رسوایی ترجمه در برنامه محمدحسین میثاقی – سوگلی‌های بی‌سواد

وقتی انحصار به یک اصل انکارناپذیر در هر فعالیتی تبدیل می‌شود نباید انتظار داشت که نتیجه تلاش‌ها هدفمند باشند. چراکه انحصار به‌عنوان محصول رانت و توافق‌های پنهان در نهایت نتیجه‌ای به جز کاهش بازدهی به همراه ندارد. یکی از مصادیق بی‌نظیر پایین‌آمدن بازدهی به دلیل انحصارهای بی‌پایان را می‌توان در برنامه تلویزیونی محمدحسین میثاقی برای یورو ۲۰۲۰ جستجو کرد.

برنامه‌‌های تلویزیونی محمدحسین میثاقی که به دلیل اعتماد بیش از حد مدیریت شبکه سه سیما به او و تیم بی‌تجربه‌اش هر از گاهی جنجال‌برانگیز می‌شوند اخیرا فاجعه‌ای را رقم زده که بیش از حد ناامیدکننده به نظر می‌رسد. فاجعه ترجمه در ویژه برنامه یورو ۲۰۲۰ که با اجرای محمدحسین میثاقی و محمدرضا احمدی روی آنتن شبکه سه می‌رود، می‌تواند از یک بزرگترین رسوایی‌های سیمای ملی در چند سال اخیر باشد. با ویجیاتو همراه باشید.

اتحادیه ابلهان

اگرچه مردم [به عنوان اصلی‌ترین مخاطب‌های سیمای ملی] هنوز هم از حذف ناگهانی، بی‌دلیل و بی‌رحمانه عادل فردوسی‌پور از شبکه سه ناراضی هستند اما به نظر می‌رسد غیبت عادل [مانند بسیاری دیگر از مشکلات بسیار بزرگ‌تر] برای جامعه ایران طبیعی شده است. بیشتر از دو سال از پخش آخرین قسمت برنامه ۹۰ می‌گذرد و حالا غیبت عادل فردوسی‌پور عادی‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.

مسئله اساسی اما برای مخاطب ایرانی غیبت عادل فردوسی‌پور نیست. در بسیاری از کشورهای جهان وقتی یک برنامه تلویزیونی [به هر دلیلی] به حاشیه رانده می‌شود و فرصتی برای پخش دوباره پیدا نمی‌کند، رقبای آن وارد عمل می‌شوند تا سهم بیشتری از مخاطبان برنامه از دست‌رفته داشته باشند. این رقابت نه‌تنها کیفیت برنامه‌های تلویزیونی را بالاتر می‌برد بلکه مخاطب را با انتخاب‌های بیشتری مواجه می‌کند. به همین دلیل در پایان همه این رقابت‌ها تنها یک برنده وجود دارد؛ مخاطب.

در ایران اما وضعیت مخاطب اهمیتی ندارد. حتی آخرین دغدغه انحصاری که سیمای ملی ایجاد کرده هم مخاطب نیست. همه آن‌چه اهمیت دارد، در اختیار داشتن همه مجراهای رسانه‌ای و کنترل هر چه بیشتر امکانات برای حفظ منافع است. در شرایطی که مدیریت شبکه سه می‌توانست پس از اخراج عادل فردوسی‌پور شرایط را برای شکل‌گیری برنامه‌های جذاب‌تر فراهم کند در نهایت تصمیم گرفت سکان هدایت برنامه‌های ورزشی را به محمدحسین میثاقی بسپرد.

تیم محمدحسین میثاقی که قرار بود نسل جدید برنامه فوتبال برتر را روی آنتن ببرد، با تجربه به نظر نمی‌رسید. از آن‌جایی که هیچکدام از اعضای برنامه ۹۰ هم حاضر به همکاری با میثاقی نشده بودند، خام‌بودن اعضای رسانه‌ای برنامه فوتبال برتر بیشتر از پیش به چشم می‌آمد. اما همین تیم بی‌تجربه و ضعیف که همواره انتقادهای بسیاری به فعالیتشان مطرح بوده در دو سال گذشته به هر شکلی که بود و با آزمون و خطا حرکت کردند تا در نهایت با یکی از سخت‌ترین چالش‌های ممکن مواجه شدند؛ ویژه برنامه مسابقات یورو ۲۰۲۰.

نسپردن کار به کاردان

از همان ابتدا به نظر می‌رسید ویژه برنامه مسابقات یورو ۲۰۲۰ برای محمدحسین میثاقی و تیم بی‌تجربه‌اش لقمه بزرگی به نظر می‌رسد. اگرچه محمدحسین میثاقی در دورانی که زیر سایه فردوسی‌پور فعالیت می‌کرد به عنوان مجری برنامه فوتبال ۱۲۰ انتخاب شده بود و حتی در ویژه برنامه تورنمنت‌های فوتبالی هم حضور پررنگی داشت اما به نظر نمی‌رسید توانایی مدیریت این ویژه برنامه‌‌ها را داشته باشد.

نیازی به یادآور نیست که یورو ۲۰۲۰ نخستین مسابقات فوتبال در سطح بین‌المللی است که در دوران غیبت فردوسی‌پور روی آنتن شبکه سه می‌رود. به عبارت دیگر، یورو ۲۰۲۰ اولین تورنمنت [در چند سال اخیر] بود که بدون حضور عادل فردوسی‌پور از سیمای ملی پخش می‌شود. بنابراین در شرایطی که مخاطبان ایرانی به غیبت فردوسی‌پور در گزارش مسابقات فوتبال داخلی و خارجی عادت کرده بود، دوری او از تلویزیون یک بار دیگر و در جریان مسابقات یورو ۲۰۲۰ هم احساس شد.

ویژه برنامه محمدحسین میثاقی و همکارانش برای مسابقات یورو ۲۰۲۰ مصداق بارز سپردن کار به آدمی است که هیچ شناختی از آن ندارد. در شرایطی که مخاطبان شبکه سه تصور می‌کردند تابستان امسال هم مانند همه تابستان‌هایی که مسابقات ملی در جریان بود، قرار است با خیل عظیمی از آیتم‌های جذاب و به‌یادماندنی مواجه شوند، بخش قابل توجهی از زمان پیش از هر مسابقه به تبلیغات تلویزیونی اختصاص یافته بود.

بیشتر بخوانید:

• فینال لیگ قهرمانان آسیا با گزارش عادل
• درباره میثاقی و فوتبال برتر: مردم حتی نیم‌نگاهی هم به من و تو نمی‌اندازند
• هت‌تریک در برابر فوتبال برتر: برنده رقابت مزدک میرزایی و محمدحسین میثاقی کیست؟

آیتم‌هایی هم که ویژه برنامه میثاقی برای مسابقات یورو ۲۰۲۰ در نظر گرفته بود در نهایت چیزی جز تقلیدهای تکراری از نمونه‌های مشابه در برنامه‌های عادل فردوسی‌پور نبودند. به نظر می‌رسد محمدحسین میثاقی پذیرفته که با توجه به چارچوب‌های سخت تلویزیون نمی‌تواند خلاقیت زیادی برای برنامه‌های تلویزیونی‌اش به کار بگیرد؛ البته اگر خلاقیتی داشته باشد.

هر چند شبکه سه امسال یک دهن‌کجی بزرگ به عادل فردوسی‌پور خانه‌نشین هم کرد. در جریان مسابقات جام جهانی ۲۰۱۸ که تیم ملی ایران با تیم‌های ملی اسپانیا، پرتغال و مراکش هم‌گروه شده بود، کارلوس پویول به ایران سفر کرد تا در ویژه برنامه عادل فردوسی‌پور حضور داشته باشد. اسطوره باشگاه بارسلونا که قرار بود در روز مسابقه ایران و اسپانیا مهمان شبکه سه باشد در نهایت به دلایلی که هرگز مشخص نشد در برابر دوربین قرار نگرفت. بسیاری تصور می‌کنند کارشکنی‌های سیمای ملی علیه عادل فردوسی‌پور از همان روز آغاز شد؛ روزی که عادل با تاسف و خشم از بینندگانی که منتظر گفتگوی او با پویول بودند، عذرخواهی کرد.

امسال اما شبکه سه برای برنامه محمدحسین میثاقی سنگ‌ تمام گذاشت. در شرایطی که کشور این روزها با بحران‌های مالی متعددی روبرو شده، شبکه سه از نام‌های شناخته‌شده‌ای مانند گایزکا مندیتا و کلارنس سیدورف دعوت کرد تا در برنامه میثاقی حضور داشته باشند. ستاره‌هایی که حضور آن‌ها در برنامه‌های تلویزیونی هزینه قابل توجهی به همراه دارد. مقایسه حضور این نام‌های مشهور در برنامه میثاقی و غیبت کارلوس پویول در برنامه عادل فردوسی‌پور به خوبی نشان می‌دهد که شبکه سه چه نگاه متفاوتی به این دو مجری تلویزیونی دارد.

با این حال غیبت فردوسی‌پور چندان اهمیتی ندارد. آن‌چه اهمیت دارد، آن است که چرا تلویزیون نتوانسته جای خالی او را به بهترین شکل ممکن پوشش دهد. پاسخ این پرسش اما واضح است؛ وضعیت بینندگان تلویزیونی اصلا برای سیمای ملی اهمیتی ندارد. پروژه اصلی تنها حذف‌شدن عادل فردوسی‌پور بود و به همین دلیل عملکرد جانشین‌های او اصلا اهمیتی ندارد. چه بسا مدیرانی در شبکه سه وجود داشته باشند که از این‌گونه نابودشدن میراث فردوسی‌پور خوشحال شده باشند.

بچه‌خوشگل بی‌سواد

اخیرا ویدیویی در فضای مجازی منتشر شد که آب پاکی را روی دست محمدحسین میثاقی و همه همکارانش ریخت. این ویدیو که به شدت هم مورد توجه قرار گرفته ابتدا بخشی از ترجمه همزمان مترجم ویژه برنامه یورو ۲۰۲۰ را نشان می‌دهد که چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. این مترجم در جریان ترجمه مصاحبه بازیکنان از عباراتی استفاده می‌کند که به نظر نمی‌رسد از زبان یک فوتبالیست حرفه‌ای خارج شوند.

بنابراین نوبت به راستی‌آزمایی ترجمه‌های این مترجم می‌رسد. راستی‌آزمایی‌ها نشان می‌دهد که مترجم ویژه برنامه شبکه سه برای یورو بیشتر کلمات را اشتباه ترجمه می‌کند. به عبارت دیگر، او اصلا کار ترجمه را انجام نمی‌دهد و هر آن‌چه که دوست دارد را به زبان می‌آورد. نکته جالب‌تر آن‌که این مترجم وظیفه ترجمه فوتبالیست‌هایی از کشورهای گوناگون را برعهده گرفته است. او که حتی از درک معنای کلمات در زبان انگلیسی هم عاجز به نظر می‌رسد در تلاش است تا سایر زبان‌های اروپایی از جمله فرانسوی، آلمانی و مقدونی را هم ترجمه کند!

اشتباهات بی‌پایان مترجم برنامه محمدحسین میثاقی به حدی در شبکه‌های مجازی حاشیه‌ساز شد که در نهایت مجری نه‌چندان محبوب شبکه سه را مجبور به واکنش کرد. محمدحسن میثاقی اما عذرخواهی نکرد:

صحبت‌های محمدحسین میثاقی نه‌تنها با یک عذرخواهی مودبانه به پایان نمی‌رسد بلکه سرشار از فرافکنی است. او در شرایطی مقصر همه اشتباهات مترجم برنامه‌اش را مترجم زبان انگلیسی می‌داند که همه مصاحبه‌هایی که پس از این رسوایی از برنامه او پخش شده‌اند هم توسط مترجم دیگری ترجمه می‌شود. به عبارت دیگر، حمیدرضا هدایتی جانشین محمدرضا حکیمی، مترجم جنجالی برنامه محمدحسین میثاقی، شده است.

اعضای تیم محمدحسین میثاقی افراد باتجربه‌ای نیستند و به نظر می‌رسد سواد رسانه‌ای لازم برای حضور در بالاترین سطح را هم ندارند. دقیقا به همین دلیل است که برنامه‌های تلویزیونی زیر نظر میثاقی هر از گاهی حواشی فوق‌العاده‌ای را رقم می‌زنند که برای مدت‌ها در ذهن مخاطب باقی می‌ماند.

ثانیه‌های پیش از آغاز بازی بلژیک و ایتالیا [که در چارچوب مسابقات یورو ۲۰۲۰ برگزار شد] جواد خیابانی در استودیوی شبکه سه حاضر بود. او که همیشه به دلیل دیالوگ‌های منحصربه‌فردش سوژه شبکه‌های اجتماعی است، نگاهی به محمدحسین میثاقی و محمدرضا احمدی می‌اندازد و می‌گوید:

صحبت‌های جواد خیابانی خلاصه‌ای از وضعیت برنامه‌های ورزشی در رسانه ملی است. به نظر می‌رسد تعدادی بچه‌خوشگل که به شدت هم به یکدیگر وابسته هستند در برابر دوربین‌ها می‌نشینند، یکدیگر را تحسین می‌کنند و روزی سرشار از اشتباهات خنده‌دار را پشت سر می‌گذارند. آن‌ها در نهایت بابت همه اشتباهات احمقانه‌شان عذرخواهی هم نمی‌کنند. نمایش‌های این سیرک بی‌مزه محصول سیاست‌های انحصارطلبانه سیمای ملی است.

از رقابت مارول در برابر دی‌سی بخوانید:

• چرا مارول همیشه فیلم‌های کوچک‌تر را بعد از فیلم‌های Avengers اکران می‌کند؟
• آیا هواداران قدرت بیشتری از عوامل یک فیلم سینمایی برای تصمیم گیری دارند؟
• چرا مخاطبان با فیلم‌های DCEU‌ زک اسنایدر ارتباط برقرار نکردند؟
• درس‌هایی در حوزه کسب و کار که از فیلم‌سازی مارول آموختیم
• چرا بتمن DCEU نباید نقشی مشابه آیرون من داشته باشد؟
• دی سی علیه مارول در دوران پساکرونا