن (آفریننده فرانچایز The Walking Dead) نوشته و به دست شان فیلیپس نگارگری شد.

در آغاز، کرکمن می‌خواست تا داستانی را روایت کند که در آن لوک کیج واپسین قهرمان زنده است و پوست آسیب‌ناپذیرش جلوی تبدیل او را می‌گیرد. شوربختانه، کمیک Ultimate Fantastic Four از پیش، لوک کیج زامبی‌شده را به نمایش کشیده بود تا این گزینه ممکن نباشد.

به جایش، ماجرای رابرت کرکمن دو آرک بنیادین داشت. یکی از آن‌ها درباره بلک پنتر بود که هر چند تبدیل نشد ولی به خاطر آسیب‌هایی که در مبارزه با زامبی‌ها برداشت، مجبور شد تا تعدادی از اعضای بدنش را از دست بدهد. همچنین یک واسپ زامبی‌شده که سر او از تنش جدا شده بود نیز در کنار بلک پنتر قرار داشت که هر چند هرگز از بیماری رهایی نیافت، با این وجود بعد از این که حس گرسنگی‌اش را از دست داد به خودش آمد.

داستان دوم در این باره بود که قهرمانان زامبی‌شده زمین می‌بایست در برابر سر رسیدن سیلور سرفر و گالاکتوس ایستادگی کنند. تعدادی از آن‌ها به سراغ این بیگانگان رفتند تا آن‌ها را ببلعند و نیروی کیهانی‌شان را به دست آورند. هنک پیم، آیرون من، لوک کیج، ولورین، مرد عنکبوتی و هالک پس از این کار با عنوان زامبی گالاکتی تصمیم گرفتند تا همه زندگی در هستی را از بین ببرند. چنین چیزی زمینه Marvel Zombies 2 را چید.

سرچشمه زامبی‌های مارول

این که در ابتدا چه چیزی باعث شیوع ویروس زامبی شد چیزی‌ست که کمی پیچیده به نظر می‌رسد. کمیک Ultimate Fantastic Four نشان می‌دهد که سنتری زامبی‌شده به اندازه‌ای گرسنه بود که با مشت زدن به راستینگی باعث خرد شدنش شد تا وارد یک دنیای موازی شود و قهرمانانش را آلوده سازد.

رابرت کرکمن و شان فیلیپس یک پیش‌درآمد به اسم Marvel Zombies: Dead Days آفریدند که نشان می‌داد مگنیتو با یک موجود نیرومند معامله کرد تا این ویروس را در زمین منتشر کند. تصور مگنیتو این بود که این ویروس تنها روی انسان‌ها اثر می‌گذارد و با جهش‌یافتگان کاری ندارد.

سپس یک سری کوتاه با عنوان Marvel Zombies Return یک چرخه زمانی را نشان می‌دهد که در آن زامبی‌های مارول از راستینگی کمیک Marvel Zombies سر از یک دنیای موازی دیگر درمی‌آورند که در آن جا با گسترش بیماری، باعث آلودگی سنتری آن دنیا می‌شوند. همان سنتری که بعدها با جهان Marvel Zombies تا آغازگر همه‌گیری باشد.

نکته عجیب در این روایت در هم پیچیده این است که سنتری کم و بیش فقط در همین اتفاق حضور دارد و پس از آن دیگر خبری از او نیست. همچون یک ابزار روایی که یک بار استفاده و بدون نتیجه دور انداخته شد.

کراس‌اوورها

پیوستگی Marvel Zombies هر از چند گاهی توسط کمیک‌های مارول مورد کند و کاو قرار می‌گیرد. برای نمونه، یک بار بلک پنتر در حالی که رهبری چهار شگفت‌انگیز را بر دوش داشت به این هستی سفر کرد تا با زامبی گالاکتی مقابله کند.

اَش از سری Army of Darkness سری کوتاه کراس‌اووری خود را دارد که در آغاز شیوع روایت می‌شود. ولورین زامبی‌شده در خط داستانی Exiles (که درباره یک تیم از وارینت‌های ولورین است) حضور دارد. زامبی ددپول (که با اسم هدپول هم شناخته می‌شود) در سری Deadpool Corps نقشی اساسی بازی کرد. Marvel Zombies همچنین یک کراس‌اوور با Marvel Apes نیز داشت.

یک کمیک ویژه به نام Marvel Zombies Halloween هم منتشر شد که نشان می‌داد کیتی پراید و پسرش از گسترش بیماری زنده بیرون آمدند. در همین حال هم نگاهی به مفیستو و نقشه‌هایش در این راستینگی انداخته شد.

مسیر متفاوت زامبی‌های مارول

فرد ون لنته با Marvel Zombies 3 شروع به کار روی این سری کرد و مسیر متفاوتی را در برابر زامبی‌های مارول قرار داد. او سازمان آرمور را معرفی کرد که شاخه‌ای از شیلد محسوب می‌شد که با دنیاهای موازی سر و کار داشت. با این که هنوز کار روی دنیای Marvel Zombies پیش می‌رفت ولی تمرکز اصلی بیش‌تر روی خود جهان بنیادین مارول بود که تحت یک یورش قرار داشت. پروتاگونیست‌های آن داستان ماشین من و جوکاستا بودند. سپس نوبت به Marvel Zombies 4 رسید که در آن موربیوس گروه میدنایت سانز را دور هم گرد آورد تا دنیا را از یک شیوع محتمل نجات دهد.

کار ون لنته با Marvel Zombies 5 به پایان رسید که در آن ماشین من و هاوارد اردکه به جهان‌های زامبی‌زده گوناگونی سر می‌زنند. سپس کمیک Marvel Zombies Supreme منتشر شد که در راستینگی اصلی مارول جریان داشت و در آن بتل‌ستار و جک آو هارتز با نگارش زامبی‌شده اسکوادران سوپریم جنگیدند. در سال ۲۰۱۲ و عنوان Marvel Zombies Destroy نیز آرمور، هاوارد اردکه و دام دام دوگان را به یک دنیای موازی پر از نازی‌ها زامبی‌شده فرستاد تا با آن‌ها بجنگند.

ادامه یافتن زامبی‌های مارول

زامبی‌های مارول به لطف رویداد Secret Wars برای دوره‌ای فراموش شدند. در این خط داستانی، یک دنیا وجود داشت که از تکه‌های گوناگونی از جهان‌های موازی تشکیل شده بود. تنها اشاره به زامبی‌های مارول مربوط به بخشی می‌شد که پر بود از زامبی‌ها و ربات‌های نابودگر که عملا برای اعدام مجرمان به کار می‌رفت.

زامبی‌ها در چند روایت دیگر حضور پیدا کردند ولی پیوندی با Marvel Zombies اولیه یا سازمان آرمور نداشتند. عنوان Marvel Zombie یک تک کمیک بود که دسته‌ای از قهرمانان را نشان می‌داد که تلاش داشتند از یک آخرالزمان زامبی زنده بیرون بیایند. در همین مسیر با سایمون گارث همراه شدند که در جهان مارول با اسم «زامبی» شناخته می‌شود.

یکی از تازه‌ترین آثار با محوریت زامبی‌ها، Marvel Zombies: Resurrection است. در این کمیک می‌بینیم که نژاد برود، گالاکتوس را آلوده می‌کنند و از بین می‌برند. به دنبالش، این نژاد تبدیل به زامبی‌هایی با ذهن مشترک می‌شوند که علاقه بسیاری به آلوده کردن فرانکلین ریچاردز دارند. قهرمانان این کمیک شامل اسپایدرمن، یک سنتینال که برای محافظت از فرانکلین و والریا برنامه‌ریزی‌شده است، یک ولورین نابینا، یک فرانک کسل تکنو-ارگانیک و یک بلید بسیار هیجان‌زده هستند.

باید اشاره کرد که در کمیک‌هایی به مانند Marvel Universe vs. The Punisher و Marvel Universe vs. Wolverine و Marvel Universe vs. The Avengers شامل زامبی‌ها می‌شوند که نسبت به زامبی‌های اولیه مارول متفاوت هستند. به جای به کار بردن یک ویروس، یک جنگ‌افزار بیولوژیکی که وارد اکوسیستم شد باعث تبدیل بود. پانیشر که ناخواسته یکی از دلایل این وضعیت بود و نسبت به آن مصونیت داشت، زندگی خود را صرف شکار زامبی‌ها، به ویژه فراانسانی‌های زامبی‌شده، می‌کند. در میان قربانیان فرانک نیز ددپول قرار دارد که عملا هر روز باید کشته شود.

سخن پایانی درباره زامبی‌های مارول

همان گونه که در این نوشتار خواندید، زامبی‌ها در مارول بیش‌تر به شکل یک بخش سرگرم‌کننده از این جهان مورد استفاده قرار گرفتند. منبع دقیق آن‌ها آشکار نیست و شاید چندان اهمیتی هم نداشته باشد که سرچشمه این ویروس چه باشد. چیزی که برای مخاطبان خوشایند خواهد بود، خواندن رویارویی شخصیت‌های محبوبشان با این ویروس و شکل‌های مختلف آن است. و تلخی ماجرا زمانی رقم می‌خورد که یکی از کاراکترهایی که دوستش دارند قربانی ویروس زامبی شود.