تاریخچه سازگاری کنسول‌های سونی با عناوین نسل قبل و آنچه درباره پلی استیشن 5 می‌گوید

پلی استیشن 5 در راه بوده و قرار است رقیبی جدی برای کنسول نسل بعدی ایکس باکس سری ایکس باشد. اگرچه با تماشای آمار فروش پلی استیشن 4 ترغیب به گفتن این می‌شویم که احتمالاً برتری سونی در نسل بعد هم ادامه خواهد یافت، مایکروسافت حداقل در یک زمینه دست بالا را نسبت به رقیب ژاپنی خود دارد و آن چیزی نیست جز سازگاری با بازی‌های نسل‌های قبل یا همان بکوارد کامپتیبیلیتی.

شاید بپرسید بکوارد کامپتیبیلیتی چیست. در پاسخ به این سوال باید گفت که این عبارت به معنای توانایی کنسول در اجرای بازی‌هاییست که پیش‌تر روی پلتفرم‌های قبلی منتشر شده‌اند. با توجه به تعدد بازی‌هایی که امروزه منتشر می‌شوند، فراهم آوردن چنین قابلیتی از قبل سخت‌تر شده و به همین خاطر هم هست که سونی سال‌ها پیش از ارائه آن دست کشید - حتی با اینکه مایکروسافت اطمینان حاصل کرد کنسول‌های خانواده ایکس باکس وان قادر به اجرای صدها بازی ایکس باکس ۳۶۰ باشند.

عدم پشتیبانی از بکوارد کامپتیبیلیتی مشخصا دلایلی مالی دارد: اگر گیمرها نتوانند از دیسک‌های قدیمی خود روی کنسول جدید استفاده کنند، به احتمال زیادی بازی را مجددا خریداری خواهند کرد و گاهی هم به خاطر یک نسخه ریمستر که برای سخت‌افزار قدرتمندتر کنونی بهینه شده، هزینه بیشتری می‌پردازند.

اما برای آن دسته از افرادی که استطاعت مالی خرید چندین‌باره بازی‌ها را ندارند، چنین رویکردی اندکی شیطانی به نظر می‌رسد. البته که نبود سازگاری با نسل‌های قبل در پلی استیشن 4 قطعا روی سونی تاثیر گذاشته و حالا می‌دانیم کنسول نسل بعد پلی استیشن 5 قرار است با بازی‌های پلی استیشن 4 و نسل‌های قبل‌تر سازگاری داشته باشد.

این اتفاقی هیجان‌انگیز است و بدین معنا که تا زمانی که بازی‌های درست و درمان پلی استیشن 5 از راه برسند، کنسول جدیدتان در گوشه خانه خاک نخواهد خورد و همچنان به بازی‌های قبلی دسترسی دارید.

اما وقتی به تاریخچه سونی در پشتیبانی از بکوارد کامپتیبیلیتی نگاه می‌کنیم، آنقدرها نمی‌توانیم مطمئن باشیم. تجربه ثابت کرده که یا سونی خیلی زود از سوار شدن بر این ترند شانه خالی می‌کند یا آنچه در اختیار گیمرها قرار می‌دهد آن چیزی نیست که پیشتر تصور می‌شده.

پلی استیشن 2 - مشکلات فنی

پلی استیشن 2 تا همین امروز پر فروش‌ترین کنسول تاریخ به حساب می‌آید. این کنسول که در سال ۲۰۰۰ میلادی روانه بازار شد، موفقیتی تکرارنشدنی کسب کرد و احتمالا یکی از دلایل آن، پشتیبانی از بازی‌هایی بود که قبلا روی نخستین پلی استیشن عرضه شده بودند.

البته برخی از بازی‌های نخستین پلی استیشن هم با مشکلات متعدد به هنگام اجرا روی پلی استیشن 2 روبه‌رو بودند و برای مثال مشاهده باگ و گلیچ در عناوینی مانند Final Fantasy Anthology ،Monkey Hero و Mortal Kombat Trilogy عادی به حساب می‌آمد.

اما فلسفه پشت کار سونی واضح بود: اگر کنسول قدیمی‌تان خراب یا از دور خارج شد، شما نباید مجبور به خداحافظی با بازی‌های محبوب‎‌تان باشید و باید راهی برای تجربه دوباره آن‌ها وجود داشته باشد.

با این همه، با از راه رسیدن پلی استیشن ‌2 اسلیم، شرایط تغییر کرد. حصول اطمینان از اینکه بازی‌های قدیمی روی کنسول‌های جدیدتر به خوبی اجرا می‌شوند نیازمند تلاشی سخت بود و هرچه ناشران بازی‌های بیشتری برای کنسول عرضه می‌کردند، فشار کاری هم بیشتر می‌شد. این را هم به معادله اضافه کنید که با از راه رسیدن هر دستگاه تازه، معماری پلتفرم پلی استیشن تغییر می‌کرد.

نسخه اسلیم پلی استیشن 2 که در سال ۲۰۰۴ عرضه شد لیست بلندبالاتری از عناوین مشکل‌دار داشت و عناوینی مثل سری Worms و NHL را به سختی اجرا می‌کرد. مشکل حتی به برخی عناوین خود پلی استیشن 2 هم سرایت کرده بود و بازی‌های Tomorrow Never Dies و Tiger Woods PGA Tour هم دیگر مثل سابق روان نبودند.

با گذشت هر روز انبوهی از بازی‌های جدید عرضه می‌شد و همین سبب شد که سونی با خود فکر کند احتمالا نیازی نیست تمام بازی‌ها راه خودشان را به کنسول جدید باز کنند.

پلی استیشن 3 - آغازی بر پایان

شاید این را درست یادتان نباشد، اما پلی استیشن 3 قابلیت سازگاری با عناوین نسل قبلی فوق‌العاده‌ای داشت - البته تنها در مدل‌های ۲۰ و ۶۰ گیگابایتی‌اش.

این دو مدل از اکثر دیسک‌های پلی استیشن 1 و پلی استیشن 2 پشتیبانی می‌کردند و میان سه نسل از بازی‌های ویدیویی پل می‌زدند. همه این‌ها در کنار امکان دانلود همان عناوین از طریق پلی استیشن استور.

با این همه، سازگاری با عناوین نسل قبل برای سونی بسیار هزینه‌بر تمام شده و قیمت کنسول‌ را بالا برده بود. تحقق این قابلیت نیازمند قطعات سخت‌افزاری خاصی در پلی استیشن 3 بود تا دیسک‌های پلی استیشن 2 اجرا شوند و نیازی به اشاره به مدت زمان طولانی توسعه خود کنسول هم نیست.

بخشی از موفقیت پلی استیشن 3 اسلیم مدیون حذف این قابلیت بود که آن را به دستگاهی جمع‌وجورتر و ارزان‌قیمت‌تر تبدیل کرد. همین موفقیت هم سونی را به دیدگاهی تازه رساند: اصلاً لازم نیست دیگر به سراغ سازگاری با عناوین نسل قبل بروی.

پلی استیشن 4 - سرویس استریم به جای سرویس‌دهی به مشتریان

درست حدس زدید: پلی استیشن 4 از دیسک‌های پلی استیشن 3 یا کنسول‌های قبل از آن پشتیبانی نکرد (و نمی‌کند).

علت این موضوع تا حدی به تمایل سونی به سرویس‌های استریم بازی مربوط می‌شود. این شرکت هم‌اکنون سرویس PS Now را دارد که به مشترکین اجازه می‌دهد لیستی بلند بالا از بازی‌های قدیمی و آرشیوی را بدون نیاز به خرید دیسک یا حتی دانلودشان تجربه کنند. چنین چیزی در تئوری مشکل خاصی ندارد، اما PS Now عاری از ایراد نبوده و ضمنا راه حلی برای اجبار گیمرها به پرداخت هزینه مجدد برای عناوینی که قبلاً خریده‌اند ارائه نمی‌کند.

پلی استیشن 5 - آینده‌ای نامعلوم

تمام این‌ها به چه معناست؟ در حال حاضر می‌دانیم پلی استیشن از اکثریت بازی‌های پلی استیشن 4 پشتیبانی می‌کند و این یعنی دیسک‌های فیزیکی و عناوین دیجیتالی شما برای همیشه به تاریخ نخواهند پیوست... البته فعلا.

اما الگوی تصمیمات گذشته سونی نشان می‌دهد که چنین کاری از لحاظ فنی دشوار خواهد بود و دلایل مالی چندانی هم برایش وجود ندارد - خصوصاً اگر ژاپنی‌ها سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت روی سرویس استریم PS Now کرده باشند.

این احتمال هم وجود دارد که با یک ارتقای میان‌نسلی (مثلا پلی استیشن 5 اسلیم) شاهد حذف این قابلیت به صورت تمام و کمال باشیم یا اصلا سازگاری با عناوین نسل‌های قبل نیازمند صرف هزینه از سوی گیمر باشد؛ چه در قالب یکی از مزایای سرویس پلی استیشن پلاس و چه پکیجی جداگانه.

البته که پلی استیشن 5 قدرتمندترین کنسولی خواهد بود که سونی تا به حال ساخته و شاید بسیاری از مشکلات سخت‌افزاری نسل‌های قبلی در آن تکرار نشوند. اما وقتی نگاهی درازمدت به عملکرد کنسول‌های پلی استیشن در این زمینه می‌اندازیم، نمی‌توانیم مطمئن باشیم که بکوارد کامپتیبیلیتی به صورت همیشگی و رایگان روی پلی استیشن 5 در دسترس قرار بگیرد.